Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā)

    ૧૧. સક્કસંયુત્તં

    11. Sakkasaṃyuttaṃ

    ૧. પઠમવગ્ગો

    1. Paṭhamavaggo

    ૧. સુવીરસુત્તવણ્ણના

    1. Suvīrasuttavaṇṇanā

    ૨૪૭. સક્કસંયુત્તસ્સ પઠમે અભિયંસૂતિ કદા અભિયંસુ? યદા બલવન્તો અહેસું, તદા. તત્રાયં અનુપુબ્બિકથા – સક્કો કિર મગધરટ્ઠે મચલગામકે મઘો નામ માણવો હુત્વા તેત્તિંસ પુરિસે ગહેત્વા કલ્યાણકમ્મં કરોન્તો સત્ત વતપદાનિ પૂરેત્વા તત્થ કાલઙ્કતો દેવલોકે નિબ્બત્તિ. તં બલવકમ્માનુભાવેન સપરિસં સેસદેવતા દસહિ ઠાનેહિ અધિગણ્હન્તં દિસ્વા ‘‘આગન્તુકદેવપુત્તા આગતા’’તિ નેવાસિકા ગન્ધપાનં સજ્જયિંસુ. સક્કો સકપરિસાય સઞ્ઞં અદાસિ – ‘‘મારિસા મા ગન્ધપાનં પિવિત્થ, પિવનાકારમત્તમેવ દસ્સેથા’’તિ. તે તત્થ અકંસુ. નેવાસિકદેવતા સુવણ્ણસરકેહિ ઉપનીતં ગન્ધપાનં યાવદત્થં પિવિત્વા મત્તા તત્થ તત્થ સુવણ્ણપથવિયં પતિત્વા સયિંસુ. સક્કો ‘‘ગણ્હથ પુત્તહતાય પુત્તે’’તિ તે પાદેસુ ગહેત્વા સિનેરુપાદે ખિપાપેસિ. સક્કસ્સ પુઞ્ઞતેજેન તદનુવત્તકાપિ સબ્બે તત્થેવ પતિંસુ. તે સિનેરુવેમજ્ઝકાલે સઞ્ઞં લભિત્વા, ‘‘તાતા ન સુરં પિવિમ્હ, ન સુરં પિવિમ્હા’’તિ આહંસુ. તતો પટ્ઠાય અસુરા નામ જાતા. અથ નેસં કમ્મપચ્ચયઉતુસમુટ્ઠાનં સિનેરુસ્સ હેટ્ઠિમતલે દસયોજનસહસ્સં અસુરભવનં નિબ્બત્તિ. સક્કો તેસં નિવત્તેત્વા અનાગમનત્થાય આરક્ખં ઠપેસિ, યં સન્ધાય વુત્તં –

    247. Sakkasaṃyuttassa paṭhame abhiyaṃsūti kadā abhiyaṃsu? Yadā balavanto ahesuṃ, tadā. Tatrāyaṃ anupubbikathā – sakko kira magadharaṭṭhe macalagāmake magho nāma māṇavo hutvā tettiṃsa purise gahetvā kalyāṇakammaṃ karonto satta vatapadāni pūretvā tattha kālaṅkato devaloke nibbatti. Taṃ balavakammānubhāvena saparisaṃ sesadevatā dasahi ṭhānehi adhigaṇhantaṃ disvā ‘‘āgantukadevaputtā āgatā’’ti nevāsikā gandhapānaṃ sajjayiṃsu. Sakko sakaparisāya saññaṃ adāsi – ‘‘mārisā mā gandhapānaṃ pivittha, pivanākāramattameva dassethā’’ti. Te tattha akaṃsu. Nevāsikadevatā suvaṇṇasarakehi upanītaṃ gandhapānaṃ yāvadatthaṃ pivitvā mattā tattha tattha suvaṇṇapathaviyaṃ patitvā sayiṃsu. Sakko ‘‘gaṇhatha puttahatāya putte’’ti te pādesu gahetvā sinerupāde khipāpesi. Sakkassa puññatejena tadanuvattakāpi sabbe tattheva patiṃsu. Te sineruvemajjhakāle saññaṃ labhitvā, ‘‘tātā na suraṃ pivimha, na suraṃ pivimhā’’ti āhaṃsu. Tato paṭṭhāya asurā nāma jātā. Atha nesaṃ kammapaccayautusamuṭṭhānaṃ sinerussa heṭṭhimatale dasayojanasahassaṃ asurabhavanaṃ nibbatti. Sakko tesaṃ nivattetvā anāgamanatthāya ārakkhaṃ ṭhapesi, yaṃ sandhāya vuttaṃ –

    ‘‘અન્તરા દ્વિન્નં અયુજ્ઝપુરાનં,

    ‘‘Antarā dvinnaṃ ayujjhapurānaṃ,

    પઞ્ચવિધા ઠપિતા અભિરક્ખા;

    Pañcavidhā ṭhapitā abhirakkhā;

    ઉદકં કરોટિ-પયસ્સ ચ હારી,

    Udakaṃ karoṭi-payassa ca hārī,

    મદનયુતા ચતુરો ચ મહત્થા’’તિ.

    Madanayutā caturo ca mahatthā’’ti.

    દ્વે નગરાનિ હિ યુદ્ધેન ગહેતું અસક્કુણેય્યતાય અયુજ્ઝપુરાનિ નામ જાતાનિ દેવનગરઞ્ચ અસુરનગરઞ્ચ. યદા હિ અસુરા બલવન્તો હોન્તિ, અથ દેવેહિ પલાયિત્વા દેવનગરં પવિસિત્વા દ્વારે પિદહિતે અસુરાનં સતસહસ્સમ્પિ કિઞ્ચિ કાતું ન સક્કોતિ. યદા દેવા બલવન્તો હોન્તિ, અથાસુરેહિ પલાયિત્વા અસુરનગરસ્સ દ્વારે પિદહિતે સક્કાનં સતસહસ્સમ્પિ કિઞ્ચિ કાતું ન સક્કોતિ. ઇતિ ઇમાનિ દ્વે નગરાનિ અયુજ્ઝપુરાનિ નામ. નેસં અન્તરા એતેસુ ઉદકાદીસુ પઞ્ચસુ ઠાનેસુ સક્કેન આરક્ખા ઠપિતા. તત્થ ઉદકસદ્દેન નાગા ગહિતા. તે હિ ઉદકે બલવન્તો હોન્તિ. તસ્મા સિનેરુસ્સ પઠમાલિન્દે તેસં આરક્ખા. કરોટિસદ્દેન સુપણ્ણા ગહિતા. તેસં કિર કરોટિ નામ પાનભોજનં, તેન તં નામં લભિંસુ. દુતિયાલિન્દે તેસં આરક્ખા. પયસ્સહારીસદ્દેન કુમ્ભણ્ડા ગહિતા. દાનવરક્ખસા કિર તે. તતિયાલિન્દે તેસં આરક્ખા. મદનયુતસદ્દેન યક્ખા ગહિતા. વિસમચારિનો કિરતે યુજ્ઝસોણ્ડા. ચતુત્થાલિન્દે તેસં આરક્ખા. ચતુરો ચ મહન્તાતિ ચત્તારો મહારાજાનો વુત્તા. પઞ્ચમાલિન્દે તેસં આરક્ખા. તસ્મા યદિ અસુરા કુપિતાવિલચિત્તા દેવપુરં ઉપયન્તિ યુદ્ધેસૂ, યં ગિરિનો પઠમં પરિભણ્ડં, તં ઉરગા પટિબાહન્તિ એવં સેસેસુ સેસા.

    Dve nagarāni hi yuddhena gahetuṃ asakkuṇeyyatāya ayujjhapurāni nāma jātāni devanagarañca asuranagarañca. Yadā hi asurā balavanto honti, atha devehi palāyitvā devanagaraṃ pavisitvā dvāre pidahite asurānaṃ satasahassampi kiñci kātuṃ na sakkoti. Yadā devā balavanto honti, athāsurehi palāyitvā asuranagarassa dvāre pidahite sakkānaṃ satasahassampi kiñci kātuṃ na sakkoti. Iti imāni dve nagarāni ayujjhapurāni nāma. Nesaṃ antarā etesu udakādīsu pañcasu ṭhānesu sakkena ārakkhā ṭhapitā. Tattha udakasaddena nāgā gahitā. Te hi udake balavanto honti. Tasmā sinerussa paṭhamālinde tesaṃ ārakkhā. Karoṭisaddena supaṇṇā gahitā. Tesaṃ kira karoṭi nāma pānabhojanaṃ, tena taṃ nāmaṃ labhiṃsu. Dutiyālinde tesaṃ ārakkhā. Payassahārīsaddena kumbhaṇḍā gahitā. Dānavarakkhasā kira te. Tatiyālinde tesaṃ ārakkhā. Madanayutasaddena yakkhā gahitā. Visamacārino kirate yujjhasoṇḍā. Catutthālinde tesaṃ ārakkhā. Caturo ca mahantāti cattāro mahārājāno vuttā. Pañcamālinde tesaṃ ārakkhā. Tasmā yadi asurā kupitāvilacittā devapuraṃ upayanti yuddhesū, yaṃ girino paṭhamaṃ paribhaṇḍaṃ, taṃ uragā paṭibāhanti evaṃ sesesu sesā.

    તે પન અસુરા આયુવણ્ણરસઇસ્સરિયસમ્પત્તીહિ તાવતિંસસદિસાવ. તસ્મા અન્તરા અત્તાનં અજાનિત્વા પાટલિયા પુપ્ફિતાય, ‘‘ન ઇદં દેવનગરં, તત્થ પારિચ્છત્તકો પુપ્ફતિ, ઇધ પન ચિત્તપાટલી, જરસક્કેનામ્હાકં સુરં પાયેત્વા વઞ્ચિતા, દેવનગરઞ્ચ નો ગહિતં, ગચ્છામ તેન સદ્ધિં યુજ્ઝિસ્સામા’’તિ હત્થિઅસ્સરથે આરુય્હ સુવણ્ણરજતમણિફલકાનિ ગહેત્વા, યુદ્ધસજ્જા હુત્વા, અસુરભેરિયો વાદેન્તા મહાસમુદ્દે ઉદકં દ્વિધા ભેત્વા ઉટ્ઠહન્તિ. તે દેવે વુટ્ઠે વમ્મિકમક્ખિકા વમ્મિકં વિય સિનેરું અભિરુહિતુ આરભન્તિ. અથ નેસં પઠમં નાગેહિ સદ્ધિં યુદ્ધં હોતિ. તસ્મિં ખો પન યુદ્ધે ન કસ્સચિ છવિ વા ચમ્મં વા છિજ્જતિ, ન લોહિતં ઉપ્પજ્જતિ, કેવલં કુમારકાનં દારુમેણ્ડકયુદ્ધં વિય અઞ્ઞમઞ્ઞં સન્તાસનમત્તમેવ હોતિ. કોટિસતાપિ કોટિસહસ્સાપિ નાગા તેહિ સદ્ધિં યુજ્ઝિત્વા તે અસુરપુરંયેવ પવેસેત્વા નિવત્તન્તિ.

    Te pana asurā āyuvaṇṇarasaissariyasampattīhi tāvatiṃsasadisāva. Tasmā antarā attānaṃ ajānitvā pāṭaliyā pupphitāya, ‘‘na idaṃ devanagaraṃ, tattha pāricchattako pupphati, idha pana cittapāṭalī, jarasakkenāmhākaṃ suraṃ pāyetvā vañcitā, devanagarañca no gahitaṃ, gacchāma tena saddhiṃ yujjhissāmā’’ti hatthiassarathe āruyha suvaṇṇarajatamaṇiphalakāni gahetvā, yuddhasajjā hutvā, asurabheriyo vādentā mahāsamudde udakaṃ dvidhā bhetvā uṭṭhahanti. Te deve vuṭṭhe vammikamakkhikā vammikaṃ viya sineruṃ abhiruhitu ārabhanti. Atha nesaṃ paṭhamaṃ nāgehi saddhiṃ yuddhaṃ hoti. Tasmiṃ kho pana yuddhe na kassaci chavi vā cammaṃ vā chijjati, na lohitaṃ uppajjati, kevalaṃ kumārakānaṃ dārumeṇḍakayuddhaṃ viya aññamaññaṃ santāsanamattameva hoti. Koṭisatāpi koṭisahassāpi nāgā tehi saddhiṃ yujjhitvā te asurapuraṃyeva pavesetvā nivattanti.

    યદા પન અસુરા બલવન્તો હોન્તિ, અથ નાગા ઓસક્કિત્વા દુતિયે આલિન્દે સુપણ્ણેહિ સદ્ધિં એકતોવ હુત્વા યુજ્ઝન્તિ. એસ નયો સુપણ્ણાદીસૂપિ. યદા પન તાનિ પઞ્ચપિ ઠાનાનિ અસુરા મદ્દન્તિ, તદા એકતો સમ્પિણ્ડિતાનિપિ પઞ્ચ બલાનિ ઓસક્કન્તિ. અથ ચત્તારો મહારાજાનો ગન્ત્વા સક્કસ્સ તં પવત્તિં આરોચેન્તિ. સક્કો તેસં વચનં સુત્વા દિયડ્ઢયોજનસતિકં વેજયન્તરથં આરુય્હ સયં વા નિક્ખમતિ, એકં વા પુત્તં પેસેતિ. ઇમસ્મિં પન કાલે પુત્તં પેસેતુકામો, તાત સુવીરાતિઆદિમાહ.

    Yadā pana asurā balavanto honti, atha nāgā osakkitvā dutiye ālinde supaṇṇehi saddhiṃ ekatova hutvā yujjhanti. Esa nayo supaṇṇādīsūpi. Yadā pana tāni pañcapi ṭhānāni asurā maddanti, tadā ekato sampiṇḍitānipi pañca balāni osakkanti. Atha cattāro mahārājāno gantvā sakkassa taṃ pavattiṃ ārocenti. Sakko tesaṃ vacanaṃ sutvā diyaḍḍhayojanasatikaṃ vejayantarathaṃ āruyha sayaṃ vā nikkhamati, ekaṃ vā puttaṃ peseti. Imasmiṃ pana kāle puttaṃ pesetukāmo, tāta suvīrātiādimāha.

    એવં ભદ્દન્તવાતિ ખોતિ એવં હોતુ ભદ્દં તવ ઇતિ ખો. પમાદં આપાદેસીતિ પમાદં અકાસિ. અચ્છરાસઙ્ઘપરિવુતો સટ્ઠિયોજનં વિત્થારેન સુવણ્ણમહાવીથિં ઓતરિત્વા નક્ખત્તં કીળન્તો નન્દનવનાદીસુ વિચરતીતિ અત્થો.

    Evaṃ bhaddantavāti khoti evaṃ hotu bhaddaṃ tava iti kho. Pamādaṃ āpādesīti pamādaṃ akāsi. Accharāsaṅghaparivuto saṭṭhiyojanaṃ vitthārena suvaṇṇamahāvīthiṃ otaritvā nakkhattaṃ kīḷanto nandanavanādīsu vicaratīti attho.

    અનુટ્ઠહન્તિ અનુટ્ઠહન્તો. અવાયામન્તિ અવાયમન્તો. અલસ્વસ્સાતિ અલસો અસ્સ. ન ચ કિચ્ચાનિ કારયેતિ કિઞ્ચિ કિચ્ચં નામ ન કરેય્ય. સબ્બકામસમિદ્ધસ્સાતિ સબ્બકામેહિ સમિદ્ધો અસ્સ. તં મે, સક્ક, વરં દિસાતિ, સક્ક દેવસેટ્ઠ, તં મે વરં ઉત્તમં ઠાનં ઓકાસં દિસં આચિક્ખ કથેહીતિ વદતિ. નિબ્બાનસ્સ હિ સો મગ્ગોતિ કમ્મં અકત્વા જીવિતટ્ઠાનં નામ નિબ્બાનસ્સ મગ્ગો. પઠમં.

    Anuṭṭhahanti anuṭṭhahanto. Avāyāmanti avāyamanto. Alasvassāti alaso assa. Na ca kiccāni kārayeti kiñci kiccaṃ nāma na kareyya. Sabbakāmasamiddhassāti sabbakāmehi samiddho assa. Taṃ me, sakka, varaṃ disāti, sakka devaseṭṭha, taṃ me varaṃ uttamaṃ ṭhānaṃ okāsaṃ disaṃ ācikkha kathehīti vadati. Nibbānassa hi so maggoti kammaṃ akatvā jīvitaṭṭhānaṃ nāma nibbānassa maggo. Paṭhamaṃ.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૧. સુવીરસુત્તં • 1. Suvīrasuttaṃ

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૧. સુવીરસુત્તવણ્ણના • 1. Suvīrasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact