Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / થેરગાથા-અટ્ઠકથા • Theragāthā-aṭṭhakathā

    ૩. તેલકાનિત્થેરગાથાવણ્ણના

    3. Telakānittheragāthāvaṇṇanā

    ચિરરત્તં વતાતાપીતિઆદિકા આયસ્મતો તેલકાનિત્થેરસ્સ ગાથા. કા ઉપ્પત્તિ? અયમ્પિ પુરિમબુદ્ધેસુ કતાધિકારો તત્થ તત્થ ભવે વિવટ્ટૂપનિસ્સયં કુસલં ઉપચિનિત્વા ઇમસ્મિં બુદ્ધુપ્પાદે સત્થુ અભિજાતિતો પુરેતરંયેવ સાવત્થિયં અઞ્ઞતરસ્મિં બ્રાહ્મણકુલે નિબ્બત્તિત્વા તેલકાનીતિ લદ્ધનામો વયપ્પત્તો હેતુસમ્પન્નતાય કામે જિગુચ્છન્તો ઘરાવાસં પહાય પરિબ્બાજકપબ્બજ્જં પબ્બજિત્વા વિવટ્ટજ્ઝાસયો ‘‘કો સો પારઙ્ગતો લોકે’’તિઆદિના વિમોક્ખપરિયેસનં ચરમાનો તે તે સમણબ્રાહ્મણે ઉપસઙ્કમિત્વા પઞ્હં પુચ્છતિ, તે ન સમ્પાયન્તિ. સો તેન અનારાધિતચિત્તો વિચરતિ. અથ અમ્હાકં ભગવતિ લોકે ઉપ્પજ્જિત્વા પવત્તિતવરધમ્મચક્કે લોકહિતં કરોન્તે એકદિવસં સત્થારં ઉપસઙ્કમિત્વા ધમ્મં સુત્વા પટિલદ્ધસદ્ધો પબ્બજિત્વા વિપસ્સનાય કમ્મં કરોન્તો નચિરસ્સેવ અરહત્તે પતિટ્ઠાતિ. સો એકદિવસં ભિક્ખૂહિ સદ્ધિં નિસિન્નો અત્તના અધિગતવિસેસં પચ્ચવેક્ખિત્વા તદનુસારેન અત્તનો પટિપત્તિં અનુસ્સરિત્વા તં સબ્બં ભિક્ખૂનં આચિક્ખન્તો –

    Cirarattaṃ vatātāpītiādikā āyasmato telakānittherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ kusalaṃ upacinitvā imasmiṃ buddhuppāde satthu abhijātito puretaraṃyeva sāvatthiyaṃ aññatarasmiṃ brāhmaṇakule nibbattitvā telakānīti laddhanāmo vayappatto hetusampannatāya kāme jigucchanto gharāvāsaṃ pahāya paribbājakapabbajjaṃ pabbajitvā vivaṭṭajjhāsayo ‘‘ko so pāraṅgato loke’’tiādinā vimokkhapariyesanaṃ caramāno te te samaṇabrāhmaṇe upasaṅkamitvā pañhaṃ pucchati, te na sampāyanti. So tena anārādhitacitto vicarati. Atha amhākaṃ bhagavati loke uppajjitvā pavattitavaradhammacakke lokahitaṃ karonte ekadivasaṃ satthāraṃ upasaṅkamitvā dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā vipassanāya kammaṃ karonto nacirasseva arahatte patiṭṭhāti. So ekadivasaṃ bhikkhūhi saddhiṃ nisinno attanā adhigatavisesaṃ paccavekkhitvā tadanusārena attano paṭipattiṃ anussaritvā taṃ sabbaṃ bhikkhūnaṃ ācikkhanto –

    ૭૪૭.

    747.

    ‘‘ચિરરત્તં વતાતાપી, ધમ્મં અનુવિચિન્તયં;

    ‘‘Cirarattaṃ vatātāpī, dhammaṃ anuvicintayaṃ;

    સમં ચિત્તસ્સ નાલત્થં, પુચ્છં સમણબ્રાહ્મણે.

    Samaṃ cittassa nālatthaṃ, pucchaṃ samaṇabrāhmaṇe.

    ૭૪૮.

    748.

    ‘‘કો સો પારઙ્ગતો લોકે, કો પત્તો અમતોગધં;

    ‘‘Ko so pāraṅgato loke, ko patto amatogadhaṃ;

    કસ્સ ધમ્મં પટિચ્છામિ, પરમત્થવિજાનનં.

    Kassa dhammaṃ paṭicchāmi, paramatthavijānanaṃ.

    ૭૪૯.

    749.

    ‘‘અન્તોવઙ્કગતો આસિ, મચ્છોવ ઘસમામિસં;

    ‘‘Antovaṅkagato āsi, macchova ghasamāmisaṃ;

    બદ્ધો મહિન્દપાસેન, વેપચિત્યસુરો યથા.

    Baddho mahindapāsena, vepacityasuro yathā.

    ૭૫૦.

    750.

    ‘‘અઞ્છામિ નં ન મુઞ્ચામિ, અસ્મા સોકપરિદ્દવા;

    ‘‘Añchāmi naṃ na muñcāmi, asmā sokapariddavā;

    કો મે બન્ધં મુઞ્ચં લોકે, સમ્બોધિં વેદયિસ્સતિ.

    Ko me bandhaṃ muñcaṃ loke, sambodhiṃ vedayissati.

    ૭૫૧.

    751.

    ‘‘સમણં બ્રાહ્મણં વા કં, આદિસન્તં પભઙ્ગુનં;

    ‘‘Samaṇaṃ brāhmaṇaṃ vā kaṃ, ādisantaṃ pabhaṅgunaṃ;

    કસ્સ ધમ્મં પટિચ્છામિ, જરામચ્ચુપવાહનં.

    Kassa dhammaṃ paṭicchāmi, jarāmaccupavāhanaṃ.

    ૭૫૨.

    752.

    ‘‘વિચિકિચ્છાકઙ્ખાગન્થિતં, સારમ્ભબલસઞ્ઞુતં;

    ‘‘Vicikicchākaṅkhāganthitaṃ, sārambhabalasaññutaṃ;

    કોધપ્પત્તમનત્થદ્ધં, અભિજપ્પપ્પદારણં.

    Kodhappattamanatthaddhaṃ, abhijappappadāraṇaṃ.

    ૭૫૩.

    753.

    ‘‘તણ્હાધનુસમુટ્ઠાનં, દ્વે ચ પન્નરસાયુતં;

    ‘‘Taṇhādhanusamuṭṭhānaṃ, dve ca pannarasāyutaṃ;

    પસ્સ ઓરસિકં બાળ્હં, ભેત્વાન યદિ તિટ્ઠતિ.

    Passa orasikaṃ bāḷhaṃ, bhetvāna yadi tiṭṭhati.

    ૭૫૪.

    754.

    ‘‘અનુદિટ્ઠીનં અપ્પહાનં, સઙ્કપ્પપરતેજિતં;

    ‘‘Anudiṭṭhīnaṃ appahānaṃ, saṅkappaparatejitaṃ;

    તેન વિદ્ધો પવેધામિ, પત્તંવ માલુતેરિતં.

    Tena viddho pavedhāmi, pattaṃva māluteritaṃ.

    ૭૫૫.

    755.

    ‘‘અજ્ઝત્તં મે સમુટ્ઠાય, ખિપ્પં પચ્ચતિ મામકં;

    ‘‘Ajjhattaṃ me samuṭṭhāya, khippaṃ paccati māmakaṃ;

    છફસ્સાયતની કાયો, યત્થ સરતિ સબ્બદા.

    Chaphassāyatanī kāyo, yattha sarati sabbadā.

    ૭૫૬.

    756.

    ‘‘તં ન પસ્સામિ તેકિચ્છં, યો મેતં સલ્લમુદ્ધરે;

    ‘‘Taṃ na passāmi tekicchaṃ, yo metaṃ sallamuddhare;

    નાનારજ્જેન સત્થેન, નાઞ્ઞેન વિચિકિચ્છિતં.

    Nānārajjena satthena, nāññena vicikicchitaṃ.

    ૭૫૭.

    757.

    ‘‘કો મે અસત્થો અવણો, સલ્લમબ્ભન્તરપસ્સયં;

    ‘‘Ko me asattho avaṇo, sallamabbhantarapassayaṃ;

    અહિંસં સબ્બગત્તાનિ, સલ્લં મે ઉદ્ધરિસ્સતિ.

    Ahiṃsaṃ sabbagattāni, sallaṃ me uddharissati.

    ૭૫૮.

    758.

    ‘‘ધમ્મપ્પતિ હિ સો સેટ્ઠો, વિસદોસપ્પવાહકો;

    ‘‘Dhammappati hi so seṭṭho, visadosappavāhako;

    ગમ્ભીરે પતિતસ્સ મે, થલં પાણિઞ્ચ દસ્સયે.

    Gambhīre patitassa me, thalaṃ pāṇiñca dassaye.

    ૭૫૯.

    759.

    ‘‘રહદેહમસ્મિ ઓગાળ્હો, અહારિયરજમત્તિકે;

    ‘‘Rahadehamasmi ogāḷho, ahāriyarajamattike;

    માયાઉસૂયસારમ્ભ, થિનમિદ્ધમપત્થટે.

    Māyāusūyasārambha, thinamiddhamapatthaṭe.

    ૭૬૦.

    760.

    ‘‘ઉદ્ધચ્ચમેઘથનિતં, સંયોજનવલાહકં;

    ‘‘Uddhaccameghathanitaṃ, saṃyojanavalāhakaṃ;

    વાહા વહન્તિ કુદ્દિટ્ઠિં, સઙ્કપ્પા રાગનિસ્સિતા.

    Vāhā vahanti kuddiṭṭhiṃ, saṅkappā rāganissitā.

    ૭૬૧.

    761.

    ‘‘સવન્તિ સબ્બધિ સોતા, લતા ઉબ્ભિજ્જ તિટ્ઠતિ;

    ‘‘Savanti sabbadhi sotā, latā ubbhijja tiṭṭhati;

    તે સોતે કો નિવારેય્ય, તં લતં કો હિ છેચ્છતિ.

    Te sote ko nivāreyya, taṃ lataṃ ko hi checchati.

    ૭૬૨.

    762.

    ‘‘વેલં કરોથ ભદ્દન્તે, સોતાનં સન્નિવારણં;

    ‘‘Velaṃ karotha bhaddante, sotānaṃ sannivāraṇaṃ;

    મા તે મનોમયો સોતા, રુક્ખંવ સહસા લુવે.

    Mā te manomayo sotā, rukkhaṃva sahasā luve.

    ૭૬૩.

    763.

    ‘‘એવં મે ભયજાતસ્સ, અપારા પારમેસતો;

    ‘‘Evaṃ me bhayajātassa, apārā pāramesato;

    તાણો પઞ્ઞાવુધો સત્થા, ઇસિસઙ્ઘનિસેવિતો.

    Tāṇo paññāvudho satthā, isisaṅghanisevito.

    ૭૬૪.

    764.

    ‘‘સોપાનં સુગતં સુદ્ધં, ધમ્મસારમયં દળ્હં;

    ‘‘Sopānaṃ sugataṃ suddhaṃ, dhammasāramayaṃ daḷhaṃ;

    પાદાસિ વુય્હમાનસ્સ, મા ભાયીતિ ચ મબ્રવિ.

    Pādāsi vuyhamānassa, mā bhāyīti ca mabravi.

    ૭૬૫.

    765.

    ‘‘સતિપટ્ઠાનપાસાદં, આરુય્હ પચ્ચવેક્ખિસં;

    ‘‘Satipaṭṭhānapāsādaṃ, āruyha paccavekkhisaṃ;

    યં તં પુબ્બે અમઞ્ઞિસ્સં, સક્કાયાભિરતં પજં.

    Yaṃ taṃ pubbe amaññissaṃ, sakkāyābhirataṃ pajaṃ.

    ૭૬૬.

    766.

    ‘‘યદા ચ મગ્ગમદ્દક્ખિં, નાવાય અભિરૂહનં;

    ‘‘Yadā ca maggamaddakkhiṃ, nāvāya abhirūhanaṃ;

    અનધિટ્ઠાય અત્તાનં, તિત્થમદ્દક્ખિમુત્તમં.

    Anadhiṭṭhāya attānaṃ, titthamaddakkhimuttamaṃ.

    ૭૬૭.

    767.

    ‘‘સલ્લં અત્તસમુટ્ઠાનં, ભવનેત્તિપ્પભાવિતં;

    ‘‘Sallaṃ attasamuṭṭhānaṃ, bhavanettippabhāvitaṃ;

    એતેસં અપ્પવત્તાય, દેસેસિ મગ્ગમુત્તમં.

    Etesaṃ appavattāya, desesi maggamuttamaṃ.

    ૭૬૮.

    768.

    ‘‘દીઘરત્તાનુસયિતં , ચિરરત્તમધિટ્ઠિતં;

    ‘‘Dīgharattānusayitaṃ , cirarattamadhiṭṭhitaṃ;

    બુદ્ધો મેપાનુદી ગન્થં, વિસદોસપ્પવાહનો’’તિ. – ઇમા ગાથા અભાસિ;

    Buddho mepānudī ganthaṃ, visadosappavāhano’’ti. – imā gāthā abhāsi;

    તત્થ ચિરરત્તં વતાતિ ચિરકાલં વત. આતાપીતિ વીરિયવા વિમોક્ખધમ્મપરિયેસને આરદ્ધવીરિયો. ધમ્મં અનુવિચિન્તયન્તિ ‘‘કીદિસો નુ ખો વિમોક્ખધમ્મો, કથં વા અધિગન્તબ્બો’’તિ વિમુત્તિધમ્મં અનુવિચિનન્તો ગવેસન્તો. સમં ચિત્તસ્સ નાલત્થં, પુચ્છં સમણબ્રાહ્મણેતિ તે તે નાનાતિત્થિયે સમણબ્રાહ્મણે વિમુત્તિધમ્મં પુચ્છન્તો પકતિયા અનુપસન્તસભાવસ્સ ચિત્તસ્સ સમં વૂપસમભૂતં વટ્ટદુક્ખવિસ્સરણં અરિયધમ્મં નાલત્થં નાધિગચ્છન્તિ અત્થો.

    Tattha cirarattaṃ vatāti cirakālaṃ vata. Ātāpīti vīriyavā vimokkhadhammapariyesane āraddhavīriyo. Dhammaṃ anuvicintayanti ‘‘kīdiso nu kho vimokkhadhammo, kathaṃ vā adhigantabbo’’ti vimuttidhammaṃ anuvicinanto gavesanto. Samaṃ cittassa nālatthaṃ, pucchaṃ samaṇabrāhmaṇeti te te nānātitthiye samaṇabrāhmaṇe vimuttidhammaṃ pucchanto pakatiyā anupasantasabhāvassa cittassa samaṃ vūpasamabhūtaṃ vaṭṭadukkhavissaraṇaṃ ariyadhammaṃ nālatthaṃ nādhigacchanti attho.

    કો સો પારઙ્ગતોતિઆદિ પુચ્છિતાકારદસ્સનં. તત્થ કો સો પારઙ્ગતો લોકેતિ ઇમસ્મિં લોકે તિત્થકારપટિઞ્ઞેસુ સમણબ્રાહ્મણેસુ કો નુ ખો સો સંસારસ્સ પારં નિબ્બાનં ઉપગતો. કો પત્તો અમતોગધન્તિ નિબ્બાનપતિટ્ઠં વિમોક્ખમગ્ગં કો પત્તો અધિગતોતિ અત્થો. કસ્સ ધમ્મં પટિચ્છામીતિ કસ્સ સમણસ્સ વા બ્રાહ્મણસ્સ વા ઓવાદધમ્મં પટિગ્ગણ્હામિ પટિપજ્જામિ. પરમત્થવિજાનનન્તિ પરમત્થસ્સ વિજાનનં, અવિપરીતપ્પવત્તિનિવત્તિયો પવેદેન્તન્તિ અત્થો.

    Koso pāraṅgatotiādi pucchitākāradassanaṃ. Tattha ko so pāraṅgato loketi imasmiṃ loke titthakārapaṭiññesu samaṇabrāhmaṇesu ko nu kho so saṃsārassa pāraṃ nibbānaṃ upagato. Ko patto amatogadhanti nibbānapatiṭṭhaṃ vimokkhamaggaṃ ko patto adhigatoti attho. Kassa dhammaṃ paṭicchāmīti kassa samaṇassa vā brāhmaṇassa vā ovādadhammaṃ paṭiggaṇhāmi paṭipajjāmi. Paramatthavijānananti paramatthassa vijānanaṃ, aviparītappavattinivattiyo pavedentanti attho.

    અન્તોવઙ્કગતો આસીતિ વઙ્કં વુચ્ચતિ દિટ્ઠિગતં મનોવઙ્કભાવતો, સબ્બેપિ વા કિલેસા, અન્તોતિ પન હદયવઙ્કસ્સ અન્તો, હદયબ્ભન્તરગતકિલેસવઙ્કો વા અહોસીતિ અત્થો. મચ્છોવ ઘસમામિસન્તિ આમિસં ઘસન્તો ખાદન્તો મચ્છો વિય, ગિલબળિસો મચ્છો વિયાતિ અધિપ્પાયો. બદ્ધો મહિન્દપાસેન, વેપચિત્યસુરો યથાતિ મહિન્દસ્સ સક્કસ્સ પાસેન બદ્ધો યથા વેપચિત્તિ અસુરિન્દો અસેરિવિહારી મહાદુક્ખપ્પત્તો, એવમહં પુબ્બે કિલેસપાસેન બદ્ધો આસિં, અસેરિવિહારી મહાદુક્ખપ્પત્તોતિ અધિપ્પાયો.

    Antovaṅkagato āsīti vaṅkaṃ vuccati diṭṭhigataṃ manovaṅkabhāvato, sabbepi vā kilesā, antoti pana hadayavaṅkassa anto, hadayabbhantaragatakilesavaṅko vā ahosīti attho. Macchova ghasamāmisanti āmisaṃ ghasanto khādanto maccho viya, gilabaḷiso maccho viyāti adhippāyo. Baddho mahindapāsena, vepacityasuro yathāti mahindassa sakkassa pāsena baddho yathā vepacitti asurindo aserivihārī mahādukkhappatto, evamahaṃ pubbe kilesapāsena baddho āsiṃ, aserivihārī mahādukkhappattoti adhippāyo.

    અઞ્છામીતિ આકડ્ઢામિ. ન્તિ કિલેસપાસં. ન મુઞ્ચામીતિ ન મોચેમિ. અસ્મા સોકપરિદ્દવાતિ ઇમસ્મા સોકપરિદેવવટ્ટતો. ઇદં વુત્તં હોતિ – યથાપાસેન બદ્ધો મિગો સૂકરો વા મોચનુપાયં અજાનન્તો પરિપ્ફન્દમાનો તં આવિઞ્છન્તો બન્ધનં દળ્હં કરોતિ, એવં અહં પુબ્બે કિલેસપાસેન પટિમુક્કો મોચનુપાયં અજાનન્તો કાયસઞ્ચેતનાદિવસેન પરિપ્ફન્દમાનો તં ન મોચેસિં, અઞ્ઞદત્થુ તં દળ્હં કરોન્તો સોકાદિના પરં કિલેસં એવ પાપુણિન્તિ. કો મે બન્ધં મુઞ્ચં લોકે, સમ્બોધિં વેદયિસ્સતીતિ ઇમસ્મિં લોકે એતં કિલેસબન્ધનેન બન્ધં મુઞ્ચન્તો સમ્બુજ્ઝતિ એતેનાતિ ‘‘સમ્બોધી’’તિ લદ્ધનામં વિમોક્ખમગ્ગં કો મે વેદયિસ્સતિ આચિક્ખિસ્સતીતિ અત્થો. ‘‘બન્ધમુઞ્ચ’’ન્તિપિ પઠન્તિ, બન્ધા, બન્ધસ્સ વા મોચકં સમ્બોધિન્તિ યોજના.

    Añchāmīti ākaḍḍhāmi. Nanti kilesapāsaṃ. Na muñcāmīti na mocemi. Asmā sokapariddavāti imasmā sokaparidevavaṭṭato. Idaṃ vuttaṃ hoti – yathāpāsena baddho migo sūkaro vā mocanupāyaṃ ajānanto paripphandamāno taṃ āviñchanto bandhanaṃ daḷhaṃ karoti, evaṃ ahaṃ pubbe kilesapāsena paṭimukko mocanupāyaṃ ajānanto kāyasañcetanādivasena paripphandamāno taṃ na mocesiṃ, aññadatthu taṃ daḷhaṃ karonto sokādinā paraṃ kilesaṃ eva pāpuṇinti. Ko me bandhaṃ muñcaṃ loke, sambodhiṃ vedayissatīti imasmiṃ loke etaṃ kilesabandhanena bandhaṃ muñcanto sambujjhati etenāti ‘‘sambodhī’’ti laddhanāmaṃ vimokkhamaggaṃ ko me vedayissati ācikkhissatīti attho. ‘‘Bandhamuñca’’ntipi paṭhanti, bandhā, bandhassa vā mocakaṃ sambodhinti yojanā.

    આદિસન્તન્તિ દેસેન્તં. પભઙ્ગુનન્તિ પભઞ્જનં કિલેસાનં વિદ્ધંસનં , પભઙ્ગુનં વા ધમ્મપ્પવત્તિં આદિસન્તં કથેન્તં જરાય મચ્ચુનો ચ પવાહનં કસ્સ ધમ્મં પટિચ્છામિ. ‘‘પટિપજ્જામી’’તિ વા પાઠો, સો એવત્થો. વિચિકિચ્છાકઙ્ખાગન્થિતન્તિ ‘‘અહોસિં નુ ખો અહમતીતમદ્ધાન’’ન્તિઆદિનયપ્પવત્તાય (મ॰ નિ॰ ૧.૧૮; સં॰ નિ॰ ૨.૨૦) વિચિકિચ્છાય આસપ્પનપરિસપ્પનાકારવુત્તિયા કઙ્ખાય ચ ગન્થિતં. સારમ્ભબલસઞ્ઞુતન્તિ કરણુત્તરિયકરણલક્ખણેન બલપ્પત્તેન સારમ્ભેન યુત્તં. કોધપ્પત્તમનત્થદ્ધન્તિ સબ્બત્થ કોધેન યુત્તમનસા થદ્ધભાવં ગતં અભિજપ્પપ્પદારણં. ઇચ્છિતાલાભાદિવસેન હિ તણ્હા સત્તાનં ચિત્તં પદાલેન્તી વિય પવત્તતિ. દૂરે ઠિતસ્સાપિ વિજ્ઝનુપાયતાય તણ્હાવ ધનુ સમુપતિટ્ઠતિ ઉપ્પજ્જતિ એતસ્માતિ તણ્હાધનુસમુટ્ઠાનં, દિટ્ઠિસલ્લં. તં પન યસ્મા વીસતિવત્થુકા સક્કાયદિટ્ઠિ, દસવત્થુકા મિચ્છાદિટ્ઠીતિ તિંસપ્પભેદં, તસ્મા વુત્તં ‘‘દ્વે ચ પન્નરસાયુત’’ન્તિ, દ્વિક્ખત્તું પન્નરસભેદવન્તન્તિ અત્થો. પસ્સ ઓરસિકં બાળ્હં, ભેત્વાન યદિ તિટ્ઠતીતિ યં ઉરસમ્બન્ધનીયતાય ઓરસિકં બાળ્હં બલવતરં ભેત્વાન હદયં વિનિવિજ્ઝિત્વા તસ્મિંયેવ હદયે તિટ્ઠતિ, તં પસ્સાતિ અત્તાનમેવ આલપતિ.

    Ādisantanti desentaṃ. Pabhaṅgunanti pabhañjanaṃ kilesānaṃ viddhaṃsanaṃ , pabhaṅgunaṃ vā dhammappavattiṃ ādisantaṃ kathentaṃ jarāya maccuno ca pavāhanaṃ kassa dhammaṃ paṭicchāmi. ‘‘Paṭipajjāmī’’ti vā pāṭho, so evattho. Vicikicchākaṅkhāganthitanti ‘‘ahosiṃ nu kho ahamatītamaddhāna’’ntiādinayappavattāya (ma. ni. 1.18; saṃ. ni. 2.20) vicikicchāya āsappanaparisappanākāravuttiyā kaṅkhāya ca ganthitaṃ. Sārambhabalasaññutanti karaṇuttariyakaraṇalakkhaṇena balappattena sārambhena yuttaṃ. Kodhappattamanatthaddhanti sabbattha kodhena yuttamanasā thaddhabhāvaṃ gataṃ abhijappappadāraṇaṃ. Icchitālābhādivasena hi taṇhā sattānaṃ cittaṃ padālentī viya pavattati. Dūre ṭhitassāpi vijjhanupāyatāya taṇhāva dhanu samupatiṭṭhati uppajjati etasmāti taṇhādhanusamuṭṭhānaṃ, diṭṭhisallaṃ. Taṃ pana yasmā vīsativatthukā sakkāyadiṭṭhi, dasavatthukā micchādiṭṭhīti tiṃsappabhedaṃ, tasmā vuttaṃ ‘‘dve ca pannarasāyuta’’nti, dvikkhattuṃ pannarasabhedavantanti attho. Passa orasikaṃ bāḷhaṃ, bhetvāna yadi tiṭṭhatīti yaṃ urasambandhanīyatāya orasikaṃ bāḷhaṃ balavataraṃ bhetvāna hadayaṃ vinivijjhitvā tasmiṃyeva hadaye tiṭṭhati, taṃ passāti attānameva ālapati.

    અનુદિટ્ઠીનં અપ્પહાનન્તિ અનુદિટ્ઠિભૂતાનં સેસદિટ્ઠીનં અપ્પહાનકારણં. યાવ હિ સક્કાયદિટ્ઠિ સન્તાનતો ન વિગચ્છતિ, તાવ સસ્સતદિટ્ઠિઆદીનં અપ્પહાનમેવાતિ. સઙ્કપ્પપરતેજિતન્તિ સઙ્કપ્પેન મિચ્છાવિતક્કેન પરે પરજને નિસ્સયલક્ખણં પતિપતિતે તેજિતં ઉસ્સાહિતં. તેન વિદ્ધો પવેધામીતિ તેન દિટ્ઠિસલ્લેન યથા હદયં આહચ્ચ તિટ્ઠતિ, એવં વિદ્ધો પવેધામિ સઙ્કપ્પામિ સસ્સતુચ્છેદાદિવસેન ઇતો ચિતો ચ પરિવટ્ટામિ. પત્તંવ માલુતેરિતન્તિ માલુતેન વાયુના એરિતં વણ્ટતો મુત્તં દુમપત્તં વિય.

    Anudiṭṭhīnaṃ appahānanti anudiṭṭhibhūtānaṃ sesadiṭṭhīnaṃ appahānakāraṇaṃ. Yāva hi sakkāyadiṭṭhi santānato na vigacchati, tāva sassatadiṭṭhiādīnaṃ appahānamevāti. Saṅkappaparatejitanti saṅkappena micchāvitakkena pare parajane nissayalakkhaṇaṃ patipatite tejitaṃ ussāhitaṃ. Tena viddho pavedhāmīti tena diṭṭhisallena yathā hadayaṃ āhacca tiṭṭhati, evaṃ viddho pavedhāmi saṅkappāmi sassatucchedādivasena ito cito ca parivaṭṭāmi. Pattaṃvamāluteritanti mālutena vāyunā eritaṃ vaṇṭato muttaṃ dumapattaṃ viya.

    અજ્ઝત્તં મે સમુટ્ઠાયાતિ યથા લોકે સલ્લં નામ બાહિરતો ઉટ્ઠાય અજ્ઝત્તં નિમ્મથેત્વા બાધતિ, ન એવમિદં. ઇદં પન અજ્ઝત્તં મે મમ અત્તભાવે સમુટ્ઠાય સો અત્તભાવસઞ્ઞિતો છફસ્સાયતનકાયો યથા ખિપ્પં સીઘં પચ્ચતિ, ડય્હતિ. યથા કિં? અગ્ગિ વિય સનિસ્સયડાહકો તંયેવ મામકં મમ સન્તકં અત્તભાવં ડહન્તો યત્થ ઉપ્પન્નો, તત્થેવ સરતિ પવત્તતિ.

    Ajjhattaṃ me samuṭṭhāyāti yathā loke sallaṃ nāma bāhirato uṭṭhāya ajjhattaṃ nimmathetvā bādhati, na evamidaṃ. Idaṃ pana ajjhattaṃ me mama attabhāve samuṭṭhāya so attabhāvasaññito chaphassāyatanakāyo yathā khippaṃ sīghaṃ paccati, ḍayhati. Yathā kiṃ? Aggi viya sanissayaḍāhako taṃyeva māmakaṃ mama santakaṃ attabhāvaṃ ḍahanto yattha uppanno, tattheva sarati pavattati.

    તં ન પસ્સામિ તેકિચ્છન્તિ તાદિસાય તિકિચ્છાય નિયુત્તતાય તેકિચ્છં સલ્લકત્તં ભિસક્કં તં ન પસ્સામિ. યો મેતં સલ્લમુદ્ધરેતિ યો ભિસક્કો એતં દિટ્ઠિસલ્લં કિલેસસલ્લઞ્ચ ઉદ્ધરેય્ય, ઉદ્ધરન્તો ચ નાનારજ્જેન રજ્જુસદિસસઙ્ખાતાય એસનિસલાકાય પવેસેત્વાન સત્થેન કન્તિત્વા નાઞ્ઞેન મન્તાગદપ્પયોગેન વિચિકિચ્છિતં સલ્લં તિકિચ્છિતું સક્કાતિ આહરિત્વા યોજેતબ્બં. વિચિકિચ્છિતન્તિ, ચ નિદસ્સનમત્તમેતં. સબ્બસ્સપિ કિલેસસલ્લસ્સ વસેન અત્થો વેદિતબ્બો.

    Taṃ na passāmi tekicchanti tādisāya tikicchāya niyuttatāya tekicchaṃ sallakattaṃ bhisakkaṃ taṃ na passāmi. Yo metaṃ sallamuddhareti yo bhisakko etaṃ diṭṭhisallaṃ kilesasallañca uddhareyya, uddharanto ca nānārajjena rajjusadisasaṅkhātāya esanisalākāya pavesetvāna satthena kantitvā nāññena mantāgadappayogena vicikicchitaṃ sallaṃ tikicchituṃ sakkāti āharitvā yojetabbaṃ. Vicikicchitanti, ca nidassanamattametaṃ. Sabbassapi kilesasallassa vasena attho veditabbo.

    અસત્થોતિ સત્થરહિતો. અવણોતિ વણેન વિના. અબ્ભન્તરપસ્સયન્તિ અબ્ભન્તરસઙ્ખાતં હદયં નિસ્સાય ઠિતં. અહિંસન્તિ અપીળેન્તો. ‘‘અહિંસા’’તિ ચ પાઠો, અહિંસાય અપીળનેનાતિ અત્થો. અયઞ્હેત્થ સઙ્ખેપત્થો – કો નુ ખો કિઞ્ચિ સત્થં અગ્ગહેત્વા વણઞ્ચ અકરોન્તો તતો એવ સબ્બગત્તાનિ અબાધેન્તો મમ હદયબ્ભન્તરગતં પીળાજનનતો અન્તો તુદનતો અન્તો રુદ્ધનતો ચ પરમત્થેનેવ સલ્લભૂતં કિલેસસલ્લં ઉદ્ધરિસ્સતીતિ.

    Asatthoti sattharahito. Avaṇoti vaṇena vinā. Abbhantarapassayanti abbhantarasaṅkhātaṃ hadayaṃ nissāya ṭhitaṃ. Ahiṃsanti apīḷento. ‘‘Ahiṃsā’’ti ca pāṭho, ahiṃsāya apīḷanenāti attho. Ayañhettha saṅkhepattho – ko nu kho kiñci satthaṃ aggahetvā vaṇañca akaronto tato eva sabbagattāni abādhento mama hadayabbhantaragataṃ pīḷājananato anto tudanato anto ruddhanato ca paramattheneva sallabhūtaṃ kilesasallaṃ uddharissatīti.

    એવં દસહિ ગાથાહિ પુબ્બે અત્તના ચિન્તિતાકારં દસ્સેત્વા પુનપિ તં પકારન્તરેન દસ્સેતું ‘‘ધમ્મપ્પતિ હિ સો સેટ્ઠો’’તિઆદિમાહ. તત્થ ધમ્મપ્પતીતિ ધમ્મનિમિત્તં ધમ્મહેતુ. હીતિ નિપાતમત્તં. સો સેટ્ઠોતિ સો પુગ્ગલો ઉત્તમો. વિસદોસપ્પવાહકોતિ યો મય્હં રાગાદિકિલેસસ્સ પવાહકો ઉચ્છિન્નકો. ગમ્ભીરે પતિતસ્સ મે, થલં પાણિઞ્ચ દસ્સયેતિ કો નુ ખો અતિગમ્ભીરે સંસારમહોઘે પતિતસ્સ મય્હં ‘‘મા ભાયી’’તિ અસ્સાસેન્તો નિબ્બાનથલં તંસમ્પાપકં અરિયમગ્ગહત્થઞ્ચ દસ્સેય્ય.

    Evaṃ dasahi gāthāhi pubbe attanā cintitākāraṃ dassetvā punapi taṃ pakārantarena dassetuṃ ‘‘dhammappati hi so seṭṭho’’tiādimāha. Tattha dhammappatīti dhammanimittaṃ dhammahetu. ti nipātamattaṃ. So seṭṭhoti so puggalo uttamo. Visadosappavāhakoti yo mayhaṃ rāgādikilesassa pavāhako ucchinnako. Gambhīre patitassa me, thalaṃ pāṇiñca dassayeti ko nu kho atigambhīre saṃsāramahoghe patitassa mayhaṃ ‘‘mā bhāyī’’ti assāsento nibbānathalaṃ taṃsampāpakaṃ ariyamaggahatthañca dasseyya.

    રહદેહમસ્મિ ઓગાળ્હોતિ મહતિ સંસારરહદે અહમસ્મિ સસીસં નિમુજ્જનવસેન ઓતિણ્ણો અનુપવિટ્ઠો. અહારિયરજમત્તિકેતિ અપનેતું અસક્કુણેય્યો રાગાદિરજો મત્તિકા કદ્દમો એતસ્સાતિ અહારિયરજમત્તિકો, રહદો. તસ્મિં રહદસ્મિં. ‘‘અહારિયરજમન્તિકે’’તિ વા પાઠો, અન્તિકે ઠિતરાગાદીસુ દુન્નીહરણીયરાગાદિરજેતિ અત્થો. સન્તદોસપટિચ્છાદનલક્ખણા માયા, પરસમ્પત્તિઅસહનલક્ખણા ઉસૂયા, કરણુત્તરિયકરણલક્ખણો સારમ્ભો, ચિત્તાલસિયલક્ખણં થિનં, કાયાલસિયલક્ખણં મિદ્ધન્તિ ઇમે પાપધમ્મા પત્થટા યં રહદં, તસ્મિં માયાઉસૂયસારમ્ભથિનમિદ્ધમપત્થટે, મકારો ચેત્થ પદસન્ધિકરો વુત્તો. યથાવુત્તેહિ ઇમેહિ પાપધમ્મેહિ પત્થટેતિ અત્થો.

    Rahadehamasmiogāḷhoti mahati saṃsārarahade ahamasmi sasīsaṃ nimujjanavasena otiṇṇo anupaviṭṭho. Ahāriyarajamattiketi apanetuṃ asakkuṇeyyo rāgādirajo mattikā kaddamo etassāti ahāriyarajamattiko, rahado. Tasmiṃ rahadasmiṃ. ‘‘Ahāriyarajamantike’’ti vā pāṭho, antike ṭhitarāgādīsu dunnīharaṇīyarāgādirajeti attho. Santadosapaṭicchādanalakkhaṇā māyā, parasampattiasahanalakkhaṇā usūyā, karaṇuttariyakaraṇalakkhaṇo sārambho, cittālasiyalakkhaṇaṃ thinaṃ, kāyālasiyalakkhaṇaṃ middhanti ime pāpadhammā patthaṭā yaṃ rahadaṃ, tasmiṃ māyāusūyasārambhathinamiddhamapatthaṭe, makāro cettha padasandhikaro vutto. Yathāvuttehi imehi pāpadhammehi patthaṭeti attho.

    ઉદ્ધચ્ચમેઘથનિતં, સંયોજનવલાહકન્તિ વચનવિપલ્લાસેન વુત્તં, ભન્તસભાવં ઉદ્ધચ્ચં મેઘથનિતં મેઘગજ્જિતં એતેસન્તિ ઉદ્ધચ્ચમેઘથનિતા. દસવિધા સંયોજના એવ વલાહકા એતેસન્તિ સંયોજનવલાહકા. વાહા મહાઉદકવાહસદિસા રાગનિસ્સિતા મિચ્છાસઙ્કપ્પા અસુભાદીસુ ઠિતા કુદ્દિટ્ઠિં મં વહન્તિ અપાયસમુદ્દમેવ ઉદ્દિસ્સ કડ્ઢન્તીતિ અત્થો.

    Uddhaccameghathanitaṃ, saṃyojanavalāhakanti vacanavipallāsena vuttaṃ, bhantasabhāvaṃ uddhaccaṃ meghathanitaṃ meghagajjitaṃ etesanti uddhaccameghathanitā. Dasavidhā saṃyojanā eva valāhakā etesanti saṃyojanavalāhakā. Vāhā mahāudakavāhasadisā rāganissitā micchāsaṅkappā asubhādīsu ṭhitā kuddiṭṭhiṃ maṃ vahanti apāyasamuddameva uddissa kaḍḍhantīti attho.

    સવન્તિ સબ્બધિ સોતાતિ તણ્હાસોતો, દિટ્ઠિસોતો, માનસોતો, અવિજ્જાસોતો, કિલેસસોતોતિ ઇમે પઞ્ચપિસોતા ચક્ખુદ્વારાદીનં વસેન સબ્બેસુ રૂપાદીસુ આરમ્મણેસુ સવનતો ‘‘રૂપતણ્હા…પે॰… ધમ્મતણ્હા’’તિઆદિના (વિભ॰ ૨૦૪, ૨૩૨) સબ્બભાગેહિ વા સવનતો સબ્બધિ સવન્તિ. લતાતિ પલિવેઠનટ્ઠેન સંસિબ્બનટ્ઠેન લતા વિયાતિ લતા, તણ્હા. ઉબ્ભિજ્જ તિટ્ઠતીતિ છહિ દ્વારેહિ ઉબ્ભિજ્જિત્વા રૂપાદીસુ આરમ્મણેસુ તિટ્ઠતિ. તે સોતેતિ તણ્હાદિકે સોતે મમ સન્તાને સન્દન્તે મગ્ગસેતુબન્ધનેન કો પુરિસવિસેસો નિવારેય્ય, તં લતન્તિ તણ્હાલતં, મગ્ગસત્થેન કો છેચ્છતિ છિન્દિસ્સતિ.

    Savanti sabbadhi sotāti taṇhāsoto, diṭṭhisoto, mānasoto, avijjāsoto, kilesasototi ime pañcapisotā cakkhudvārādīnaṃ vasena sabbesu rūpādīsu ārammaṇesu savanato ‘‘rūpataṇhā…pe… dhammataṇhā’’tiādinā (vibha. 204, 232) sabbabhāgehi vā savanato sabbadhi savanti. Latāti paliveṭhanaṭṭhena saṃsibbanaṭṭhena latā viyāti latā, taṇhā. Ubbhijja tiṭṭhatīti chahi dvārehi ubbhijjitvā rūpādīsu ārammaṇesu tiṭṭhati. Te soteti taṇhādike sote mama santāne sandante maggasetubandhanena ko purisaviseso nivāreyya, taṃ latanti taṇhālataṃ, maggasatthena ko checchati chindissati.

    વેલં કરોથાતિ તેસં સોતાનં વેલં સેતું કરોથ સન્નિવારણં. ભદ્દન્તેતિ આલપનાકારદસ્સનં. મા તે મનોમયો સોતોતિ ઉદકસોતો ઓળારિકો, તસ્સ બાલમહાજનેનપિ સેતું કત્વા નિવારણં સક્કા. અયં પન મનોમયો સોતો સુખુમો દુન્નિવારણો. સો યથા ઉદકસોતો વડ્ઢન્તો કૂલે ઠિતં રુક્ખં પાતેત્વાવ નાસેતિ, એવં તુમ્હે અપાયતીરે ઠિતે તત્થ સહસા પાતેત્વા અપાયસમુદ્દં પાપેન્તો મા લુવે મા વિનાસેય્ય મા અનયબ્યસનં પાપેય્યાતિ અત્થો.

    Velaṃ karothāti tesaṃ sotānaṃ velaṃ setuṃ karotha sannivāraṇaṃ. Bhaddanteti ālapanākāradassanaṃ. Mā te manomayo sototi udakasoto oḷāriko, tassa bālamahājanenapi setuṃ katvā nivāraṇaṃ sakkā. Ayaṃ pana manomayo soto sukhumo dunnivāraṇo. So yathā udakasoto vaḍḍhanto kūle ṭhitaṃ rukkhaṃ pātetvāva nāseti, evaṃ tumhe apāyatīre ṭhite tattha sahasā pātetvā apāyasamuddaṃ pāpento mā luve mā vināseyya mā anayabyasanaṃ pāpeyyāti attho.

    એવં અયં થેરો પુરિમત્તભાવે પરિમદ્દિતસઙ્ખારત્તા ઞાણપરિપાકં ગતત્તા પવત્તિદુક્ખં ઉપધારેન્તો યથા વિચિકિચ્છાદિકે સંકિલેસધમ્મે પરિગ્ગણ્હિ, તમાકારં દસ્સેત્વા ઇદાનિ જાતસંવેગો કિંકુસલગવેસી સત્થુ સન્તિકં ગતો યં વિસેસં અધિમુચ્ચિ, તં દસ્સેન્તો ‘‘એવં મે ભયજાતસ્સા’’તિઆદિમાહ. તત્થ એવં મે ભયજાતસ્સાતિ એવં વુત્તપ્પકારેન સંસારે જાતભયસ્સ અપારા ઓરિમતીરતો સપ્પટિભયતો સંસારવટ્ટતો ‘‘કથં નુ ખો મુઞ્ચેય્ય’’ન્તિ પારં નિબ્બાનં, એસતો ગવેસતો, તાણો સદેવકસ્સ લોકસ્સ તાણભૂતો કિલેસસમુચ્છેદની પઞ્ઞા આવુધો એતસ્સાતિ પઞ્ઞાવુધો. દિટ્ઠધમ્મિકાદિઅત્થેન સત્તાનં યથારહં અનુસાસનતો સત્થા, ઇસિસઙ્ઘેન અગ્ગસાવકાદિઅરિયપુગ્ગલસમૂહેન નિસેવિતો પયિરુપાસિતો ઇસિસઙ્ઘનિસેવિતો, સોપાનન્તિ દેસનાઞાણેન સુટ્ઠુ કતત્તા અભિસઙ્ખતત્તા સુકતં, ઉપક્કિલેસવિરહિતતો સુદ્ધં, સદ્ધાપઞ્ઞાદિસારભૂતં ધમ્મસારમયં પટિપક્ખેહિ અચલનીયતો દળ્હં, વિપસ્સનાસઙ્ખાતં સોપાનં મહોઘેન વુય્હમાનસ્સ મય્હં સત્થા પાદાસિ, દદન્તો ચ ‘‘ઇમિના તે સોત્થિ ભવિસ્સતી’’તિ સમસ્સાસેન્તો મા ભાયીતિ ચ અબ્રવિ, કથેસિ.

    Evaṃ ayaṃ thero purimattabhāve parimadditasaṅkhārattā ñāṇaparipākaṃ gatattā pavattidukkhaṃ upadhārento yathā vicikicchādike saṃkilesadhamme pariggaṇhi, tamākāraṃ dassetvā idāni jātasaṃvego kiṃkusalagavesī satthu santikaṃ gato yaṃ visesaṃ adhimucci, taṃ dassento ‘‘evaṃ me bhayajātassā’’tiādimāha. Tattha evaṃ me bhayajātassāti evaṃ vuttappakārena saṃsāre jātabhayassa apārā orimatīrato sappaṭibhayato saṃsāravaṭṭato ‘‘kathaṃ nu kho muñceyya’’nti pāraṃ nibbānaṃ, esato gavesato, tāṇo sadevakassa lokassa tāṇabhūto kilesasamucchedanī paññā āvudho etassāti paññāvudho. Diṭṭhadhammikādiatthena sattānaṃ yathārahaṃ anusāsanato satthā, isisaṅghena aggasāvakādiariyapuggalasamūhena nisevito payirupāsito isisaṅghanisevito, sopānanti desanāñāṇena suṭṭhu katattā abhisaṅkhatattā sukataṃ, upakkilesavirahitato suddhaṃ, saddhāpaññādisārabhūtaṃ dhammasāramayaṃ paṭipakkhehi acalanīyato daḷhaṃ, vipassanāsaṅkhātaṃ sopānaṃ mahoghena vuyhamānassa mayhaṃ satthā pādāsi, dadanto ca ‘‘iminā te sotthi bhavissatī’’ti samassāsento mā bhāyīti ca abravi, kathesi.

    સતિપટ્ઠાનપાસાદન્તિ તેન વિપસ્સનાસોપાનેન કાયાનુપસ્સનાદિના લદ્ધબ્બચતુબ્બિધસામઞ્ઞફલવિસેસેન ચતુભૂમિસમ્પન્નં સતિપટ્ઠાનપાસાદં આરુહિત્વા પચ્ચવેક્ખિસં ચતુસચ્ચધમ્મં મગ્ગઞાણેન પતિઅવેક્ખિં પટિવિજ્ઝિં. યં તં પુબ્બે અમઞ્ઞિસ્સં, સક્કાયાભિરતં પજન્તિ એવં પટિવિદ્ધસચ્ચો યં સક્કાયે ‘‘અહં મમા’’તિ અભિરતં પજં તિત્થિયજનં તેન પરિકપ્પિતઅત્તાનઞ્ચ પુબ્બે સારતો અમઞ્ઞિસ્સં. યદા ચ મગ્ગમદ્દક્ખિં, નાવાય અભિરૂહનન્તિ અરિયમગ્ગનાવાય અભિરુહનૂપાયભૂતં યદા વિપસ્સનામગ્ગં યાથાવતો અદ્દક્ખિં. તતો પટ્ઠાય તં તિત્થિયજનં અત્તાનઞ્ચ અનધિટ્ઠાય ચિત્તે અટ્ઠપેત્વા અગ્ગહેત્વા તિત્થં નિબ્બાનસઙ્ખાતસ્સ અમતમહાપારસ્સ તિત્થભૂતં અરિયમગ્ગદસ્સનં સબ્બેહિ મગ્ગેહિ સબ્બેહિ કુસલધમ્મેહિ ઉક્કટ્ઠં અદ્દક્ખિં, યાથાવતો અપસ્સિન્તિ અત્થો.

    Satipaṭṭhānapāsādanti tena vipassanāsopānena kāyānupassanādinā laddhabbacatubbidhasāmaññaphalavisesena catubhūmisampannaṃ satipaṭṭhānapāsādaṃ āruhitvā paccavekkhisaṃ catusaccadhammaṃ maggañāṇena patiavekkhiṃ paṭivijjhiṃ. Yaṃ taṃ pubbe amaññissaṃ, sakkāyābhirataṃ pajanti evaṃ paṭividdhasacco yaṃ sakkāye ‘‘ahaṃ mamā’’ti abhirataṃ pajaṃ titthiyajanaṃ tena parikappitaattānañca pubbe sārato amaññissaṃ. Yadā ca maggamaddakkhiṃ, nāvāya abhirūhananti ariyamagganāvāya abhiruhanūpāyabhūtaṃ yadā vipassanāmaggaṃ yāthāvato addakkhiṃ. Tato paṭṭhāya taṃ titthiyajanaṃ attānañca anadhiṭṭhāya citte aṭṭhapetvā aggahetvā titthaṃ nibbānasaṅkhātassa amatamahāpārassa titthabhūtaṃ ariyamaggadassanaṃ sabbehi maggehi sabbehi kusaladhammehi ukkaṭṭhaṃ addakkhiṃ, yāthāvato apassinti attho.

    એવં અત્તનો અનુત્તરં મગ્ગાધિગમં પકાસેત્વા ઇદાનિ તસ્સ દેસકં સમ્માસમ્બુદ્ધં થોમેન્તો ‘‘સલ્લં અત્તસમુટ્ઠાન’’ન્તિઆદિમાહ. તત્થ સલ્લન્તિ દિટ્ઠિમાનાદિકિલેસસલ્લં. અત્તસમુટ્ઠાનન્તિ ‘‘અહ’’ન્તિ માનટ્ઠાનતાય ‘‘અત્તા’’તિ ચ લદ્ધનામે અત્તભાવે સમ્ભૂતં. ભવનેત્તિપ્પભાવિતન્તિ ભવતણ્હાસમુટ્ઠિતં ભવતણ્હાસન્નિસ્સયં. સા હિ દિટ્ઠિમાનાદીનં સમ્ભવો. એતેસં અપ્પવત્તાયાતિ યથાવુત્તાનં પાપધમ્માનં અપ્પવત્તિયા અનુપ્પાદાય. દેસેસિ મગ્ગમુત્તમન્તિ ઉત્તમં સેટ્ઠં અરિયં અટ્ઠઙ્ગિકં મગ્ગં, તદુપાયઞ્ચ વિપસ્સનામગ્ગં કથેસિ.

    Evaṃ attano anuttaraṃ maggādhigamaṃ pakāsetvā idāni tassa desakaṃ sammāsambuddhaṃ thomento ‘‘sallaṃ attasamuṭṭhāna’’ntiādimāha. Tattha sallanti diṭṭhimānādikilesasallaṃ. Attasamuṭṭhānanti ‘‘aha’’nti mānaṭṭhānatāya ‘‘attā’’ti ca laddhanāme attabhāve sambhūtaṃ. Bhavanettippabhāvitanti bhavataṇhāsamuṭṭhitaṃ bhavataṇhāsannissayaṃ. Sā hi diṭṭhimānādīnaṃ sambhavo. Etesaṃ appavattāyāti yathāvuttānaṃ pāpadhammānaṃ appavattiyā anuppādāya. Desesi maggamuttamanti uttamaṃ seṭṭhaṃ ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, tadupāyañca vipassanāmaggaṃ kathesi.

    દીઘરત્તાનુસયિતન્તિ અનમતગ્ગે સંસારે ચિરકાલં સન્તાને અનુ અનુ સયિતં કારણલાભેન ઉપ્પજ્જનારહભાવેન થામગતં, તતો ચ ચિરરત્તં અધિટ્ઠિતં સન્તાનં અજ્ઝારુય્હ ઠિતં. ગન્થન્તિ અભિજ્ઝાકાયગન્થાદિં મમ સન્તાને ગન્થભૂતં કિલેસવિસદોસં પવાહનો બુદ્ધો ભગવા અત્તનો દેસનાનુભાવેન અપાનુદી પરિજહાપેસિ, ગન્થેસુ હિ અનવસેસતો પહીનેસુ અપ્પહીનો નામ કિલેસો નત્થીતિ.

    Dīgharattānusayitanti anamatagge saṃsāre cirakālaṃ santāne anu anu sayitaṃ kāraṇalābhena uppajjanārahabhāvena thāmagataṃ, tato ca cirarattaṃ adhiṭṭhitaṃ santānaṃ ajjhāruyha ṭhitaṃ. Ganthanti abhijjhākāyaganthādiṃ mama santāne ganthabhūtaṃ kilesavisadosaṃ pavāhano buddho bhagavā attano desanānubhāvena apānudī parijahāpesi, ganthesu hi anavasesato pahīnesu appahīno nāma kileso natthīti.

    તેલકાનિત્થેરગાથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Telakānittheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / થેરગાથાપાળિ • Theragāthāpāḷi / ૩. તેલકાનિત્થેરગાથા • 3. Telakānittheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact