Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā |
સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથાવણ્ણના
Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
૩૬૩. પઞ્ચ માસેતિ અચ્ચન્તસંયોગે ઉપયોગવચનં. વડ્ઢિં પયોજેત્વા ઠપિતઉપનિક્ખેપતોતિ વસ્સાવાસિકસ્સત્થાય દાયકેહિ વડ્ઢિં પયોજેત્વા ઠપિતઉપનિક્ખેપતો. ‘‘ઇધ વસ્સંવુત્થસઙ્ઘસ્સા’’તિ ઇદં અભિલાપમત્તં. ઇધ-સદ્દં પન વિના ‘‘વસ્સંવુત્થસઙ્ઘસ્સ દેમા’’તિ વુત્તેપિ સો એવ નયો. અનત્થતકથિનસ્સાપિ પઞ્ચ માસે પાપુણાતીતિ વસ્સાવાસિકલાભવસેન ઉપ્પન્નત્તા અનત્થતકથિનસ્સાપિ વુત્થવસ્સસ્સ પઞ્ચ માસે પાપુણાતિ. વક્ખતિ હિ ‘‘ચીવરમાસતો પટ્ઠાય યાવ હેમન્તસ્સ પચ્છિમો દિવસો, તાવ વસ્સાવાસિકં દેમાતિ વુત્તે કથિનં અત્થતં વા હોતુ અનત્થતં વા, અતીતવસ્સંવુત્થાનમેવ પાપુણાતી’’તિ (મહાવ॰ અટ્ઠ॰ ૩૭૯). તતો પરન્તિ પઞ્ચમાસતો પરં, ગિમ્હાનસ્સ પઠમદિવસતો પટ્ઠાયાતિ અત્થો. ‘‘કસ્મા? પિટ્ઠિસમયે ઉપ્પન્નત્તા’’તિ ઇદં ‘‘ઉદાહુ અનાગતવસ્સે’’તિ ઇમસ્સાનન્તરં દટ્ઠબ્બં. પોત્થકેસુ પન ‘‘અનત્થતકથિનસ્સાપિ પઞ્ચ માસે પાપુણાતી’’તિ ઇમસ્સાનન્તરં ‘‘કસ્મા પિટ્ઠિસમયે ઉપ્પન્નત્તા’’તિ ઇદં લિખન્તિ, તં પમાદલિખિતં પિટ્ઠિસમયે ઉપ્પન્નં સન્ધાય ‘‘અનત્થતકથિનસ્સાપી’’તિ વત્તબ્બતો. વુત્થવસ્સે હિ સન્ધાય ‘‘અનત્થતકથિનસ્સાપી’’તિ વુત્તં, ન ચ પિટ્ઠિસમયે ઉપ્પન્નં વુત્થવસ્સસ્સેવ પાપુણાતીતિ સમ્મુખીભૂતાનં સબ્બેસમ્પિ પાપુણનતો. તેનેવ વક્ખતિ ‘‘સચે પન ગિમ્હાનં પઠમદિવસતો પટ્ઠાય એવં વદતિ, તત્ર સમ્મુખીભૂતાનં સબ્બેસં પાપુણાતિ. કસ્મા? પિટ્ઠિસમયે ઉપ્પન્નત્તા’’તિ (મહાવ॰ અટ્ઠ॰ ૧૭૯).
363.Pañca māseti accantasaṃyoge upayogavacanaṃ. Vaḍḍhiṃ payojetvā ṭhapitaupanikkhepatoti vassāvāsikassatthāya dāyakehi vaḍḍhiṃ payojetvā ṭhapitaupanikkhepato. ‘‘Idha vassaṃvutthasaṅghassā’’ti idaṃ abhilāpamattaṃ. Idha-saddaṃ pana vinā ‘‘vassaṃvutthasaṅghassa demā’’ti vuttepi so eva nayo. Anatthatakathinassāpi pañca māse pāpuṇātīti vassāvāsikalābhavasena uppannattā anatthatakathinassāpi vutthavassassa pañca māse pāpuṇāti. Vakkhati hi ‘‘cīvaramāsato paṭṭhāya yāva hemantassa pacchimo divaso, tāva vassāvāsikaṃ demāti vutte kathinaṃ atthataṃ vā hotu anatthataṃ vā, atītavassaṃvutthānameva pāpuṇātī’’ti (mahāva. aṭṭha. 379). Tato paranti pañcamāsato paraṃ, gimhānassa paṭhamadivasato paṭṭhāyāti attho. ‘‘Kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’’ti idaṃ ‘‘udāhu anāgatavasse’’ti imassānantaraṃ daṭṭhabbaṃ. Potthakesu pana ‘‘anatthatakathinassāpi pañca māse pāpuṇātī’’ti imassānantaraṃ ‘‘kasmā piṭṭhisamaye uppannattā’’ti idaṃ likhanti, taṃ pamādalikhitaṃ piṭṭhisamaye uppannaṃ sandhāya ‘‘anatthatakathinassāpī’’ti vattabbato. Vutthavasse hi sandhāya ‘‘anatthatakathinassāpī’’ti vuttaṃ, na ca piṭṭhisamaye uppannaṃ vutthavassasseva pāpuṇātīti sammukhībhūtānaṃ sabbesampi pāpuṇanato. Teneva vakkhati ‘‘sace pana gimhānaṃ paṭhamadivasato paṭṭhāya evaṃ vadati, tatra sammukhībhūtānaṃ sabbesaṃ pāpuṇāti. Kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’’ti (mahāva. aṭṭha. 179).
દુગ્ગહિતાનીતિ અગ્ગહિતાનિ. સઙ્ઘિકાનેવાતિ અત્થો. ઇતોવાતિ થેરાનં દાતબ્બતોવ, ઇદાનેવાતિ વા અત્થો.
Duggahitānīti aggahitāni. Saṅghikānevāti attho. Itovāti therānaṃ dātabbatova, idānevāti vā attho.
સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi / ૨૨૨. સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથા • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથા • Saṅghikacīvaruppādakathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથાવણ્ણના • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથાવણ્ણના • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૨૨૨. સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથા • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā