| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationසංයුත්ත නිකාය 22.84
The Related Suttas Collection 22.84
9. ථේරවග්ග
9. Senior Bhikkhus
තිස්සසුත්ත
With Tissa
සාවත්ථිනිදානං.
At Sāvatthī.
තේන ඛෝ පන සමයේන ආයස්මා තිස්සෝ භගවතෝ පිතුච්ඡාපුත්තෝ සම්බහුලානං භික්ඛූනං ඒවමාරෝචේති:
Now at that time Venerable Tissa, the Buddha’s paternal cousin, informed several bhikkhus:
“අපි මේ, ආවුසෝ, මධුරකජාතෝ විය කායෝ; දිසාපි මේ න පක්ඛායන්ති; ධම්මාපි මං න පටිභන්ති; ථිනමිද්ධඤ්ච මේ චිත්තං පරියාදාය තිට්ඨති; අනභිරතෝ ච බ්‍රහ්මචරියං චරාමි; හෝති ච මේ ධම්මේසු විචිකිච්ඡා”ති.
“Friends, my body feels like it’s drugged. I’m disorientated, the teachings don’t spring to mind, and dullness and drowsiness fill my mind. I lead the spiritual life dissatisfied, and have doubts about the teachings.”
අථ ඛෝ සම්බහුලා භික්ඛූ යේන භගවා තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදිංසු. ඒකමන්තං නිසින්නා ඛෝ තේ භික්ඛූ භගවන්තං ඒතදවෝචුං: “ආයස්මා, භන්තේ, තිස්සෝ භගවතෝ පිතුච්ඡාපුත්තෝ සම්බහුලානං භික්ඛූනං ඒවමාරෝචේති: ‘අපි මේ, ආවුසෝ, මධුරකජාතෝ විය කායෝ; දිසාපි මේ න පක්ඛායන්ති; ධම්මාපි මං න පටිභන්ති; ථිනමිද්ධඤ්ච මේ චිත්තං පරියාදාය තිට්ඨති; අනභිරතෝ ච බ්‍රහ්මචරියං චරාමි; හෝති ච මේ ධම්මේසු විචිකිච්ඡා(අ)”ති.
Then several bhikkhus went up to the Buddha, bowed, sat down to one side, and told him what had happened.
අථ ඛෝ භගවා අඤ්ඤතරං භික්ඛුං ආමන්තේසි: “ඒහි ත්වං, භික්ඛු, මම වචනේන තිස්සං භික්ඛුං ආමන්තේහී”ති.
So the Buddha addressed a certain monk, “Please, monk, in my name tell the bhikkhu Tissa that the Teacher summons him.”
“ඒවං, භන්තේ”ති ඛෝ සෝ භික්ඛු භගවතෝ පටිස්සුත්වා යේනායස්මා තිස්සෝ තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මන්තං තිස්සං ඒතදවෝච: “සත්ථා තං, ආවුසෝ තිස්ස, ආමන්තේතී”ති.
“Yes, sir,” that monk replied. He went to Tissa and said to him, “Friend Tissa, the teacher summons you.”
“ඒවමාවුසෝ”ති ඛෝ ආයස්මා තිස්සෝ තස්ස භික්ඛුනෝ පටිස්සුත්වා යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නං ඛෝ ආයස්මන්තං තිස්සං භගවා ඒතදවෝච:
“Yes, friend,” Tissa replied. He went to the Buddha, bowed, and sat down to one side. The Buddha said to him:
“සච්චං කිර ත්වං, තිස්ස, සම්බහුලානං භික්ඛූනං ඒවමාරෝචේසි: ‘අපි මේ, ආවුසෝ, මධුරකජාතෝ විය කායෝ …පේ… හෝති ච මේ ධම්මේසු විචිකිච්ඡා(අ)”ති?
“Is it really true, Tissa, that you informed several bhikkhus that your body feels like it’s drugged … and you have doubts about the teachings?”
“ඒවං, භන්තේ”.
“Yes, sir.”
“තං කිං මඤ්ඤසි, තිස්ස, රූපේ අවිගතරාගස්ස අවිගතච්ඡන්දස්ස අවිගතපේමස්ස අවිගතපිපාසස්ස අවිගතපරිළාහස්ස අවිගතතණ්හස්ස, තස්ස රූපස්ස විපරිණාමඤ්ඤථාභාවා උප්පජ්ජන්ති සෝකපරිදේවදුක්ඛදෝමනස්සුපායාසා”ති?
“What do you think, Tissa? If you’re not rid of greed, desire, fondness, thirst, passion, and craving for form, when that form decays and perishes, will it give rise to sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress?”
“ඒවං, භන්තේ”.
“Yes, sir.”
“සාධු සාධු, තිස්ස. ඒවඤ්හේතං, තිස්ස, හෝති. යථා තං රූපේ අවිගතරාගස්ස …
“Good, good, Tissa! That’s how it is, Tissa, when you’re not rid of greed for form.
වේදනාය … සඤ්ඤාය … සඞ්ඛාරේසු අවිගතරාගස්ස …පේ… තේසං සඞ්ඛාරානං විපරිණාමඤ්ඤථාභාවා උප්පජ්ජන්ති සෝකපරිදේවදුක්ඛදෝමනස්සුපායාසා”ති? “ඒවං, භන්තේ”. “සාධු සාධු, තිස්ස. ඒවඤ්හේතං, තිස්ස, හෝති. යථා තං සඞ්ඛාරේසු අනිගතරාගස්ස, විඤ්ඤාණේ අවිගතරාගස්ස අවිගතච්ඡන්දස්ස අවිගතපේමස්ස අවිගතපිපාසස්ස අවිගතපරිළාහස්ස අවිගතතණ්හස්ස, තස්ස විඤ්ඤාණස්ස විපරිණාමඤ්ඤථාභාවා උප්පජ්ජන්ති සෝකපරිදේවදුක්ඛදෝමනස්සුපායාසා”ති?
If you’re not rid of greed for feeling … perception … choices … consciousness, when that consciousness decays and perishes, will it give rise to sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress?”
“ඒවං, භන්තේ”.
“Yes, sir.”
“සාධු සාධු, තිස්ස. ඒවඤ්හේතං, තිස්ස, හෝති. යථා තං විඤ්ඤාණේ අවිගතරාගස්ස.
“Good, good, Tissa! That’s how it is, Tissa, when you’re not rid of greed for consciousness.
තං කිං මඤ්ඤසි, තිස්ස, රූපේ විගතරාගස්ස විගතච්ඡන්දස්ස විගතපේමස්ස විගතපිපාසස්ස විගතපරිළාහස්ස විගතතණ්හස්ස, තස්ස රූපස්ස විපරිණාමඤ්ඤථාභාවා උප්පජ්ජන්ති සෝකපරිදේවදුක්ඛදෝමනස්සුපායාසා”ති?
What do you think, Tissa? If you are rid of greed, desire, fondness, thirst, passion, and craving for form, when that form decays and perishes, will it give rise to sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress?”
“නෝ හේතං, භන්තේ”.
“No, sir.”
“සාධු සාධු, තිස්ස. ඒවඤ්හේතං, තිස්ස, හෝති. යථා තං රූපේ විගතරාගස්ස … වේදනාය … සඤ්ඤාය … සඞ්ඛාරේසු විගතරාගස්ස … විඤ්ඤාණේ විගතරාගස්ස විගතච්ඡන්දස්ස විගතපේමස්ස විගතපිපාසස්ස විගතපරිළාහස්ස විගතතණ්හස්ස තස්ස විඤ්ඤාණස්ස විපරිණාමඤ්ඤථාභාවා උප්පජ්ජන්ති සෝකපරිදේවදුක්ඛදෝමනස්සුපායාසා”ති? “නෝ හේතං, භන්තේ”. “සාධු සාධු, තිස්ස. ඒවඤ්හේතං, තිස්ස, හෝති. යථා තං විඤ්ඤාණේ විගතරාගස්ස.
“Good, good, Tissa! That’s how it is, Tissa, when you are rid of greed for form … feeling … perception … choices … consciousness.
තං කිං මඤ්ඤසි, තිස්ස, රූපං නිච්චං වා අනිච්චං වා”ති?
What do you think, Tissa? Is form permanent or impermanent?”
“අනිච්චං, භන්තේ”.
“Impermanent, sir.”
“වේදනා … සඤ්ඤා … සඞ්ඛාරා … විඤ්ඤාණං නිච්චං වා අනිච්චං වා”ති?
“Is feeling … perception … choices … consciousness permanent or impermanent?”
“අනිච්චං, භන්තේ”.
“Impermanent, sir.”
“තස්මාතිහ …පේ… ඒවං පස්සං …පේ… නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාති.
“So you should truly see … Seeing this … They understand: ‘… there is no return to any state of existence.’
සේය්‍යථාපි, තිස්ස, ද්වේ පුරිසා—ඒකෝ පුරිසෝ අමග්ගකුසලෝ, ඒකෝ පුරිසෝ මග්ගකුසලෝ. තමේනං සෝ අමග්ගකුසලෝ පුරිසෝ අමුං මග්ගකුසලං පුරිසං මග්ගං පුච්ඡේය්‍ය. සෝ ඒවං වදේය්‍ය: ‘ඒහි, භෝ පුරිස, අයං මග්ගෝ. තේන මුහුත්තං ගච්ඡ. තේන මුහුත්තං ගන්ත්වා දක්ඛිස්සසි ද්වේධාපථං, තත්ථ වාමං මුඤ්චිත්වා දක්ඛිණං ගණ්හාහි. තේන මුහුත්තං ගච්ඡ. තේන මුහුත්තං ගන්ත්වා දක්ඛිස්සසි තිබ්බං වනසණ්ඩං. තේන මුහුත්තං ගච්ඡ. තේන මුහුත්තං ගන්ත්වා දක්ඛිස්සසි මහන්තං නින්නං පල්ලලං. තේන මුහුත්තං ගච්ඡ. තේන මුහුත්තං ගන්ත්වා දක්ඛිස්සසි සෝබ්භං පපාතං. තේන මුහුත්තං ගච්ඡ. තේන මුහුත්තං ගන්ත්වා දක්ඛිස්සසි සමං භූමිභාගං රමණීයන්(අ)ති.
Suppose, Tissa, there were two people. One was not skilled in the path, the other was. The one not skilled in the path would question the one skilled in the path, who would reply: ‘Come, good man, this is the path. Go down it a little, and you’ll see a fork in the road. Ignore the left, and take the right-hand path. Go a little further, and you’ll see a dark forest grove. Go a little further, and you’ll see an expanse of low-lying marshes. Go a little further, and you’ll see a large, steep cliff. Go a little further, and you’ll see level, cleared parkland.’
උපමා ඛෝ ම්‍යායං, තිස්ස, කතා අත්ථස්ස විඤ්ඤාපනාය. අයං චේවේත්ථ අත්ථෝ:
I’ve made up this simile to make a point. And this is what it means.
‘පුරිසෝ අමග්ගකුසලෝ(අ)ති ඛෝ, තිස්ස, පුථුජ්ජනස්සේතං අධිවචනං.
‘A person who is not skilled in the path’ is a term for an ordinary unlearned person.
‘පුරිසෝ මග්ගකුසලෝ(අ)ති ඛෝ, තිස්ස, තථාගතස්සේතං අධිවචනං අරහතෝ සම්මාසම්බුද්ධස්ස.
‘A person who is skilled in the path’ is a term for the Realized One, the perfected one, the fully awakened Buddha.
‘ද්වේධාපථෝ(අ)ති ඛෝ, තිස්ස, විචිකිච්ඡායේතං අධිවචනං.
‘A fork in the road’ is a term for doubt.
‘වාමෝ මග්ගෝ(අ)ති ඛෝ, තිස්ස, අට්ඨඞ්ගිකස්සේතං මිච්ඡාමග්ගස්ස අධිවචනං, සේය්‍යථිදං—මිච්ඡාදිට්ඨියා …පේ… මිච්ඡාසමාධිස්ස.
‘The left-hand path’ is a term for the wrong eightfold path, that is, wrong view … wrong immersion.
‘දක්ඛිණෝ මග්ගෝ(අ)ති ඛෝ, තිස්ස, අරියස්සේතං අට්ඨඞ්ගිකස්ස මග්ගස්ස අධිවචනං, සේය්‍යථිදං—සම්මාදිට්ඨියා …පේ… සම්මාසමාධිස්ස.
‘The right-hand path’ is a term for the noble eightfold path, that is, right view … right immersion.
‘තිබ්බෝ වනසණ්ඩෝ(අ)ති ඛෝ, තිස්ස, අවිජ්ජායේතං අධිවචනං.
‘A dark forest grove’ is a term for ignorance.
‘මහන්තං නින්නං පල්ලලන්(අ)ති ඛෝ, තිස්ස, කාමානමේතං අධිවචනං.
‘An expanse of low-lying marshes’ is a term for sensual pleasures.
‘සෝබ්භෝ පපාතෝ(අ)ති ඛෝ, තිස්ස, කෝධූපායාසස්සේතං අධිවචනං.
‘A large, steep cliff’ is a term for anger and distress.
‘සමෝ භූමිභාගෝ රමණීයෝ(අ)ති ඛෝ, තිස්ස, නිබ්බානස්සේතං අධිවචනං.
‘Level, cleared parkland’ is a term for Nibbana.
අභිරම, තිස්ස, අභිරම, තිස්ස. අහමෝවාදේන අහමනුග්ගහේන අහමනුසාසනියා”ති.
Rejoice, Tissa, rejoice! I’m here to advise you, to support you, and to teach you.”
ඉදමවෝච භගවා. අත්තමනෝ ආයස්මා තිස්සෝ භගවතෝ භාසිතං අභිනන්දීති.
That is what the Buddha said. Satisfied, Venerable Tissa was happy with what the Buddha said.
දුතියං.
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
