| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૫. સઙ્ગારવસુત્તવણ્ણના
5. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
૨૩૬. પઠમઞ્ઞેવાતિ પુરેતરંયેવ. અસજ્ઝાયકતાનં મન્તાનં અપ્પટિભાનં પગેવ પઠમંયેવ સિદ્ધં, તત્થ વત્તબ્બમેવ નત્થીતિ અધિપ્પાયો. પરિયુટ્ઠાનં નામ અભિભવો ગહણન્તિ આહ – ‘‘કામરાગપરિયુટ્ઠિતેનાતિ કામરાગગહિતેના’’તિ. વિક્ખમ્ભેતિ અપનેતીતિ વિક્ખમ્ભનં, પટિપક્ખતો નિસ્સરતિ એતેનાતિ નિસ્સરણં, વિક્ખમ્ભનઞ્ચ તં નિસ્સરણઞ્ચાતિ વિક્ખમ્ભનનિસ્સરણં. તેનાહ – ‘‘તત્થા’’તિઆદિ. સેસપદદ્વયેપિ એસેવ નયો. અત્તના અરણિયો પત્તબ્બો અત્તત્થો, તથા પરત્થો વેદિતબ્બો.
236.Paṭhamaññevāti puretaraṃyeva. Asajjhāyakatānaṃ mantānaṃ appaṭibhānaṃ pageva paṭhamaṃyeva siddhaṃ, tattha vattabbameva natthīti adhippāyo. Pariyuṭṭhānaṃ nāma abhibhavo gahaṇanti āha – ‘‘kāmarāgapariyuṭṭhitenāti kāmarāgagahitenā’’ti. Vikkhambheti apanetīti vikkhambhanaṃ, paṭipakkhato nissarati etenāti nissaraṇaṃ, vikkhambhanañca taṃ nissaraṇañcāti vikkhambhananissaraṇaṃ. Tenāha – ‘‘tatthā’’tiādi. Sesapadadvayepi eseva nayo. Attanā araṇiyo pattabbo attattho, tathā parattho veditabbo.
‘‘અનિચ્ચતો અનુપસ્સન્તો નિચ્ચસઞ્ઞં પજહતી’’તિઆદીસુ બ્યાપાદાદીનં અનાગતત્તા અબ્યાપાદવારે તદઙ્ગનિસ્સરણં ન ગહિતં. કિઞ્ચાપિ ન ગહિતં, પટિસઙ્ખાનવસેન પન તસ્સ વિનોદેતબ્બતાય તદઙ્ગનિસ્સરણમ્પિ લબ્ભતેવાતિ સક્કા વિઞ્ઞાતું. આલોકસઞ્ઞા ઉપચારપ્પત્તા, અપ્પનાપ્પત્તા વા, યો કોચિ કસિણજ્ઝાનાદિભેદો સમથો. ધમ્મવવત્થાનં ઉપચારપ્પનાપ્પત્તવસેન ગહેતબ્બં.
‘‘Aniccato anupassanto niccasaññaṃ pajahatī’’tiādīsu byāpādādīnaṃ anāgatattā abyāpādavāre tadaṅganissaraṇaṃ na gahitaṃ. Kiñcāpi na gahitaṃ, paṭisaṅkhānavasena pana tassa vinodetabbatāya tadaṅganissaraṇampi labbhatevāti sakkā viññātuṃ. Ālokasaññā upacārappattā, appanāppattā vā, yo koci kasiṇajjhānādibhedo samatho. Dhammavavatthānaṃ upacārappanāppattavasena gahetabbaṃ.
કુથિતોતિ તત્તો. ઉસ્મુદકજાતોતિ તસ્સેવ કુથિતભાવસ્સ ઉસ્મુદકતં અચ્ચુણ્હતં પત્તો. તેનાહ ‘‘ઉસુમજાતો’’તિ. તિલબીજકાદિભેદેનાતિ તિલબીજકકણ્ણિકકેસરાદિભેદેન. સેવાલેન…પે॰… પણકેનાતિ ઉદકપિચ્છિલેન. અપ્પસન્નો આકુલતાય. અસન્નિસિન્નો કલલુપ્પત્તિયા. અનાલોકટ્ઠાનેતિ આલોકરહિતે ઠાને.
Kuthitoti tatto. Usmudakajātoti tasseva kuthitabhāvassa usmudakataṃ accuṇhataṃ patto. Tenāha ‘‘usumajāto’’ti. Tilabījakādibhedenāti tilabījakakaṇṇikakesarādibhedena. Sevālena…pe… paṇakenāti udakapicchilena. Appasanno ākulatāya. Asannisinno kalaluppattiyā. Anālokaṭṭhāneti ālokarahite ṭhāne.
સઙ્ગારવસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Saṅgāravasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૫. સઙ્ગારવસુત્તં • 5. Saṅgāravasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૫. સઙ્ગારવસુત્તવણ્ણના • 5. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
