Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૩. તિંસમત્તસુત્તં
3. Tiṃsamattasuttaṃ
૧૩૬. રાજગહે વિહરતિ વેળુવને. અથ ખો તિંસમત્તા પાવેય્યકા 1 ભિક્ખૂ સબ્બે આરઞ્ઞિકા સબ્બે પિણ્ડપાતિકા સબ્બે પંસુકૂલિકા સબ્બે તેચીવરિકા સબ્બે સસંયોજના યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ. અથ ખો ભગવતો એતદહોસિ – ‘‘ઇમે ખો તિંસમત્તા પાવેય્યકા ભિક્ખૂ સબ્બે આરઞ્ઞિકા સબ્બે પિણ્ડપાતિકા સબ્બે પંસુકૂલિકા સબ્બે તેચીવરિકા સબ્બે સસંયોજના. યંનૂનાહં ઇમેસં તથા ધમ્મં દેસેય્યં યથા નેસં ઇમસ્મિંયેવ આસને અનુપાદાય આસવેહિ ચિત્તાનિ વિમુચ્ચેય્યુ’’ન્તિ. અથ ખો ભગવા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ભિક્ખવો’’તિ. ‘‘ભદન્તે’’તિ તે ભિક્ખૂ ભગવતો પચ્ચસ્સોસું. ભગવા એતદવોચ –
136. Rājagahe viharati veḷuvane. Atha kho tiṃsamattā pāveyyakā 2 bhikkhū sabbe āraññikā sabbe piṇḍapātikā sabbe paṃsukūlikā sabbe tecīvarikā sabbe sasaṃyojanā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘ime kho tiṃsamattā pāveyyakā bhikkhū sabbe āraññikā sabbe piṇḍapātikā sabbe paṃsukūlikā sabbe tecīvarikā sabbe sasaṃyojanā. Yaṃnūnāhaṃ imesaṃ tathā dhammaṃ deseyyaṃ yathā nesaṃ imasmiṃyeva āsane anupādāya āsavehi cittāni vimucceyyu’’nti. Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘અનમતગ્ગોયં, ભિક્ખવે, સંસારો. પુબ્બા કોટિ ન પઞ્ઞાયતિ અવિજ્જાનીવરણાનં સત્તાનં તણ્હાસંયોજનાનં સન્ધાવતં સંસરતં. તં કિં મઞ્ઞથ, ભિક્ખવે, કતમં નુ ખો બહુતરં, યં વા વો ઇમિના દીઘેન અદ્ધુના સન્ધાવતં સંસરતં સીસચ્છિન્નાનં લોહિતં પસ્સન્નં પગ્ઘરિતં, યં વા ચતૂસુ મહાસમુદ્દેસુ ઉદક’’ન્તિ? ‘‘યથા ખો મયં, ભન્તે, ભગવતા ધમ્મં દેસિતં આજાનામ, એતદેવ, ભન્તે, બહુતરં, યં નો ઇમિના દીઘેન અદ્ધુના સન્ધાવતં સંસરતં સીસચ્છિન્નાનં લોહિતં પસ્સન્નં પગ્ઘરિતં, ન ત્વેવ ચતૂસુ મહાસમુદ્દેસુ ઉદક’’ન્તિ.
‘‘Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, katamaṃ nu kho bahutaraṃ, yaṃ vā vo iminā dīghena addhunā sandhāvataṃ saṃsarataṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, yaṃ vā catūsu mahāsamuddesu udaka’’nti? ‘‘Yathā kho mayaṃ, bhante, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāma, etadeva, bhante, bahutaraṃ, yaṃ no iminā dīghena addhunā sandhāvataṃ saṃsarataṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, na tveva catūsu mahāsamuddesu udaka’’nti.
‘‘સાધુ સાધુ, ભિક્ખવે, સાધુ ખો મે તુમ્હે, ભિક્ખવે, એવં ધમ્મં દેસિતં આજાનાથ. એતદેવ, ભિક્ખવે, બહુતરં, યં વો ઇમિના દીઘેન અદ્ધુના સન્ધાવતં સંસરતં સીસચ્છિન્નાનં લોહિતં પસ્સન્નં પગ્ઘરિતં, ન ત્વેવ ચતૂસુ મહાસમુદ્દેસુ ઉદકં. દીઘરત્તં વો, ભિક્ખવે, ગુન્નં સતં ગોભૂતાનં સીસચ્છિન્નાનં લોહિતં પસ્સન્નં પગ્ઘરિતં, ન ત્વેવ ચતૂસુ મહાસમુદ્દેસુ ઉદકં. દીઘરત્તં વો, ભિક્ખવે, મહિંસાનં 3 સતં મહિંસભૂતાનં સીસચ્છિન્નાનં લોહિતં પસ્સન્નં પગ્ઘરિતં …પે॰… દીઘરત્તં વો, ભિક્ખવે, ઉરબ્ભાનં સતં ઉરબ્ભભૂતાનં…પે॰… અજાનં સતં અજભૂતાનં… મિગાનં સતં મિગભૂતાનં… કુક્કુટાનં સતં કુક્કુટભૂતાનં… સૂકરાનં સતં સૂકરભૂતાનં… દીઘરત્તં વો, ભિક્ખવે, ચોરા ગામઘાતાતિ ગહેત્વા સીસચ્છિન્નાનં લોહિતં પસ્સન્નં પગ્ઘરિતં. દીઘરત્તં વો, ભિક્ખવે, ચોરા પારિપન્થિકાતિ ગહેત્વા સીસચ્છિન્નાનં લોહિતં પસ્સન્નં પગ્ઘરિતં. દીઘરત્તં વો, ભિક્ખવે, ચોરા પારદારિકાતિ ગહેત્વા સીસચ્છિન્નાનં લોહિતં પસ્સન્નં પગ્ઘરિતં, ન ત્વેવ ચતૂસુ મહાસમુદ્દેસુ ઉદકં. તં કિસ્સ હેતુ? અનમતગ્ગોયં, ભિક્ખવે, સંસારો…પે॰… અલં વિમુચ્ચિતુ’’ન્તિ.
‘‘Sādhu sādhu, bhikkhave, sādhu kho me tumhe, bhikkhave, evaṃ dhammaṃ desitaṃ ājānātha. Etadeva, bhikkhave, bahutaraṃ, yaṃ vo iminā dīghena addhunā sandhāvataṃ saṃsarataṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, na tveva catūsu mahāsamuddesu udakaṃ. Dīgharattaṃ vo, bhikkhave, gunnaṃ sataṃ gobhūtānaṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, na tveva catūsu mahāsamuddesu udakaṃ. Dīgharattaṃ vo, bhikkhave, mahiṃsānaṃ 4 sataṃ mahiṃsabhūtānaṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ …pe… dīgharattaṃ vo, bhikkhave, urabbhānaṃ sataṃ urabbhabhūtānaṃ…pe… ajānaṃ sataṃ ajabhūtānaṃ… migānaṃ sataṃ migabhūtānaṃ… kukkuṭānaṃ sataṃ kukkuṭabhūtānaṃ… sūkarānaṃ sataṃ sūkarabhūtānaṃ… dīgharattaṃ vo, bhikkhave, corā gāmaghātāti gahetvā sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ. Dīgharattaṃ vo, bhikkhave, corā pāripanthikāti gahetvā sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ. Dīgharattaṃ vo, bhikkhave, corā pāradārikāti gahetvā sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, na tveva catūsu mahāsamuddesu udakaṃ. Taṃ kissa hetu? Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro…pe… alaṃ vimuccitu’’nti.
‘‘ઇદમવોચ ભગવા. અત્તમના તે ભિક્ખૂ ભગવતો ભાસિતં અભિનન્દુન્તિ. ઇમસ્મિઞ્ચ પન વેય્યાકરણસ્મિં ભઞ્ઞમાને તિંસમત્તાનં પાવેય્યકાનં ભિક્ખૂનં અનુપાદાય આસવેહિ ચિત્તાનિ વિમુચ્ચિંસૂ’’તિ. તતિયં.
‘‘Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti. Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne tiṃsamattānaṃ pāveyyakānaṃ bhikkhūnaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsū’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૩. તિંસમત્તસુત્તવણ્ણના • 3. Tiṃsamattasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૩. તિંસમત્તસુત્તવણ્ણના • 3. Tiṃsamattasuttavaṇṇanā