Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૨. સમિદ્ધિસુત્તં
2. Samiddhisuttaṃ
૧૫૮. એકં સમયં ભગવા સક્કેસુ વિહરતિ સિલાવતિયં. તેન ખો પન સમયેન આયસ્મા સમિદ્ધિ ભગવતો અવિદૂરે અપ્પમત્તો આતાપી પહિતત્તો વિહરતિ. અથ ખો આયસ્મતો સમિદ્ધિસ્સ રહોગતસ્સ પટિસલ્લીનસ્સ એવં ચેતસો પરિવિતક્કો ઉદપાદિ – ‘‘લાભા વત મે, સુલદ્ધં વત મે, યસ્સ મે સત્થા અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો. લાભા વત મે, સુલદ્ધં વત મે, ય્વાહં એવં સ્વાક્ખાતે ધમ્મવિનયે પબ્બજિતો. લાભા વત મે, સુલદ્ધં વત મે, યસ્સ મે સબ્રહ્મચારિનો સીલવન્તો કલ્યાણધમ્મા’’તિ. અથ ખો મારો પાપિમા આયસ્મતો સમિદ્ધિસ્સ ચેતસા ચેતોપરિવિતક્કમઞ્ઞાય યેનાયસ્મા સમિદ્ધિ તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મતો સમિદ્ધિસ્સ અવિદૂરે મહન્તં ભયભેરવં સદ્દમકાસિ, અપિસ્સુદં પથવી મઞ્ઞે ઉન્દ્રીયતિ.
158. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati silāvatiyaṃ. Tena kho pana samayena āyasmā samiddhi bhagavato avidūre appamatto ātāpī pahitatto viharati. Atha kho āyasmato samiddhissa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yassa me satthā arahaṃ sammāsambuddho. Lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yvāhaṃ evaṃ svākkhāte dhammavinaye pabbajito. Lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yassa me sabrahmacārino sīlavanto kalyāṇadhammā’’ti. Atha kho māro pāpimā āyasmato samiddhissa cetasā cetoparivitakkamaññāya yenāyasmā samiddhi tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmato samiddhissa avidūre mahantaṃ bhayabheravaṃ saddamakāsi, apissudaṃ pathavī maññe undrīyati.
અથ ખો આયસ્મા સમિદ્ધિ યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો આયસ્મા સમિદ્ધિ ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘ઇધાહં, ભન્તે, ભગવતો અવિદૂરે અપ્પમત્તો આતાપી પહિતત્તો વિહરામિ. તસ્સ મય્હં, ભન્તે, રહોગતસ્સ પટિસલ્લીનસ્સ એવં ચેતસો પરિવિતક્કો ઉદપાદિ – ‘લાભા વત મે, સુલદ્ધં વત મે, યસ્સ મે સત્થા અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો. લાભા વત મે, સુલદ્ધં વત મે, ય્વાહં એવં સ્વાક્ખાતે ધમ્મવિનયે પબ્બજિતો. લાભા વત મે, સુલદ્ધં વત મે, યસ્સ મે સબ્રહ્મચારિનો સીલવન્તો કલ્યાણધમ્મા’તિ. તસ્સ મય્હં, ભન્તે, અવિદૂરે મહાભયભેરવસદ્દો અહોસિ, અપિસ્સુદં પથવી મઞ્ઞે ઉન્દ્રીયતી’’તિ.
Atha kho āyasmā samiddhi yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno āyasmā samiddhi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idhāhaṃ, bhante, bhagavato avidūre appamatto ātāpī pahitatto viharāmi. Tassa mayhaṃ, bhante, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yassa me satthā arahaṃ sammāsambuddho. Lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yvāhaṃ evaṃ svākkhāte dhammavinaye pabbajito. Lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yassa me sabrahmacārino sīlavanto kalyāṇadhammā’ti. Tassa mayhaṃ, bhante, avidūre mahābhayabheravasaddo ahosi, apissudaṃ pathavī maññe undrīyatī’’ti.
‘‘નેસા, સમિદ્ધિ, પથવી ઉન્દ્રીયતિ. મારો એસો પાપિમા તુય્હં વિચક્ખુકમ્માય આગતો. ગચ્છ ત્વં, સમિદ્ધિ, તત્થેવ અપ્પમત્તો આતાપી પહિતત્તો વિહરાહી’’તિ. ‘‘એવં, ભન્તે’’તિ ખો આયસ્મા સમિદ્ધિ ભગવતો પટિસ્સુત્વા ઉટ્ઠાયાસના ભગવન્તં અભિવાદેત્વા પદક્ખિણં કત્વા પક્કામિ. દુતિયમ્પિ ખો આયસ્મા સમિદ્ધિ તત્થેવ અપ્પમત્તો આતાપી પહિતત્તો વિહાસિ. દુતિયમ્પિ ખો આયસ્મતો સમિદ્ધિસ્સ રહોગતસ્સ પટિસલ્લીનસ્સ…પે॰… દુતિયમ્પિ ખો મારો પાપિમા આયસ્મતો સમિદ્ધિસ્સ ચેતસા ચેતોપરિવિતક્કમઞ્ઞાય…પે॰… અપિસ્સુદં પથવી મઞ્ઞે ઉન્દ્રીયતિ. અથ ખો આયસ્મા સમિદ્ધિ મારં પાપિમન્તં ગાથાય અજ્ઝભાસિ –
‘‘Nesā, samiddhi, pathavī undrīyati. Māro eso pāpimā tuyhaṃ vicakkhukammāya āgato. Gaccha tvaṃ, samiddhi, tattheva appamatto ātāpī pahitatto viharāhī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā samiddhi bhagavato paṭissutvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Dutiyampi kho āyasmā samiddhi tattheva appamatto ātāpī pahitatto vihāsi. Dutiyampi kho āyasmato samiddhissa rahogatassa paṭisallīnassa…pe… dutiyampi kho māro pāpimā āyasmato samiddhissa cetasā cetoparivitakkamaññāya…pe… apissudaṃ pathavī maññe undrīyati. Atha kho āyasmā samiddhi māraṃ pāpimantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘સદ્ધાયાહં પબ્બજિતો, અગારસ્મા અનગારિયં;
‘‘Saddhāyāhaṃ pabbajito, agārasmā anagāriyaṃ;
સતિ પઞ્ઞા ચ મે બુદ્ધા, ચિત્તઞ્ચ સુસમાહિતં;
Sati paññā ca me buddhā, cittañca susamāhitaṃ;
કામં કરસ્સુ રૂપાનિ, નેવ મં બ્યાધયિસ્સસી’’તિ.
Kāmaṃ karassu rūpāni, neva maṃ byādhayissasī’’ti.
અથ ખો મારો પાપિમા ‘‘જાનાતિ મં સમિદ્ધિ ભિક્ખૂ’’તિ દુક્ખી દુમ્મનો તત્થેવન્તરધાયીતિ.
Atha kho māro pāpimā ‘‘jānāti maṃ samiddhi bhikkhū’’ti dukkhī dummano tatthevantaradhāyīti.
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૨. સમિદ્ધિસુત્તવણ્ણના • 2. Samiddhisuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૨. સમિદ્ધિસુત્તવણ્ણના • 2. Samiddhisuttavaṇṇanā