| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய (டீகா) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
3. உபனிஸஸுத்தவண்ணனா
3. Upanisasuttavaṇṇanā
23. ஜானதோ பஸ்ஸதோதி எத்த² த³ஸ்ஸனங் பஞ்ஞாசக்கு²னாவ த³ஸ்ஸனங் அதி⁴ப்பேதங், ந மங்ஸசக்கு²னாதி ஆஹ ‘‘த்³வேபி பதா³னி ஏகத்தா²னீ’’தி. ஏவங் ஸந்தேபீதி பத³த்³வயஸ்ஸ ஏகத்த²த்தேபி ஞாணலக்க²ணஞாணப்பபா⁴வவிஸயஸ்ஸ்ஸ ததா²த³ஸ்ஸனபா⁴வாவிரோத⁴னாதி அத்தோ². தேனாஹ ‘‘ஜானநலக்க²ணஞ்ஹி ஞாண’’ந்திஆதி³. ஞாணப்பபா⁴வந்தி ஞாணானுபா⁴வேன ஞாணகிச்சவிஸயோபா⁴ஸந்தி அத்தோ². தேனாஹ ‘‘ஞாணேன விவட்டே த⁴ம்மே பஸ்ஸதீ’’தி. ஜானதோ பஸ்ஸதோதி ச ஜானநத³ஸ்ஸனமுகே²ன புக்³க³லாதி⁴ட்டா²னா தே³ஸனா பவத்தாதி ஆஹ – ‘‘ஞாணலக்க²ணங் உபாதா³யா’’திஆதி³. ஜானதோதி வா புப்³ப³பா⁴க³ஞாணேன ஜானதோ, அபரபா⁴கே³ன ஞாணேன பஸ்ஸதோ. ஜானதோதி வா வத்வா ந ஜானநங் அனுஸ்ஸவாகாரபரிவிதக்கமத்தவஸேன இதா⁴தி⁴ப்பேதங், அத² கோ² ரூபானி விய சக்கு²விஞ்ஞாணேன ரூபாதீ³னி தேஸஞ்ச ஸமுத³யாதி³கே பச்சக்கே² கத்வா த³ஸ்ஸனந்தி விபா⁴வேதுங் ‘‘பஸ்ஸதோ’’தி வுத்தந்தி ஏவங் வா எத்த² அத்தோ².
23.Jānato passatoti ettha dassanaṃ paññācakkhunāva dassanaṃ adhippetaṃ, na maṃsacakkhunāti āha ‘‘dvepi padāni ekatthānī’’ti. Evaṃ santepīti padadvayassa ekatthattepi ñāṇalakkhaṇañāṇappabhāvavisayasssa tathādassanabhāvāvirodhanāti attho. Tenāha ‘‘jānanalakkhaṇañhi ñāṇa’’ntiādi. Ñāṇappabhāvanti ñāṇānubhāvena ñāṇakiccavisayobhāsanti attho. Tenāha ‘‘ñāṇena vivaṭṭe dhamme passatī’’ti. Jānato passatoti ca jānanadassanamukhena puggalādhiṭṭhānā desanā pavattāti āha – ‘‘ñāṇalakkhaṇaṃ upādāyā’’tiādi. Jānatoti vā pubbabhāgañāṇena jānato, aparabhāgena ñāṇena passato. Jānatoti vā vatvā na jānanaṃ anussavākāraparivitakkamattavasena idhādhippetaṃ, atha kho rūpāni viya cakkhuviññāṇena rūpādīni tesañca samudayādike paccakkhe katvā dassananti vibhāvetuṃ ‘‘passato’’ti vuttanti evaṃ vā ettha attho.
ஆஸவானங் க²யந்தி ஆஸவானங் அச்சந்தப்பஹானங். ஸோ பன தேஸங் அனுப்பாத³னிரோதோ⁴ ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ங் அபா⁴வோ ஏவாதி ஆஹ ‘‘அஸமுப்பாதோ³ கீ²ணாகாரோ நத்தி²பா⁴வோ’’தி. ஆஸவக்க²யஸத்³த³ஸ்ஸ கீ²ணாகாராதீ³ஸு ஆக³தட்டா²னங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஆஸவானங் க²யா’’திஆதி³ வுத்தங். உஜுமக்³கா³னுஸாரினோதி கிலேஸவங்ககாயவங்காதீ³னங் பஹானேன உஜுபூ⁴தே ஸவிபஸ்ஸனாஹெட்டி²மமக்³க³த⁴ம்மே அனுஸ்ஸரந்தஸ்ஸ. யதே³வ ஹிஸ்ஸ பரிக்கீ²ணங். க²யஸ்மிங் பட²மங் ஞாணங் ‘‘ததோ அஞ்ஞா அனந்தரா’’தி க²யஸங்கா²தே அக்³க³மக்³கே³ தப்பரியாபன்னமேவ ஞாணங் பட²மங் உப்பஜ்ஜதி, தத³னந்தரங் பன அஞ்ஞா அரஹத்தந்தி. யதி³பி கா³தா²ய ‘‘க²யஸ்மிங்’’இச்சேவ வுத்தங், ஸமுச்சே²த³வஸேன பன ‘‘ஆஸவே கீ²ணே மக்³கோ³ க²யோ’’தி வுச்சதீதி ஆஹ ‘‘மக்³கோ³ ஆஸவக்க²யோதி வுத்தோ’’தி. ஸமணோதி ஸமிதபாபோ அதி⁴ப்பேதோ, ஸோ பன கீ²ணாஸவோ ஹோதீதி. ‘‘ஆஸவானங் க²யா’’தி இத⁴ ப²லங், பரியாயேன பன ஆஸவக்க²யோ மக்³கோ³, தேன பத்தப்³ப³தோ ப²லங். ஏதேனேவ நிப்³பா³னஸ்ஸபி ஆஸவக்க²யபா⁴வோ வுத்தோதி வேதி³தப்³போ³.
Āsavānaṃ khayanti āsavānaṃ accantappahānaṃ. So pana tesaṃ anuppādanirodho sabbena sabbaṃ abhāvo evāti āha ‘‘asamuppādo khīṇākāro natthibhāvo’’ti. Āsavakkhayasaddassa khīṇākārādīsu āgataṭṭhānaṃ dassetuṃ ‘‘āsavānaṃ khayā’’tiādi vuttaṃ. Ujumaggānusārinoti kilesavaṅkakāyavaṅkādīnaṃ pahānena ujubhūte savipassanāheṭṭhimamaggadhamme anussarantassa. Yadeva hissa parikkhīṇaṃ. Khayasmiṃ paṭhamaṃ ñāṇaṃ ‘‘tato aññā anantarā’’ti khayasaṅkhāte aggamagge tappariyāpannameva ñāṇaṃ paṭhamaṃ uppajjati, tadanantaraṃ pana aññā arahattanti. Yadipi gāthāya ‘‘khayasmiṃ’’icceva vuttaṃ, samucchedavasena pana ‘‘āsave khīṇe maggo khayo’’ti vuccatīti āha ‘‘maggo āsavakkhayoti vutto’’ti. Samaṇoti samitapāpo adhippeto, so pana khīṇāsavo hotīti. ‘‘Āsavānaṃ khayā’’ti idha phalaṃ, pariyāyena pana āsavakkhayo maggo, tena pattabbato phalaṃ. Eteneva nibbānassapi āsavakkhayabhāvo vuttoti veditabbo.
ஜானதோ ஏவ பஸ்ஸதோ ஏவாதி ஏவமெத்த² நியமோ இச்சி²தோ, ந அஞ்ஞதா² விஸேஸாபா⁴வதோ அனிட்டா²பன்னோவாதி தஸ்ஸ நியமஸ்ஸ ப²லங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘நோ அஜானதோ நோ அபஸ்ஸதோ’’தி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘யோ பன ந ஜானாதி, ந பஸ்ஸதி, தஸ்ஸ நோ வதா³மீதி அத்தோ²’’தி. இமினா க²ந்தா⁴னங் பரிஞ்ஞா ஆஸவக்க²யஸ்ஸ ஏகந்திககாரணந்தி த³ஸ்ஸேதி. ஏதேனாதி ‘‘நோ அஜானதோ, நோ அபஸ்ஸதோ’’தி ஏதேன வசனேன. தே படிக்கி²த்தாதி கே பன தேதி? ‘‘பா³லே ச பண்டி³தே ச ஸந்தா⁴வித்வா ஸங்ஸரித்வா து³க்க²ஸ்ஸந்தங் கரிஸ்ஸந்தி (தீ³॰ நி॰ 1.168; ம॰ நி॰ 2.228) அஹேதூ அப்பச்சயா ஸத்தா விஸுஜ்ஜ²ந்தீ’’தி (தீ³॰ நி॰ 1.168; ம॰ நி॰ 2.101, 227) ஏவமாதி³வாதா³. தேஸு கேசி அபி⁴ஜாதிஸங்கந்திமத்தேன ஸங்ஸாரஸுத்³தி⁴ங் படிஜானந்தி, அஞ்ஞே இஸ்ஸரபஜாபதிகாரணாதி³வஸேன. தயித³ங் ஸப்³ப³ங் ஸங்ஸாராதீ³ஹீதி எத்தே²வ ஸங்க³ஹிதந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். புரிமேன பத³த்³வயேனாதி ‘‘ஜானதோ பஸ்ஸதோ’’தி இமினா பத³த்³வயேன. உபாயோ வுத்தோ ‘‘ஆஸவக்க²யா’’தி அதி⁴காரதோ. இமினாதி ‘‘நோ அஜானதோ, நோ அபஸ்ஸதோ’’தி இமினா பத³த்³வயேன. அனுபாயோ ஹோதி ஏஸ ஆஸவானங் க²யஸ்ஸ, யதி³த³ங் பஞ்சன்னங் க²ந்தா⁴னங் அபரிஞ்ஞாதி ‘‘ஜானதோ பஸ்ஸதோ’’தி இமினாவ அனியமவசனேன அனுபாயபடிஸேதோ⁴பி அத்த²தோ போ³தி⁴தோ ஹோதீதி. தமேவ ஹி அத்த²தோ போ³தி⁴தபா⁴வங் விபா⁴வேதுங் ஏவங் ஸங்வண்ணனா கதாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Jānato eva passato evāti evamettha niyamo icchito, na aññathā visesābhāvato aniṭṭhāpannovāti tassa niyamassa phalaṃ dassetuṃ ‘‘no ajānato no apassato’’ti vuttanti āha ‘‘yo pana na jānāti, na passati, tassa no vadāmīti attho’’ti. Iminā khandhānaṃ pariññā āsavakkhayassa ekantikakāraṇanti dasseti. Etenāti ‘‘no ajānato, no apassato’’ti etena vacanena. Te paṭikkhittāti ke pana teti? ‘‘Bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissanti (dī. ni. 1.168; ma. ni. 2.228) ahetū appaccayā sattā visujjhantī’’ti (dī. ni. 1.168; ma. ni. 2.101, 227) evamādivādā. Tesu keci abhijātisaṅkantimattena saṃsārasuddhiṃ paṭijānanti, aññe issarapajāpatikāraṇādivasena. Tayidaṃ sabbaṃ saṃsārādīhīti ettheva saṅgahitanti daṭṭhabbaṃ. Purimena padadvayenāti ‘‘jānato passato’’ti iminā padadvayena. Upāyo vutto ‘‘āsavakkhayā’’ti adhikārato. Imināti ‘‘no ajānato, no apassato’’ti iminā padadvayena. Anupāyo hoti esa āsavānaṃ khayassa, yadidaṃ pañcannaṃ khandhānaṃ apariññāti ‘‘jānato passato’’ti imināva aniyamavacanena anupāyapaṭisedhopi atthato bodhito hotīti. Tameva hi atthato bodhitabhāvaṃ vibhāvetuṃ evaṃ saṃvaṇṇanā katāti daṭṭhabbaṃ.
த³ப்³ப³ஜாதிகோதி த³ப்³ப³ரூபோ. ஸோ ஹி ‘‘த்³ரப்³யோ’’தி வுச்சதி ‘‘த்³ரப்³யங் வினஸ்ஸதி நாத்³ரப்³ய’’ந்திஆதீ³ஸு. த³ப்³ப³ஜாதிகோ வா ஸாரஸபா⁴வோ, ஸாருப்பஸீலாசாரோதி அத்தோ². யதா²ஹ ‘‘ந கோ² த³ப்³ப³ த³ப்³பா³ ஏவங் நிப்³பே³டெ²ந்தீ’’தி (பாரா॰ 384). வத்தஸீஸே ட²த்வாதி வத்தங் உத்தமங் து⁴ரங் கத்வா. யோ ஹி பரிஸுத்³தா⁴ஜீவோ காதுங் அஜானந்தானங் ஸப்³ரஹ்மசாரீனங் அத்தனோ வா வஸ்ஸவாதாதி³படிபா³ஹனத்த²ங் ச²த்தாதீ³னி கரோதி, ஸோ வத்தஸீஸே ட²த்வா கரோதி நாம. பத³ட்டா²னங் ந ஹோதீதி ந வத்தப்³ப³ங் நாத²கரணத⁴ம்மபா⁴வேன மக்³க³ப²லாதி⁴க³மஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயபா⁴வதோ. வுத்தஞ்ஹி ‘‘யானி தானி ஸப்³ரஹ்மசாரீனங் உச்சாவசானி கிச்சகரணீயானி, தத்த² த³க்கோ² ஹோதீ’’திஆதி³ (தீ³॰ நி॰ 3.345). ஏவங் ஜானதோதி ஏவங் வேஜ்ஜகம்மாதீ³னங் ஜானநஹேது மிச்சா²ஜீவபச்சயா காமாஸவாத³யோ ஆஸவா வட்³ட⁴ந்தியேவ, ந பஹீயந்தி. ‘‘ஏவங் கோ²…பே॰… ஆஸவானங் க²யோ ஹோதீ’’தி இமாய பாளியா அரஹத்தஸ்ஸேவ க³ஹணங் யுத்தங் ப²லக்³க³ஹணேன ஹேதுனோ அவுத்தஸித்³த⁴த்தா. தேனாஹ ‘‘ஆஸவானங் க²யந்தே ஜாதத்தா’’தி.
Dabbajātikoti dabbarūpo. So hi ‘‘drabyo’’ti vuccati ‘‘drabyaṃ vinassati nādrabya’’ntiādīsu. Dabbajātiko vā sārasabhāvo, sāruppasīlācāroti attho. Yathāha ‘‘na kho dabba dabbā evaṃ nibbeṭhentī’’ti (pārā. 384). Vattasīse ṭhatvāti vattaṃ uttamaṃ dhuraṃ katvā. Yo hi parisuddhājīvo kātuṃ ajānantānaṃ sabrahmacārīnaṃ attano vā vassavātādipaṭibāhanatthaṃ chattādīni karoti, so vattasīse ṭhatvā karoti nāma. Padaṭṭhānaṃ na hotīti na vattabbaṃ nāthakaraṇadhammabhāvena maggaphalādhigamassa upanissayabhāvato. Vuttañhi ‘‘yāni tāni sabrahmacārīnaṃ uccāvacāni kiccakaraṇīyāni, tattha dakkho hotī’’tiādi (dī. ni. 3.345). Evaṃ jānatoti evaṃ vejjakammādīnaṃ jānanahetu micchājīvapaccayā kāmāsavādayo āsavā vaḍḍhantiyeva, na pahīyanti. ‘‘Evaṃ kho…pe… āsavānaṃ khayo hotī’’ti imāya pāḷiyā arahattasseva gahaṇaṃ yuttaṃ phalaggahaṇena hetuno avuttasiddhattā. Tenāha ‘‘āsavānaṃ khayante jātattā’’ti.
ஆக³மனங் ஆக³மோ, தங் ஆவஹதீதி ஆக³மனீயா, புப்³ப³பா⁴க³படிபதா³. க²யஸ்மிந்தி பா⁴வேனபா⁴வலக்க²ணே பு⁴ம்மங், க²யேதி பன விஸயே. தேனாஹ ‘‘ஆஸவக்க²யஸங்கா²தே’’தி. உபனிஸீத³தி ப²லங் எத்தா²தி காரணங் உபனிஸா. அரஹத்தப²லவிமுத்தி உக்கட்ட²னித்³தே³ஸதோ. ஸாதி விமுத்தி. அஸ்ஸாதி பச்சவெக்க²ணஞாணஸ்ஸ. மனஸ்மிங் விவட்டனிஸ்ஸிதே பன அனந்தரூபனிஸ்ஸயாபி பச்சயா ஸம்ப⁴வந்தீதி ‘‘லப்³ப⁴மானவஸேன பச்சயபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³’’தி வுத்தங்.
Āgamanaṃ āgamo, taṃ āvahatīti āgamanīyā, pubbabhāgapaṭipadā. Khayasminti bhāvenabhāvalakkhaṇe bhummaṃ, khayeti pana visaye. Tenāha ‘‘āsavakkhayasaṅkhāte’’ti. Upanisīdati phalaṃ etthāti kāraṇaṃ upanisā. Arahattaphalavimutti ukkaṭṭhaniddesato. Sāti vimutti. Assāti paccavekkhaṇañāṇassa. Manasmiṃ vivaṭṭanissite pana anantarūpanissayāpi paccayā sambhavantīti ‘‘labbhamānavasena paccayabhāvo veditabbo’’ti vuttaṃ.
விரஜ்ஜதி அஸேஸஸங்கா²ரதோ ஏதேனாதி விராகோ³, மக்³கோ³. நிப்³பி³ந்த³தி ஏதாயாதி நிப்³பி³தா³, ப³லவவிபஸ்ஸனா. தேனாஹ ‘‘ஏதேனா’’திஆதி³. படிஸங்கா²னுபஸ்ஸனாபி முச்சிதுகம்யதாபக்கி²கா ஏவாதி அதி⁴ப்பாயேன ‘‘சதுன்னங் ஞாணானங் அதி⁴வசன’’ந்தி வுத்தங். ‘‘யாவ மக்³கா³மக்³க³ஞாணத³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴, தாவ தருணவிபஸ்ஸனா’’தி ஹி வசனதோ உபக்கிலேஸவிமுத்தஉத³யப்³ப³யஞாணதோ பரங் ப³லவவிபஸ்ஸனா. ரூபாரூபத⁴ம்மானங் விஸேஸபூ⁴தோ ஸாமஞ்ஞபூ⁴தோ ச யோ யோ ஸபா⁴வோ யதா²ஸபா⁴வோ, தஸ்ஸ ஜானநங் யதா²ஸபா⁴வஜானநங். ததே³வ த³ஸ்ஸனங். பச்சக்க²கரணத்தே²ன ஞாதபரிஞ்ஞா தீரணபரிஞ்ஞா ச க³ஹிதா ஹோதி. தேனாஹ ‘‘தருணவிபஸ்ஸன’’ந்திஆதி³. ஸங்கா²ரபரிச்சே²தே³ஞாணந்தி நாமரூபபரிக்³க³ஹஞாணங் வத³தி. கங்கா²விதரணங் பச்சயபரிக்³க³ஹோ த⁴ம்மட்டி²திஞாணந்திபி வுச்சதி. நயவிபஸ்ஸனாதி³கங் அனுபஸ்ஸனாஞாணங் ஸம்மஸனங். மக்³கா³மக்³கே³ஞாணந்தி மக்³கா³மக்³க³ங் வவத்த²பெத்வா டி²தங் ஞாணங். ஸோ ஹி பாத³கஜ்ஜா²னஸமாதி⁴ தருணவிபஸ்ஸனாய பச்சயோ ஹோதி. ‘‘ஸமாஹிதோ யதா²பூ⁴தங் பஜானாதி பஸ்ஸதீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 3.5.; 4.99; 5.1071) ஹி வுத்தங்.
Virajjati asesasaṅkhārato etenāti virāgo, maggo. Nibbindati etāyāti nibbidā, balavavipassanā. Tenāha ‘‘etenā’’tiādi. Paṭisaṅkhānupassanāpi muccitukamyatāpakkhikā evāti adhippāyena ‘‘catunnaṃ ñāṇānaṃ adhivacana’’nti vuttaṃ. ‘‘Yāva maggāmaggañāṇadassanavisuddhi, tāva taruṇavipassanā’’ti hi vacanato upakkilesavimuttaudayabbayañāṇato paraṃ balavavipassanā. Rūpārūpadhammānaṃ visesabhūto sāmaññabhūto ca yo yo sabhāvo yathāsabhāvo, tassa jānanaṃ yathāsabhāvajānanaṃ. Tadeva dassanaṃ. Paccakkhakaraṇatthena ñātapariññā tīraṇapariññā ca gahitā hoti. Tenāha ‘‘taruṇavipassana’’ntiādi. Saṅkhāraparicchedeñāṇanti nāmarūpapariggahañāṇaṃ vadati. Kaṅkhāvitaraṇaṃ paccayapariggaho dhammaṭṭhitiñāṇantipi vuccati. Nayavipassanādikaṃ anupassanāñāṇaṃ sammasanaṃ. Maggāmaggeñāṇanti maggāmaggaṃ vavatthapetvā ṭhitaṃ ñāṇaṃ. So hi pādakajjhānasamādhi taruṇavipassanāya paccayo hoti. ‘‘Samāhito yathābhūtaṃ pajānāti passatī’’ti (saṃ. ni. 3.5.; 4.99; 5.1071) hi vuttaṃ.
புப்³ப³பா⁴க³ஸுக²ந்தி உபசாரஜ்ஜா²னஸஹிதஸுக²ங். த³ரத² படிப்பஸ்ஸத்³தீ⁴தி காமச்ச²ந்தா³தி³கிலேஸத³ரத²ஸ்ஸ படிபஸ்ஸம்ப⁴னங். ‘‘ஸுக²ங்பாஹங், பி⁴க்க²வே, ஸஉபனிஸங் வதா³மீ’’தி எத்த² அதி⁴ப்பேதஸுக²ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அப்பனாபுப்³ப³பா⁴க³ஸ்ஸ ஸுக²ஸ்ஸா’’தி வுத்தங். ‘‘பஸ்ஸத்³த⁴காயோ ஸுக²ங் வேதே³தீ’’தி (தீ³॰ நி॰ 1.466;3.359; அ॰நி॰ 1.3.96) வுத்தஅப்பனாஸுக²ஸ்ஸ பஸ்ஸத்³தி⁴யா பச்சயத்தே வத்தப்³ப³மேவ நத்தி². ஸுக²ந்தி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. ப³லவபீதீதி ப²ரணலக்க²ணப்பத்தா பீதி. தாதி³ஸா ஹி விதக்கவிசாரஸுக²ஸமாதீ⁴ஹி லத்³த⁴ப்பச்சயா நீவரணங் விக்க²ம்ப⁴ந்தீ தங்னிமித்தங் த³ரத²ங் பரிளாஹங் படிபஸ்ஸம்பே⁴தி. தேனாஹ ‘‘ஸா ஹி த³ரத²ப்பஸ்ஸத்³தி⁴யா பச்சயோ ஹோதீ’’தி. து³ப்³ப³லபீதீதி தருணபீதி. தேனாஹ ‘‘ஸா ஹி ப³லவபீதியா பச்சயோ ஹோதீ’’தி. ஸத்³தா⁴தி ரதனத்தயகு³ணானங் கம்மப²லஸ்ஸ ச ஸத்³த³ஹனவஸேன பவத்தோ அதி⁴மொக்கோ², ஸா பன யஸ்மா அத்தனோ விஸயே புனப்புனங் உப்பஜ்ஜதி, ந ஏகவாரமேவ, தஸ்மா ஆஹ ‘‘அபராபரங் உப்பஜ்ஜனஸத்³தா⁴’’தி. யஸ்மா ஸத்³த³ஹந்தோ ஸத்³தெ⁴ய்யவத்து²ஸ்மிங் பமுதி³தோ ஹோதி, தஸ்மா ஆஹ ‘‘ஸா ஹி து³ப்³ப³லபீதியா பச்சயோ ஹோதீ’’தி. து³க்க²து³க்கா²தி³பே⁴த³ஸ்ஸ ஸப்³ப³ஸ்ஸபி து³க்க²ஸ்ஸ வட்டது³க்க²ந்தோக³த⁴த்தா தஸ்ஸ ச இதா⁴தி⁴ப்பேதத்தா வுத்தங் ‘‘து³க்க²ந்தி வட்டது³க்க²’’ந்தி. ஜராமரணது³க்க²ந்தி கேசி, ஸோகாத³யோ சாதி அபரே. தது³ப⁴யஸ்ஸபி ஸங்க³ண்ஹனதோ பட²மோ ஏவத்தோ² யுத்தோ. யஸ்மா து³க்க²ப்பத்தோ கம்மஸ்ஸ ப²லானி ஸத்³த³ஹதி, ரதனத்தயே ச பஸாத³ங் உப்பாதே³தி, தஸ்மா வுத்தங் ‘‘தஞ்ஹி அபராபரஸத்³தா⁴ய பச்சயோ ஹோதீ’’தி. யஸ்மா ‘‘ஆசரியானங் ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா பவத்திது³க்க²’’ந்தி சிந்தயதோ ‘‘ஏகந்ததோ அயங் த⁴ம்மோ இமஸ்ஸ து³க்க²ஸ்ஸ ஸமதிக்கமாய ஹோதீ’’தி ஸத்³தா⁴ உப்பஜ்ஜதி. தேனாஹ ‘‘த⁴ம்மங் ஸுத்வா ததா²க³தே ஸத்³த⁴ங் படிலப⁴தீ’’திஆதி³ (தீ³॰ நி॰ 1.191). ஸவிகாராதி உப்பாத³விகாரேன ஸவிகாரா க²ந்த⁴ஜாதி ஜாயனட்டே²ன. ஜாதியா பன அஸதி தத்த² தத்த² ப⁴வே நத்தி² து³க்க²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோதி ஆஹ ‘‘ஸா ஹி வட்டது³க்க²ஸ்ஸ பச்சயோ’’தி. கம்மப⁴வோதி கம்மப⁴வாதி³கோ திவிதோ⁴பி கம்மப⁴வோ. ஸோ ஹி உபபத்திப⁴வஸ்ஸ பச்சயோ. ஏவமாதி³ங் ஸந்தா⁴யாஹ ‘‘ஏதேனுபாயேனா’’தி. ஸேஸபதா³னீதி உபாதா³னாதி³பதா³னி. அனுலோமஞாணங் ஸங்கா²ருபெக்கா²பக்கி²கத்தா நிப்³பா³னக்³க³ஹணேன க³ஹிதங், கொ³த்ரபு⁴ஞாணங் பட²மமக்³க³ஸ்ஸ ஆவஜ்ஜனங். ஸோ ஹி தேன விபஸ்ஸனாய கிஞ்சி கிஞ்சி விஸேஸட்டா²னங் கயிரதீதி தங் அனாமஸித்வா நிப்³பி³தூ³பனிஸோ விராகோ³தி ‘‘விராகோ³’’இச்சேவ வுத்தங்.
Pubbabhāgasukhanti upacārajjhānasahitasukhaṃ. Daratha paṭippassaddhīti kāmacchandādikilesadarathassa paṭipassambhanaṃ. ‘‘Sukhaṃpāhaṃ, bhikkhave, saupanisaṃ vadāmī’’ti ettha adhippetasukhaṃ dassetuṃ ‘‘appanāpubbabhāgassa sukhassā’’ti vuttaṃ. ‘‘Passaddhakāyo sukhaṃ vedetī’’ti (dī. ni. 1.466;3.359; a.ni. 1.3.96) vuttaappanāsukhassa passaddhiyā paccayatte vattabbameva natthi. Sukhanti etthāpi eseva nayo. Balavapītīti pharaṇalakkhaṇappattā pīti. Tādisā hi vitakkavicārasukhasamādhīhi laddhappaccayā nīvaraṇaṃ vikkhambhantī taṃnimittaṃ darathaṃ pariḷāhaṃ paṭipassambheti. Tenāha ‘‘sā hi darathappassaddhiyā paccayo hotī’’ti. Dubbalapītīti taruṇapīti. Tenāha ‘‘sā hi balavapītiyā paccayo hotī’’ti. Saddhāti ratanattayaguṇānaṃ kammaphalassa ca saddahanavasena pavatto adhimokkho, sā pana yasmā attano visaye punappunaṃ uppajjati, na ekavārameva, tasmā āha ‘‘aparāparaṃ uppajjanasaddhā’’ti. Yasmā saddahanto saddheyyavatthusmiṃ pamudito hoti, tasmā āha ‘‘sā hi dubbalapītiyā paccayo hotī’’ti. Dukkhadukkhādibhedassa sabbassapi dukkhassa vaṭṭadukkhantogadhattā tassa ca idhādhippetattā vuttaṃ ‘‘dukkhanti vaṭṭadukkha’’nti. Jarāmaraṇadukkhanti keci, sokādayo cāti apare. Tadubhayassapi saṅgaṇhanato paṭhamo evattho yutto. Yasmā dukkhappatto kammassa phalāni saddahati, ratanattaye ca pasādaṃ uppādeti, tasmā vuttaṃ ‘‘tañhi aparāparasaddhāya paccayo hotī’’ti. Yasmā ‘‘ācariyānaṃ santike dhammaṃ sutvā pavattidukkha’’nti cintayato ‘‘ekantato ayaṃ dhammo imassa dukkhassa samatikkamāya hotī’’ti saddhā uppajjati. Tenāha ‘‘dhammaṃ sutvā tathāgate saddhaṃ paṭilabhatī’’tiādi (dī. ni. 1.191). Savikārāti uppādavikārena savikārā khandhajāti jāyanaṭṭhena. Jātiyā pana asati tattha tattha bhave natthi dukkhassa sambhavoti āha ‘‘sā hi vaṭṭadukkhassa paccayo’’ti. Kammabhavoti kammabhavādiko tividhopi kammabhavo. So hi upapattibhavassa paccayo. Evamādiṃ sandhāyāha ‘‘etenupāyenā’’ti. Sesapadānīti upādānādipadāni. Anulomañāṇaṃ saṅkhārupekkhāpakkhikattā nibbānaggahaṇena gahitaṃ, gotrabhuñāṇaṃ paṭhamamaggassa āvajjanaṃ. So hi tena vipassanāya kiñci kiñci visesaṭṭhānaṃ kayiratīti taṃ anāmasitvā nibbidūpaniso virāgoti ‘‘virāgo’’icceva vuttaṃ.
கேன உத³கேன விதா³ரயித்வா க³தபதே³ஸோதி கத்வா கந்த³ரோ. நிதம்போ³திபி உத³கஸ்ஸ. யதா² நின்னங் உத³கங் பவத்ததி, ததா² நிவத்தனபா⁴வேன நதீ³குஞ்சோ²திபி வுச்சதி. ஹேமந்தகி³ம்ஹஉதுவஸேன அட்ட² மாஸே பவத்தோ பத²வீவிவரோதி கத்வா பத³ரோ. கு²த்³தி³கா உத³கவாஹினியோ ஸாகா² வியாதி ஸாகா² , கு²த்³த³கா ஸொப்³பா⁴ குஸுப்³பா⁴ ஓ-காரஸ்ஸ உ-காரங் கத்வா. ஏவமேவ கோ²திஆதி³ ‘‘ஸெய்யதா²பி, பி⁴க்க²வே’’திஆதி³னா உபனீதாய உபமாய உபமெய்யேன ஸங்ஸந்த³னந்தி, தங் யோஜெத்வா த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அவிஜ்ஜா பப்³ப³தோதி த³ட்ட²ப்³பா³’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² அவிஜ்ஜா ச ஸந்தானவஸேன சிரங்தனகாலப்பவத்தனதோ பசுரஜனேஹி து³ப்பஜஹனதோ ‘‘பப்³ப³தோ’’தி வுத்தா. லோகத்தயாபி⁴ப்³யாபனதோ அபி⁴ஸந்த³னதோ ச அபி⁴ஸங்கா²ரா மேக⁴ஸதி³ஸா. அபி⁴ஸங்கா²ரா மேகோ⁴தி த³ட்ட²ப்³பா³தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தோ⁴. ததா² ஸேஸபத³த்³வயேபி. விஞ்ஞாணாதி³வட்டங் அனுபவத்திதோ பரம்பரபச்சயதோ ச கந்த³ராதி³ஸதி³ஸா. விமுத்தி ஏகரஸத்தா, ஹானிவுத்³தி⁴அபா⁴வதோ ச ஸாக³ரஸதி³ஸாதி உபமாஸங்ஸந்த³னங்.
Kena udakena vidārayitvā gatapadesoti katvā kandaro. Nitambotipi udakassa. Yathā ninnaṃ udakaṃ pavattati, tathā nivattanabhāvena nadīkuñchotipi vuccati. Hemantagimhautuvasena aṭṭha māse pavatto pathavīvivaroti katvā padaro. Khuddikā udakavāhiniyo sākhā viyāti sākhā, khuddakā sobbhā kusubbhā o-kārassa u-kāraṃ katvā. Evameva khotiādi ‘‘seyyathāpi, bhikkhave’’tiādinā upanītāya upamāya upameyyena saṃsandananti, taṃ yojetvā dassetuṃ ‘‘avijjā pabbatoti daṭṭhabbā’’tiādi vuttaṃ. Tattha avijjā ca santānavasena ciraṃtanakālappavattanato pacurajanehi duppajahanato ‘‘pabbato’’ti vuttā. Lokattayābhibyāpanato abhisandanato ca abhisaṅkhārā meghasadisā. Abhisaṅkhārā meghoti daṭṭhabbāti ānetvā sambandho. Tathā sesapadadvayepi. Viññāṇādivaṭṭaṃ anupavattito paramparapaccayato ca kandarādisadisā. Vimutti ekarasattā, hānivuddhiabhāvato ca sāgarasadisāti upamāsaṃsandanaṃ.
தத்த² யஸ்மா புரிமஸித்³தா⁴ய அவிஜ்ஜாய ஸதி அபி⁴ஸங்கா²ரா, நாஸதி, தஸ்மா தே உபரிபப்³ப³தே பவத்தா விய ஹொந்தீதி வுத்தங் ‘‘அவிஜ்ஜா…பே॰… வஸ்ஸனங் வேதி³தப்³ப³’’ந்தி. அஸ்ஸுதவா ஹீதிஆதி³ வுத்தஸ்ஸேவ அத்த²ஸ்ஸ ஸமத்த²னங். தண்ஹாய அபி⁴லாஸங் கத்வாதி ஏதேன ஸப்³ப³ஸ்ஸபி அபி⁴ஸங்கா²ரவுட்டி²தேமனத்த²ங் தீ³பேதி. தண்ஹா ஹி ‘‘ஸ்னேஹோ’’தி வுத்தா. அந்திமப⁴விகஸ்ஸ அந்தப⁴வனிப்³ப³த்தகோ அபி⁴ஸங்கா²ரோ நிப்³பா³னங் ந பத்தோ, தத³ந்தஸ்ஸ பா⁴க³ஸ்ஸ நிப்³பா³னங் ஆஹச்ச டி²தோ விய ஹோதீதி ‘‘மஹாஸமுத்³த³ங் ஆஹச்ச டி²தகாலோ வியா’’தி உபமானித³ஸ்ஸனங் கதங். விஞ்ஞாணாதி³வட்டங் பூரெத்வாபி இமினாபி ஹி அந்திமப⁴விகஸ்ஸேவ விஞ்ஞாணப்பவத்தி த³ஸ்ஸிதா. ஸா ஹி பூரிதாதி வத்தப்³பா³ ததோ பரங் விஞ்ஞாணாதி³வட்டஸ்ஸேவ அபா⁴வதோ. ஜாதஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஜாதிபச்சயவட்டது³க்க²வேத³னாய த⁴ம்மஸ்ஸவனங் இச்சி²தப்³ப³ங், தங் பன யதி³பி இமஸ்மிங் ஸுத்தே ந ஆக³தங், ஸுத்தந்தரேஸு பன ஆக³தமேவாதி ததோ ஆஹரித்வா தங் வத்தப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘பு³த்³த⁴வசனங் பனா’’திஆதி³மாஹ. தயித³ங் ஸாவகபோ³தி⁴ஸத்தானங் வஸேனாயங் தே³ஸனாதி கத்வா வுத்தங். இதரேஸங் பன வஸேன வுச்சமானங் ஸுத்தந்தரக்³க³ஹணத்த²ங் பயோஜனங் நத்தீ²தி ‘‘யா ஹீ’’திஆதி³மாஹ. பாளியா வஸேன க³ஹிதமேவாதி ஸங்கே²பதோ வுத்தஅத்த²ஸ்ஸ வித்தா²ரதோ த³ஸ்ஸனங். நிப்³ப³த்தீதி நிப்³ப³த்தமானா க²ந்தா⁴ க³ஹிதாதி ஆஹ ‘‘ஸவிகாரா’’தி. அனிச்சதாலக்க²ணாதி³தீ³பனதோ லக்க²ணாஹடங். கம்மாகம்மந்தி வினிச்ச²யங். நிஜ்ஜடந்தி நிக்³கு³ம்ப³ங், ஸுத்³த⁴ந்தி அத்தோ². பத²வீகஸிணாதீ³ஸு கம்மங் ஆரப⁴தீதிஆதி³ பாளியங் ஸமத²புப்³ப³ங்க³மா விபஸ்ஸனா த³ஸ்ஸிதாதி கத்வா வுத்தங் . ஏவஞ்ஹி பாமோஜ்ஜாதி³த³ஸ்ஸனங் ஸம்ப⁴வதீதி. தே³வஸ்ஸாதி மேக⁴ஸ்ஸ. கஸ்மா பனெத்த² ‘‘கீ²ணாஸவஸ்ஸ…பே॰… டி²தகாலோ வேதி³தப்³போ³’’தி வுத்தங், நனு புப்³பே³ தே³வட்டா²னியோ அபி⁴ஸங்கா²ரோ வுத்தோ, ந அபி⁴ஸங்கா²ரோ கீ²ணாஸவோதி? நாயங் தோ³ஸோ, காரணூபசாரேன ப²லஸ்ஸ வுத்தத்தா. அபி⁴ஸங்கா²ரமூலகோ ஹி க²ந்த⁴ஸந்தானோ க²ந்த⁴ஸந்தானே ச உச்சி²ன்னஸங்யோகே³ கீ²ணாஸவஸமஞ்ஞாதி.
Tattha yasmā purimasiddhāya avijjāya sati abhisaṅkhārā, nāsati, tasmā te uparipabbate pavattā viya hontīti vuttaṃ ