Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૫. સમનુપસ્સનાસુત્તવણ્ણના
5. Samanupassanāsuttavaṇṇanā
૪૭. પરિપુણ્ણગાહવસેનાતિ પઞ્ચક્ખન્ધે અસેસેત્વા એકજ્ઝં ‘‘અત્તા’’તિ ગહણવસેન. એતેસં પઞ્ચન્નં ઉપાદાનક્ખન્ધાનં અઞ્ઞતરં ‘‘અત્તા’’તિ સમનુપસ્સન્તિ. ઇતીતિ એવં. યસ્સ પુગ્ગલસ્સ અયં અત્તદિટ્ઠિસઙ્ખાતા સમનુપસ્સના અત્થિ પટિપક્ખેન અવિહતત્તા સંવિજ્જતિ. પઞ્ચન્નં ઇન્દ્રિયાનન્તિ ચક્ખાદીનં ઇન્દ્રિયાનં.
47.Paripuṇṇagāhavasenāti pañcakkhandhe asesetvā ekajjhaṃ ‘‘attā’’ti gahaṇavasena. Etesaṃ pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ aññataraṃ ‘‘attā’’ti samanupassanti. Itīti evaṃ. Yassa puggalassa ayaṃ attadiṭṭhisaṅkhātā samanupassanā atthi paṭipakkhena avihatattā saṃvijjati. Pañcannaṃ indriyānanti cakkhādīnaṃ indriyānaṃ.
આરમ્મણન્તિ કમ્મવિઞ્ઞાણસ્સ આરમ્મણં. માનવસેન ચ દિટ્ઠિવસેન ચ ‘‘અસ્મી’’તિ ગાહે સિજ્ઝન્તે તંસહગતા તણ્હાપિ તગ્ગહિતાવ હોતીતિ વુત્તં ‘‘તણ્હામાનદિટ્ઠિવસેન અસ્મીતિ એવમ્પિસ્સ હોતી’’તિ. ગહેત્વાતિ અહંકારવત્થુવસેન ગહેત્વા. અયં અહમસ્મીતિ અયં ચક્ખાદિકો, સુખાદિકો વા અહમસ્મિ. ‘‘રૂપી અત્તા અરોગો પરં મરણા’’તિ એવમાદિગહણવસેન પવત્તનતો વુત્તં ‘‘રૂપી ભવિસ્સન્તિઆદીનિ સબ્બાનિ સસ્સતમેવ ભજન્તી’’તિ. વિપસ્સનાભિનિવેસતો પુબ્બે યથેવાકારાનિ પઞ્ચિન્દ્રિયાનિ, અથ વિપસ્સનાભિનિવેસતો પરં તેનેવાકારેન ઠિતેસુ ચક્ખાદીસુ ઇન્દ્રિયેસુ અવિજ્જા પહીયતિ વિપસ્સનં વડ્ઢએત્વા મગ્ગસ્સ ઉપ્પાદનેન, અથ મગ્ગપરમ્પરાય અરહત્તમગ્ગવિજ્જા ઉપ્પજ્જતિ. તણ્હામાનદિટ્ઠિયો કમ્મસમ્ભારભાવતો. કમ્મસ્સ…પે॰… એકો સન્ધીતિ હેતુફલસન્ધિ. પુન એકો સન્ધીતિ ફલહેતુસન્ધિમાહ. તયો પપઞ્ચા અતીતો અદ્ધા અતીતભવઅદ્ધાનં તેસં અધિપ્પેતત્તા. અનાગતસ્સ પચ્ચયો દસ્સિતો અસ્સુતવતો પુથુજ્જનસ્સ વસેન. સુતવતો પન અરિયસાવકસ્સ વસેન વટ્ટસ્સ વૂપસમો દસ્સિતોતિ.
Ārammaṇanti kammaviññāṇassa ārammaṇaṃ. Mānavasena ca diṭṭhivasena ca ‘‘asmī’’ti gāhe sijjhante taṃsahagatā taṇhāpi taggahitāva hotīti vuttaṃ ‘‘taṇhāmānadiṭṭhivasena asmīti evampissa hotī’’ti. Gahetvāti ahaṃkāravatthuvasena gahetvā. Ayaṃ ahamasmīti ayaṃ cakkhādiko, sukhādiko vā ahamasmi. ‘‘Rūpī attā arogo paraṃ maraṇā’’ti evamādigahaṇavasena pavattanato vuttaṃ ‘‘rūpī bhavissantiādīni sabbāni sassatameva bhajantī’’ti. Vipassanābhinivesato pubbe yathevākārāni pañcindriyāni, atha vipassanābhinivesato paraṃ tenevākārena ṭhitesu cakkhādīsu indriyesu avijjā pahīyati vipassanaṃ vaḍḍhaetvā maggassa uppādanena, atha maggaparamparāya arahattamaggavijjā uppajjati. Taṇhāmānadiṭṭhiyo kammasambhārabhāvato. Kammassa…pe… eko sandhīti hetuphalasandhi. Puna eko sandhīti phalahetusandhimāha. Tayo papañcā atīto addhā atītabhavaaddhānaṃ tesaṃ adhippetattā. Anāgatassa paccayo dassito assutavato puthujjanassa vasena. Sutavato pana ariyasāvakassa vasena vaṭṭassa vūpasamo dassitoti.
સમનુપસ્સનાસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Samanupassanāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૫. સમનુપસ્સનાસુત્તં • 5. Samanupassanāsuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૫. સમનુપસ્સનાસુત્તવણ્ણના • 5. Samanupassanāsuttavaṇṇanā