Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
සංයුත්ත නිකාය 1.20
The Related Suttas Collection 1.20
2. නන්දනවග්ග
2. The Garden of Delight
සමිද්ධිසුත්ත
With Samiddhi
ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා රාජගහේ විහරති තපෝදාරාමේ.
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Rājagaha in the Hot Springs Monastery.
අථ ඛෝ ආයස්මා සමිද්ධි රත්තියා පච්චූසසමයං පච්චුට්ඨාය යේන තපෝදා තේනුපසඞ්කමි ගත්තානි පරිසිඤ්චිතුං. තපෝදේ ගත්තානි පරිසිඤ්චිත්වා පච්චුත්තරිත්වා ඒකචීවරෝ අට්ඨාසි ගත්තානි පුබ්බාපයමානෝ.
Then Venerable Samiddhi rose at the crack of dawn and went to the hot springs to bathe. When he had bathed and emerged from the water he stood in one robe drying himself.
අථ ඛෝ අඤ්ඤතරා දේවතා අභික්කන්තාය රත්තියා අභික්කන්තවණ්ණා කේවලකප්පං තපෝදං ඕභාසේත්වා යේන ආයස්මා සමිද්ධි තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා වේහාසං ඨිතා ආයස්මන්තං සමිද්ධිං ගාථාය අජ්ඣභාසි:
Then, late at night, a glorious deity, lighting up the entire hot springs, went up to Samiddhi, and, standing in the air, addressed him in verse:
“අභුත්වා භික්ඛසි භික්ඛු, න හි භුත්වාන භික්ඛසි; භුත්වාන භික්ඛු භික්ඛස්සු, මා තං කාලෝ උපච්චගා”ති.
“Bhikkhu, you seek alms before you eat; you wouldn’t seek alms after eating. But you should eat first, then seek alms: don’t let the time pass you by.”
“කාලං වෝහං න ජානාමි, ඡන්නෝ කාලෝ න දිස්සති; තස්මා අභුත්වා භික්ඛාමි, මා මං කාලෝ උපච්චගා”ති.
“I actually don’t know the time; it’s hidden and unseen. That’s why I seek alms before eating, so that the time may not pass me by!”
අථ ඛෝ සා දේවතා පථවියං පතිට්ඨහිත්වා ආයස්මන්තං සමිද්ධිං ඒතදවෝච: “දහරෝ ත්වං, භික්ඛු, පබ්බජිතෝ සුසු කාළකේසෝ, භද්රේන යෝබ්බනේන සමන්නාගතෝ, පඨමේන වයසා, අනික්කීළිතාවී කාමේසු. භුඤ්ජ, භික්ඛු, මානුසකේ කාමේ; මා සන්දිට්ඨිකං හිත්වා කාලිකං අනුධාවී”ති.
Then that deity landed on the ground and said to Samiddhi, “You’ve gone forth while young, bhikkhu. You’re black-haired, blessed with youth, in the prime of life, and you’ve never flirted with sensual pleasures. Enjoy human sensual pleasures! Don’t give up what is visible in the present to chase after what takes effect over time.”
“න ඛ්වාහං, ආවුසෝ, සන්දිට්ඨිකං හිත්වා කාලිකං අනුධාවාමි. කාලිකඤ්ච ඛ්වාහං, ආවුසෝ, හිත්වා සන්දිට්ඨිකං අනුධාවාමි. කාලිකා හි, ආවුසෝ, කාමා වුත්තා භගවතා බහුදුක්ඛා බහුපායාසා; ආදීනවෝ ඒත්ථ භිය්යෝ. සන්දිට්ඨිකෝ අයං ධම්මෝ අකාලිකෝ ඒහිපස්සිකෝ ඕපනේය්යිකෝ පච්චත්තං වේදිතබ්බෝ විඤ්ඤූහී”ති.
“I’m not, good sir; I’m giving up what takes effect over time to chase after what is visible in the present. For the Buddha has said that sensual pleasures take effect over time, with much suffering and distress, and they’re all the more full of drawbacks. But this teaching is apparent in the present life, immediately effective, inviting inspection, relevant, so that sensible people can know it for themselves.”
“කථඤ්ච, භික්ඛු, කාලිකා කාමා වුත්තා භගවතා බහුදුක්ඛා බහුපායාසා, ආදීනවෝ ඒත්ථ භිය්යෝ? කථං සන්දිට්ඨිකෝ අයං ධම්මෝ අකාලිකෝ ඒහිපස්සිකෝ ඕපනේය්යිකෝ පච්චත්තං වේදිතබ්බෝ විඤ්ඤූහී”ති?
“But in what way, bhikkhu, has the Buddha said that sensual pleasures take effect over time, with much suffering and distress, and they’re all the more full of drawbacks? And how is this teaching apparent in the present life, immediately effective, inviting inspection, relevant, so that sensible people can know it for themselves?”
“අහං ඛෝ, ආවුසෝ, නවෝ අචිරපබ්බජිතෝ අධුනාගතෝ ඉමං ධම්මවිනයං. න තාහං සක්කෝමි විත්ථාරේන ආචික්ඛිතුං. අයං සෝ භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝ රාජගහේ විහරති තපෝදාරාමේ. තං භගවන්තං උපසඞ්කමිත්වා ඒතමත්ථං පුච්ඡ. යථා තේ භගවා බ්යාකරෝති තථා නං ධාරේය්යාසී”ති.
“I’m junior, good sir, recently gone forth, newly come to this teaching and training. I’m not able to explain this in detail. But the Blessed One, the perfected one, the fully awakened Buddha is staying near Rājagaha in the Hot Springs Monatery. You should go to him and ask about this matter. And you should remember it in line with the Buddha’s answer.”
“න ඛෝ, භික්ඛු, සුකරෝ සෝ භගවා අම්හේහි උපසඞ්කමිතුං, අඤ්ඤාහි මහේසක්ඛාහි දේවතාහි පරිවුතෝ. සචේ ඛෝ ත්වං, භික්ඛු, තං භගවන්තං උපසඞ්කමිත්වා ඒතමත්ථං පුච්ඡේය්යාසි, මයම්පි ආගච්ඡේය්යාම ධම්මස්සවනායා”ති.
“It’s not easy for us to approach the Buddha, as he is surrounded by other illustrious deities. If you go to the Buddha and ask him about this matter, we’ll come along and listen to the teaching.”
“ඒවමාවුසෝ”ති ඛෝ ආයස්මා සමිද්ධි තස්සා දේවතාය පටිස්සුත්වා යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ ආයස්මා සමිද්ධි භගවන්තං ඒතදවෝච:
“Yes, good sir,” Venerable Samiddhi replied. He went to the Buddha, bowed, sat down to one side, and told him what had happened. Then he added:
“ඉධාහං, භන්තේ, රත්තියා පච්චූසසමයං පච්චුට්ඨාය යේන තපෝදා තේනුපසඞ්කමිං ගත්තානි පරිසිඤ්චිතුං. තපෝදේ ගත්තානි පරිසිඤ්චිත්වා පච්චුත්තරිත්වා ඒකචීවරෝ අට්ඨාසිං ගත්තානි පුබ්බාපයමානෝ. අථ ඛෝ, භන්තේ, අඤ්ඤතරා දේවතා අභික්කන්තාය රත්තියා අභික්කන්තවණ්ණා කේවලකප්පං තපෝදං ඕභාසේත්වා යේනාහං තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා වේහාසං ඨිතා ඉමාය ගාථාය අජ්ඣභාසි:
‘අභුත්වා භික්ඛසි භික්ඛු, න හි භුත්වාන භික්ඛසි; භුත්වාන භික්ඛු භික්ඛස්සු, මා තං කාලෝ උපච්චගා(අ)ති.
ඒවං වුත්තේ, අහං, භන්තේ, තං දේවතං ගාථාය පච්චභාසිං:
‘කාලං වෝහං න ජානාමි, ඡන්නෝ කාලෝ න දිස්සති; තස්මා අභුත්වා භික්ඛාමි, මා මං කාලෝ උපච්චගා(අ)ති.
අථ ඛෝ, භන්තේ, සා දේවතා පථවියං පතිට්ඨහිත්වා මං ඒතදවෝච: ‘දහරෝ ත්වං, භික්ඛු, පබ්බජිතෝ සුසු කාළකේසෝ, භද්රේන යෝබ්බනේන සමන්නාගතෝ, පඨමේන වයසා, අනික්කීළිතාවී කාමේසු. භුඤ්ජ, භික්ඛු, මානුසකේ කාමේ; මා සන්දිට්ඨිකං හිත්වා කාලිකං අනුධාවී(අ)ති.
ඒවං වුත්තාහං, භන්තේ, තං දේවතං ඒතදවෝචං: ‘න ඛ්වාහං, ආවුසෝ, සන්දිට්ඨිකං හිත්වා කාලිකං අනුධාවාමි; කාලිකඤ්ච ඛ්වාහං, ආවුසෝ, හිත්වා සන්දිට්ඨිකං අනුධාවාමි. කාලිකා හි, ආවුසෝ, කාමා වුත්තා භගවතා බහුදුක්ඛා බහුපායාසා; ආදීනවෝ ඒත්ථ භිය්යෝ. සන්දිට්ඨිකෝ අයං ධම්මෝ අකාලිකෝ ඒහිපස්සිකෝ ඕපනේය්යිකෝ පච්චත්තං වේදිතබ්බෝ විඤ්ඤූහී(අ)ති.
ඒවං වුත්තේ, භන්තේ, සා දේවතා මං ඒතදවෝච: ‘කථඤ්ච, භික්ඛු, කාලිකා කාමා වුත්තා භගවතා බහුදුක්ඛා බහුපායාසා; ආදීනවෝ ඒත්ථ භිය්යෝ? කථං සන්දිට්ඨිකෝ අයං ධම්මෝ අකාලිකෝ ඒහිපස්සිකෝ ඕපනේය්යිකෝ පච්චත්තං වේදිතබ්බෝ විඤ්ඤූහී(අ)ති?
ඒවං වුත්තාහං, භන්තේ, තං දේවතං ඒතදවෝචං: ‘අහං ඛෝ, ආවුසෝ, නවෝ අචිරපබ්බජිතෝ අධුනාගතෝ ඉමං ධම්මවිනයං, න තාහං සක්කෝමි විත්ථාරේන ආචික්ඛිතුං. අයං සෝ භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝ රාජගහේ විහරති තපෝදාරාමේ. තං භගවන්තං උපසඞ්කමිත්වා ඒතමත්ථං පුච්ඡ. යථා තේ භගවා බ්යාකරෝති තථා නං ධාරේය්යාසී(අ)ති.
ඒවං වුත්තේ, භන්තේ, සා දේවතා මං ඒතදවෝච: ‘න ඛෝ, භික්ඛු, සුකරෝ සෝ භගවා අම්හේහි උපසඞ්කමිතුං, අඤ්ඤාහි මහේසක්ඛාහි දේවතාහි පරිවුතෝ. සචේ ඛෝ ත්වං, භික්ඛු, තං භගවන්තං උපසඞ්කමිත්වා ඒතමත්ථං පුච්ඡේය්යාසි, මයම්පි ආගච්ඡේය්යාම ධම්මස්සවනායා(අ)ති. සචේ, භන්තේ, තස්සා දේවතාය සච්චං වචනං, ඉධේව සා දේවතා අවිදූරේ”ති.
“Sir, if that deity spoke the truth, he’ll be close by.”
ඒවං වුත්තේ, සා දේවතා ආයස්මන්තං සමිද්ධිං ඒතදවෝච: “පුච්ඡ, භික්ඛු, පුච්ඡ, භික්ඛු, යමහං අනුප්පත්තා”ති.
When he had spoken, that deity said to Samiddhi, “Ask, bhikkhu, ask! For I have arrived.”
අථ ඛෝ භගවා තං දේවතං ගාථාහි අජ්ඣභාසි:
Then the Buddha addressed the deity in verse:
“අක්ඛේය්යසඤ්ඤිනෝ සත්තා, අක්ඛේය්යස්මිං පතිට්ඨිතා; අක්ඛේය්යං අපරිඤ්ඤාය, යෝගමායන්ති මච්චුනෝ.
“Sentient beings who perceive the communicable, become established in the communicable. Not understanding the communicable, they fall under the yoke of Death.
අක්ඛේය්යඤ්ච පරිඤ්ඤාය, අක්ඛාතාරං න මඤ්ඤති; තඤ්හි තස්ස න හෝතීති, යේන නං වජ්ජා න තස්ස අත්ථි; සචේ විජානාසි වදේහි යක්ඛා”ති.
But having fully understood the communicable, they don’t conceive a communicator, for they have nothing by which they might be described. Tell me if you understand, spirit.”
“න ඛ්වාහං, භන්තේ, ඉමස්ස භගවතා සඞ්ඛිත්තේන භාසිතස්ස විත්ථාරේන අත්ථං ආජානාමි. සාධු මේ, භන්තේ, භගවා තථා භාසතු යථාහං ඉමස්ස භගවතා සඞ්ඛිත්තේන භාසිතස්ස විත්ථාරේන අත්ථං ජානේය්යන්”ති.
“I don’t understand the detailed meaning of the Buddha’s brief statement. Please teach me this matter so I can understand the detailed meaning.”
“සමෝ විසේසී උද වා නිහීනෝ, යෝ මඤ්ඤතී සෝ විවදේථ තේන; තීසු විධාසු අවිකම්පමානෝ, සමෝ විසේසීති න තස්ස හෝති; සචේ විජානාසි වදේහි යක්ඛා”ති.
“If you think that ‘I’m equal, special, or worse’, you’ll get into arguments. Unwavering in the face of the three discriminations, you’ll have no thought ‘I’m equal or special’. Tell me if you understand, spirit.”
“ඉමස්සපි ඛ්වාහං, භන්තේ, භගවතා සඞ්ඛිත්තේන භාසිතස්ස න විත්ථාරේන අත්ථං ආජානාමි. සාධු මේ, භන්තේ, භගවා තථා භාසතු යථාහං ඉමස්ස භගවතා සඞ්ඛිත්තේන භාසිතස්ස විත්ථාරේන අත්ථං ජානේය්යන්”ති.
“I don’t understand the detailed meaning of the Buddha’s brief statement. Please teach me this matter so I can understand the detailed meaning.”
“පහාසි සඞ්ඛං න විමානමජ්ඣගා, අච්ඡේච්ඡි තණ්හං ඉධ නාමරූපේ; තං ඡින්නගන්ථං අනිඝං නිරාසං, පරියේසමානා නාජ්ඣගමුං; දේවා මනුස්සා ඉධ වා හුරං වා, සග්ගේසු වා සබ්බනිවේසනේසු.
“Judging is given up, conceit rejected; craving for name and form is cut off right here. They’ve cut the ties, untroubled,
with no need for hope. Though gods and humans search for them in this world and the world beyond,they never find them, not in heaven nor in any abode.
සචේ විජානාසි වදේහි යක්ඛා”ති.
Tell me if you understand, spirit.”
“ඉමස්ස ඛ්වාහං, භන්තේ, භගවතා සඞ්ඛිත්තේන භාසිතස්ස ඒවං විත්ථාරේන අත්ථං ආජානාමි—
“This is how I understand the detailed meaning of the Buddha’s brief statement:
පාපං න කයිරා වචසා මනසා, කායේන වා කිඤ්චන සබ්බලෝකේ; කාමේ පහාය සතිමා සම්පජානෝ, දුක්ඛං න සේවේථ අනත්ථසංහිතන්”ති.
You should never do anything bad by speech or mind or body in all the world. Having given up sensual pleasures,
mindful and aware, you shouldn’t keep doingwhat’s painful and pointless.”
නන්දනවග්ගෝ දුතියෝ.
තස්සුද්දානං
නන්දනා නන්දති චේව, නත්ථිපුත්තසමේන ච; ඛත්තියෝ සණමානෝ ච, නිද්දාතන්දී ච දුක්කරං; හිරී කුටිකා නවමෝ, දසමෝ වුත්තෝ සමිද්ධිනාති.
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]