Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / નેત્તિપ્પકરણ-ટીકા • Nettippakaraṇa-ṭīkā |
૧૬. સમારોપનહારવિભઙ્ગવણ્ણના
16. Samāropanahāravibhaṅgavaṇṇanā
૫૦. સુત્તેન ગહિતેતિ સુત્તે વુત્તે. પદટ્ઠાનગ્ગહણં અધિટ્ઠાનવિસયદસ્સનત્થં, વેવચનગ્ગહણં અધિવચનવિભાગદસ્સનત્થન્તિ યોજના. વિસયાધિટ્ઠાનભાવતોતિ વિસયસઙ્ખાતપવત્તિટ્ઠાનભાવતો. વનીયતીતિ ભજીયતિ. વનતીતિ ભજતિ સેવતિ. વનુતેતિ યાચતિ, પત્થેતીતિ અત્થો . પઞ્ચ કામગુણા કામતણ્હાય કારણં હોતિ આરમ્મણપચ્ચયતાય. નિમિત્તગ્ગાહો અનુબ્યઞ્જનગ્ગાહસ્સ કારણં હોતિ ઉપનિસ્સયતાયાતિ એવં સેસેસુપિ યથારહં કારણતા વત્તબ્બા.
50.Suttena gahiteti sutte vutte. Padaṭṭhānaggahaṇaṃ adhiṭṭhānavisayadassanatthaṃ, vevacanaggahaṇaṃ adhivacanavibhāgadassanatthanti yojanā. Visayādhiṭṭhānabhāvatoti visayasaṅkhātapavattiṭṭhānabhāvato. Vanīyatīti bhajīyati. Vanatīti bhajati sevati. Vanuteti yācati, patthetīti attho . Pañca kāmaguṇā kāmataṇhāya kāraṇaṃ hoti ārammaṇapaccayatāya. Nimittaggāho anubyañjanaggāhassa kāraṇaṃ hoti upanissayatāyāti evaṃ sesesupi yathārahaṃ kāraṇatā vattabbā.
૫૧. ‘‘કાયે કાયાનુપસ્સી વિહરાહી’’તિઆદીસુ યં વત્તબ્બં, તં હેટ્ઠા લક્ખણહારવિભઙ્ગવણ્ણનાયં (નેત્તિ॰ અટ્ઠ॰ ૨૩) વુત્તનયેનેવ વેદિતબ્બં. અયં પન વિસેસો – રૂપધમ્મપરિઞ્ઞાયાતિ રૂપૂપિકવિઞ્ઞાણટ્ઠિતિપરિઞ્ઞાય.
51.‘‘Kāye kāyānupassī viharāhī’’tiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ heṭṭhā lakkhaṇahāravibhaṅgavaṇṇanāyaṃ (netti. aṭṭha. 23) vuttanayeneva veditabbaṃ. Ayaṃ pana viseso – rūpadhammapariññāyāti rūpūpikaviññāṇaṭṭhitipariññāya.
‘‘દુક્ખ’’ન્તિ પસ્સન્તી સા વેદનાનુપસ્સનાતિ યોજેતબ્બં. વેદનાહેતુપરિઞ્ઞાયાતિ ફસ્સપરિઞ્ઞાય. ‘‘વેદનાવસેના’’તિ પદેન અત્તના ઉપ્પાદિતદુક્ખવસેન. વેદનાપરિઞ્ઞાયાતિ વેદનૂપિકવિઞ્ઞાણટ્ઠિતિપરિઞ્ઞાય. નિચ્ચાભિનિવેસપટિપક્ખતો અનિચ્ચાનુપસ્સનાયાતિ અધિપ્પાયો. નિચ્ચસઞ્ઞાનિમિત્તસ્સાતિ નિચ્ચસઞ્ઞાહેતુકસ્સ. સઞ્ઞાપરિઞ્ઞાયાતિ સઞ્ઞૂપિકવિઞ્ઞાણટ્ઠિતિપરિઞ્ઞાય. પઠમમગ્ગવજ્ઝત્તા અગતિગમનસ્સ વુત્તં ‘‘દિટ્ઠાભિનિવેસસ્સ…પે॰… અગતિગમનસ્સ ચા’’તિ.
‘‘Dukkha’’nti passantī sā vedanānupassanāti yojetabbaṃ. Vedanāhetupariññāyāti phassapariññāya. ‘‘Vedanāvasenā’’ti padena attanā uppāditadukkhavasena. Vedanāpariññāyāti vedanūpikaviññāṇaṭṭhitipariññāya. Niccābhinivesapaṭipakkhato aniccānupassanāyāti adhippāyo. Niccasaññānimittassāti niccasaññāhetukassa. Saññāpariññāyāti saññūpikaviññāṇaṭṭhitipariññāya. Paṭhamamaggavajjhattā agatigamanassa vuttaṃ ‘‘diṭṭhābhinivesassa…pe… agatigamanassa cā’’ti.
સઙ્ખારપરિઞ્ઞાયાતિ સઙ્ખારૂપિકવિઞ્ઞાણટ્ઠિતિપરિઞ્ઞાય.
Saṅkhārapariññāyāti saṅkhārūpikaviññāṇaṭṭhitipariññāya.
સમારોપનહારવિભઙ્ગવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Samāropanahāravibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
નિટ્ઠિતા ચ હારવિભઙ્ગવણ્ણના.
Niṭṭhitā ca hāravibhaṅgavaṇṇanā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / નેત્તિપ્પકરણપાળિ • Nettippakaraṇapāḷi / ૧૬. સમારોપનહારવિભઙ્ગો • 16. Samāropanahāravibhaṅgo
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / નેત્તિપ્પકરણ-અટ્ઠકથા • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ૧૬. સમારોપનહારવિભઙ્ગવણ્ણના • 16. Samāropanahāravibhaṅgavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ખુદ્દકનિકાય (ટીકા) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / નેત્તિવિભાવિની • Nettivibhāvinī / ૧૬. સમારોપનહારવિભઙ્ગવિભાવના • 16. Samāropanahāravibhaṅgavibhāvanā