Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૯. સુસિમસુત્તં
9. Susimasuttaṃ
૧૧૦. સાવત્થિનિદાનં . અથ ખો આયસ્મા આનન્દો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નં ખો આયસ્મન્તં આનન્દં ભગવા એતદવોચ – ‘‘તુય્હમ્પિ નો, આનન્દ, સારિપુત્તો રુચ્ચતી’’તિ?
110. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ ānandaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘tuyhampi no, ānanda, sāriputto ruccatī’’ti?
‘‘કસ્સ હિ નામ, ભન્તે, અબાલસ્સ અદુટ્ઠસ્સ અમૂળ્હસ્સ અવિપલ્લત્થચિત્તસ્સ આયસ્મા સારિપુત્તો ન રુચ્ચેય્ય? પણ્ડિતો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો . મહાપઞ્ઞો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. પુથુપઞ્ઞો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. હાસપઞ્ઞો 1, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. જવનપઞ્ઞો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. તિક્ખપઞ્ઞો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. નિબ્બેધિકપઞ્ઞો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. અપ્પિચ્છો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. સન્તુટ્ઠો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. પવિવિત્તો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. અસંસટ્ઠો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. આરદ્ધવીરિયો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. વત્તા, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. વચનક્ખમો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. ચોદકો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. પાપગરહી, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. કસ્સ હિ નામ, ભન્તે, અબાલસ્સ અદુટ્ઠસ્સ અમૂળ્હસ્સ અવિપલ્લત્થચિત્તસ્સ આયસ્મા સારિપુત્તો ન રુચ્ચેય્યા’’તિ?
‘‘Kassa hi nāma, bhante, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa āyasmā sāriputto na rucceyya? Paṇḍito, bhante, āyasmā sāriputto . Mahāpañño, bhante, āyasmā sāriputto. Puthupañño, bhante, āyasmā sāriputto. Hāsapañño 2, bhante, āyasmā sāriputto. Javanapañño, bhante, āyasmā sāriputto. Tikkhapañño, bhante, āyasmā sāriputto. Nibbedhikapañño, bhante, āyasmā sāriputto. Appiccho, bhante, āyasmā sāriputto. Santuṭṭho, bhante, āyasmā sāriputto. Pavivitto, bhante, āyasmā sāriputto. Asaṃsaṭṭho, bhante, āyasmā sāriputto. Āraddhavīriyo, bhante, āyasmā sāriputto. Vattā, bhante, āyasmā sāriputto. Vacanakkhamo, bhante, āyasmā sāriputto. Codako, bhante, āyasmā sāriputto. Pāpagarahī, bhante, āyasmā sāriputto. Kassa hi nāma, bhante, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa āyasmā sāriputto na rucceyyā’’ti?
‘‘એવમેતં , આનન્દ, એવમેતં, આનન્દ! કસ્સ હિ નામ, આનન્દ, અબાલસ્સ અદુટ્ઠસ્સ અમૂળ્હસ્સ અવિપલ્લત્થચિત્તસ્સ સારિપુત્તો ન રુચ્ચેય્ય? પણ્ડિતો, આનન્દ, સારિપુત્તો. મહાપઞ્ઞો, આનન્દ, સારિપુત્તો. પુથુપઞ્ઞો, આનન્દ, સારિપુત્તો. હાસપઞ્ઞો, આનન્દ, સારિપુત્તો. જવનપઞ્ઞો, આનન્દ, સારિપુત્તો. તિક્ખપઞ્ઞો, આનન્દ, સારિપુત્તો. નિબ્બેધિકપઞ્ઞો, આનન્દ, સારિપુત્તો. અપ્પિચ્છો, આનન્દ, સારિપુત્તો. સન્તુટ્ઠો, આનન્દ, સારિપુત્તો. પવિવિત્તો, આનન્દ, સારિપુત્તો. અસંસટ્ઠો, આનન્દ, સારિપુત્તો. આરદ્ધવીરિયો, આનન્દ, સારિપુત્તો. વત્તા, આનન્દ, સારિપુત્તો. વચનક્ખમો, આનન્દ, સારિપુત્તો . ચોદકો, આનન્દ, સારિપુત્તો. પાપગરહી, આનન્દ, સારિપુત્તો. કસ્સ હિ નામ, આનન્દ, અબાલસ્સ અદુટ્ઠસ્સ અમૂળ્હસ્સ અવિપલ્લત્થચિત્તસ્સ સારિપુત્તો ન રુચ્ચેય્યા’’તિ?
‘‘Evametaṃ , ānanda, evametaṃ, ānanda! Kassa hi nāma, ānanda, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa sāriputto na rucceyya? Paṇḍito, ānanda, sāriputto. Mahāpañño, ānanda, sāriputto. Puthupañño, ānanda, sāriputto. Hāsapañño, ānanda, sāriputto. Javanapañño, ānanda, sāriputto. Tikkhapañño, ānanda, sāriputto. Nibbedhikapañño, ānanda, sāriputto. Appiccho, ānanda, sāriputto. Santuṭṭho, ānanda, sāriputto. Pavivitto, ānanda, sāriputto. Asaṃsaṭṭho, ānanda, sāriputto. Āraddhavīriyo, ānanda, sāriputto. Vattā, ānanda, sāriputto. Vacanakkhamo, ānanda, sāriputto . Codako, ānanda, sāriputto. Pāpagarahī, ānanda, sāriputto. Kassa hi nāma, ānanda, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa sāriputto na rucceyyā’’ti?
અથ ખો સુસિમો 3 દેવપુત્તો આયસ્મતો સારિપુત્તસ્સ વણ્ણે ભઞ્ઞમાને મહતિયા દેવપુત્તપરિસાય પરિવુતો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં અટ્ઠાસિ. એકમન્તં ઠિતો ખો સુસિમો દેવપુત્તો ભગવન્તં એતદવોચ –
Atha kho susimo 4 devaputto āyasmato sāriputtassa vaṇṇe bhaññamāne mahatiyā devaputtaparisāya parivuto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho susimo devaputto bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘એવમેતં , ભગવા, એવમેતં, સુગત. કસ્સ હિ નામ, ભન્તે, અબાલસ્સ અદુટ્ઠસ્સ અમૂળ્હસ્સ અવિપલ્લત્થચિત્તસ્સ આયસ્મા સારિપુત્તો ન રુચ્ચેય્ય? પણ્ડિતો, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. મહાપઞ્ઞો, ભન્તે, પુથુપઞ્ઞો, ભન્તે, હાસપઞ્ઞો, ભન્તે, જવનપઞ્ઞો, ભન્તે, તિક્ખપઞ્ઞો, ભન્તે, નિબ્બેધિકપઞ્ઞો, ભન્તે, અપ્પિચ્છો, ભન્તે, સન્તુટ્ઠો, ભન્તે, પવિવિત્તો, ભન્તે, અસંસટ્ઠો, ભન્તે, આરદ્ધવીરિયો, ભન્તે, વત્તા, ભન્તે, વચનક્ખમો, ભન્તે, ચોદકો, ભન્તે, પાપગરહી, ભન્તે, આયસ્મા સારિપુત્તો. કસ્સ હિ નામ, ભન્તે, અબાલસ્સ અદુટ્ઠસ્સ અમૂળ્હસ્સ અવિપલ્લત્થચિત્તસ્સ આયસ્મા સારિપુત્તો ન રુચ્ચેય્ય?
‘‘Evametaṃ , bhagavā, evametaṃ, sugata. Kassa hi nāma, bhante, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa āyasmā sāriputto na rucceyya? Paṇḍito, bhante, āyasmā sāriputto. Mahāpañño, bhante, puthupañño, bhante, hāsapañño, bhante, javanapañño, bhante, tikkhapañño, bhante, nibbedhikapañño, bhante, appiccho, bhante, santuṭṭho, bhante, pavivitto, bhante, asaṃsaṭṭho, bhante, āraddhavīriyo, bhante, vattā, bhante, vacanakkhamo, bhante, codako, bhante, pāpagarahī, bhante, āyasmā sāriputto. Kassa hi nāma, bhante, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa āyasmā sāriputto na rucceyya?
‘‘અહમ્પિ હિ, ભન્તે, યઞ્ઞદેવ દેવપુત્તપરિસં ઉપસઙ્કમિં, એતદેવ બહુલં સદ્દં સુણામિ – ‘પણ્ડિતો આયસ્મા સારિપુત્તો; મહાપઞ્ઞો આયસ્મા, પુથુપઞ્ઞો આયસ્મા, હાસપઞ્ઞો આયસ્મા, જવનપઞ્ઞો આયસ્મા, તિક્ખપઞ્ઞો આયસ્મા, નિબ્બેધિકપઞ્ઞો આયસ્મા, અપ્પિચ્છો આયસ્મા, સન્તુટ્ઠો આયસ્મા, પવિવિત્તો આયસ્મા, અસંસટ્ઠો આયસ્મા, આરદ્ધવીરિયો આયસ્મા, વત્તા આયસ્મા, વચનક્ખમો આયસ્મા, ચોદકો આયસ્મા, પાપગરહી આયસ્મા સારિપુત્તો’તિ . કસ્સ હિ નામ, ભન્તે, અબાલસ્સ અદુટ્ઠસ્સ અમૂળ્હસ્સ અવિપલ્લત્થચિત્તસ્સ આયસ્મા સારિપુત્તો ન રુચ્ચેય્યા’’તિ?
‘‘Ahampi hi, bhante, yaññadeva devaputtaparisaṃ upasaṅkamiṃ, etadeva bahulaṃ saddaṃ suṇāmi – ‘paṇḍito āyasmā sāriputto; mahāpañño āyasmā, puthupañño āyasmā, hāsapañño āyasmā, javanapañño āyasmā, tikkhapañño āyasmā, nibbedhikapañño āyasmā, appiccho āyasmā, santuṭṭho āyasmā, pavivitto āyasmā, asaṃsaṭṭho āyasmā, āraddhavīriyo āyasmā, vattā āyasmā, vacanakkhamo āyasmā, codako āyasmā, pāpagarahī āyasmā sāriputto’ti . Kassa hi nāma, bhante, abālassa aduṭṭhassa amūḷhassa avipallatthacittassa āyasmā sāriputto na rucceyyā’’ti?
અથ ખો સુસિમસ્સ દેવપુત્તસ્સ દેવપુત્તપરિસા આયસ્મતો સારિપુત્તસ્સ વણ્ણે ભઞ્ઞમાને અત્તમના પમુદિતા પીતિસોમનસ્સજાતા ઉચ્ચાવચા વણ્ણનિભા ઉપદંસેતિ.
Atha kho susimassa devaputtassa devaputtaparisā āyasmato sāriputtassa vaṇṇe bhaññamāne attamanā pamuditā pītisomanassajātā uccāvacā vaṇṇanibhā upadaṃseti.
‘‘સેય્યથાપિ નામ મણિ વેળુરિયો સુભો જાતિમા અટ્ઠંસો સુપરિકમ્મકતો પણ્ડુકમ્બલે નિક્ખિત્તો ભાસતે ચ તપતે ચ વિરોચતિ ચ; એવમેવં સુસિમસ્સ દેવપુત્તસ્સ દેવપુત્તપરિસા આયસ્મતો સારિપુત્તસ્સ વણ્ણે ભઞ્ઞમાને અત્તમના પમુદિતા પીતિસોમનસ્સજાતા ઉચ્ચાવચા વણ્ણનિભા ઉપદંસેતિ.
‘‘Seyyathāpi nāma maṇi veḷuriyo subho jātimā aṭṭhaṃso suparikammakato paṇḍukambale nikkhitto bhāsate ca tapate ca virocati ca; evamevaṃ susimassa devaputtassa devaputtaparisā āyasmato sāriputtassa vaṇṇe bhaññamāne attamanā pamuditā pītisomanassajātā uccāvacā vaṇṇanibhā upadaṃseti.
‘‘સેય્યથાપિ નામ નિક્ખં જમ્બોનદં દક્ખકમ્મારપુત્તઉક્કામુખસુકુસલસમ્પહટ્ઠં પણ્ડુકમ્બલે નિક્ખિત્તં ભાસતે ચ તપતે ચ વિરોચતિ ચ; એવમેવં સુસિમસ્સ દેવપુત્તસ્સ દેવપુત્તપરિસા આયસ્મતો સારિપુત્તસ્સ વણ્ણે ભઞ્ઞમાને અત્તમના પમુદિતા પીતિસોમનસ્સજાતા ઉચ્ચાવચા વણ્ણનિભા ઉપદંસેતિ.
‘‘Seyyathāpi nāma nikkhaṃ jambonadaṃ dakkhakammāraputtaukkāmukhasukusalasampahaṭṭhaṃ paṇḍukambale nikkhittaṃ bhāsate ca tapate ca virocati ca; evamevaṃ susimassa devaputtassa devaputtaparisā āyasmato sāriputtassa vaṇṇe bhaññamāne attamanā pamuditā pītisomanassajātā uccāvacā vaṇṇanibhā upadaṃseti.
‘‘સેય્યથાપિ નામ સરદસમયે વિદ્ધે વિગતવલાહકે દેવે રત્તિયા પચ્ચૂસસમયં ઓસધિતારકા ભાસતે ચ તપતે ચ વિરોચતિ ચ; એવમેવં સુસિમસ્સ દેવપુત્તસ્સ દેવપુત્તપરિસા આયસ્મતો સારિપુત્તસ્સ વણ્ણે ભઞ્ઞમાને અત્તમના પમુદિતા પીતિસોમનસ્સજાતા ઉચ્ચાવચા વણ્ણનિભા ઉપદંસેતિ.
‘‘Seyyathāpi nāma saradasamaye viddhe vigatavalāhake deve rattiyā paccūsasamayaṃ osadhitārakā bhāsate ca tapate ca virocati ca; evamevaṃ susimassa devaputtassa devaputtaparisā āyasmato sāriputtassa vaṇṇe bhaññamāne attamanā pamuditā pītisomanassajātā uccāvacā vaṇṇanibhā upadaṃseti.
‘‘સેય્યથાપિ નામ સરદસમયે વિદ્ધે વિગતવલાહકે દેવે આદિચ્ચો નભં અબ્ભુસ્સક્કમાનો 5 સબ્બં આકાસગતં તમગતં અભિવિહચ્ચ ભાસતે ચ તપતે ચ વિરોચતિ ચ; એવમેવં સુસિમસ્સ દેવપુત્તસ્સ દેવપુત્તપરિસા આયસ્મતો સારિપુત્તસ્સ વણ્ણે ભઞ્ઞમાને અત્તમના પમુદિતા પીતિસોમનસ્સજાતા ઉચ્ચાવચા વણ્ણનિભા ઉપદંસેતિ.
‘‘Seyyathāpi nāma saradasamaye viddhe vigatavalāhake deve ādicco nabhaṃ abbhussakkamāno 6 sabbaṃ ākāsagataṃ tamagataṃ abhivihacca bhāsate ca tapate ca virocati ca; evamevaṃ susimassa devaputtassa devaputtaparisā āyasmato sāriputtassa vaṇṇe bhaññamāne attamanā pamuditā pītisomanassajātā uccāvacā vaṇṇanibhā upadaṃseti.
અથ ખો સુસિમો દેવપુત્તો આયસ્મન્તં સારિપુત્તં આરબ્ભ ભગવતો સન્તિકે ઇમં ગાથં અભાસિ –
Atha kho susimo devaputto āyasmantaṃ sāriputtaṃ ārabbha bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘પણ્ડિતોતિ સમઞ્ઞાતો, સારિપુત્તો અકોધનો;
‘‘Paṇḍitoti samaññāto, sāriputto akodhano;
અપ્પિચ્છો સોરતો દન્તો, સત્થુવણ્ણાભતો ઇસી’’તિ.
Appiccho sorato danto, satthuvaṇṇābhato isī’’ti.
અથ ખો ભગવા આયસ્મન્તં સારિપુત્તં આરબ્ભ સુસિમં દેવપુત્તં ગાથાય પચ્ચભાસિ –
Atha kho bhagavā āyasmantaṃ sāriputtaṃ ārabbha susimaṃ devaputtaṃ gāthāya paccabhāsi –
‘‘પણ્ડિતોતિ સમઞ્ઞાતો, સારિપુત્તો અકોધનો;
‘‘Paṇḍitoti samaññāto, sāriputto akodhano;
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૯. સુસિમસુત્તવણ્ણના • 9. Susimasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૯. સુસિમસુત્તવણ્ણના • 9. Susimasuttavaṇṇanā