| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૯. સઙ્કાસનસુત્તવણ્ણના
9. Saṅkāsanasuttavaṇṇanā
૧૦૮૯. અત્થસંવણ્ણને વણ્ણીયન્તેતિ વણ્ણા. તેયેવ પરિયાયેન અક્ખરણતો અક્ખરાનિ . અત્થં બ્યઞ્જેન્તીતિ બ્યઞ્જનાનિ. યસ્મા પન અકારાદિકે સરસમઞ્ઞા, કકારાદિકે બ્યઞ્જનસમઞ્ઞા, ઉભયત્થ વણ્ણસમઞ્ઞા, તસ્મા વુત્તં ‘‘વણ્ણાનં વા એકદેસા યદિદં બ્યઞ્જના નામા’’તિ. નેત્તિયં પન વાક્યે બ્યઞ્જનસમઞ્ઞા. બ્યઞ્જનગ્ગહણેનેવ ચેત્થ આકારનિરુત્તિનિદ્દેસા ગહિતા એવાતિ દટ્ઠબ્બં. સઙ્કાસનાતિ અત્થસ્સ ઞાપના ભાગસો. તેનાહ ‘‘વિભત્તિયો’’તિ. સઙ્કાસનગ્ગહણેનેવ ચેત્થ પકાસના વુત્તા હોતિ. વિભત્તિયો હિ અત્થવચનેનેવ વિવરન્તિ, તાહિ કારણપઞ્ઞત્તિયો વુત્તાયેવાતિ, તાહિપિ અત્થપદાનિ ગહિતાનેવ હોન્તિ. અયમેત્થ સઙ્ખેપો, વિત્થારો પન વિસુદ્ધિમગ્ગવણ્ણનાયં નેત્તિઅટ્ઠકથાયઞ્ચ વુત્તનયેન વેદિતબ્બો. સબ્બાકારેનાતિ સભાગાદિવિભાવનાકારેન. વણ્ણાદીનન્તિ તસ્મિં પન વિત્થારે પવત્તવણ્ણાદીનં. તસ્માતિ વણ્ણાદીનં અન્તઅભાવતો. એવમાહાતિ ‘‘અપરિમાણા વણ્ણા બ્યઞ્જના સઙ્કાસના’’તિ એવમાહ.
1089. Atthasaṃvaṇṇane vaṇṇīyanteti vaṇṇā. Teyeva pariyāyena akkharaṇato akkharāni. Atthaṃ byañjentīti byañjanāni. Yasmā pana akārādike sarasamaññā, kakārādike byañjanasamaññā, ubhayattha vaṇṇasamaññā, tasmā vuttaṃ ‘‘vaṇṇānaṃ vā ekadesā yadidaṃ byañjanā nāmā’’ti. Nettiyaṃ pana vākye byañjanasamaññā. Byañjanaggahaṇeneva cettha ākāraniruttiniddesā gahitā evāti daṭṭhabbaṃ. Saṅkāsanāti atthassa ñāpanā bhāgaso. Tenāha ‘‘vibhattiyo’’ti. Saṅkāsanaggahaṇeneva cettha pakāsanā vuttā hoti. Vibhattiyo hi atthavacaneneva vivaranti, tāhi kāraṇapaññattiyo vuttāyevāti, tāhipi atthapadāni gahitāneva honti. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana visuddhimaggavaṇṇanāyaṃ nettiaṭṭhakathāyañca vuttanayena veditabbo. Sabbākārenāti sabhāgādivibhāvanākārena. Vaṇṇādīnanti tasmiṃ pana vitthāre pavattavaṇṇādīnaṃ. Tasmāti vaṇṇādīnaṃ antaabhāvato. Evamāhāti ‘‘aparimāṇā vaṇṇā byañjanā saṅkāsanā’’ti evamāha.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૯. સઙ્કાસનસુત્તં • 9. Saṅkāsanasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૯. સઙ્કાસનસુત્તવણ્ણના • 9. Saṅkāsanasuttavaṇṇanā
