Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / இதிவுத்தக-அட்ட²கதா² • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
8. ஸங்க⁴பே⁴த³ஸுத்தவண்ணனா
8. Saṅghabhedasuttavaṇṇanā
18. அட்ட²மே ஏகத⁴ம்மோதி கதரோயங் ஸுத்தனிக்கே²போ? அட்டு²ப்பத்திகோ. தத்ராயங் ஸங்கே²பகதா² – தே³வத³த்தோ ஹி அஜாதஸத்துங் து³க்³க³ஹணங் கா³ஹாபெத்வா தஸ்ஸ பிதரங் ராஜானங் பி³ம்பி³ஸாரங் தேன மாராபெத்வாபி அபி⁴மாரே பயோஜெத்வாபி ஸிலாபவிஜ்ஜ²னேன லோஹிதுப்பாத³கம்மங் கத்வாபி ந தாவதா பாகடோ ஜாதோ, நாளாகி³ரிங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா பன பாகடோ ஜாதோ. அத² மஹாஜனோ ‘‘ஏவரூபம்பி நாம பாபங் க³ஹெத்வா ராஜா விசரதீ’’தி கோலாஹலங் அகாஸி, மஹாகோ⁴ஸோ அஹோஸி. தங் ஸுத்வா ராஜா அத்தனா தீ³யமானானி பஞ்ச தா²லிபாகஸதானி பச்சி²ந்தா³பேஸி, உபட்டா²னம்பிஸ்ஸ நாக³மாஸி. நாக³ராபி குலங் உபக³தஸ்ஸ கடச்சு²ப⁴த்தம்பிஸ்ஸ நாத³ங்ஸு. ஸோ பரிஹீனலாப⁴ஸக்காரோ கோஹஞ்ஞேன ஜீவிதுகாமோ ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா பஞ்ச வத்தூ²னி யாசித்வா ‘‘அலங், தே³வத³த்த, யோ இச்ச²தி, ஸோ ஆரஞ்ஞிகோ ஹோதூ’’திஆதி³னா (பாரா॰ 409; சூளவ॰ 343) ப⁴க³வதா படிக்கி²த்தோ தேஹி பஞ்சஹி வத்தூ²ஹி பா³லங் லூக²ப்பஸன்னங் ஜனங் ஸஞ்ஞாபெந்தோ பஞ்சஸதே வஜ்ஜிபுத்தகே ஸலாகங் கா³ஹாபெத்வா ஸங்க⁴ங் பி⁴ந்தி³த்வாவ தே ஆதா³ய க³யாஸீஸங் அக³மாஸி. அத² த்³வே அக்³க³ஸாவகா ஸத்து² ஆணாய தத்த² க³ந்த்வா த⁴ம்மங் தே³ஸெத்வா தே அரியப²லே பதிட்டா²பெத்வா ஆனயிங்ஸு. யே பனஸ்ஸ ஸங்க⁴பே⁴தா³ய பரக்கமந்தஸ்ஸ லத்³தி⁴ங் ரோசெத்வா ததே²வ பக்³க³ய்ஹ டி²தா ஸங்கே⁴ பி⁴ஜ்ஜந்தே பி⁴ன்னே ச ஸமனுஞ்ஞா அஹேஸுங், தேஸங் தங் தீ³க⁴ரத்தங் அஹிதாய து³க்கா²ய அஹோஸி .
18. Aṭṭhame ekadhammoti kataroyaṃ suttanikkhepo? Aṭṭhuppattiko. Tatrāyaṃ saṅkhepakathā – devadatto hi ajātasattuṃ duggahaṇaṃ gāhāpetvā tassa pitaraṃ rājānaṃ bimbisāraṃ tena mārāpetvāpi abhimāre payojetvāpi silāpavijjhanena lohituppādakammaṃ katvāpi na tāvatā pākaṭo jāto, nāḷāgiriṃ vissajjetvā pana pākaṭo jāto. Atha mahājano ‘‘evarūpampi nāma pāpaṃ gahetvā rājā vicaratī’’ti kolāhalaṃ akāsi, mahāghoso ahosi. Taṃ sutvā rājā attanā dīyamānāni pañca thālipākasatāni pacchindāpesi, upaṭṭhānampissa nāgamāsi. Nāgarāpi kulaṃ upagatassa kaṭacchubhattampissa nādaṃsu. So parihīnalābhasakkāro kohaññena jīvitukāmo satthāraṃ upasaṅkamitvā pañca vatthūni yācitvā ‘‘alaṃ, devadatta, yo icchati, so āraññiko hotū’’tiādinā (pārā. 409; cūḷava. 343) bhagavatā paṭikkhitto tehi pañcahi vatthūhi bālaṃ lūkhappasannaṃ janaṃ saññāpento pañcasate vajjiputtake salākaṃ gāhāpetvā saṅghaṃ bhinditvāva te ādāya gayāsīsaṃ agamāsi. Atha dve aggasāvakā satthu āṇāya tattha gantvā dhammaṃ desetvā te ariyaphale patiṭṭhāpetvā ānayiṃsu. Ye panassa saṅghabhedāya parakkamantassa laddhiṃ rocetvā tatheva paggayha ṭhitā saṅghe bhijjante bhinne ca samanuññā ahesuṃ, tesaṃ taṃ dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya ahosi .
தே³வத³த்தோபி ந சிரஸ்ஸேவ ரோகா³பி⁴பூ⁴தோ பா³ள்ஹகி³லானோ மரணகாலே ‘‘ஸத்தா²ரங் வந்தி³ஸ்ஸாமீ’’தி மஞ்சகஸிவிகாய நீயமானோ ஜேதவனபொக்க²ரணிதீரே ட²பிதோ பத²வியா விவரே தி³ன்னே பதித்வா அவீசிம்ஹி நிப்³ப³த்தி, யோஜனஸதிகோ சஸ்ஸ அத்தபா⁴வோ அஹோஸி கப்பட்டி²யோ தாலக்க²ந்த⁴பரிமாணேஹி அயஸூலேஹி வினிவித்³தோ⁴. தே³வத³த்தபக்கி²கானி ச பஞ்சமத்தானி குலஸதானி தஸ்ஸ லத்³தி⁴யங் டி²தானி ஸஹ ப³ந்த⁴வேஹி நிரயே நிப்³ப³த்தானி. ஏகதி³வஸங் பி⁴க்கூ² த⁴ம்மஸபா⁴யங் கத²ங் ஸமுட்டா²பேஸுங் ‘‘ஆவுஸோ, தே³வத³த்தேன ஸங்க⁴ங் பி⁴ந்த³ந்தேன பா⁴ரியங் கம்மங் கத’’ந்தி. அத² ஸத்தா² த⁴ம்மஸப⁴ங் உபக³ந்த்வா ‘‘காய நுத்த², பி⁴க்க²வே, ஏதரஹி கதா²ய ஸன்னிஸின்னா’’தி புச்சி²த்வா ‘‘இமாய நாமா’’தி வுத்தே ஸங்க⁴பே⁴தே³ ஆதீ³னவங் த³ஸ்ஸெந்தோ இமங் ஸுத்தங் அபா⁴ஸி. கேசி பன ப⁴ணந்தி ‘‘தே³வத³த்தஸ்ஸ தப்பக்கி²கானஞ்ச ததா² நிரயே நிப்³ப³த்தபா⁴வங் தி³ஸ்வா ஸங்க⁴பே⁴தே³ ஆதீ³னவங் த³ஸ்ஸெந்தோ ப⁴க³வா அத்தனோ அஜ்ஜா²ஸயேனேவ இமங் ஸுத்தங் தே³ஸேஸீ’’தி.
Devadattopi na cirasseva rogābhibhūto bāḷhagilāno maraṇakāle ‘‘satthāraṃ vandissāmī’’ti mañcakasivikāya nīyamāno jetavanapokkharaṇitīre ṭhapito pathaviyā vivare dinne patitvā avīcimhi nibbatti, yojanasatiko cassa attabhāvo ahosi kappaṭṭhiyo tālakkhandhaparimāṇehi ayasūlehi vinividdho. Devadattapakkhikāni ca pañcamattāni kulasatāni tassa laddhiyaṃ ṭhitāni saha bandhavehi niraye nibbattāni. Ekadivasaṃ bhikkhū dhammasabhāyaṃ kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ ‘‘āvuso, devadattena saṅghaṃ bhindantena bhāriyaṃ kammaṃ kata’’nti. Atha satthā dhammasabhaṃ upagantvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā’’ti pucchitvā ‘‘imāya nāmā’’ti vutte saṅghabhede ādīnavaṃ dassento imaṃ suttaṃ abhāsi. Keci pana bhaṇanti ‘‘devadattassa tappakkhikānañca tathā niraye nibbattabhāvaṃ disvā saṅghabhede ādīnavaṃ dassento bhagavā attano ajjhāsayeneva imaṃ suttaṃ desesī’’ti.
தத்த² ஏகத⁴ம்மோதி ஏகோ அகுஸலோ மஹாஸாவஜ்ஜத⁴ம்மோ. லோகேதி ஸத்தலோகே. உப்பஜ்ஜமானோ உப்பஜ்ஜதீதி எத்த² பே⁴த³ஸங்வத்தனிகேஸு ப⁴ண்ட³னாதீ³ஸு ஸங்கே⁴ உப்பன்னேஸுபி ‘‘த⁴ம்மோ அத⁴ம்மோ’’திஆதீ³ஸு அட்டா²ரஸபே⁴த³கரவத்தூ²ஸு யஸ்ஸ கஸ்ஸசி தீ³பனவஸேன வோஹரந்தேஸுபி தத்த² ருசிஜனநத்த²ங் அனுஸ்ஸாவெந்தேஸுபி அனுஸ்ஸாவெத்வா ஸலாகாய கா³ஹிதாயபி ஸங்க⁴பே⁴தோ³ உப்பஜ்ஜமானோ நாம ஹோதி, ஸலாகாய பன கா³ஹிதாய சத்தாரோ வா அதிரேகா வா யதா³ ஆவேணிகங் உத்³தே³ஸங் வா ஸங்க⁴கம்மங் வா கரொந்தி, ததா³ ஸங்க⁴பே⁴தோ³ உப்பஜ்ஜதி நாம. கதே பன தஸ்மிங் ஸங்க⁴பே⁴தோ³ உப்பன்னோ நாம? கம்மங், உத்³தே³ஸோ, வோஹாரோ, அனுஸ்ஸாவனா, ஸலாகக்³கா³ஹோதி இமேஸு ஹி பஞ்சஸு ஸங்க⁴ஸ்ஸ பே⁴த³காரணேஸு கம்மங் வா உத்³தே³ஸோ வா பமாணங், வோஹாரானுஸ்ஸாவனஸலாகக்³கா³ஹா பன புப்³ப³பா⁴கா³தி.
Tattha ekadhammoti eko akusalo mahāsāvajjadhammo. Loketi sattaloke. Uppajjamāno uppajjatīti ettha bhedasaṃvattanikesu bhaṇḍanādīsu saṅghe uppannesupi ‘‘dhammo adhammo’’tiādīsu aṭṭhārasabhedakaravatthūsu yassa kassaci dīpanavasena voharantesupi tattha rucijananatthaṃ anussāventesupi anussāvetvā salākāya gāhitāyapi saṅghabhedo uppajjamāno nāma hoti, salākāya pana gāhitāya cattāro vā atirekā vā yadā āveṇikaṃ uddesaṃ vā saṅghakammaṃ vā karonti, tadā saṅghabhedo uppajjati nāma. Kate pana tasmiṃ saṅghabhedo uppanno nāma? Kammaṃ, uddeso, vohāro, anussāvanā, salākaggāhoti imesu hi pañcasu saṅghassa bhedakāraṇesu kammaṃ vā uddeso vā pamāṇaṃ, vohārānussāvanasalākaggāhā pana pubbabhāgāti.
ப³ஹுஜனாஹிதாயாதிஆதீ³ஸு 0.மஹாஜனஸ்ஸ ஜா²னமக்³கா³தி³ஸம்பத்தினிவாரணேன அஹிதாய, ஸக்³க³ஸம்பத்தினிவாரணேன அஸுகா²ய, அபாயூபபத்திஹேதுபா⁴வேன அனத்தா²ய. அகுஸலத⁴ம்மவஸேன வா அஹிதாய, ஹிதமத்தஸ்ஸபி அபா⁴வா ஸுக³தியம்பி நிப்³ப³த்தனககாயிகசேதஸிகது³க்கா²ய உப்பஜ்ஜதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴ . தே³வமனுஸ்ஸானந்தி இத³ங் ‘‘ப³ஹுனோ ஜனஸ்ஸா’’தி வுத்தேஸு உக்கட்ட²புக்³க³லனித்³தே³ஸோ. அபரோ நயோ – ப³ஹுஜனாஹிதாயாதி ப³ஹுஜனஸ்ஸ மஹதோ ஸத்தகாயஸ்ஸ அஹிதத்தா²ய, தி³ட்ட²த⁴ம்மிகஸம்பராயிகஅனத்தா²யாதி அத்தோ². அஸுகா²யாதி தி³ட்ட²த⁴ம்மிகஸம்பராயிகஅஸுக²த்தா²ய, து³வித⁴து³க்க²த்தா²யாதி அத்தோ². அனத்தா²யாதி பரமத்த²படிக்கே²பாய. நிப்³பா³னஞ்ஹி பரமத்தோ², ததோ உத்தரிங் அத்தோ² நத்தி². அஹிதாயாதி மக்³க³படிக்கே²பாய. நிப்³பா³னஸம்பாபகமக்³க³தோ ஹி உத்தரிங் ஹிதங் நாம நத்தி². து³க்கா²யாதி அரியஸுக²விராத⁴னேன வட்டது³க்க²தாய. யே ஹி அரியஸுக²தோ விரத்³தா⁴ தங் அதி⁴க³ந்துங் அப⁴ப்³பா³, தே வட்டது³க்கே² பரிப்³ப⁴மந்தி, அரியஸுக²தோ ச உத்தரிங் ஸுக²ங் நாம நத்தி². வுத்தஞ்ஹேதங் ‘‘அயங் ஸமாதி⁴ பச்சுப்பன்னஸுகோ² சேவ ஆயதிஞ்ச ஸுக²விபாகோ’’தி (தீ³॰ நி॰ 3.355; அ॰ நி॰ 5.27).
Bahujanāhitāyātiādīsu 0.mahājanassa jhānamaggādisampattinivāraṇena ahitāya, saggasampattinivāraṇena asukhāya, apāyūpapattihetubhāvena anatthāya. Akusaladhammavasena vā ahitāya, hitamattassapi abhāvā sugatiyampi nibbattanakakāyikacetasikadukkhāya uppajjatīti sambandho . Devamanussānanti idaṃ ‘‘bahuno janassā’’ti vuttesu ukkaṭṭhapuggalaniddeso. Aparo nayo – bahujanāhitāyāti bahujanassa mahato sattakāyassa ahitatthāya, diṭṭhadhammikasamparāyikaanatthāyāti attho. Asukhāyāti diṭṭhadhammikasamparāyikaasukhatthāya, duvidhadukkhatthāyāti attho. Anatthāyāti paramatthapaṭikkhepāya. Nibbānañhi paramattho, tato uttariṃ attho natthi. Ahitāyāti maggapaṭikkhepāya. Nibbānasampāpakamaggato hi uttariṃ hitaṃ nāma natthi. Dukkhāyāti ariyasukhavirādhanena vaṭṭadukkhatāya. Ye hi ariyasukhato viraddhā taṃ adhigantuṃ abhabbā, te vaṭṭadukkhe paribbhamanti, ariyasukhato ca uttariṃ sukhaṃ nāma natthi. Vuttañhetaṃ ‘‘ayaṃ samādhi paccuppannasukho ceva āyatiñca sukhavipāko’’ti (dī. ni. 3.355; a. ni. 5.27).
இதா³னி ‘‘ஸங்க⁴பே⁴தோ³’’தி ஸரூபதோ த³ஸ்ஸெத்வா தஸ்ஸ அஹிதாதீ³னங் ஏகந்தஹேதுபா⁴வங் பகாஸேதுங் ‘‘ஸங்கே⁴ கோ² பன, பி⁴க்க²வே, பி⁴ன்னே’’திஆதி³மாஹ. தத்த² பி⁴ன்னேதி நிமித்தத்தே² பு⁴ம்மங் யதா² ‘‘அத⁴னானங் த⁴னே அனநுப்பதீ³யமானே’’தி (தீ³॰ நி॰ 3.91), பே⁴த³ஹேதூதி அத்தோ². அஞ்ஞமஞ்ஞங் ப⁴ண்ட³னானீதி சதுன்னங் பரிஸானங் தப்பக்கி²கானஞ்ச ‘‘ஏஸோ த⁴ம்மோ, நேஸோ த⁴ம்மோ’’தி அஞ்ஞமஞ்ஞங் விவத³னானி. ப⁴ண்ட³னஞ்ஹி கலஹஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴கோ³. பரிபா⁴ஸாதி ‘‘இத³ஞ்சித³ஞ்ச வோ அனத்த²ங் கரிஸ்ஸாமா’’தி ப⁴யுப்பாத³னவஸேன தஜ்ஜனா. பரிக்கே²பாதி ஜாதிஆதி³வஸேன பரிதோ கே²பா, த³ஸஹி அக்கோஸவத்தூ²ஹி கு²ங்ஸனவம்ப⁴னா. பரிச்சஜனாதி உக்கே²பனியகம்மகரணாதி³வஸேன நிஸ்ஸாரணா. தத்தா²தி தஸ்மிங் ஸங்க⁴பே⁴தே³, தன்னிமித்தே வா ப⁴ண்ட³னாதி³கே. அப்பஸன்னாதி ரதனத்தயகு³ணானங் அனபி⁴ஞ்ஞா. ந பஸீத³ந்தீதி ‘‘த⁴ம்மசாரினோ ஸமசாரினோ’’திஆதி³னா ய்வாயங் பி⁴க்கூ²ஸு பஸாத³னாகாரோ, ததா² ந பஸீத³ந்தி, தேஸங் வா ஸோதப்³ப³ங் ஸத்³தா⁴தப்³ப³ங் ந மஞ்ஞந்தி. ததா² ச த⁴ம்மே ஸத்த²ரி ச அப்பஸன்னாவ ஹொந்தி. ஏகச்சானங் அஞ்ஞத²த்தந்தி புது²ஜ்ஜனானங் அவிருள்ஹஸத்³தா⁴னங் பஸாத³ஞ்ஞத²த்தங்.
Idāni ‘‘saṅghabhedo’’ti sarūpato dassetvā tassa ahitādīnaṃ ekantahetubhāvaṃ pakāsetuṃ ‘‘saṅghe kho pana, bhikkhave, bhinne’’tiādimāha. Tattha bhinneti nimittatthe bhummaṃ yathā ‘‘adhanānaṃ dhane ananuppadīyamāne’’ti (dī. ni. 3.91), bhedahetūti attho. Aññamaññaṃ bhaṇḍanānīti catunnaṃ parisānaṃ tappakkhikānañca ‘‘eso dhammo, neso dhammo’’ti aññamaññaṃ vivadanāni. Bhaṇḍanañhi kalahassa pubbabhāgo. Paribhāsāti ‘‘idañcidañca vo anatthaṃ karissāmā’’ti bhayuppādanavasena tajjanā. Parikkhepāti jātiādivasena parito khepā, dasahi akkosavatthūhi khuṃsanavambhanā. Pariccajanāti ukkhepaniyakammakaraṇādivasena nissāraṇā. Tatthāti tasmiṃ saṅghabhede, tannimitte vā bhaṇḍanādike. Appasannāti ratanattayaguṇānaṃ anabhiññā. Na pasīdantīti ‘‘dhammacārino samacārino’’tiādinā yvāyaṃ bhikkhūsu pasādanākāro, tathā na pasīdanti, tesaṃ vā sotabbaṃ saddhātabbaṃ na maññanti. Tathā ca dhamme satthari ca appasannāva honti. Ekaccānaṃ aññathattanti puthujjanānaṃ aviruḷhasaddhānaṃ pasādaññathattaṃ.
கா³தா²யங் ஆபாயிகோதிஆதீ³ஸு அபாயே நிப்³ப³த்தனாரஹதாய ஆபாயிகோ. தத்த²பி அவீசிஸங்கா²தே மஹானிரயே உப்பஜ்ஜதீதி நேரயிகோ. ஏகங் அந்தரகப்பங் பரிபுண்ணமேவ கத்வா தத்த² திட்ட²தீதி கப்பட்டோ². ஸங்க⁴பே⁴த³ஸங்கா²தே வக்³கே³ ரதோதி வக்³க³ரதோ. அத⁴ம்மியதாய அத⁴ம்மோ. பே⁴த³கரவத்தூ²ஹி ஸங்க⁴பே⁴த³ஸங்கா²தே ஏவ ச அத⁴ம்மே டி²தோதி அத⁴ம்மட்டோ². யோக³க்கே²மா பத⁴ங்ஸதீதி யோக³க்கே²மதோ ஹிததோ பத⁴ங்ஸதி பரிஹாயதி, சதூஹி வா யோகே³ஹி அனுபத்³து³தத்தா யோக³க்கே²மங் நாம அரஹத்தங் நிப்³பா³னஞ்ச, ததோ பனஸ்ஸ த⁴ங்ஸனே வத்தப்³ப³மேவ நத்தி². தி³ட்டி²ஸீலஸாமஞ்ஞதோ ஸங்ஹதட்டே²ன ஸங்க⁴ங், ததோ ஏவ ஏககம்மாதி³விதா⁴னயோகே³ன ஸமக்³க³ங் ஸஹிதங். பெ⁴த்வானாதி புப்³பே³ வுத்தலக்க²ணேன ஸங்க⁴பே⁴தே³ன பி⁴ந்தி³த்வா. கப்பந்தி ஆயுகப்பங். ஸோ பனெத்த² அந்தரகப்போவ. நிரயம்ஹீதி அவீசிமஹானிரயம்ஹி.
Gāthāyaṃ āpāyikotiādīsu apāye nibbattanārahatāya āpāyiko. Tatthapi avīcisaṅkhāte mahāniraye uppajjatīti nerayiko. Ekaṃ antarakappaṃ paripuṇṇameva katvā tattha tiṭṭhatīti kappaṭṭho. Saṅghabhedasaṅkhāte vagge ratoti vaggarato. Adhammiyatāya adhammo. Bhedakaravatthūhi saṅghabhedasaṅkhāte eva ca adhamme ṭhitoti adhammaṭṭho. Yogakkhemā padhaṃsatīti yogakkhemato hitato padhaṃsati parihāyati, catūhi vā yogehi anupaddutattā yogakkhemaṃ nāma arahattaṃ nibbānañca, tato panassa dhaṃsane vattabbameva natthi. Diṭṭhisīlasāmaññato saṃhataṭṭhena saṅghaṃ, tato eva ekakammādividhānayogena samaggaṃ sahitaṃ. Bhetvānāti pubbe vuttalakkhaṇena saṅghabhedena bhinditvā. Kappanti āyukappaṃ. So panettha antarakappova. Nirayamhīti avīcimahānirayamhi.
அட்ட²மஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Aṭṭhamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / இதிவுத்தகபாளி • Itivuttakapāḷi / 8. ஸங்க⁴பே⁴த³ஸுத்தங் • 8. Saṅghabhedasuttaṃ