Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
૬. સપ્પસુત્તવણ્ણના
6. Sappasuttavaṇṇanā
૧૪૨. છટ્ઠે સોણ્ડિકાકિલઞ્જન્તિ સુરાકારકાનં પિટ્ઠપત્થરણકકિલઞ્જં. કોસલિકા કંસપાતીતિ કોસલરઞ્ઞો રથચક્કપ્પમાણા પરિભોગપાતિ . ગળગળાયન્તેતિ ગજ્જન્તે. કમ્મારગગ્ગરિયાતિ કમ્મારુદ્ધનપણાળિયા. ધમમાનાયાતિ ભસ્તવાતેન પૂરિયમાનાય. ઇતિ વિદિત્વાતિ – ‘‘સમણો ગોતમો પધાનમનુયુત્તો સુખેન નિસિન્નો, ઘટ્ટયિસ્સામિ ન’’ન્તિ વુત્તપ્પકારં અત્તભાવં માપેત્વા નિયામભૂમિયં ઇતો ચિતો ચ સઞ્ચરન્તં વિજ્જુલતાલોકેન દિસ્વા, ‘‘કો નુ ખો એસો સત્તો’’તિ? આવજ્જેન્તો, ‘‘મારો અય’’ન્તિ એવં વિદિત્વા.
142. Chaṭṭhe soṇḍikākilañjanti surākārakānaṃ piṭṭhapattharaṇakakilañjaṃ. Kosalikā kaṃsapātīti kosalarañño rathacakkappamāṇā paribhogapāti . Gaḷagaḷāyanteti gajjante. Kammāragaggariyāti kammāruddhanapaṇāḷiyā. Dhamamānāyāti bhastavātena pūriyamānāya. Iti viditvāti – ‘‘samaṇo gotamo padhānamanuyutto sukhena nisinno, ghaṭṭayissāmi na’’nti vuttappakāraṃ attabhāvaṃ māpetvā niyāmabhūmiyaṃ ito cito ca sañcarantaṃ vijjulatālokena disvā, ‘‘ko nu kho eso satto’’ti? Āvajjento, ‘‘māro aya’’nti evaṃ viditvā.
સુઞ્ઞગેહાનીતિ સુઞ્ઞાગારાનિ. સેય્યાતિ સેય્યત્થાય. ઠસ્સામિ ચઙ્કમિસ્સામિ નિસીદિસ્સામિ નિપજ્જિસ્સામીતિ એતદત્થાય યો સુઞ્ઞાગારાનિ સેવતીતિ અત્થો. સો મુનિ અત્તસઞ્ઞતોતિ સો બુદ્ધમુનિ હત્થપાદકુક્કુચ્ચાભાવેન સંયતત્તભાવો. વોસ્સજ્જ ચરેય્ય તત્થ સોતિ સો તસ્મિં અત્તભાવે આલયં નિકન્તિં વોસ્સજ્જિત્વા પહાય ચરેય્ય. પતિરૂપં હિ તથાવિધસ્સ તન્તિ તાદિસસ્સ તંસણ્ઠિતસ્સ બુદ્ધમુનિનો તં અત્તભાવે નિકન્તિં વોસ્સજ્જિત્વા ચરણં નામ પતિરૂપં યુત્તં અનુચ્છવિકં.
Suññagehānīti suññāgārāni. Seyyāti seyyatthāya. Ṭhassāmi caṅkamissāmi nisīdissāmi nipajjissāmīti etadatthāya yo suññāgārāni sevatīti attho. So muni attasaññatoti so buddhamuni hatthapādakukkuccābhāvena saṃyatattabhāvo. Vossajja careyya tattha soti so tasmiṃ attabhāve ālayaṃ nikantiṃ vossajjitvā pahāya careyya. Patirūpaṃ hi tathāvidhassa tanti tādisassa taṃsaṇṭhitassa buddhamunino taṃ attabhāve nikantiṃ vossajjitvā caraṇaṃ nāma patirūpaṃ yuttaṃ anucchavikaṃ.
ચરકાતિ સીહબ્યગ્ઘાદિકા સઞ્ચરણસત્તા. ભેરવાતિ સવિઞ્ઞાણકઅવિઞ્ઞાણકભેરવા. તત્થ સવિઞ્ઞાણકા સીહબ્યગ્ઘાદયો, અવિઞ્ઞાણકા રત્તિભાગે ખાણુવમ્મિકાદયો. તેપિ હિ તસ્મિં કાલે યક્ખા વિય ઉપટ્ઠહન્તિ, રજ્જુવલ્લિયાદીનિ સબ્બાનિ સપ્પા વિય ઉપટ્ઠહન્તિ. તત્થાતિ તેસુ ભેરવેસુ સુઞ્ઞાગારગતો બુદ્ધમુનિ લોમચલનમત્તકમ્પિ ન કરોતિ.
Carakāti sīhabyagghādikā sañcaraṇasattā. Bheravāti saviññāṇakaaviññāṇakabheravā. Tattha saviññāṇakā sīhabyagghādayo, aviññāṇakā rattibhāge khāṇuvammikādayo. Tepi hi tasmiṃ kāle yakkhā viya upaṭṭhahanti, rajjuvalliyādīni sabbāni sappā viya upaṭṭhahanti. Tatthāti tesu bheravesu suññāgāragato buddhamuni lomacalanamattakampi na karoti.
ઇદાનિ અટ્ઠાનપરિકપ્પં દસ્સેન્તો નભં ફલેય્યાતિઆદિમાહ. તત્થ ફલેય્યાતિ કાકપદં વિય હીરહીરસો ફલેય્ય. ચલેય્યાતિ પોક્ખરપત્તે વાતાહતો ઉદકબિન્દુ વિય ચલેય્ય. સલ્લમ્પિ ચે ઉરસિ પકપ્પયેય્યુન્તિ તિખિણસત્તિસલ્લં ચેપિ ઉરસ્મિં ચારેયેય્યું. ઉપધીસૂતિ ખન્ધૂપધીસુ. તાણં ન કરોન્તીતિ તિખિણે સલ્લે ઉરસ્મિં ચારિયમાને ભયેન ગુમ્બન્તરકન્દરાદીનિ પવિસન્તા તાણં કરોન્તિ નામ. બુદ્ધા પન સમુચ્છિન્નસબ્બભયા એવરૂપં તાણં નામ ન કરોન્તિ. છટ્ઠં.
Idāni aṭṭhānaparikappaṃ dassento nabhaṃ phaleyyātiādimāha. Tattha phaleyyāti kākapadaṃ viya hīrahīraso phaleyya. Caleyyāti pokkharapatte vātāhato udakabindu viya caleyya. Sallampi ce urasi pakappayeyyunti tikhiṇasattisallaṃ cepi urasmiṃ cāreyeyyuṃ. Upadhīsūti khandhūpadhīsu. Tāṇaṃ na karontīti tikhiṇe salle urasmiṃ cāriyamāne bhayena gumbantarakandarādīni pavisantā tāṇaṃ karonti nāma. Buddhā pana samucchinnasabbabhayā evarūpaṃ tāṇaṃ nāma na karonti. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૬. સપ્પસુત્તં • 6. Sappasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૬. સપ્પસુત્તવણ્ણના • 6. Sappasuttavaṇṇanā