Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
૩-૪. સેરીસુત્તાદિવણ્ણના
3-4. Serīsuttādivaṇṇanā
૧૦૪. તતિયે દાયકોતિ દાનસીલો. દાનપતીતિ યં દાનં દેમિ, તસ્સ પતિ હુત્વા દેમિ, ન દાસો ન સહાયો. યો હિ અત્તના મધુરં ભુઞ્જતિ, પરેસં અમધુરં દેતિ, સો દાનસઙ્ખાતસ્સ દેય્યધમ્મસ્સ દાસો હુત્વા દેતિ. યો યં અત્તના ભુઞ્જતિ, તદેવ દેતિ, સો સહાયો હુત્વા દેતિ. યો પન અત્તના યેન તેન યાપેતિ, પરેસં મધુરં દેતિ, સો પતિ જેટ્ઠકો સામિ હુત્વા દેતિ. અહં ‘‘તાદિસો અહોસિ’’ન્તિ વદતિ.
104. Tatiye dāyakoti dānasīlo. Dānapatīti yaṃ dānaṃ demi, tassa pati hutvā demi, na dāso na sahāyo. Yo hi attanā madhuraṃ bhuñjati, paresaṃ amadhuraṃ deti, so dānasaṅkhātassa deyyadhammassa dāso hutvā deti. Yo yaṃ attanā bhuñjati, tadeva deti, so sahāyo hutvā deti. Yo pana attanā yena tena yāpeti, paresaṃ madhuraṃ deti, so pati jeṭṭhako sāmi hutvā deti. Ahaṃ ‘‘tādiso ahosi’’nti vadati.
ચતૂસુ દ્વારેસુતિ તસ્સ કિર રઞ્ઞો સિન્ધવરટ્ઠં સોધિવાકરટ્ઠન્તિ દ્વે રટ્ઠાનિ અહેસું, નગરં રોરુવં નામ. તસ્સ એકેકસ્મિં દ્વારે દેવસિકં સતસહસ્સં ઉપ્પજ્જતિ, અન્તોનગરે વિનિચ્છયટ્ઠાને સતસહસ્સં. સો બહુહિરઞ્ઞસુવણ્ણં રાસિભૂતં દિસ્વા કમ્મસ્સકતઞાણં ઉપ્પાદેત્વા ચતૂસુ દ્વારેસુ દાનસાલાયો કારેત્વા તસ્મિં તસ્મિં દ્વારે ઉટ્ઠિતઆયેન દાનં દેથાતિ અમચ્ચે ઠપેસિ. તેનાહ – ‘‘ચતૂસુ દ્વારેસુ દાનં દીયિત્થા’’તિ.
Catūsu dvāresuti tassa kira rañño sindhavaraṭṭhaṃ sodhivākaraṭṭhanti dve raṭṭhāni ahesuṃ, nagaraṃ roruvaṃ nāma. Tassa ekekasmiṃ dvāre devasikaṃ satasahassaṃ uppajjati, antonagare vinicchayaṭṭhāne satasahassaṃ. So bahuhiraññasuvaṇṇaṃ rāsibhūtaṃ disvā kammassakatañāṇaṃ uppādetvā catūsu dvāresu dānasālāyo kāretvā tasmiṃ tasmiṃ dvāre uṭṭhitaāyena dānaṃ dethāti amacce ṭhapesi. Tenāha – ‘‘catūsu dvāresu dānaṃ dīyitthā’’ti.
સમણબ્રાહ્મણકપણદ્ધિકવનિબ્બકયાચકાનન્તિ એત્થ સમણાતિ પબ્બજ્જૂપગતા. બ્રાહ્મણાતિ ભોવાદિનો. સમિતપાપબાહિતપાપે પન સમણબ્રાહ્મણે એસ નાલત્થ. કપણાતિ દુગ્ગતા દલિદ્દમનુસ્સા કાણકુણિઆદયો. અદ્ધિકાતિ પથાવિનો. વનિબ્બકાતિ યે ‘‘ઇટ્ઠં, દિન્નં, કન્તં, મનાપં, કાલેન, અનવજ્જં દિન્નં, દદં ચિત્તં પસાદેય્ય, ગચ્છતુ ભવં બ્રહ્મલોક’’ન્તિઆદિના નયેન દાનસ્સ વણ્ણં થોમયમાના વિચરન્તિ. યાચકાતિ યે ‘‘પસતમત્તં દેથ, સરાવમત્તં દેથા’’તિઆદીનિ ચ વત્વા યાચમાના વિચરન્તિ. ઇત્થાગારસ્સ દાનં દીયિત્થાતિ પઠમદ્વારસ્સ લદ્ધત્તા તત્થ ઉપ્પજ્જનકસતસહસ્સે અઞ્ઞમ્પિ ધનં પક્ખિપિત્વા રઞ્ઞો અમચ્ચે હારેત્વા અત્તનો અમચ્ચે ઠપેત્વા રઞ્ઞા દિન્નદાનતો રાજિત્થિયો મહન્તતરં દાનં અદંસુ. તં સન્ધાયેવમાહ. મમ દાનં પટિક્કમીતિ યં મમ દાનં તત્થ દીયિત્થ, તં પટિનિવત્તિ. સેસદ્વારેસુપિ એસેવ નયો. કોચીતિ કત્થચિ. દીઘરત્તન્તિ અસીતિવસ્સસહસ્સાનિ. એત્તકં કિર કાલં તસ્સ રઞ્ઞો દાનં દીયિત્થ. તતિયં.
Samaṇabrāhmaṇakapaṇaddhikavanibbakayācakānanti ettha samaṇāti pabbajjūpagatā. Brāhmaṇāti bhovādino. Samitapāpabāhitapāpe pana samaṇabrāhmaṇe esa nālattha. Kapaṇāti duggatā daliddamanussā kāṇakuṇiādayo. Addhikāti pathāvino. Vanibbakāti ye ‘‘iṭṭhaṃ, dinnaṃ, kantaṃ, manāpaṃ, kālena, anavajjaṃ dinnaṃ, dadaṃ cittaṃ pasādeyya, gacchatu bhavaṃ brahmaloka’’ntiādinā nayena dānassa vaṇṇaṃ thomayamānā vicaranti. Yācakāti ye ‘‘pasatamattaṃ detha, sarāvamattaṃ dethā’’tiādīni ca vatvā yācamānā vicaranti. Itthāgārassa dānaṃ dīyitthāti paṭhamadvārassa laddhattā tattha uppajjanakasatasahasse aññampi dhanaṃ pakkhipitvā rañño amacce hāretvā attano amacce ṭhapetvā raññā dinnadānato rājitthiyo mahantataraṃ dānaṃ adaṃsu. Taṃ sandhāyevamāha. Mama dānaṃ paṭikkamīti yaṃ mama dānaṃ tattha dīyittha, taṃ paṭinivatti. Sesadvāresupi eseva nayo. Kocīti katthaci. Dīgharattanti asītivassasahassāni. Ettakaṃ kira kālaṃ tassa rañño dānaṃ dīyittha. Tatiyaṃ.
૧૦૫. ચતુત્થં વુત્તત્થમેવ. ચતુત્થં.
105. Catutthaṃ vuttatthameva. Catutthaṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya
૩. સેરીસુત્તં • 3. Serīsuttaṃ
૪. ઘટીકારસુત્તં • 4. Ghaṭīkārasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā)
૩. સેરીસુત્તવણ્ણના • 3. Serīsuttavaṇṇanā
૪. ઘટીકારસુત્તવણ્ણના • 4. Ghaṭīkārasuttavaṇṇanā