| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પઞ્ચપકરણ-અટ્ઠકથા • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
૨. સુઞ્ઞતકથાવણ્ણના
2. Suññatakathāvaṇṇanā
૮૩૨. ઇદાનિ સુઞ્ઞતકથા નામ હોતિ. તત્થ સુઞ્ઞતાતિ દ્વે સુઞ્ઞતા ખન્ધાનઞ્ચ અનત્તલક્ખણં નિબ્બાનઞ્ચ. તેસુ અનત્તલક્ખણં તાવ એકચ્ચં એકેન પરિયાયેન સિયા સઙ્ખારક્ખન્ધપરિયાપન્નં, નિબ્બાનં, અપરિયાપન્નમેવ. ઇમં પન વિભાગં અગ્ગહેત્વા ‘‘સુઞ્ઞતા સઙ્ખારક્ખન્ધપરિયાપન્ના’’તિ યેસં લદ્ધિ, સેય્યથાપિ અન્ધકાનં, તે સન્ધાય પુચ્છા સકવાદિસ્સ, પટિઞ્ઞા ઇતરસ્સ. અનિમિત્તન્તિ સબ્બનિમિત્તરહિતં નિબ્બાનં. ‘‘અપ્પણિહિતો’’તિપિ તસ્સેવ નામં. કસ્મા પનેતં આભતન્તિ? અવિભજ્જવાદીવાદે દોસારોપનત્થં. યસ્સ હિ અવિભજિત્વા ‘‘એકદેસેનેવ સુઞ્ઞતા સઙ્ખારક્ખન્ધપરિયાપન્ના’’તિ લદ્ધિ, તસ્સ નિબ્બાનમ્પિ સઙ્ખારક્ખન્ધપરિયાપન્નન્તિ આપજ્જતિ. ઇમસ્સ દોસસ્સારોપનત્થં ‘‘અનિમિત્તં અપ્પણિહિત’’ન્તિ આભતં. ઇતરો તસ્સ પરિયાપન્નભાવં અનિચ્છન્તો પટિક્ખિપતિ. સઙ્ખારક્ખન્ધો ન અનિચ્ચોતિઆદિ નિબ્બાનસઙ્ખાતાય સુઞ્ઞતાય અનિચ્ચભાવાપત્તિદોસદસ્સનત્થં વુત્તં.
832. Idāni suññatakathā nāma hoti. Tattha suññatāti dve suññatā khandhānañca anattalakkhaṇaṃ nibbānañca. Tesu anattalakkhaṇaṃ tāva ekaccaṃ ekena pariyāyena siyā saṅkhārakkhandhapariyāpannaṃ, nibbānaṃ, apariyāpannameva. Imaṃ pana vibhāgaṃ aggahetvā ‘‘suññatā saṅkhārakkhandhapariyāpannā’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ, te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Animittanti sabbanimittarahitaṃ nibbānaṃ. ‘‘Appaṇihito’’tipi tasseva nāmaṃ. Kasmā panetaṃ ābhatanti? Avibhajjavādīvāde dosāropanatthaṃ. Yassa hi avibhajitvā ‘‘ekadeseneva suññatā saṅkhārakkhandhapariyāpannā’’ti laddhi, tassa nibbānampi saṅkhārakkhandhapariyāpannanti āpajjati. Imassa dosassāropanatthaṃ ‘‘animittaṃ appaṇihita’’nti ābhataṃ. Itaro tassa pariyāpannabhāvaṃ anicchanto paṭikkhipati. Saṅkhārakkhandho na aniccotiādi nibbānasaṅkhātāya suññatāya aniccabhāvāpattidosadassanatthaṃ vuttaṃ.
૮૩૩. સઙ્ખારક્ખન્ધસ્સ સુઞ્ઞતાતિ ‘‘યદિ અઞ્ઞસ્સ ખન્ધસ્સ સુઞ્ઞતા અઞ્ઞક્ખન્ધપરિયાપન્ના, સઙ્ખારક્ખન્ધસુઞ્ઞતાયપિ સેસક્ખન્ધપરિયાપન્નાય ભવિતબ્બ’’ન્તિ ચોદનત્થં વુત્તં. સઙ્ખારક્ખન્ધસ્સ સુઞ્ઞતા ન વત્તબ્બાતિઆદિ ‘‘યદિ સઙ્ખારક્ખન્ધસુઞ્ઞતા સેસક્ખન્ધપરિયાપન્ના ન હોતિ, સેસક્ખન્ધસુઞ્ઞતાપિ સઙ્ખારક્ખન્ધપરિયાપન્ના ન હોતી’’તિ પટિલોમદસ્સનત્થં વુત્તં.
833. Saṅkhārakkhandhassa suññatāti ‘‘yadi aññassa khandhassa suññatā aññakkhandhapariyāpannā, saṅkhārakkhandhasuññatāyapi sesakkhandhapariyāpannāya bhavitabba’’nti codanatthaṃ vuttaṃ. Saṅkhārakkhandhassa suññatā na vattabbātiādi ‘‘yadi saṅkhārakkhandhasuññatā sesakkhandhapariyāpannā na hoti, sesakkhandhasuññatāpi saṅkhārakkhandhapariyāpannā na hotī’’ti paṭilomadassanatthaṃ vuttaṃ.
૮૩૪. સુઞ્ઞમિદં, ભિક્ખવે, સઙ્ખારાતિ સુત્તં પરસમયતો આભતં. તત્થ સઙ્ખારાતિ ‘‘સબ્બે સઙ્ખારા અનિચ્ચા’’તિ આગતટ્ઠાને વિય પઞ્ચક્ખન્ધા, તે ચ અત્તત્તનિયસુઞ્ઞત્તા સુઞ્ઞતાતિ સાસનાવચરં હોતિ, ન વિરુજ્ઝતિ, તસ્મા અનુઞ્ઞાતં. યસ્મા પનેતં ન સુઞ્ઞતાય સઙ્ખારક્ખન્ધપરિયાપન્નભાવં દીપેતિ, તસ્મા અસાધકન્તિ.
834. Suññamidaṃ, bhikkhave, saṅkhārāti suttaṃ parasamayato ābhataṃ. Tattha saṅkhārāti ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā’’ti āgataṭṭhāne viya pañcakkhandhā, te ca attattaniyasuññattā suññatāti sāsanāvacaraṃ hoti, na virujjhati, tasmā anuññātaṃ. Yasmā panetaṃ na suññatāya saṅkhārakkhandhapariyāpannabhāvaṃ dīpeti, tasmā asādhakanti.
સુઞ્ઞતકથાવણ્ણના.
Suññatakathāvaṇṇanā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / અભિધમ્મપિટક • Abhidhammapiṭaka / કથાવત્થુપાળિ • Kathāvatthupāḷi / (૧૮૭) ૨. સુઞ્ઞતાકથા • (187) 2. Suññatākathā
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / પઞ્ચપકરણ-મૂલટીકા • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ૨. સુઞ્ઞતકથાવણ્ણના • 2. Suññatakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / અભિધમ્મપિટક (ટીકા) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / પઞ્ચપકરણ-અનુટીકા • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ૨. સુઞ્ઞતકથાવણ્ણના • 2. Suññatakathāvaṇṇanā
