Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / உதா³ன-அட்ட²கதா² • Udāna-aṭṭhakathā |
3. ததியனிப்³பா³னபடிஸங்யுத்தஸுத்தவண்ணனா
3. Tatiyanibbānapaṭisaṃyuttasuttavaṇṇanā
73. ததியே அத² கோ² ப⁴க³வா ஏதமத்த²ங் விதி³த்வாதி ததா³ கிர ப⁴க³வதா அனேகபரியாயேன ஸங்ஸாரஸ்ஸ ஆதீ³னவங் பகாஸெத்வா ஸந்த³ஸ்ஸனாதி³வஸேன நிப்³பா³னபடிஸங்யுத்தாய த⁴ம்மதே³ஸனாய கதாய தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் ஏதத³ஹோஸி – ‘‘அயங் ஸங்ஸாரோ ப⁴க³வதா அவிஜ்ஜாதீ³ஹி காரணேஹி ஸஹேதுகோ பகாஸிதோ, நிப்³பா³னஸ்ஸ பன தது³பஸமஸ்ஸ ந கிஞ்சி காரணங் வுத்தங், தயித³ங் அஹேதுகங், கத²ங் ஸச்சிகட்ட²பரமத்தே²ன உபலப்³ப⁴தீ’’தி. அத² ப⁴க³வா தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் ஏதங் யதா²வுத்தங் பரிவிதக்கஸங்கா²தங் அத்த²ங் விதி³த்வா. இமங் உதா³னந்தி தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் விமதிவித⁴மனத்த²ஞ்சேவ இத⁴ ஸமணப்³ராஹ்மணானங் ‘‘நிப்³பா³னங் நிப்³பா³னந்தி வாசாவத்து²மத்தமேவ, நத்தி² ஹி பரமத்த²தோ நிப்³பா³னங் நாம அனுபலப்³ப⁴மானஸபா⁴வத்தா’’தி லோகாயதிகாத³யோ விய விப்படிபன்னானங் ப³ஹித்³தா⁴ ச புது²தி³ட்டி²க³திகானங் மிச்சா²வாத³ப⁴ஞ்ஜனத்த²ஞ்ச இமங் அமதமஹானிப்³பா³னஸ்ஸ பரமத்த²தோ அத்தி²பா⁴வதீ³பனங் உதா³னங் உதா³னேஸி.
73. Tatiye atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvāti tadā kira bhagavatā anekapariyāyena saṃsārassa ādīnavaṃ pakāsetvā sandassanādivasena nibbānapaṭisaṃyuttāya dhammadesanāya katāya tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘ayaṃ saṃsāro bhagavatā avijjādīhi kāraṇehi sahetuko pakāsito, nibbānassa pana tadupasamassa na kiñci kāraṇaṃ vuttaṃ, tayidaṃ ahetukaṃ, kathaṃ saccikaṭṭhaparamatthena upalabbhatī’’ti. Atha bhagavā tesaṃ bhikkhūnaṃ etaṃ yathāvuttaṃ parivitakkasaṅkhātaṃ atthaṃ viditvā. Imaṃ udānanti tesaṃ bhikkhūnaṃ vimatividhamanatthañceva idha samaṇabrāhmaṇānaṃ ‘‘nibbānaṃ nibbānanti vācāvatthumattameva, natthi hi paramatthato nibbānaṃ nāma anupalabbhamānasabhāvattā’’ti lokāyatikādayo viya vippaṭipannānaṃ bahiddhā ca puthudiṭṭhigatikānaṃ micchāvādabhañjanatthañca imaṃ amatamahānibbānassa paramatthato atthibhāvadīpanaṃ udānaṃ udānesi.
தத்த² அஜாதங் அபூ⁴தங் அகதங் அஸங்க²தந்தி ஸப்³பா³னிபி பதா³னி அஞ்ஞமஞ்ஞவேவசனானி. அத² வா வேத³னாத³யோ விய ஹேதுபச்சயஸமவாயஸங்கா²தாய காரணஸாமக்³கி³யா ந ஜாதங் ந நிப்³ப³த்தந்தி அஜாதங், காரணேன வினா, ஸயமேவ வா ந பூ⁴தங் ந பாதுபூ⁴தங் ந உப்பன்னந்தி அபூ⁴தங், ஏவங் அஜாதத்தா அபூ⁴தத்தா ச யேன கேனசி காரணேன ந கதந்தி அகதங், ஜாதபூ⁴தகதஸபா⁴வோ ச நாமரூபானங் ஸங்க²தத⁴ம்மானங் ஹோதி, ந அஸங்க²தஸபா⁴வஸ்ஸ நிப்³பா³னஸ்ஸாதி த³ஸ்ஸனத்த²ங் அஸங்க²தந்தி வுத்தங். படிலோமதோ வா ஸமேச்ச ஸம்பூ⁴ய பச்சயேஹி கதந்தி ஸங்க²தங், ததா² ந ஸங்க²தங் ஸங்க²தலக்க²ணரஹிதந்தி அஸங்க²தந்தி. ஏவங் அனேகேஹி காரணேஹி நிப்³ப³த்திதபா⁴வே படிஸித்³தே⁴ ‘‘ஸியா நு கோ² ஏகேனேவ காரணேன கத’’ந்தி ஆஸங்காய ‘‘ந யேன கேனசி கத’’ந்தி த³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘அகத’’ந்தி வுத்தங். ஏவங் அபச்சயம்பி ஸமானங் ‘‘ஸயமேவ நு கோ² இத³ங் பூ⁴தங் பாதுபூ⁴த’’ந்தி ஆஸங்காய தன்னிவத்தனத்த²ங் ‘‘அபூ⁴த’’ந்தி வுத்தங். ‘‘அயஞ்சேதஸ்ஸ அஸங்க²தாகதாபூ⁴தபா⁴வோ ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ங் அஜாதித⁴ம்மத்தா’’தி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அஜாத’’ந்தி வுத்தங். ஏவமேதேஸங் சதுன்னம்பி பதா³னங் ஸாத்த²கபா⁴வங் விதி³த்வா ‘‘தயித³ங் நிப்³பா³னங் அத்தி², பி⁴க்க²வே’’தி பரமத்த²தோ நிப்³பா³னஸ்ஸ அத்தி²பா⁴வோ பகாஸிதோதி வேதி³தப்³போ³. எத்த² உதா³னெந்தேன ப⁴க³வதா, ‘‘பி⁴க்க²வே’’தி ஆலபனே காரணங் ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
Tattha ajātaṃ abhūtaṃ akataṃ asaṅkhatanti sabbānipi padāni aññamaññavevacanāni. Atha vā vedanādayo viya hetupaccayasamavāyasaṅkhātāya kāraṇasāmaggiyā na jātaṃ na nibbattanti ajātaṃ, kāraṇena vinā, sayameva vā na bhūtaṃ na pātubhūtaṃ na uppannanti abhūtaṃ, evaṃ ajātattā abhūtattā ca yena kenaci kāraṇena na katanti akataṃ, jātabhūtakatasabhāvo ca nāmarūpānaṃ saṅkhatadhammānaṃ hoti, na asaṅkhatasabhāvassa nibbānassāti dassanatthaṃ asaṅkhatanti vuttaṃ. Paṭilomato vā samecca sambhūya paccayehi katanti saṅkhataṃ, tathā na saṅkhataṃ saṅkhatalakkhaṇarahitanti asaṅkhatanti. Evaṃ anekehi kāraṇehi nibbattitabhāve paṭisiddhe ‘‘siyā nu kho ekeneva kāraṇena kata’’nti āsaṅkāya ‘‘na yena kenaci kata’’nti dassanatthaṃ ‘‘akata’’nti vuttaṃ. Evaṃ apaccayampi samānaṃ ‘‘sayameva nu kho idaṃ bhūtaṃ pātubhūta’’nti āsaṅkāya tannivattanatthaṃ ‘‘abhūta’’nti vuttaṃ. ‘‘Ayañcetassa asaṅkhatākatābhūtabhāvo sabbena sabbaṃ ajātidhammattā’’ti dassetuṃ ‘‘ajāta’’nti vuttaṃ. Evametesaṃ catunnampi padānaṃ sātthakabhāvaṃ viditvā ‘‘tayidaṃ nibbānaṃ atthi, bhikkhave’’ti paramatthato nibbānassa atthibhāvo pakāsitoti veditabbo. Ettha udānentena bhagavatā, ‘‘bhikkhave’’ti ālapane kāraṇaṃ heṭṭhā vuttanayeneva veditabbaṃ.
இதி ஸத்தா² ‘‘அத்தி², பி⁴க்க²வே, அஜாதங் அபூ⁴தங் அகதங் அஸங்க²த’’ந்தி வத்வா தத்த² ஹேதுங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘நோ சேதங், பி⁴க்க²வே’’திஆதி³மாஹ. தஸ்ஸாயங் ஸங்கே²பத்தோ² – பி⁴க்க²வே, யதி³ அஜாதாதி³ஸபா⁴வா அஸங்க²தா தா⁴து ந அப⁴விஸ்ஸ ந ஸியா, இத⁴ லோகே ஜாதாதி³ஸபா⁴வஸ்ஸ ரூபாதி³க்க²ந்த⁴பஞ்சகஸங்கா²தஸ்ஸ ஸங்க²தஸ்ஸ நிஸ்ஸரணங் அனவஸேஸவூபஸமோ ந பஞ்ஞாயெய்ய ந உபலப்³பெ⁴ய்ய ந ஸம்ப⁴வெய்ய. நிப்³பா³னஞ்ஹி ஆரம்மணங் கத்வா பவத்தமானா ஸம்மாதி³ட்டி²ஆத³யோ அரியமக்³க³த⁴ம்மா அனவஸேஸகிலேஸே ஸமுச்சி²ந்த³ந்தி. தேனெத்த² ஸப்³ப³ஸ்ஸபி வட்டது³க்க²ஸ்ஸ அப்பவத்தி அபக³மோ நிஸ்ஸரணங் பஞ்ஞாயதி.
Iti satthā ‘‘atthi, bhikkhave, ajātaṃ abhūtaṃ akataṃ asaṅkhata’’nti vatvā tattha hetuṃ dassento ‘‘no cetaṃ, bhikkhave’’tiādimāha. Tassāyaṃ saṅkhepattho – bhikkhave, yadi ajātādisabhāvā asaṅkhatā dhātu na abhavissa na siyā, idha loke jātādisabhāvassa rūpādikkhandhapañcakasaṅkhātassa saṅkhatassa nissaraṇaṃ anavasesavūpasamo na paññāyeyya na upalabbheyya na sambhaveyya. Nibbānañhi ārammaṇaṃ katvā pavattamānā sammādiṭṭhiādayo ariyamaggadhammā anavasesakilese samucchindanti. Tenettha sabbassapi vaṭṭadukkhassa appavatti apagamo nissaraṇaṃ paññāyati.
ஏவங் ப்³யதிரேகவஸேன நிப்³பா³னஸ்ஸ அத்தி²பா⁴வங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி அன்வயவஸேனபி தங் த³ஸ்ஸேதுங், ‘‘யஸ்மா ச கோ²’’திஆதி³ வுத்தங். தங் வுத்தத்த²மேவ. எத்த² ச யஸ்மா ‘‘அபச்சயா த⁴ம்மா, அஸங்க²தா த⁴ம்மா (த⁴॰ ஸ॰ து³கமாதிகா 7, 8), அத்தி², பி⁴க்க²வே, ததா³யதனங், யத்த² நேவ பத²வீ (உதா³॰ 71), இத³ம்பி கோ² டா²னங் து³த்³த³ஸங், யதி³த³ங் ஸப்³ப³ஸங்கா²ரஸமதோ² ஸப்³பூ³பதி⁴படினிஸ்ஸக்³கோ³ (மஹாவ॰ 8; ம॰ நி॰ 1.281; 2.337), அஸங்க²தஞ்ச வோ, பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மங் தே³ஸெஸ்ஸாமி அஸங்க²தகா³மினிஞ்ச படிபத³’’ந்திஆதீ³ஹி (ஸங்॰ நி॰ 4.366-367) அனேகேஹி ஸுத்தபதே³ஹி, ‘‘அத்தி², பி⁴க்க²வே, அஜாத’’ந்தி இமினாபி ச ஸுத்தேன நிப்³பா³னதா⁴துயா பரமத்த²தோ ஸம்ப⁴வோ ஸப்³ப³லோகங் அனுகம்பமானேன ஸம்மாஸம்பு³த்³தே⁴ன தே³ஸிதோ, தஸ்மா யதி³பி தத்த² அபச்சக்க²காரீனம்பி விஞ்ஞூனங் கங்கா² வா விமதி வா நத்தி²யேவ. யே பன பரனெய்யபு³த்³தி⁴னோ புக்³க³லா, தேஸங் விமதிவினோத³னத்த²ங் அயமெத்த² அதி⁴ப்பாயனித்³தா⁴ரணமுகே²ன யுத்திவிசாரணா – யதா² பரிஞ்ஞெய்யதாய ஸஉத்தரானங் காமானங் ரூபாதீ³னஞ்ச படிபக்க²பூ⁴தங் தப்³பி³து⁴ரஸபா⁴வங் நிஸ்ஸரணங் பஞ்ஞாயதி, ஏவங் தங்ஸபா⁴வானங் ஸப்³பே³ஸம்பி ஸங்க²தத⁴ம்மானங் படிபக்க²பூ⁴தேன தப்³பி³து⁴ரஸபா⁴வேன நிஸ்ஸரணேன ப⁴விதப்³ப³ங். யஞ்சேதங் நிஸ்ஸரணங், ஸா அஸங்க²தா தா⁴து. கிஞ்ச பி⁴ய்யோ ஸங்க²தத⁴ம்மாரம்மணங் விபஸ்ஸனாஞாணங் அபி அனுலோமஞாணங் கிலேஸே ஸமுச்சே²த³வஸேன பஜஹிதுங் ந ஸக்கோதி. ததா² ஸம்முதிஸச்சாரம்மணங் பட²மஜ்ஜா²னாதீ³ஸு ஞாணங் விக்க²ம்ப⁴னவஸேனேவ கிலேஸே பஜஹதி, ந ஸமுச்சே²த³வஸேன. இதி ஸங்க²தத⁴ம்மாரம்மணஸ்ஸ ஸம்முதிஸச்சாரம்மணஸ்ஸ ச ஞாணஸ்ஸ கிலேஸானங் ஸமுச்சே²த³ப்பஹானே அஸமத்த²பா⁴வதோ தேஸங் ஸமுச்சே²த³ப்பஹானகரஸ்ஸ அரியமக்³க³ஞாணஸ்ஸ தது³ப⁴யவிபரீதஸபா⁴வேன ஆரம்மணேன ப⁴விதப்³ப³ங் , ஸா அஸங்க²தா தா⁴து. ததா² ‘‘அத்தி², பி⁴க்க²வே, அஜாதங் அபூ⁴தங் அகதங் அஸங்க²த’’ந்தி இத³ங் நிப்³பா³னபத³ஸ்ஸ பரமத்த²தோ அத்தி²பா⁴வஜோதகங் வசனங் அவிபரீதத்த²ங் ப⁴க³வதா பா⁴ஸிதத்தா. யஞ்ஹி ப⁴க³வதா பா⁴ஸிதங், தங் அவிபரீதத்த²ங் பரமத்த²ங் யதா² தங் ‘‘ஸப்³பே³ ஸங்கா²ரா அனிச்சா, ஸப்³பே³ ஸங்கா²ரா து³க்கா², ஸப்³பே³ த⁴ம்மா அனத்தா’’தி (அ॰ நி॰ 3.137; மஹானி॰ 27), ததா² நிப்³பா³னஸத்³தோ³ கத்த²சி விஸயே யதா²பூ⁴தபரமத்த²விஸயோ உபசாரமத்தவுத்திஸப்³பா⁴வதோ ஸெய்யதா²பி ஸீஹஸத்³தோ³. அத² வா அத்தே²வ பரமத்த²தோ அஸங்க²தா தா⁴து, இதரதப்³பி³பரீதவினிமுத்தஸபா⁴வத்தா ஸெய்யதா²பி பத²வீதா⁴து வேத³னாதி. ஏவமாதீ³ஹி நயேஹி யுத்திதோபி அஸங்க²தாய தா⁴துயா பரமத்த²தோ அத்தி²பா⁴வோ வேதி³தப்³போ³.
Evaṃ byatirekavasena nibbānassa atthibhāvaṃ dassetvā idāni anvayavasenapi taṃ dassetuṃ, ‘‘yasmā ca kho’’tiādi vuttaṃ. Taṃ vuttatthameva. Ettha ca yasmā ‘‘apaccayā dhammā, asaṅkhatā dhammā (dha. sa. dukamātikā 7, 8), atthi, bhikkhave, tadāyatanaṃ, yattha neva pathavī (udā. 71), idampi kho ṭhānaṃ duddasaṃ, yadidaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo (mahāva. 8; ma. ni. 1.281; 2.337), asaṅkhatañca vo, bhikkhave, dhammaṃ desessāmi asaṅkhatagāminiñca paṭipada’’ntiādīhi (saṃ. ni. 4.366-367) anekehi suttapadehi, ‘‘atthi, bhikkhave, ajāta’’nti imināpi ca suttena nibbānadhātuyā paramatthato sambhavo sabbalokaṃ anukampamānena sammāsambuddhena desito, tasmā yadipi tattha apaccakkhakārīnampi viññūnaṃ kaṅkhā vā vimati vā natthiyeva. Ye pana paraneyyabuddhino puggalā, tesaṃ vimativinodanatthaṃ ayamettha adhippāyaniddhāraṇamukhena yuttivicāraṇā – yathā pariññeyyatāya sauttarānaṃ kāmānaṃ rūpādīnañca paṭipakkhabhūtaṃ tabbidhurasabhāvaṃ nissaraṇaṃ paññāyati, evaṃ taṃsabhāvānaṃ sabbesampi saṅkhatadhammānaṃ paṭipakkhabhūtena tabbidhurasabhāvena nissaraṇena bhavitabbaṃ. Yañcetaṃ nissaraṇaṃ, sā asaṅkhatā dhātu. Kiñca bhiyyo saṅkhatadhammārammaṇaṃ vipassanāñāṇaṃ api anulomañāṇaṃ kilese samucchedavasena pajahituṃ na sakkoti. Tathā sammutisaccārammaṇaṃ paṭhamajjhānādīsu ñāṇaṃ vikkhambhanavaseneva kilese pajahati, na samucchedavasena. Iti saṅkhatadhammārammaṇassa sammutisaccārammaṇassa ca ñāṇassa kilesānaṃ samucchedappahāne asamatthabhāvato tesaṃ samucchedappahānakarassa ariyamaggañāṇassa tadubhayaviparītasabhāvena ārammaṇena bhavitabbaṃ , sā asaṅkhatā dhātu. Tathā ‘‘atthi, bhikkhave, ajātaṃ abhūtaṃ akataṃ asaṅkhata’’nti idaṃ nibbānapadassa paramatthato atthibhāvajotakaṃ vacanaṃ aviparītatthaṃ bhagavatā bhāsitattā. Yañhi bhagavatā bhāsitaṃ, taṃ aviparītatthaṃ paramatthaṃ yathā taṃ ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā, sabbe saṅkhārā dukkhā, sabbe dhammā anattā’’ti (a. ni. 3.137; mahāni. 27), tathā nibbānasaddo katthaci visaye yathābhūtaparamatthavisayo upacāramattavuttisabbhāvato seyyathāpi sīhasaddo. Atha vā attheva paramatthato asaṅkhatā dhātu, itaratabbiparītavinimuttasabhāvattā seyyathāpi pathavīdhātu vedanāti. Evamādīhi nayehi yuttitopi asaṅkhatāya dhātuyā paramatthato atthibhāvo veditabbo.
ததியஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Tatiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / உதா³னபாளி • Udānapāḷi / 3. ததியனிப்³பா³னபடிஸங்யுத்தஸுத்தங் • 3. Tatiyanibbānapaṭisaṃyuttasuttaṃ