Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya |
8. உத்³தே³ஸவிப⁴ங்க³ஸுத்தங்
8. Uddesavibhaṅgasuttaṃ
313. ஏவங் மே ஸுதங் – ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா ஸாவத்தி²யங் விஹரதி ஜேதவனே அனாத²பிண்டி³கஸ்ஸ ஆராமே. தத்ர கோ² ப⁴க³வா பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி – ‘‘பி⁴க்க²வோ’’தி. ‘‘ப⁴த³ந்தே’’தி தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பச்சஸ்ஸோஸுங். ப⁴க³வா ஏதத³வோச – ‘‘உத்³தே³ஸவிப⁴ங்க³ங் வோ, பி⁴க்க²வே, தே³ஸெஸ்ஸாமி. தங் ஸுணாத², ஸாது⁴கங் மனஸி கரோத²; பா⁴ஸிஸ்ஸாமீ’’தி. ‘‘ஏவங், ப⁴ந்தே’’தி கோ² தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பச்சஸ்ஸோஸுங். ப⁴க³வா ஏதத³வோச –
313. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘uddesavibhaṅgaṃ vo, bhikkhave, desessāmi. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ததா² ததா², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² உபபரிக்கெ²ய்ய யதா² யதா² 1 உபபரிக்க²தோ ப³ஹித்³தா⁴ சஸ்ஸ விஞ்ஞாணங் அவிக்கி²த்தங் அவிஸடங், அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தங் அனுபாதா³ய ந பரிதஸ்ஸெய்ய. ப³ஹித்³தா⁴, பி⁴க்க²வே, விஞ்ஞாணே அவிக்கி²த்தே அவிஸடே ஸதி அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தே அனுபாதா³ய அபரிதஸ்ஸதோ ஆயதிங் ஜாதிஜராமரணது³க்க²ஸமுத³யஸம்ப⁴வோ ந ஹோதீ’’தி. இத³மவோச ப⁴க³வா. இத³ங் வத்வான ஸுக³தோ உட்டா²யாஸனா விஹாரங் பாவிஸி.
‘‘Tathā tathā, bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya yathā yathā 2 upaparikkhato bahiddhā cassa viññāṇaṃ avikkhittaṃ avisaṭaṃ, ajjhattaṃ asaṇṭhitaṃ anupādāya na paritasseyya. Bahiddhā, bhikkhave, viññāṇe avikkhitte avisaṭe sati ajjhattaṃ asaṇṭhite anupādāya aparitassato āyatiṃ jātijarāmaraṇadukkhasamudayasambhavo na hotī’’ti. Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi.
314. அத² கோ² தேஸங் பி⁴க்கூ²னங், அசிரபக்கந்தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ, ஏதத³ஹோஸி – ‘‘இத³ங் கோ² நோ, ஆவுஸோ, ப⁴க³வா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸங் உத்³தி³ஸித்வா வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴ஜித்வா உட்டா²யாஸனா விஹாரங் பவிட்டோ² – ‘ததா² ததா², பி⁴க்க²வே , பி⁴க்கு² உபபரிக்கெ²ய்ய யதா² யதா² உபபரிக்க²தோ ப³ஹித்³தா⁴ சஸ்ஸ விஞ்ஞாணங் அவிக்கி²த்தங் அவிஸடங், அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தங் அனுபாதா³ய ந பரிதஸ்ஸெய்ய. ப³ஹித்³தா⁴ , பி⁴க்க²வே, விஞ்ஞாணே அவிக்கி²த்தே அவிஸடே ஸதி அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தே அனுபாதா³ய அபரிதஸ்ஸதோ ஆயதிங் ஜாதிஜராமரணது³க்க²ஸமுத³யஸம்ப⁴வோ ந ஹோதீ’தி. கோ நு கோ² இமஸ்ஸ ப⁴க³வதா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தி³ட்ட²ஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴த்தஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் விப⁴ஜெய்யா’’தி? அத² கோ² தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் ஏதத³ஹோஸி – ‘‘அயங் கோ² ஆயஸ்மா மஹாகச்சானோ ஸத்து² சேவ ஸங்வண்ணிதோ ஸம்பா⁴விதோ ச விஞ்ஞூனங் ஸப்³ரஹ்மசாரீனங்; பஹோதி சாயஸ்மா மஹாகச்சானோ இமஸ்ஸ ப⁴க³வதா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தி³ட்ட²ஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴த்தஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் விப⁴ஜிதுங். யங்னூன மயங் யேனாயஸ்மா மஹாகச்சானோ தேனுபஸங்கமெய்யாம; உபஸங்கமித்வா ஆயஸ்மந்தங் மஹாகச்சானங் ஏதமத்த²ங் படிபுச்செ²ய்யாமா’’தி.
314. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ, acirapakkantassa bhagavato, etadahosi – ‘‘idaṃ kho no, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – ‘tathā tathā, bhikkhave , bhikkhu upaparikkheyya yathā yathā upaparikkhato bahiddhā cassa viññāṇaṃ avikkhittaṃ avisaṭaṃ, ajjhattaṃ asaṇṭhitaṃ anupādāya na paritasseyya. Bahiddhā , bhikkhave, viññāṇe avikkhitte avisaṭe sati ajjhattaṃ asaṇṭhite anupādāya aparitassato āyatiṃ jātijarāmaraṇadukkhasamudayasambhavo na hotī’ti. Ko nu kho imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajeyyā’’ti? Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘ayaṃ kho āyasmā mahākaccāno satthu ceva saṃvaṇṇito sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ; pahoti cāyasmā mahākaccāno imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajituṃ. Yaṃnūna mayaṃ yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkameyyāma; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etamatthaṃ paṭipuccheyyāmā’’ti.
அத² கோ² தே பி⁴க்கூ² யேனாயஸ்மா மஹாகச்சானோ தேனுபஸங்கமிங்ஸு; உபஸங்கமித்வா ஆயஸ்மதா மஹாகச்சானேன ஸத்³தி⁴ங் ஸம்மோதி³ங்ஸு. ஸம்மோத³னீயங் கத²ங் ஸாரணீயங் வீதிஸாரெத்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³ங்ஸு. ஏகமந்தங் நிஸின்னா கோ² தே பி⁴க்கூ² ஆயஸ்மந்தங் மஹாகச்சானங் ஏதத³வோசுங் –
Atha kho te bhikkhū yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmatā mahākaccānena saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavocuṃ –
‘‘இத³ங் கோ² நோ, ஆவுஸோ கச்சான, ப⁴க³வா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸங் உத்³தி³ஸித்வா வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴ஜித்வா உட்டா²யாஸனா விஹாரங் பவிட்டோ² – ‘ததா² ததா², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² உபபரிக்கெ²ய்ய யதா² யதா² உபபரிக்க²தோ ப³ஹித்³தா⁴ சஸ்ஸ விஞ்ஞாணங் அவிக்கி²த்தங் அவிஸடங், அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தங் அனுபாதா³ய ந பரிதஸ்ஸெய்ய. ப³ஹித்³தா⁴, பி⁴க்க²வே, விஞ்ஞாணே அவிக்கி²த்தே அவிஸடே ஸதி அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தே அனுபாதா³ய அபரிதஸ்ஸதோ ஆயதிங் ஜாதிஜராமரணது³க்க²ஸமுத³யஸம்ப⁴வோ ந ஹோதீ’தி. தேஸங் நோ, ஆவுஸோ கச்சான, அம்ஹாகங், அசிரபக்கந்தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ, ஏதத³ஹோஸி – ‘இத³ங் கோ² நோ, ஆவுஸோ, ப⁴க³வா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸங் உத்³தி³ஸித்வா வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴ஜித்வா உட்டா²யாஸனா விஹாரங் பவிட்டோ² – ததா² ததா², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² உபபரிக்கெ²ய்ய, யதா² யதா² உபபரிக்க²தோ ப³ஹித்³தா⁴ சஸ்ஸ விஞ்ஞாணங் அவிக்கி²த்தங் அவிஸடங் அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தங் அனுபாதா³ய ந பரிதஸ்ஸெய்ய. ப³ஹித்³தா⁴, பி⁴க்க²வே, விஞ்ஞாணே அவிக்கி²த்தே அவிஸடே ஸதி அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தே அனுபாதா³ய அபரிதஸ்ஸதோ ஆயதிங் ஜாதிஜராமரணது³க்க²ஸமுத³யஸம்ப⁴வோ ந ஹோதீ’தி. கோ நு கோ² இமஸ்ஸ ப⁴க³வதா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தி³ட்ட²ஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴த்தஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் விப⁴ஜெய்யா’’தி. ‘‘தேஸங் நோ, ஆவுஸோ கச்சான, அம்ஹாகங் ஏதத³ஹோஸி – ‘அயங் கோ² ஆயஸ்மா மஹாகச்சானோ ஸத்து² சேவ ஸங்வண்ணிதோ, ஸம்பா⁴விதோ ச விஞ்ஞூனங் ஸப்³ரஹ்மசாரீனங். பஹோதி சாயஸ்மா மஹாகச்சானோ இமஸ்ஸ ப⁴க³வதா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தி³ட்ட²ஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴த்தஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் விப⁴ஜிதுங். யங்னூன மயங் யேனாயஸ்மா மஹாகச்சானோ தேனுபஸங்கமெய்யாம; உபஸங்கமித்வா ஆயஸ்மந்தங் மஹாகச்சானங் ஏதமத்த²ங் படிபுச்செ²ய்யாமா’தி – விப⁴ஜதாயஸ்மா மஹாகச்சானோ’’தி.
‘‘Idaṃ kho no, āvuso kaccāna, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – ‘tathā tathā, bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya yathā yathā upaparikkhato bahiddhā cassa viññāṇaṃ avikkhittaṃ avisaṭaṃ, ajjhattaṃ asaṇṭhitaṃ anupādāya na paritasseyya. Bahiddhā, bhikkhave, viññāṇe avikkhitte avisaṭe sati ajjhattaṃ asaṇṭhite anupādāya aparitassato āyatiṃ jātijarāmaraṇadukkhasamudayasambhavo na hotī’ti. Tesaṃ no, āvuso kaccāna, amhākaṃ, acirapakkantassa bhagavato, etadahosi – ‘idaṃ kho no, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – tathā tathā, bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya, yathā yathā upaparikkhato bahiddhā cassa viññāṇaṃ avikkhittaṃ avisaṭaṃ ajjhattaṃ asaṇṭhitaṃ anupādāya na paritasseyya. Bahiddhā, bhikkhave, viññāṇe avikkhitte avisaṭe sati ajjhattaṃ asaṇṭhite anupādāya aparitassato āyatiṃ jātijarāmaraṇadukkhasamudayasambhavo na hotī’ti. Ko nu kho imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajeyyā’’ti. ‘‘Tesaṃ no, āvuso kaccāna, amhākaṃ etadahosi – ‘ayaṃ kho āyasmā mahākaccāno satthu ceva saṃvaṇṇito, sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ. Pahoti cāyasmā mahākaccāno imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajituṃ. Yaṃnūna mayaṃ yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkameyyāma; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etamatthaṃ paṭipuccheyyāmā’ti – vibhajatāyasmā mahākaccāno’’ti.
315. ‘‘‘ஸெய்யதா²பி, ஆவுஸோ, புரிஸோ ஸாரத்தி²கோ ஸாரக³வேஸீ ஸாரபரியேஸனங் சரமானோ மஹதோ ருக்க²ஸ்ஸ திட்ட²தோ ஸாரவதோ அதிக்கம்மேவ மூலங் அதிக்கம்ம க²ந்த⁴ங் ஸாகா²பலாஸே ஸாரங் பரியேஸிதப்³ப³ங் மஞ்ஞெய்ய, ஏவங் ஸம்பத³மித³ங் ஆயஸ்மந்தானங் ஸத்த²ரி ஸம்முகீ²பூ⁴தே தங் ப⁴க³வந்தங் அதிஸித்வா அம்ஹே ஏதமத்த²ங் படிபுச்சி²தப்³ப³ங் மஞ்ஞத². ஸோ ஹாவுஸோ, ப⁴க³வா ஜானங் ஜானாதி, பஸ்ஸங் பஸ்ஸதி, சக்கு²பூ⁴தோ ஞாணபூ⁴தோ த⁴ம்மபூ⁴தோ ப்³ரஹ்மபூ⁴தோ வத்தா பவத்தா அத்த²ஸ்ஸ நின்னேதா அமதஸ்ஸ தா³தா த⁴ம்மஸ்ஸாமீ ததா²க³தோ. ஸோ சேவ பனேதஸ்ஸ காலோ அஹோஸி யங் ப⁴க³வந்தங்யேவ ஏதமத்த²ங் படிபுச்செ²ய்யாத²; யதா² வோ ப⁴க³வா ப்³யாகரெய்ய ததா² நங் தா⁴ரெய்யாதா²’’’தி. ‘அத்³தா⁴வுஸோ கச்சான, ப⁴க³வா ஜானங் ஜானாதி, பஸ்ஸங் பஸ்ஸதி, சக்கு²பூ⁴தோ ஞாணபூ⁴தோ த⁴ம்மபூ⁴தோ ப்³ரஹ்மபூ⁴தோ வத்தா பவத்தா அத்த²ஸ்ஸ நின்னேதா அமதஸ்ஸ தா³தா த⁴ம்மஸ்ஸாமீ ததா²க³தோ. ஸோ சேவ பனேதஸ்ஸ காலோ அஹோஸி யங் ப⁴க³வந்தங்யேவ ஏதமத்த²ங் படிபுச்செ²ய்யாம; யதா² நோ ப⁴க³வா ப்³யாகரெய்ய ததா² நங் தா⁴ரெய்யாம. அபி சாயஸ்மா மஹாகச்சானோ ஸத்து² சேவ ஸங்வண்ணிதோ ஸம்பா⁴விதோ ச விஞ்ஞூனங் ஸப்³ரஹ்மசாரீனங். பஹோதி சாயஸ்மா மஹாகச்சானோ இமஸ்ஸ ப⁴க³வதா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தி³ட்ட²ஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴த்தஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் விப⁴ஜிதுங். விப⁴ஜதாயஸ்மா மஹாகச்சானோ அக³ருங் கரித்வா’தி. ‘தேன ஹாவுஸோ, ஸுணாத², ஸாது⁴கங் மனஸி கரோத²; பா⁴ஸிஸ்ஸாமீ’தி. ‘ஏவமாவுஸோ’தி கோ² தே பி⁴க்கூ² ஆயஸ்மதோ மஹாகச்சானஸ்ஸ பச்சஸ்ஸோஸுங். ஆயஸ்மா மஹாகச்சானோ ஏதத³வோச –
315. ‘‘‘Seyyathāpi, āvuso, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva mūlaṃ atikkamma khandhaṃ sākhāpalāse sāraṃ pariyesitabbaṃ maññeyya, evaṃ sampadamidaṃ āyasmantānaṃ satthari sammukhībhūte taṃ bhagavantaṃ atisitvā amhe etamatthaṃ paṭipucchitabbaṃ maññatha. So hāvuso, bhagavā jānaṃ jānāti, passaṃ passati, cakkhubhūto ñāṇabhūto dhammabhūto brahmabhūto vattā pavattā atthassa ninnetā amatassa dātā dhammassāmī tathāgato. So ceva panetassa kālo ahosi yaṃ bhagavantaṃyeva etamatthaṃ paṭipuccheyyātha; yathā vo bhagavā byākareyya tathā naṃ dhāreyyāthā’’’ti. ‘Addhāvuso kaccāna, bhagavā jānaṃ jānāti, passaṃ passati, cakkhubhūto ñāṇabhūto dhammabhūto brahmabhūto vattā pavattā atthassa ninnetā amatassa dātā dhammassāmī tathāgato. So ceva panetassa kālo ahosi yaṃ bhagavantaṃyeva etamatthaṃ paṭipuccheyyāma; yathā no bhagavā byākareyya tathā naṃ dhāreyyāma. Api cāyasmā mahākaccāno satthu ceva saṃvaṇṇito sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ. Pahoti cāyasmā mahākaccāno imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajituṃ. Vibhajatāyasmā mahākaccāno agaruṃ karitvā’ti. ‘Tena hāvuso, suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’ti. ‘Evamāvuso’ti kho te bhikkhū āyasmato mahākaccānassa paccassosuṃ. Āyasmā mahākaccāno etadavoca –
‘யங் கோ² நோ, ஆவுஸோ, ப⁴க³வா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸங் உத்³தி³ஸித்வா வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴ஜித்வா உட்டா²யாஸனா விஹாரங் பவிட்டோ² – ததா² ததா², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² உபபரிக்கெ²ய்ய, யதா² யதா² உபபரிக்க²தோ ப³ஹித்³தா⁴ சஸ்ஸ விஞ்ஞாணங் அவிக்கி²த்தங் அவிஸடங் அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தங் அனுபாதா³ய ந பரிதஸ்ஸெய்ய, ப³ஹித்³தா⁴, பி⁴க்க²வே, விஞ்ஞாணே அவிக்கி²த்தே அவிஸடே ஸதி அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தே அனுபாதா³ய அபரிதஸ்ஸதோ ஆயதிங் ஜாதிஜராமரணது³க்க²ஸமுத³யஸம்ப⁴வோ ந ஹோதீ’தி. இமஸ்ஸ கோ² அஹங், ஆவுஸோ, ப⁴க³வதா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தி³ட்ட²ஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴த்தஸ்ஸ ஏவங் வித்தா²ரேன அத்த²ங் ஆஜானாமி.
‘Yaṃ kho no, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – tathā tathā, bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya, yathā yathā upaparikkhato bahiddhā cassa viññāṇaṃ avikkhittaṃ avisaṭaṃ ajjhattaṃ asaṇṭhitaṃ anupādāya na paritasseyya, bahiddhā, bhikkhave, viññāṇe avikkhitte avisaṭe sati ajjhattaṃ asaṇṭhite anupādāya aparitassato āyatiṃ jātijarāmaraṇadukkhasamudayasambhavo na hotī’ti. Imassa kho ahaṃ, āvuso, bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmi.
316. ‘‘கத²ஞ்சாவுஸோ, ப³ஹித்³தா⁴ விஞ்ஞாணங் விக்கி²த்தங் விஸடந்தி வுச்சதி? இதா⁴வுஸோ, பி⁴க்கு²னோ சக்கு²னா ரூபங் தி³ஸ்வா ரூபனிமித்தானுஸாரி விஞ்ஞாணங் ஹோதி ரூபனிமித்தஸ்ஸாத³க³தி⁴தங் 3 ரூபனிமித்தஸ்ஸாத³வினிப³ந்த⁴ங் 4 ரூபனிமித்தஸ்ஸாத³ஸங்யோஜனஸங்யுத்தங் ப³ஹித்³தா⁴ விஞ்ஞாணங் விக்கி²த்தங் விஸடந்தி வுச்சதி. ஸோதேன ஸத்³த³ங் ஸுத்வா…பே॰… கா⁴னேன க³ந்த⁴ங் கா⁴யித்வா… ஜிவ்ஹாய ரஸங் ஸாயித்வா… காயேன பொ²ட்ட²ப்³ப³ங் பு²ஸித்வா… மனஸா த⁴ம்மங் விஞ்ஞாய த⁴ம்மனிமித்தானுஸாரீ விஞ்ஞாணங் ஹோதி; த⁴ம்மனிமித்தஸ்ஸாத³க³தி⁴தங் த⁴ம்மனிமித்தஸ்ஸாத³வினிப³ந்த⁴ங் த⁴ம்மனிமித்தஸ்ஸாத³ஸங்யோஜனஸங்யுத்தங் ப³ஹித்³தா⁴ விஞ்ஞாணங் விக்கி²த்தங் விஸடந்தி வுச்சதி. ஏவங் கோ² ஆவுஸோ, ப³ஹித்³தா⁴ விஞ்ஞாணங் விக்கி²த்தங் விஸடந்தி வுச்சதி.
