Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / જાતક-અટ્ઠકથા • Jātaka-aṭṭhakathā

    [૧૮૯] ૯. સીહચમ્મજાતકવણ્ણના

    [189] 9. Sīhacammajātakavaṇṇanā

    નેતં સીહસ્સ નદિતન્તિ ઇદં સત્થા જેતવને વિહરન્તો કોકાલિકઞ્ઞેવ આરબ્ભ કથેસિ. સો ઇમસ્મિં કાલે સરભઞ્ઞં ભણિતુકામો અહોસિ. સત્થા તં પવત્તિં સુત્વા અતીતં આહરિ.

    Netaṃ sīhassa naditanti idaṃ satthā jetavane viharanto kokālikaññeva ārabbha kathesi. So imasmiṃ kāle sarabhaññaṃ bhaṇitukāmo ahosi. Satthā taṃ pavattiṃ sutvā atītaṃ āhari.

    અતીતે બારાણસિયં બ્રહ્મદત્તે રજ્જં કારેન્તે બોધિસત્તો કસ્સકકુલે નિબ્બત્તિત્વા વયપ્પત્તો કસિકમ્મેન જીવિકં કપ્પેસિ. તસ્મિં કાલે એકો વાણિજો ગદ્રભભારકેન વોહારં કરોન્તો વિચરતિ. સો ગતગતટ્ઠાને ગદ્રભસ્સ પિટ્ઠિતો ભણ્ડિકં ઓતારેત્વા ગદ્રભં સીહચમ્મેન પારુપિત્વા સાલિયવખેત્તેસુ વિસ્સજ્જેતિ. ખેત્તરક્ખકા તં દિસ્વા ‘‘સીહો’’તિ સઞ્ઞાય ઉપસઙ્કમિતું ન સક્કોન્તિ. અથેકદિવસં સો વાણિજો એકસ્મિં ગામદ્વારે નિવાસં ગહેત્વા પાતરાસં પચાપેન્તો તતો ગદ્રભં સીહચમ્મં પારુપિત્વા યવખેત્તે વિસ્સજ્જેસિ. ખેત્તરક્ખકા ‘‘સીહો’’તિ સઞ્ઞાય તં ઉપસઙ્કમિતું અસક્કોન્તા ગેહં ગન્ત્વા આરોચેસું. સકલગામવાસિનો આવુધાનિ ગહેત્વા સઙ્ખે ધમેન્તા ભેરિયો વાદેન્તા ખેત્તસમીપં ગન્ત્વા ઉન્નદિંસુ, ગદ્રભો મરણભયભીતો ગદ્રભરવં રવિ. અથસ્સ ગદ્રભભાવં ઞત્વા બોધિસત્તો પઠમં ગાથમાહ –

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto kassakakule nibbattitvā vayappatto kasikammena jīvikaṃ kappesi. Tasmiṃ kāle eko vāṇijo gadrabhabhārakena vohāraṃ karonto vicarati. So gatagataṭṭhāne gadrabhassa piṭṭhito bhaṇḍikaṃ otāretvā gadrabhaṃ sīhacammena pārupitvā sāliyavakhettesu vissajjeti. Khettarakkhakā taṃ disvā ‘‘sīho’’ti saññāya upasaṅkamituṃ na sakkonti. Athekadivasaṃ so vāṇijo ekasmiṃ gāmadvāre nivāsaṃ gahetvā pātarāsaṃ pacāpento tato gadrabhaṃ sīhacammaṃ pārupitvā yavakhette vissajjesi. Khettarakkhakā ‘‘sīho’’ti saññāya taṃ upasaṅkamituṃ asakkontā gehaṃ gantvā ārocesuṃ. Sakalagāmavāsino āvudhāni gahetvā saṅkhe dhamentā bheriyo vādentā khettasamīpaṃ gantvā unnadiṃsu, gadrabho maraṇabhayabhīto gadrabharavaṃ ravi. Athassa gadrabhabhāvaṃ ñatvā bodhisatto paṭhamaṃ gāthamāha –

    ૭૭.

    77.

    ‘‘નેતં સીહસ્સ નદિતં, ન બ્યગ્ઘસ્સ ન દીપિનો;

    ‘‘Netaṃ sīhassa naditaṃ, na byagghassa na dīpino;

    પારુતો સીહચમ્મેન, જમ્મો નદતિ ગદ્રભો’’તિ.

    Pāruto sīhacammena, jammo nadati gadrabho’’ti.

    તત્થ જમ્મોતિ લામકો. ગામવાસિનોપિ તસ્સ ગદ્રભભાવં ઞત્વા તં અટ્ઠીનિ ભઞ્જન્તા પોથેત્વા સીહચમ્મં આદાય અગમંસુ.

    Tattha jammoti lāmako. Gāmavāsinopi tassa gadrabhabhāvaṃ ñatvā taṃ aṭṭhīni bhañjantā pothetvā sīhacammaṃ ādāya agamaṃsu.

    અથ સો વાણિજો આગન્ત્વા તં બ્યસનભાવપ્પત્તં ગદ્રભં દિસ્વા દુતિયં ગાથમાહ –

    Atha so vāṇijo āgantvā taṃ byasanabhāvappattaṃ gadrabhaṃ disvā dutiyaṃ gāthamāha –

    ૭૮.

    78.

    ‘‘ચિરમ્પિ ખો તં ખાદેય્ય, ગદ્રભો હરિતં યવં;

    ‘‘Cirampi kho taṃ khādeyya, gadrabho haritaṃ yavaṃ;

    પારુતો સીહચમ્મેન, રવમાનોવ દૂસયી’’તિ.

    Pāruto sīhacammena, ravamānova dūsayī’’ti.

    તત્થ ન્તિ નિપાતમત્તં, અયં ગદ્રભો અત્તનો ગદ્રભભાવં અજાનાપેત્વા સીહચમ્મેન પારુતો ચિરમ્પિ કાલં હરિતં યવં ખાદેય્યાતિ અત્થો. રવમાનોવ દૂસયીતિ અત્તનો પન ગદ્રભરવં રવમાનોવેસ અત્તાનં દૂસયિ, નત્થેત્થ સીહચમ્મસ્સ દોસોતિ. તસ્મિં એવં કથેન્તેયેવ ગદ્રભો તત્થેવ નિપન્નો મરિ, વાણિજોપિ તં પહાય પક્કામિ.

    Tattha tanti nipātamattaṃ, ayaṃ gadrabho attano gadrabhabhāvaṃ ajānāpetvā sīhacammena pāruto cirampi kālaṃ haritaṃ yavaṃ khādeyyāti attho. Ravamānova dūsayīti attano pana gadrabharavaṃ ravamānovesa attānaṃ dūsayi, natthettha sīhacammassa dosoti. Tasmiṃ evaṃ kathenteyeva gadrabho tattheva nipanno mari, vāṇijopi taṃ pahāya pakkāmi.

    સત્થા ઇમં ધમ્મદેસનં આહરિત્વા જાતકં સમોધાનેસિ – ‘‘તદા વાણિજો દેવદત્તો અહોસિ, ગદ્રભો કોકાલિકો, પણ્ડિતકસ્સકો પન અહમેવ અહોસિ’’ન્તિ.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā vāṇijo devadatto ahosi, gadrabho kokāliko, paṇḍitakassako pana ahameva ahosi’’nti.

    સીહચમ્મજાતકવણ્ણના નવમા.

    Sīhacammajātakavaṇṇanā navamā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / જાતકપાળિ • Jātakapāḷi / ૧૮૯. સીહચમ્મજાતકં • 189. Sīhacammajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact