Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પઞ્ચપકરણ-અનુટીકા • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
૭. સીલંઅચેતસિકન્તિકથાવણ્ણના
7. Sīlaṃacetasikantikathāvaṇṇanā
૫૯૦-૫૯૪. ઠિતેન અવિનટ્ઠેન. ઉપચયેનાતિ સીલભૂતેન કમ્મૂપચયેન. ‘‘દાનં અચેતસિક’’ન્તિ કથાયં વુત્તનયેનાતિ યથા ‘‘ન વત્તબ્બં ચેતસિકો ધમ્મો દાનન્તિ? આમન્તા. દાનં અનિટ્ઠફલન્તિ…પે॰… તેન હિ ચેતસિકો ધમ્મો દાન’’ન્તિ પાળિ પવત્તા, એવં તદનુસારેન ‘‘ન વત્તબ્બં ચેતસિકં સીલન્તિ? આમન્તા. સીલં અનિટ્ઠફલ’’ન્તિઆદિના સીલસ્સ ચેતસિકભાવસાધકાનિ સુત્તપદાનિ ચ આનેત્વા તદત્થદસ્સનવસેન અચેતસિકો રૂપાદિધમ્મો આયતિં વિપાકં દેતિ. યદિ સો સીલં ભવેય્ય, વિના સંવરસમાદાનેન વિના વિરતિયા સીલવા નામ સિયા. યસ્મા પન સમાદાનચેતના વિરતિ સંવરો સીલં, તસ્મા ‘‘સીલં ઇટ્ઠફલં કન્તફલ’’ન્તિઆદિના યોજના કાતબ્બાતિ ઇમમત્થં સન્ધાય વુત્તં ‘‘વુત્તનયેના’’તિ, વુત્તનયાનુસારેનાતિ અત્થો. યસ્મા પન પાળિયં યથા ‘‘સીલં અચેતસિક’’ન્તિ કથા આગતા, તથા ‘‘દાનં અચેતસિક’’ન્તિ વિસું આગતા કથા નત્થિ, તસ્મા ‘‘સા પન કથા મગ્ગિતબ્બા’’તિ વુત્તં.
590-594. Ṭhitena avinaṭṭhena. Upacayenāti sīlabhūtena kammūpacayena. ‘‘Dānaṃ acetasika’’nti kathāyaṃ vuttanayenāti yathā ‘‘na vattabbaṃ cetasiko dhammo dānanti? Āmantā. Dānaṃ aniṭṭhaphalanti…pe… tena hi cetasiko dhammo dāna’’nti pāḷi pavattā, evaṃ tadanusārena ‘‘na vattabbaṃ cetasikaṃ sīlanti? Āmantā. Sīlaṃ aniṭṭhaphala’’ntiādinā sīlassa cetasikabhāvasādhakāni suttapadāni ca ānetvā tadatthadassanavasena acetasiko rūpādidhammo āyatiṃ vipākaṃ deti. Yadi so sīlaṃ bhaveyya, vinā saṃvarasamādānena vinā viratiyā sīlavā nāma siyā. Yasmā pana samādānacetanā virati saṃvaro sīlaṃ, tasmā ‘‘sīlaṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphala’’ntiādinā yojanā kātabbāti imamatthaṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘vuttanayenā’’ti, vuttanayānusārenāti attho. Yasmā pana pāḷiyaṃ yathā ‘‘sīlaṃ acetasika’’nti kathā āgatā, tathā ‘‘dānaṃ acetasika’’nti visuṃ āgatā kathā natthi, tasmā ‘‘sā pana kathā maggitabbā’’ti vuttaṃ.
સીલંઅચેતસિકન્તિકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Sīlaṃacetasikantikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / અભિધમ્મપિટક • Abhidhammapiṭaka / કથાવત્થુપાળિ • Kathāvatthupāḷi / (૧૦૧) ૭. સીલં અચેતસિકન્તિકથા • (101) 7. Sīlaṃ acetasikantikathā
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / અભિધમ્મપિટક (અટ્ઠકથા) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / પઞ્ચપકરણ-અટ્ઠકથા • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ૭. સીલં અચેતસિકન્તિકથાવણ્ણના • 7. Sīlaṃ acetasikantikathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / પઞ્ચપકરણ-મૂલટીકા • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ૭. સીલંઅચેતસિકન્તિકથાવણ્ણના • 7. Sīlaṃacetasikantikathāvaṇṇanā