| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૩. સમણબ્રાહ્મણસુત્તવણ્ણના
3. Samaṇabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
૧૩. યે પચ્ચયસમવાયે તેનત્તભાવેન સચ્ચાનિ પટિવિજ્ઝિતું સમત્થા, તે બાહિરકલિઙ્ગે ઠિતાપિ તેનેવ તત્થ સમત્થતાયોગેન ભાવિનં સમિતબાહિતપાપતં અપેક્ખિત્વા સમણસમ્મતાયેવ બ્રાહ્મણસમ્મતાયેવાતિ તે નિવત્તેતું ‘‘સચ્ચાનિ પટિવિજ્ઝિતું અસમત્થા’’તિ વુત્તં. દુક્ખસચ્ચવસેનાતિ દુક્ખઅરિયસચ્ચવસેન. અઞ્ઞથા કથં બાહિરકાપિ જરામરણં દુક્ખન્તિ ન જાનન્તિ. સચ્ચદેસનાભાવતો ‘‘સહ તણ્હાયા’’તિ વુત્તન્તિ કેચિ. તં ન સુટ્ઠુ. યસ્મા તત્થ તત્થ ભવે પઠમાભિનિબ્બત્તિ, ઇધ જાતીતિ અધિપ્પેતા, સા ચ તણ્હા એવ સન્તાનેન, તણ્હેવ સા જાતિ. જરામરણઞ્ચેત્થ પાકટમેવ અધિપ્પેતં, ન ખણિકં, તસ્મા સતણ્હા એવ જાતિજરામરણસ્સ સમુદયોતિ ભૂતકથનમેતં દટ્ઠબ્બં. સમુદયસચ્ચવસેન ન જાનન્તીતિ યોજના. એસ નયો સેસપદેસુપિ. સબ્બપદેસૂતિ યત્થ તણ્હા વિસેસનભાવેન વત્તબ્બા, તેસુ સબ્બપદેસુ. યેન સમન્નાગતત્તા પુગ્ગલો પરમત્થતો સમણો બ્રાહ્મણોતિ વુચ્ચતિ, તં સામઞ્ઞં બ્રહ્મઞ્ઞઞ્ચાતિ આહ ‘‘અરિય…પે॰… બ્રહ્મઞ્ઞઞ્ચા’’તિ. યેન હિ પવત્તિનિમિત્તેન સમણ-સદ્દો બ્રાહ્મણ-સદ્દો ચ સકે અત્થે નિરુળ્હો, તસ્સ વસેન અભિન્નોપિ વેનેય્યજ્ઝાસયતો દ્વિધા કત્વા વત્તું અરહતીતિ વુત્તં ‘‘ઉભયત્થાપી’’તિ. એકાદસસુ ઠાનેસુ ચત્તારિ સચ્ચાનિ કથેસિ અવિજ્જાસમુદયસ્સ અનુદ્ધટત્તા.
13. Ye paccayasamavāye tenattabhāvena saccāni paṭivijjhituṃ samatthā, te bāhirakaliṅge ṭhitāpi teneva tattha samatthatāyogena bhāvinaṃ samitabāhitapāpataṃ apekkhitvā samaṇasammatāyeva brāhmaṇasammatāyevāti te nivattetuṃ ‘‘saccāni paṭivijjhituṃ asamatthā’’ti vuttaṃ. Dukkhasaccavasenāti dukkhaariyasaccavasena. Aññathā kathaṃ bāhirakāpi jarāmaraṇaṃ dukkhanti na jānanti. Saccadesanābhāvato ‘‘saha taṇhāyā’’ti vuttanti keci. Taṃ na suṭṭhu. Yasmā tattha tattha bhave paṭhamābhinibbatti, idha jātīti adhippetā, sā ca taṇhā eva santānena, taṇheva sā jāti. Jarāmaraṇañcettha pākaṭameva adhippetaṃ, na khaṇikaṃ, tasmā sataṇhā eva jātijarāmaraṇassa samudayoti bhūtakathanametaṃ daṭṭhabbaṃ. Samudayasaccavasena na jānantīti yojanā. Esa nayo sesapadesupi. Sabbapadesūti yattha taṇhā visesanabhāvena vattabbā, tesu sabbapadesu. Yena samannāgatattā puggalo paramatthato samaṇo brāhmaṇoti vuccati, taṃ sāmaññaṃ brahmaññañcāti āha ‘‘ariya…pe… brahmaññañcā’’ti. Yena hi pavattinimittena samaṇa-saddo brāhmaṇa-saddo ca sake atthe niruḷho, tassa vasena abhinnopi veneyyajjhāsayato dvidhā katvā vattuṃ arahatīti vuttaṃ ‘‘ubhayatthāpī’’ti. Ekādasasu ṭhānesu cattāri saccāni kathesi avijjāsamudayassa anuddhaṭattā.
સમણબ્રાહ્મણસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Samaṇabrāhmaṇasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૩. સમણબ્રાહ્મણસુત્તં • 3. Samaṇabrāhmaṇasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૩. સમણબ્રાહ્મણસુત્તવણ્ણના • 3. Samaṇabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
