Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā

    ઉભતોબ્યઞ્જનકવત્થુકથાવણ્ણના

    Ubhatobyañjanakavatthukathāvaṇṇanā

    ૧૧૬. ઇત્થિઉભતોબ્યઞ્જનકોતિ ઇત્થિન્દ્રિયયુત્તો, ઇતરો પન પુરિસિન્દ્રિયયુત્તો. એકસ્સ હિ ભાવદ્વયં સહ નુપ્પજ્જતિ યમકે (યમ॰ ૩.ઇન્દ્રિયયમક.૧૮૮) પટિક્ખિત્તત્તા. દુતિયબ્યઞ્જનં પન કમ્મસહાયેન અકુસલચિત્તેનેવ ભાવવિરહિતં ઉપ્પજ્જતિ. પકતિત્થિપુરિસાનમ્પિ કમ્મમેવ બ્યઞ્જનલિઙ્ગાનં કારણં, ન ભાવો તસ્સ કેનચિ પચ્ચયેન પચ્ચયત્તસ્સ પટ્ઠાને અવુત્તત્તા. કેવલં ભાવસહિતાનંયેવ બ્યઞ્જનલિઙ્ગાનં પવત્તિદસ્સનત્થં અટ્ઠકથાસુ ‘‘ઇત્થિન્દ્રિયં પટિચ્ચ ઇત્થિલિઙ્ગાદીની’’તિઆદિના (ધ॰ સ॰ અટ્ઠ॰ ૬૩૨) ઇન્દ્રિયં બ્યઞ્જનકઆરણત્તેન વુત્તં, ઇધ પન અકુસલબલેન ઇન્દ્રિયં વિનાપિ બ્યઞ્જનં ઉપ્પજ્જતીતિ વુત્તં. ઉભિન્નમ્પિ ચેસં ઉભતોબ્યઞ્જનકાનં યદા ઇત્થિયા રાગો ઉપ્પજ્જતિ, તદા પુરિસબ્યઞ્જનં પાકટં હોતિ, ઇતરં પટિચ્છન્નં. યદા પુરિસે રાગો ઉપ્પજ્જતિ, તદા ઇત્થિબ્યઞ્જનં પાકટં હોતિ, ઇતરં પટિચ્છન્નં. તત્થ વિચારણક્કમોતિ પટિસન્ધિક્ખણે એવ ઇત્થિપુરિસલિઙ્ગાનમ્પિ પાતુભાવપ્પકાસકે કુરુન્દિવચને અયુત્તતાપકાસનત્થં અત્થવિચારણક્કમો. અટ્ઠસાલિનિયઞ્હિ ‘‘ઇત્થિલિઙ્ગાદીનિ પન ઇત્થિન્દ્રિયં પટિચ્ચ પવત્તે સમુટ્ઠિતાની’’તિઆદિ (ધ॰ સ॰ અટ્ઠ॰ ૬૩૨) વુત્તં. નેવસ્સ પબ્બજ્જા અત્થીતિ યોજના. યો ચ પટિક્ખિત્તે અભબ્બે, ભબ્બે ચ પુગ્ગલે ઞત્વા પબ્બાજેતિ, ઉપસમ્પાદેતિ વા, દુક્કટં. અજાનન્તસ્સ સબ્બત્થ અનાપત્તીતિ વેદિતબ્બં.

    116.Itthiubhatobyañjanakoti itthindriyayutto, itaro pana purisindriyayutto. Ekassa hi bhāvadvayaṃ saha nuppajjati yamake (yama. 3.indriyayamaka.188) paṭikkhittattā. Dutiyabyañjanaṃ pana kammasahāyena akusalacitteneva bhāvavirahitaṃ uppajjati. Pakatitthipurisānampi kammameva byañjanaliṅgānaṃ kāraṇaṃ, na bhāvo tassa kenaci paccayena paccayattassa paṭṭhāne avuttattā. Kevalaṃ bhāvasahitānaṃyeva byañjanaliṅgānaṃ pavattidassanatthaṃ aṭṭhakathāsu ‘‘itthindriyaṃ paṭicca itthiliṅgādīnī’’tiādinā (dha. sa. aṭṭha. 632) indriyaṃ byañjanakaāraṇattena vuttaṃ, idha pana akusalabalena indriyaṃ vināpi byañjanaṃ uppajjatīti vuttaṃ. Ubhinnampi cesaṃ ubhatobyañjanakānaṃ yadā itthiyā rāgo uppajjati, tadā purisabyañjanaṃ pākaṭaṃ hoti, itaraṃ paṭicchannaṃ. Yadā purise rāgo uppajjati, tadā itthibyañjanaṃ pākaṭaṃ hoti, itaraṃ paṭicchannaṃ. Tattha vicāraṇakkamoti paṭisandhikkhaṇe eva itthipurisaliṅgānampi pātubhāvappakāsake kurundivacane ayuttatāpakāsanatthaṃ atthavicāraṇakkamo. Aṭṭhasāliniyañhi ‘‘itthiliṅgādīni pana itthindriyaṃ paṭicca pavatte samuṭṭhitānī’’tiādi (dha. sa. aṭṭha. 632) vuttaṃ. Nevassa pabbajjā atthīti yojanā. Yo ca paṭikkhitte abhabbe, bhabbe ca puggale ñatvā pabbājeti, upasampādeti vā, dukkaṭaṃ. Ajānantassa sabbattha anāpattīti veditabbaṃ.

    ઉભતોબ્યઞ્જનકવત્થુકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Ubhatobyañjanakavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi / ૫૪. ઉભતોબ્યઞ્જનકવત્થુ • 54. Ubhatobyañjanakavatthu

    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ઉભતોબ્યઞ્જનકવત્થુકથા • Ubhatobyañjanakavatthukathā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ઉભતોબ્યઞ્જનકવત્થુકથાવણ્ણના • Ubhatobyañjanakavatthukathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ઉભતોબ્યઞ્જનકવત્થુકથાવણ્ણના • Ubhatobyañjanakavatthukathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૫૪. ઉભતોબ્યઞ્જનકવત્થુકથા • 54. Ubhatobyañjanakavatthukathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact