Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya |
3. உபக்கிலேஸஸுத்தங்
3. Upakkilesasuttaṃ
23. ‘‘பஞ்சிமே, பி⁴க்க²வே, ஜாதரூபஸ்ஸ உபக்கிலேஸா, யேஹி உபக்கிலேஸேஹி உபக்கிலிட்ட²ங் ஜாதரூபங் ந சேவ முது³ ஹோதி ந ச கம்மனியங் ந ச பப⁴ஸ்ஸரங் பப⁴ங்கு³ ச ந ச ஸம்மா உபேதி கம்மாய. கதமே பஞ்ச? அயோ, லோஹங், திபு, ஸீஸங், ஸஜ்ஜ²ங் 1 – இமே கோ², பி⁴க்க²வே, பஞ்ச ஜாதரூபஸ்ஸ உபக்கிலேஸா , யேஹி உபக்கிலேஸேஹி உபக்கிலிட்ட²ங் ஜாதரூபங் ந சேவ முது³ ஹோதி ந ச கம்மனியங் ந ச பப⁴ஸ்ஸரங் பப⁴ங்கு³ ச ந ச ஸம்மா உபேதி கம்மாய. யதோ ச கோ², பி⁴க்க²வே, ஜாதரூபங் இமேஹி பஞ்சஹி உபக்கிலேஸேஹி விமுத்தங் 2 ஹோதி, தங் ஹோதி ஜாதரூபங் முது³ ச கம்மனியஞ்ச பப⁴ஸ்ஸரஞ்ச ந ச பப⁴ங்கு³ ஸம்மா உபேதி கம்மாய. யஸ்ஸா யஸ்ஸா ச 3 பிளந்த⁴னவிகதியா ஆகங்க²தி – யதி³ முத்³தி³காய யதி³ குண்ட³லாய யதி³ கீ³வெய்யகாய 4 யதி³ ஸுவண்ணமாலாய – தஞ்சஸ்ஸ அத்த²ங் அனுபோ⁴தி.
23. ‘‘Pañcime, bhikkhave, jātarūpassa upakkilesā, yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhaṃ jātarūpaṃ na ceva mudu hoti na ca kammaniyaṃ na ca pabhassaraṃ pabhaṅgu ca na ca sammā upeti kammāya. Katame pañca? Ayo, lohaṃ, tipu, sīsaṃ, sajjhaṃ 5 – ime kho, bhikkhave, pañca jātarūpassa upakkilesā , yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhaṃ jātarūpaṃ na ceva mudu hoti na ca kammaniyaṃ na ca pabhassaraṃ pabhaṅgu ca na ca sammā upeti kammāya. Yato ca kho, bhikkhave, jātarūpaṃ imehi pañcahi upakkilesehi vimuttaṃ 6 hoti, taṃ hoti jātarūpaṃ mudu ca kammaniyañca pabhassarañca na ca pabhaṅgu sammā upeti kammāya. Yassā yassā ca 7 piḷandhanavikatiyā ākaṅkhati – yadi muddikāya yadi kuṇḍalāya yadi gīveyyakāya 8 yadi suvaṇṇamālāya – tañcassa atthaṃ anubhoti.
‘‘ஏவமேவங் கோ², பி⁴க்க²வே, பஞ்சிமே சித்தஸ்ஸ உபக்கிலேஸா, யேஹி உபக்கிலேஸேஹி உபக்கிலிட்ட²ங் சித்தங் ந சேவ முது³ ஹோதி ந ச கம்மனியங் ந ச பப⁴ஸ்ஸரங் பப⁴ங்கு³ ச ந ச ஸம்மா ஸமாதி⁴யதி ஆஸவானங் க²யாய. கதமே பஞ்ச? காமச்ச²ந்தோ³, ப்³யாபாதோ³, தி²னமித்³த⁴ங் 9, உத்³த⁴ச்சகுக்குச்சங், விசிகிச்சா² – இமே கோ², பி⁴க்க²வே, பஞ்ச சித்தஸ்ஸ உபக்கிலேஸா யேஹி உபக்கிலேஸேஹி உபக்கிலிட்ட²ங் சித்தங் ந சேவ முது³ ஹோதி ந ச கம்மனியங் ந ச பப⁴ஸ்ஸரங் பப⁴ங்கு³ ச ந ச ஸம்மா ஸமாதி⁴யதி ஆஸவானங் க²யாய. யதோ ச கோ², பி⁴க்க²வே, சித்தங் இமேஹி பஞ்சஹி உபக்கிலேஸேஹி விமுத்தங் ஹோதி, தங் ஹோதி சித்தங் முது³ ச கம்மனியஞ்ச பப⁴ஸ்ஸரஞ்ச ந ச பப⁴ங்கு³ ஸம்மா ஸமாதி⁴யதி ஆஸவானங் க²யாய. யஸ்ஸ யஸ்ஸ ச அபி⁴ஞ்ஞாஸச்சி²கரணீயஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ சித்தங் அபி⁴னின்னாமேதி அபி⁴ஞ்ஞாஸச்சி²கிரியாய தத்ர தத்ரேவ ஸக்கி²ப⁴ப்³ப³தங் பாபுணாதி ஸதி ஸதி ஆயதனே.
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, pañcime cittassa upakkilesā, yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhaṃ cittaṃ na ceva mudu hoti na ca kammaniyaṃ na ca pabhassaraṃ pabhaṅgu ca na ca sammā samādhiyati āsavānaṃ khayāya. Katame pañca? Kāmacchando, byāpādo, thinamiddhaṃ 10, uddhaccakukkuccaṃ, vicikicchā – ime kho, bhikkhave, pañca cittassa upakkilesā yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhaṃ cittaṃ na ceva mudu hoti na ca kammaniyaṃ na ca pabhassaraṃ pabhaṅgu ca na ca sammā samādhiyati āsavānaṃ khayāya. Yato ca kho, bhikkhave, cittaṃ imehi pañcahi upakkilesehi vimuttaṃ hoti, taṃ hoti cittaṃ mudu ca kammaniyañca pabhassarañca na ca pabhaṅgu sammā samādhiyati āsavānaṃ khayāya. Yassa yassa ca abhiññāsacchikaraṇīyassa dhammassa cittaṃ abhininnāmeti abhiññāsacchikiriyāya tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane.
‘‘ஸோ ஸசே ஆகங்க²தி – ‘அனேகவிஹிதங் இத்³தி⁴வித⁴ங் பச்சனுப⁴வெய்யங் – ஏகோபி ஹுத்வா ப³ஹுதா⁴ அஸ்ஸங், ப³ஹுதா⁴பி ஹுத்வா ஏகோ அஸ்ஸங்; ஆவிபா⁴வங், திரோபா⁴வங்; திரோகுட்டங் திரோபாகாரங் திரோபப்³ப³தங் அஸஜ்ஜமானோ க³ச்செ²ய்யங், ஸெய்யதா²பி ஆகாஸே; பத²வியாபி உம்முஜ்ஜனிமுஜ்ஜங் கரெய்யங், ஸெய்யதா²பி உத³கே; உத³கேபி அபி⁴ஜ்ஜமானோ க³ச்செ²ய்யங், ஸெய்யதா²பி பத²வியங்; ஆகாஸேபி பல்லங்கேன கமெய்யங், ஸெய்யதா²பி பக்கீ² ஸகுணோ; இமேபி சந்தி³மஸூரியே 11 ஏவங்மஹித்³தி⁴கே ஏவங்மஹானுபா⁴வே பாணினா பரிமஸெய்யங் 12 பரிமஜ்ஜெய்யங் யாவ ப்³ரஹ்மலோகாபி காயேன வஸங் வத்தெய்ய’ந்தி, தத்ர தத்ரேவ ஸக்கி²ப⁴ப்³ப³தங் பாபுணாதி ஸதி ஸதி ஆயதனே.
‘‘So sace ākaṅkhati – ‘anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhaveyyaṃ – ekopi hutvā bahudhā assaṃ, bahudhāpi hutvā eko assaṃ; āvibhāvaṃ, tirobhāvaṃ; tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gaccheyyaṃ, seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ kareyyaṃ, seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāno gaccheyyaṃ, seyyathāpi pathaviyaṃ; ākāsepi pallaṅkena kameyyaṃ, seyyathāpi pakkhī sakuṇo; imepi candimasūriye 13 evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parimaseyyaṃ 14 parimajjeyyaṃ yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane.
‘‘ஸோ ஸசே ஆகங்க²தி – ‘தி³ப்³பா³ய ஸோததா⁴துயா விஸுத்³தா⁴ய அதிக்கந்தமானுஸிகாய உபோ⁴ ஸத்³தே³ ஸுணெய்யங் – தி³ப்³பே³ ச மானுஸே ச யே தூ³ரே ஸந்திகே சா’தி, தத்ர தத்ரேவ ஸக்கி²ப⁴ப்³ப³தங் பாபுணாதி ஸதி ஸதி ஆயதனே.
‘‘So sace ākaṅkhati – ‘dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya ubho sadde suṇeyyaṃ – dibbe ca mānuse ca ye dūre santike cā’ti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane.
‘‘ஸோ ஸசே ஆகங்க²தி – ‘பரஸத்தானங் பரபுக்³க³லானங் சேதஸா சேதோ பரிச்ச பஜானெய்யங் – ஸராக³ங் வா சித்தங் ஸராக³ங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், வீதராக³ங் வா சித்தங் வீதராக³ங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், ஸதோ³ஸங் வா சித்தங் ஸதோ³ஸங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், வீததோ³ஸங் வா சித்தங் வீததோ³ஸங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், ஸமோஹங் வா சித்தங் ஸமோஹங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், வீதமோஹங் வா சித்தங் வீதமோஹங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், ஸங்கி²த்தங் வா சித்தங் ஸங்கி²த்தங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், விக்கி²த்தங் வா சித்தங் விக்கி²த்தங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், மஹக்³க³தங் வா சித்தங் மஹக்³க³தங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், அமஹக்³க³தங் வா சித்தங் அமஹக்³க³தங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், ஸஉத்தரங் வா சித்தங் ஸஉத்தரங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், அனுத்தரங் வா சித்தங் அனுத்தரங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், ஸமாஹிதங் வா சித்தங் ஸமாஹிதங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், அஸமாஹிதங் வா சித்தங் அஸமாஹிதங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், விமுத்தங் வா சித்தங் விமுத்தங் சித்தந்தி பஜானெய்யங், அவிமுத்தங் வா சித்தங் அவிமுத்தங் சித்தந்தி பஜானெய்ய’ந்தி, தத்ர தத்ரேவ ஸக்கி²ப⁴ப்³ப³தங் பாபுணாதி ஸதி ஸதி ஆயதனே.
‘‘So sace ākaṅkhati – ‘parasattānaṃ parapuggalānaṃ cetasā ceto paricca pajāneyyaṃ – sarāgaṃ vā cittaṃ sarāgaṃ cittanti pajāneyyaṃ, vītarāgaṃ vā cittaṃ vītarāgaṃ cittanti pajāneyyaṃ, sadosaṃ vā cittaṃ sadosaṃ cittanti pajāneyyaṃ, vītadosaṃ vā cittaṃ vītadosaṃ cittanti pajāneyyaṃ, samohaṃ vā cittaṃ samohaṃ cittanti pajāneyyaṃ, vītamohaṃ vā cittaṃ vītamohaṃ cittanti pajāneyyaṃ, saṃkhittaṃ vā cittaṃ saṃkhittaṃ cittanti pajāneyyaṃ, vikkhittaṃ vā cittaṃ vikkhittaṃ cittanti pajāneyyaṃ, mahaggataṃ vā cittaṃ mahaggataṃ cittanti pajāneyyaṃ, amahaggataṃ vā cittaṃ amahaggataṃ cittanti pajāneyyaṃ, sauttaraṃ vā cittaṃ sauttaraṃ cittanti pajāneyyaṃ, anuttaraṃ vā cittaṃ anuttaraṃ cittanti pajāneyyaṃ, samāhitaṃ vā cittaṃ samāhitaṃ cittanti pajāneyyaṃ, asamāhitaṃ vā cittaṃ asamāhitaṃ cittanti pajāneyyaṃ, vimuttaṃ vā cittaṃ vimuttaṃ cittanti pajāneyyaṃ, avimuttaṃ vā cittaṃ avimuttaṃ cittanti pajāneyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane.
‘‘ஸோ ஸசே ஆகங்க²தி – ‘அனேகவிஹிதங் புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸரெய்யங், ஸெய்யதி²த³ங் 15 – ஏகம்பி ஜாதிங் த்³வேபி ஜாதியோ திஸ்ஸோபி ஜாதியோ சதஸ்ஸோபி ஜாதியோ பஞ்சபி ஜாதியோ த³ஸபி ஜாதியோ வீஸம்பி ஜாதியோ திங்ஸம்பி ஜாதியோ சத்தாரீஸம்பி ஜாதியோ பஞ்ஞாஸம்பி ஜாதியோ ஜாதிஸதம்பி ஜாதிஸஹஸ்ஸம்பி ஜாதிஸதஸஹஸ்ஸம்பி அனேகேபி ஸங்வட்டகப்பே அனேகேபி விவட்டகப்பே அனேகேபி ஸங்வட்டவிவட்டகப்பே – அமுத்ராஸிங் ஏவங்னாமோ ஏவங்கொ³த்தோ ஏவங்வண்ணோ ஏவமாஹாரோ ஏவங்ஸுக²து³க்க²ப்படிஸங்வேதீ³ ஏவமாயுபரியந்தோ, ஸோ ததோ சுதோ அமுத்ர உத³பாதி³ங்; தத்ராபாஸிங் ஏவங்னாமோ ஏவங்கொ³த்தோ ஏவங்வண்ணோ ஏவமாஹாரோ ஏவங்ஸுக²து³க்க²ப்படிஸங்வேதீ³ ஏவமாயுபரியந்தோ, ஸோ ததோ சுதோ இதூ⁴பபன்னோதி, இதி ஸாகாரங் ஸஉத்³தே³ஸங் அனேகவிஹிதங் புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸரெய்ய’ந்தி, தத்ர தத்ரேவ ஸக்கி²ப⁴ப்³ப³தங் பாபுணாதி ஸதி ஸதி ஆயதனே.
‘‘So sace ākaṅkhati – ‘anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussareyyaṃ, seyyathidaṃ 16 – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattārīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe – amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapannoti, iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussareyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane.
‘‘ஸோ ஸசே ஆகங்க²தி – ‘தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா விஸுத்³தே⁴ன அதிக்கந்தமானுஸகேன ஸத்தே பஸ்ஸெய்யங் சவமானே உபபஜ்ஜமானே ஹீனே பணீதே ஸுவண்ணே து³ப்³ப³ண்ணே, ஸுக³தே து³க்³க³தே யதா²கம்மூபகே³ ஸத்தே பஜானெய்யங் – இமே வத பொ⁴ந்தோ ஸத்தா காயது³ச்சரிதேன ஸமன்னாக³தா வசீது³ச்சரிதேன ஸமன்னாக³தா மனோது³ச்சரிதேன ஸமன்னாக³தா அரியானங் உபவாத³கா மிச்சா²தி³ட்டி²கா மிச்சா²தி³ட்டி²கம்மஸமாதா³னா, தே காயஸ்ஸ பே⁴தா³ பரங் மரணா அபாயங் து³க்³க³திங் வினிபாதங் நிரயங் உபபன்னா; இமே வா பன பொ⁴ந்தோ ஸத்தா காயஸுசரிதேன ஸமன்னாக³தா வசீஸுசரிதேன ஸமன்னாக³தா மனோஸுசரிதேன ஸமன்னாக³தா அரியானங் அனுபவாத³கா ஸம்மாதி³ட்டி²கா ஸம்மாதி³ட்டி²கம்மஸமாதா³னா, தே காயஸ்ஸ பே⁴தா³ பரங் மரணா ஸுக³திங் ஸக்³க³ங் லோகங் உபபன்னாதி, இதி தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா விஸுத்³தே⁴ன அதிக்கந்தமானுஸகேன ஸத்தே பஸ்ஸெய்யங் சவமானே உபபஜ்ஜமானே ஹீனே பணீதே ஸுவண்ணே து³ப்³ப³ண்ணே, ஸுக³தே து³க்³க³தே யதா²கம்மூபகே³ ஸத்தே பஜானெய்ய’ந்தி, தத்ர தத்ரேவ ஸக்கி²ப⁴ப்³ப³தங் பாபுணாதி ஸதி ஸதி ஆயதனே.
‘‘So sace ākaṅkhati – ‘dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passeyyaṃ cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe, sugate duggate yathākammūpage satte pajāneyyaṃ – ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacīduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaṃ upavādakā micchādiṭṭhikā micchādiṭṭhikammasamādānā, te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā; ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacīsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaṃ anupavādakā sammādiṭṭhikā sammādiṭṭhikammasamādānā, te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannāti, iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passeyyaṃ cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe, sugate duggate yathākammūpage satte pajāneyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane.
‘‘ஸோ ஸசே ஆகங்க²தி – ‘ஆஸவானங் க²யா அனாஸவங் சேதோவிமுத்திங் பஞ்ஞாவிமுத்திங் தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா ஸச்சி²கத்வா உபஸம்பஜ்ஜ விஹரெய்ய’ந்தி, தத்ர தத்ரேவ ஸக்கி²ப⁴ப்³ப³தங் பாபுணாதி ஸதி ஸதி ஆயதனே’’தி. ததியங்.
‘‘So sace ākaṅkhati – ‘āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihareyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati sati āyatane’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 3. உபக்கிலேஸஸுத்தவண்ணனா • 3. Upakkilesasuttavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 3-4. உபக்கிலேஸஸுத்தாதி³வண்ணனா • 3-4. Upakkilesasuttādivaṇṇanā