316. ‘‘Kathañcāvuso, bahiddhā viññāṇaṃ vikkhittaṃ visaṭanti vuccati? Idhāvuso, bhikkhuno cakkhunā rūpaṃ disvā rūpanimittānusāri viññāṇaṃ hoti rūpanimittassādagadhitaṃ 5 rūpanimittassādavinibandhaṃ 6 rūpanimittassādasaṃyojanasaṃyuttaṃ bahiddhā viññāṇaṃ vikkhittaṃ visaṭanti vuccati. Sotena saddaṃ sutvā…pe… ghānena gandhaṃ ghāyitvā… jivhāya rasaṃ sāyitvā… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā… manasā dhammaṃ viññāya dhammanimittānusārī viññāṇaṃ hoti; dhammanimittassādagadhitaṃ dhammanimittassādavinibandhaṃ dhammanimittassādasaṃyojanasaṃyuttaṃ bahiddhā viññāṇaṃ vikkhittaṃ visaṭanti vuccati. Evaṃ kho āvuso, bahiddhā viññāṇaṃ vikkhittaṃ visaṭanti vuccati.
317. ‘‘கத²ஞ்சாவுஸோ, ப³ஹித்³தா⁴ விஞ்ஞாணங் அவிக்கி²த்தங் அவிஸடந்தி வுச்சதி ? இதா⁴வுஸோ, பி⁴க்கு²னோ சக்கு²னா ரூபங் தி³ஸ்வா ந ரூபனிமித்தானுஸாரி விஞ்ஞாணங் ஹோதி ரூபனிமித்தஸ்ஸாத³க³தி⁴தங் ந ரூபனிமித்தஸ்ஸாத³வினிப³ந்த⁴ங் ந ரூபனிமித்தஸ்ஸாத³ஸங்யோஜனஸங்யுத்தங் ப³ஹித்³தா⁴ விஞ்ஞாணங் அவிக்கி²த்தங் அவிஸடந்தி வுச்சதி . ஸோதேன ஸத்³த³ங் ஸுத்வா…பே॰… கா⁴னேன க³ந்த⁴ங் கா⁴யித்வா… ஜிவ்ஹாய ரஸங் ஸாயித்வா… காயேன பொ²ட்ட²ப்³ப³ங் பு²ஸித்வா… மனஸா த⁴ம்மங் விஞ்ஞாய ந த⁴ம்மனிமித்தானுஸாரீ விஞ்ஞாணங் ஹோதி ந த⁴ம்மனிமித்தஸ்ஸாத³க³தி⁴தங் ந த⁴ம்மனிமித்தஸ்ஸாத³வினிப³ந்த⁴ங் ந த⁴ம்மனிமித்தஸ்ஸாத³ஸங்யோஜனஸங்யுத்தங் ப³ஹித்³தா⁴ விஞ்ஞாணங் அவிக்கி²த்தங் அவிஸடந்தி வுச்சதி. ஏவங் கோ², ஆவுஸோ, ப³ஹித்³தா⁴ விஞ்ஞாணங் அவிக்கி²த்தங் அவிஸடந்தி வுச்சதி.
317. ‘‘Kathañcāvuso, bahiddhā viññāṇaṃ avikkhittaṃ avisaṭanti vuccati ? Idhāvuso, bhikkhuno cakkhunā rūpaṃ disvā na rūpanimittānusāri viññāṇaṃ hoti rūpanimittassādagadhitaṃ na rūpanimittassādavinibandhaṃ na rūpanimittassādasaṃyojanasaṃyuttaṃ bahiddhā viññāṇaṃ avikkhittaṃ avisaṭanti vuccati . Sotena saddaṃ sutvā…pe… ghānena gandhaṃ ghāyitvā… jivhāya rasaṃ sāyitvā… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā… manasā dhammaṃ viññāya na dhammanimittānusārī viññāṇaṃ hoti na dhammanimittassādagadhitaṃ na dhammanimittassādavinibandhaṃ na dhammanimittassādasaṃyojanasaṃyuttaṃ bahiddhā viññāṇaṃ avikkhittaṃ avisaṭanti vuccati. Evaṃ kho, āvuso, bahiddhā viññāṇaṃ avikkhittaṃ avisaṭanti vuccati.
318. ‘‘கத²ஞ்சாவுஸோ, அஜ்ஜ²த்தங் 7 ஸண்டி²தந்தி வுச்சதி? இதா⁴வுஸோ, பி⁴க்கு² விவிச்சேவ காமேஹி விவிச்ச அகுஸலேஹி த⁴ம்மேஹி ஸவிதக்கங் ஸவிசாரங் விவேகஜங் பீதிஸுக²ங் பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. தஸ்ஸ விவேகஜபீதிஸுகா²னுஸாரி விஞ்ஞாணங் ஹோதி விவேகஜபீதிஸுக²ஸ்ஸாத³க³தி⁴தங் விவேகஜபீதிஸுக²ஸ்ஸாத³வினிப³ந்த⁴ங் விவேகஜபீதிஸுக²ஸ்ஸாத³ஸங்யோஜனஸங்யுத்தங் அஜ்ஜ²த்தங் சித்தங் ஸண்டி²தந்தி வுச்சதி.
318. ‘‘Kathañcāvuso, ajjhattaṃ 8 saṇṭhitanti vuccati? Idhāvuso, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Tassa vivekajapītisukhānusāri viññāṇaṃ hoti vivekajapītisukhassādagadhitaṃ vivekajapītisukhassādavinibandhaṃ vivekajapītisukhassādasaṃyojanasaṃyuttaṃ ajjhattaṃ cittaṃ saṇṭhitanti vuccati.
‘‘புன சபரங், ஆவுஸோ, பி⁴க்கு² விதக்கவிசாரானங் வூபஸமா அஜ்ஜ²த்தங் ஸம்பஸாத³னங் சேதஸோ ஏகோதி³பா⁴வங் அவிதக்கங் அவிசாரங் ஸமாதி⁴ஜங் பீதிஸுக²ங் து³தியங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. தஸ்ஸ ஸமாதி⁴ஜபீதிஸுகா²னுஸாரி விஞ்ஞாணங் ஹோதி ஸமாதி⁴ஜபீதிஸுக²ஸ்ஸாத³க³தி⁴தங் ஸமாதி⁴ஜபீதிஸுக²ஸ்ஸாத³வினிப³ந்த⁴ங் ஸமாதி⁴ஜபீதிஸுக²ஸ்ஸாத³ஸங்யோஜனஸங்யுத்தங் அஜ்ஜ²த்தங் சித்தங் ஸண்டி²தந்தி வுச்சதி.
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Tassa samādhijapītisukhānusāri viññāṇaṃ hoti samādhijapītisukhassādagadhitaṃ samādhijapītisukhassādavinibandhaṃ samādhijapītisukhassādasaṃyojanasaṃyuttaṃ ajjhattaṃ cittaṃ saṇṭhitanti vuccati.
‘‘புன சபரங், ஆவுஸோ, பி⁴க்கு² பீதியா ச விராகா³ உபெக்க²கோ ச விஹரதி ஸதோ ச ஸம்பஜானோ ஸுக²ஞ்ச காயேன படிஸங்வேதே³தி, யங் தங் அரியா ஆசிக்க²ந்தி – ‘உபெக்க²கோ ஸதிமா ஸுக²விஹாரீ’தி ததியங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. தஸ்ஸ உபெக்கா²னுஸாரி விஞ்ஞாணங் ஹோதி உபெக்கா²ஸுக²ஸ்ஸாத³க³தி⁴தங் உபெக்கா²ஸுக²ஸ்ஸாத³வினிப³ந்த⁴ங் உபெக்கா²ஸுக²ஸ்ஸாத³ஸங்யோஜனஸங்யுத்தங் அஜ்ஜ²த்தங் சித்தங் ஸண்டி²தந்தி வுச்சதி.
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Tassa upekkhānusāri viññāṇaṃ hoti upekkhāsukhassādagadhitaṃ upekkhāsukhassādavinibandhaṃ upekkhāsukhassādasaṃyojanasaṃyuttaṃ ajjhattaṃ cittaṃ saṇṭhitanti vuccati.
‘‘புன சபரங், ஆவுஸோ, பி⁴க்கு² ஸுக²ஸ்ஸ ச பஹானா து³க்க²ஸ்ஸ ச பஹானா புப்³பே³வ ஸோமனஸ்ஸதோ³மனஸ்ஸானங் அத்த²ங்க³மா அது³க்க²மஸுக²ங் உபெக்கா²ஸதிபாரிஸுத்³தி⁴ங் சதுத்த²ங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. தஸ்ஸ அது³க்க²மஸுகா²னுஸாரி விஞ்ஞாணங் ஹோதி அது³க்க²மஸுக²ஸ்ஸாத³க³தி⁴தங் அது³க்க²மஸுக²ஸ்ஸாத³வினிப³ந்த⁴ங் அது³க்க²மஸுக²ஸ்ஸாத³ஸங்யோஜனஸங்யுத்தங் அஜ்ஜ²த்தங் சித்தங் ஸண்டி²தந்தி வுச்சதி. ஏவங் கோ², ஆவுஸோ, அஜ்ஜ²த்தங் 9 ஸண்டி²தந்தி வுச்சதி.
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Tassa adukkhamasukhānusāri viññāṇaṃ hoti adukkhamasukhassādagadhitaṃ adukkhamasukhassādavinibandhaṃ adukkhamasukhassādasaṃyojanasaṃyuttaṃ ajjhattaṃ cittaṃ saṇṭhitanti vuccati. Evaṃ kho, āvuso, ajjhattaṃ 10 saṇṭhitanti vuccati.
319. ‘‘கத²ஞ்சாவுஸோ , அஜ்ஜ²த்தங் 11 அஸண்டி²தந்தி வுச்சதி? இதா⁴வுஸோ, பி⁴க்கு² விவிச்சேவ காமேஹி விவிச்ச அகுஸலேஹி த⁴ம்மேஹி…பே॰… பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. தஸ்ஸ ந விவேகஜபீதிஸுகா²னுஸாரி விஞ்ஞாணங் ஹோதி ந விவேகஜபீதிஸுக²ஸ்ஸாத³க³தி⁴தங் ந விவேகஜபீதிஸுக²ஸ்ஸாத³வினிப³ந்த⁴ங் ந விவேகஜபீதிஸுக²ஸ்ஸாத³ஸங்யோஜனஸங்யுத்தங் அஜ்ஜ²த்தங் சித்தங் அஸண்டி²தந்தி வுச்சதி.
319. ‘‘Kathañcāvuso , ajjhattaṃ 12 asaṇṭhitanti vuccati? Idhāvuso, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Tassa na vivekajapītisukhānusāri viññāṇaṃ hoti na vivekajapītisukhassādagadhitaṃ na vivekajapītisukhassādavinibandhaṃ na vivekajapītisukhassādasaṃyojanasaṃyuttaṃ ajjhattaṃ cittaṃ asaṇṭhitanti vuccati.
‘‘புன சபரங், ஆவுஸோ, பி⁴க்கு² விதக்கவிசாரானங் வூபஸமா…பே॰… து³தியங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. தஸ்ஸ ந ஸமாதி⁴ஜபீதிஸுகா²னுஸாரி விஞ்ஞாணங் ஹோதி ந ஸமாதி⁴ஜபீதிஸுக²ஸ்ஸாத³க³தி⁴தங் ந ஸமாதி⁴ஜபீதிஸுக²ஸ்ஸாத³வினிப³ந்த⁴ங் ந ஸமாதி⁴ஜபீதிஸுக²ஸ்ஸாத³ஸங்யோஜனஸங்யுத்தங் அஜ்ஜ²த்தங் சித்தங் அஸண்டி²தந்தி வுச்சதி .
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Tassa na samādhijapītisukhānusāri viññāṇaṃ hoti na samādhijapītisukhassādagadhitaṃ na samādhijapītisukhassādavinibandhaṃ na samādhijapītisukhassādasaṃyojanasaṃyuttaṃ ajjhattaṃ cittaṃ asaṇṭhitanti vuccati .
‘‘புன சபரங், ஆவுஸோ, பி⁴க்கு² பீதியா ச விராகா³…பே॰… ததியங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. தஸ்ஸ ந உபெக்கா²னுஸாரி விஞ்ஞாணங் ஹோதி ந உபெக்கா²ஸுக²ஸ்ஸாத³க³தி⁴தங் ந உபெக்கா²ஸுக²ஸ்ஸாத³வினிப³ந்த⁴ங் ந உபெக்கா²ஸுக²ஸ்ஸாத³ஸங்யோஜனஸங்யுத்தங் அஜ்ஜ²த்தங் சித்தங் அஸண்டி²தந்தி வுச்சதி.
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu pītiyā ca virāgā…pe… tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Tassa na upekkhānusāri viññāṇaṃ hoti na upekkhāsukhassādagadhitaṃ na upekkhāsukhassādavinibandhaṃ na upekkhāsukhassādasaṃyojanasaṃyuttaṃ ajjhattaṃ cittaṃ asaṇṭhitanti vuccati.
‘‘புன சபரங், ஆவுஸோ, பி⁴க்கு² ஸுக²ஸ்ஸ ச பஹானா து³க்க²ஸ்ஸ ச பஹானா புப்³பே³வ ஸோமனஸ்ஸதோ³மனஸ்ஸானங் அத்த²ங்க³மா அது³க்க²மஸுக²ங் உபெக்கா²ஸதிபாரிஸுத்³தி⁴ங் சதுத்த²ங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. தஸ்ஸ ந அது³க்க²மஸுகா²னுஸாரி விஞ்ஞாணங் ஹோதி ந அது³க்க²மஸுக²ஸ்ஸாத³க³தி⁴தங் ந அது³க்க²மஸுக²ஸ்ஸாத³வினிப³ந்த⁴ங் ந அது³க்க²மஸுக²ஸ்ஸாத³ஸங்யோஜனஸங்யுத்தங் அஜ்ஜ²த்தங் சித்தங் அஸண்டி²தந்தி வுச்சதி. ஏவங் கோ², ஆவுஸோ, அஜ்ஜ²த்தங் 13 அஸண்டி²தந்தி வுச்சதி.
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Tassa na adukkhamasukhānusāri viññāṇaṃ hoti na adukkhamasukhassādagadhitaṃ na adukkhamasukhassādavinibandhaṃ na adukkhamasukhassādasaṃyojanasaṃyuttaṃ ajjhattaṃ cittaṃ asaṇṭhitanti vuccati. Evaṃ kho, āvuso, ajjhattaṃ 14 asaṇṭhitanti vuccati.
320. ‘‘கத²ஞ்சாவுஸோ, அனுபாதா³ பரிதஸ்ஸனா ஹோதி? இதா⁴வுஸோ, அஸ்ஸுதவா புது²ஜ்ஜனோ அரியானங் அத³ஸ்ஸாவீ அரியத⁴ம்மஸ்ஸ அகோவிதோ³ அரியத⁴ம்மே அவினீதோ ஸப்புரிஸானங் அத³ஸ்ஸாவீ ஸப்புரிஸத⁴ம்மஸ்ஸ அகோவிதோ³ ஸப்புரிஸத⁴ம்மே அவினீதோ ரூபங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதி ரூபவந்தங் வா அத்தானங் அத்தனி வா ரூபங் ரூபஸ்மிங் வா அத்தானங். தஸ்ஸ தங் ரூபங் விபரிணமதி, அஞ்ஞதா² ஹோதி. தஸ்ஸ ரூபவிபரிணாமஞ்ஞதா²பா⁴வா ரூபவிபரிணாமானுபரிவத்தி விஞ்ஞாணங் ஹோதி. தஸ்ஸ ரூபவிபரிணாமானுபரிவத்தஜா பரிதஸ்ஸனா த⁴ம்மஸமுப்பாதா³ சித்தங் பரியாதா³ய திட்ட²ந்தி. சேதஸோ பரியாதா³னா உத்தாஸவா ச ஹோதி விகா⁴தவா ச அபெக்க²வா ச அனுபாதா³ய ச பரிதஸ்ஸதி. வேத³னங் …பே॰… ஸஞ்ஞங்… ஸங்கா²ரே… விஞ்ஞாணங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதி விஞ்ஞாணவந்தங் வா அத்தானங் அத்தனி வா விஞ்ஞாணங் விஞ்ஞாணஸ்மிங் வா அத்தானங். தஸ்ஸ தங் விஞ்ஞாணங் விபரிணமதி, அஞ்ஞதா² ஹோதி. தஸ்ஸ விஞ்ஞாணவிபரிணாமஞ்ஞதா²பா⁴வா விஞ்ஞாணவிபரிணாமானுபரிவத்தி விஞ்ஞாணங் ஹோதி. தஸ்ஸ விஞ்ஞாணவிபரிணாமானுபரிவத்தஜா பரிதஸ்ஸனா த⁴ம்மஸமுப்பாதா³ சித்தங் பரியாதா³ய திட்ட²ந்தி. சேதஸோ பரியாதா³னா உத்தாஸவா ச ஹோதி விகா⁴தவா ச அபெக்க²வா ச அனுபாதா³ய ச பரிதஸ்ஸதி. ஏவங் கோ², ஆவுஸோ, அனுபாதா³ பரிதஸ்ஸனா ஹோதி.
320. ‘‘Kathañcāvuso, anupādā paritassanā hoti? Idhāvuso, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto rūpaṃ attato samanupassati rūpavantaṃ vā attānaṃ attani vā rūpaṃ rūpasmiṃ vā attānaṃ. Tassa taṃ rūpaṃ vipariṇamati, aññathā hoti. Tassa rūpavipariṇāmaññathābhāvā rūpavipariṇāmānuparivatti viññāṇaṃ hoti. Tassa rūpavipariṇāmānuparivattajā paritassanā dhammasamuppādā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti. Cetaso pariyādānā uttāsavā ca hoti vighātavā ca apekkhavā ca anupādāya ca paritassati. Vedanaṃ …pe… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ attato samanupassati viññāṇavantaṃ vā attānaṃ attani vā viññāṇaṃ viññāṇasmiṃ vā attānaṃ. Tassa taṃ viññāṇaṃ vipariṇamati, aññathā hoti. Tassa viññāṇavipariṇāmaññathābhāvā viññāṇavipariṇāmānuparivatti viññāṇaṃ hoti. Tassa viññāṇavipariṇāmānuparivattajā paritassanā dhammasamuppādā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti. Cetaso pariyādānā uttāsavā ca hoti vighātavā ca apekkhavā ca anupādāya ca paritassati. Evaṃ kho, āvuso, anupādā paritassanā hoti.
321. ‘‘கத²ஞ்சாவுஸோ, அனுபாதா³னா அபரிதஸ்ஸனா ஹோதி? இதா⁴வுஸோ, ஸுதவா அரியஸாவகோ அரியானங் த³ஸ்ஸாவீ அரியத⁴ம்மஸ்ஸ கோவிதோ³ அரியத⁴ம்மே ஸுவினீதோ ஸப்புரிஸானங் த³ஸ்ஸாவீ ஸப்புரிஸத⁴ம்மஸ்ஸ கோவிதோ³ ஸப்புரிஸத⁴ம்மே ஸுவினீதோ ந ரூபங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதி ந ரூபவந்தங் வா அத்தானங் ந அத்தனி வா ரூபங் ந ரூபஸ்மிங் வா அத்தானங். தஸ்ஸ தங் ரூபங் விபரிணமதி, அஞ்ஞதா² ஹோதி. தஸ்ஸ ரூபவிபரிணாமஞ்ஞதா²பா⁴வா ந ச ரூபவிபரிணாமானுபரிவத்தி விஞ்ஞாணங் ஹோதி. தஸ்ஸ ந ரூபவிபரிணாமானுபரிவத்தஜா பரிதஸ்ஸனா த⁴ம்மஸமுப்பாதா³ சித்தங் பரியாதா³ய திட்ட²ந்தி. சேதஸோ பரியாதா³னா ந சேவுத்தாஸவா 15 ஹோதி ந ச விகா⁴தவா ந ச அபெக்க²வா அனுபாதா³ய ச ந பரிதஸ்ஸதி. ந வேத³னங்… ந ஸஞ்ஞங்… ந ஸங்கா²ரே… ந விஞ்ஞாணங் அத்ததோ ஸமனுபஸ்ஸதி ந விஞ்ஞாணவந்தங் வா அத்தானங் ந அத்தனி வா விஞ்ஞாணங் ந விஞ்ஞாணஸ்மிங் வா அத்தானங். தஸ்ஸ தங் விஞ்ஞாணங் விபரிணமதி, அஞ்ஞதா² ஹோதி. தஸ்ஸ விஞ்ஞாணவிபரிணாமஞ்ஞதா²பா⁴வா ந ச விஞ்ஞாணவிபரிணாமானுபரிவத்தி விஞ்ஞாணங் ஹோதி. தஸ்ஸ ந விஞ்ஞாணவிபரிணாமானுபரிவத்தஜா பரிதஸ்ஸனா த⁴ம்மஸமுப்பாதா³ சித்தங் பரியாதா³ய திட்ட²ந்தி. சேதஸோ பரியாதா³னா ந சேவுத்தாஸவா ஹோதி ந ச விகா⁴தவா ந ச அபெக்க²வா, அனுபாதா³ய ச ந பரிதஸ்ஸதி. ஏவங் கோ², ஆவுஸோ, அனுபாதா³ அபரிதஸ்ஸனா ஹோதி.
321. ‘‘Kathañcāvuso, anupādānā aparitassanā hoti? Idhāvuso, sutavā ariyasāvako ariyānaṃ dassāvī ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinīto sappurisānaṃ dassāvī sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinīto na rūpaṃ attato samanupassati na rūpavantaṃ vā attānaṃ na attani vā rūpaṃ na rūpasmiṃ vā attānaṃ. Tassa taṃ rūpaṃ vipariṇamati, aññathā hoti. Tassa rūpavipariṇāmaññathābhāvā na ca rūpavipariṇāmānuparivatti viññāṇaṃ hoti. Tassa na rūpavipariṇāmānuparivattajā paritassanā dhammasamuppādā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti. Cetaso pariyādānā na cevuttāsavā 16 hoti na ca vighātavā na ca apekkhavā anupādāya ca na paritassati. Na vedanaṃ… na saññaṃ… na saṅkhāre… na viññāṇaṃ attato samanupassati na viññāṇavantaṃ vā attānaṃ na attani vā viññāṇaṃ na viññāṇasmiṃ vā attānaṃ. Tassa taṃ viññāṇaṃ vipariṇamati, aññathā hoti. Tassa viññāṇavipariṇāmaññathābhāvā na ca viññāṇavipariṇāmānuparivatti viññāṇaṃ hoti. Tassa na viññāṇavipariṇāmānuparivattajā paritassanā dhammasamuppādā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti. Cetaso pariyādānā na cevuttāsavā hoti na ca vighātavā na ca apekkhavā, anupādāya ca na paritassati. Evaṃ kho, āvuso, anupādā aparitassanā hoti.
‘‘யங் கோ² நோ, ஆவுஸோ, ப⁴க³வா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸங் உத்³தி³ஸித்வா வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴ஜித்வா உட்டா²யாஸனா விஹாரங் பவிட்டோ² – ‘ததா² ததா², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² உபபரிக்கெ²ய்ய யதா² யதா² உபபரிக்க²தோ ப³ஹித்³தா⁴ சஸ்ஸ விஞ்ஞாணங் அவிக்கி²த்தங் அவிஸடங், அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தங் அனுபாதா³ய ந பரிதஸ்ஸெய்ய. ப³ஹித்³தா⁴, பி⁴க்க²வே, விஞ்ஞாணே அவிக்கி²த்தே அவிஸடே ஸதி அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தே அனுபாதா³ய அபரிதஸ்ஸதோ ஆயதிங் ஜாதிஜராமரணது³க்க²ஸமுத³யஸம்ப⁴வோ ந ஹோதீ’தி. இமஸ்ஸ கோ² அஹங், ஆவுஸோ, ப⁴க³வதா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தி³ட்ட²ஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴த்தஸ்ஸ ஏவங் வித்தா²ரேன அத்த²ங் ஆஜானாமி. ஆகங்க²மானா ச பன தும்ஹே ஆயஸ்மந்தோ ப⁴க³வந்தங்யேவ உபஸங்கமித்வா ஏதமத்த²ங் படிபுச்செ²ய்யாத²; யதா² வோ ப⁴க³வா ப்³யாகரோதி ததா² நங் தா⁴ரெய்யாதா²’’தி.
‘‘Yaṃ kho no, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – ‘tathā tathā, bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya yathā yathā upaparikkhato bahiddhā cassa viññāṇaṃ avikkhittaṃ avisaṭaṃ, ajjhattaṃ asaṇṭhitaṃ anupādāya na paritasseyya. Bahiddhā, bhikkhave, viññāṇe avikkhitte avisaṭe sati ajjhattaṃ asaṇṭhite anupādāya aparitassato āyatiṃ jātijarāmaraṇadukkhasamudayasambhavo na hotī’ti. Imassa kho ahaṃ, āvuso, bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmi. Ākaṅkhamānā ca pana tumhe āyasmanto bhagavantaṃyeva upasaṅkamitvā etamatthaṃ paṭipuccheyyātha; yathā vo bhagavā byākaroti tathā naṃ dhāreyyāthā’’ti.
322. அத² கோ² தே பி⁴க்கூ² ஆயஸ்மதோ மஹாகச்சானஸ்ஸ பா⁴ஸிதங் அபி⁴னந்தி³த்வா அனுமோதி³த்வா உட்டா²யாஸனா யேன ப⁴க³வா தேனுபஸங்கமிங்ஸு; உபஸங்கமித்வா ப⁴க³வந்தங் அபி⁴வாதெ³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³ங்ஸு. ஏகமந்தங் நிஸின்னா கோ² தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வந்தங் ஏதத³வோசுங் –
322. Atha kho te bhikkhū āyasmato mahākaccānassa bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ –
‘‘யங் கோ² நோ, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸங் உத்³தி³ஸித்வா வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴ஜித்வா உட்டா²யாஸனா விஹாரங் பவிட்டோ² – ‘ததா² ததா², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² உபபரிக்கெ²ய்ய யதா² யதா² உபபரிக்க²தோ ப³ஹித்³தா⁴ சஸ்ஸ விஞ்ஞாணங் அவிக்கி²த்தங் அவிஸடங், அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தங் அனுபாதா³ய ந பரிதஸ்ஸெய்ய. ப³ஹித்³தா⁴, பி⁴க்க²வே, விஞ்ஞாணே அவிக்கி²த்தே அவிஸடே ஸதி அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தே அனுபாதா³ய அபரிதஸ்ஸதோ ஆயதிங் ஜாதிஜராமரணது³க்க²ஸமுத³யஸம்ப⁴வோ ந ஹோதீ’’’தி.
‘‘Yaṃ kho no, bhante, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – ‘tathā tathā, bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya yathā yathā upaparikkhato bahiddhā cassa viññāṇaṃ avikkhittaṃ avisaṭaṃ, ajjhattaṃ asaṇṭhitaṃ anupādāya na paritasseyya. Bahiddhā, bhikkhave, viññāṇe avikkhitte avisaṭe sati ajjhattaṃ asaṇṭhite anupādāya aparitassato āyatiṃ jātijarāmaraṇadukkhasamudayasambhavo na hotī’’’ti.
‘‘தேஸங் நோ, ப⁴ந்தே, அம்ஹாகங், அசிரபக்கந்தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ, ஏதத³ஹோஸி – ‘இத³ங் கோ² நோ, ஆவுஸோ, ப⁴க³வா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸங் உத்³தி³ஸித்வா வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴ஜித்வா உட்டா²யாஸனா விஹாரங் பவிட்டோ² – ததா² ததா², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² உபபரிக்கெ²ய்ய, யதா² யதா² உபபரிக்க²தோ ப³ஹித்³தா⁴ சஸ்ஸ விஞ்ஞாணங் அவிக்கி²த்தங் அவிஸடங், அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தங் அனுபாதா³ய ந பரிதஸ்ஸெய்ய. ப³ஹித்³தா⁴, பி⁴க்க²வே, விஞ்ஞாணே அவிக்கி²த்தே அவிஸடே ஸதி அஜ்ஜ²த்தங் அஸண்டி²தே அனுபாதா³ய அபரிதஸ்ஸதோ ஆயதிங் ஜாதிஜராமரணது³க்க²ஸமுத³யஸம்ப⁴வோ ந ஹோதீதி. கோ நு கோ² இமஸ்ஸ ப⁴க³வதா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தி³ட்ட²ஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴த்தஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் விப⁴ஜெய்யா’தி? தேஸங் நோ, ப⁴ந்தே, அம்ஹாகங் ஏதத³ஹோஸி – ‘அயங் கோ² ஆயஸ்மா மஹாகச்சானோ ஸத்து² சேவ ஸங்வண்ணிதோ ஸம்பா⁴விதோ ச விஞ்ஞூனங் ஸப்³ரஹ்மசாரீனங். பஹோதி சாயஸ்மா மஹாகச்சானோ இமஸ்ஸ ப⁴க³வதா ஸங்கி²த்தேன உத்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தி³ட்ட²ஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் அவிப⁴த்தஸ்ஸ வித்தா²ரேன அத்த²ங் விப⁴ஜிதுங். யங்னூன மயங் யேனாயஸ்மா மஹாகச்சானோ தேனுபஸங்கமெய்யாம; உபஸங்கமித்வா ஆயஸ்மந்தங் மஹாகச்சானங் ஏதமத்த²ங் படிபுச்செ²ய்யாமா’தி.
‘‘Tesaṃ no, bhante, amhākaṃ, acirapakkantassa bhagavato, etadahosi – ‘idaṃ kho no, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – tathā tathā, bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya, yathā yathā upaparikkhato bahiddhā cassa viññāṇaṃ avikkhittaṃ avisaṭaṃ, ajjhattaṃ asaṇṭhitaṃ anupādāya na paritasseyya. Bahiddhā, bhikkhave, viññāṇe avikkhitte avisaṭe sati ajjhattaṃ asaṇṭhite anupādāya aparitassato āyatiṃ jātijarāmaraṇadukkhasamudayasambhavo na hotīti. Ko nu kho imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajeyyā’ti? Tesaṃ no, bhante, amhākaṃ etadahosi – ‘ayaṃ kho āyasmā mahākaccāno satthu ceva saṃvaṇṇito sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ. Pahoti cāyasmā mahākaccāno imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajituṃ. Yaṃnūna mayaṃ yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkameyyāma; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etamatthaṃ paṭipuccheyyāmā’ti.
‘‘அத² கோ² மயங், ப⁴ந்தே, யேனாயஸ்மா மஹாகச்சானோ தேனுபஸங்கமிம்ஹ; உபஸங்கமித்வா ஆயஸ்மந்தங் மஹாகச்சானங் ஏதமத்த²ங் படிபுச்சி²ம்ஹ. தேஸங் நோ, ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மதா மஹாகச்சானேன இமேஹி ஆகாரேஹி இமேஹி பதே³ஹி இமேஹி ப்³யஞ்ஜனேஹி அத்தோ² விப⁴த்தோ’’தி.
‘‘Atha kho mayaṃ, bhante, yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkamimha; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etamatthaṃ paṭipucchimha. Tesaṃ no, bhante, āyasmatā mahākaccānena imehi ākārehi imehi padehi imehi byañjanehi attho vibhatto’’ti.
‘‘பண்டி³தோ, பி⁴க்க²வே, மஹாகச்சானோ; மஹாபஞ்ஞோ, பி⁴க்க²வே, மஹாகச்சானோ. மங் சேபி தும்ஹே, பி⁴க்க²வே, ஏதமத்த²ங் படிபுச்செ²ய்யாத², அஹம்பி ஏவமேவங் ப்³யாகரெய்யங் யதா² தங் மஹாகச்சானேன ப்³யாகதங். ஏஸோ சேவேதஸ்ஸ 17 அத்தோ². ஏவஞ்ச நங் தா⁴ரெய்யாதா²’’தி.
‘‘Paṇḍito, bhikkhave, mahākaccāno; mahāpañño, bhikkhave, mahākaccāno. Maṃ cepi tumhe, bhikkhave, etamatthaṃ paṭipuccheyyātha, ahampi evamevaṃ byākareyyaṃ yathā taṃ mahākaccānena byākataṃ. Eso cevetassa 18 attho. Evañca naṃ dhāreyyāthā’’ti.
இத³மவோச ப⁴க³வா. அத்தமனா தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பா⁴ஸிதங் அபி⁴னந்து³ந்தி.
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
உத்³தே³ஸவிப⁴ங்க³ஸுத்தங் நிட்டி²தங் அட்ட²மங்.
Uddesavibhaṅgasuttaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 8. உத்³தே³ஸவிப⁴ங்க³ஸுத்தவண்ணனா • 8. Uddesavibhaṅgasuttavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 8. உத்³தே³ஸவிப⁴ங்க³ஸுத்தவண்ணனா • 8. Uddesavibhaṅgasuttavaṇṇanā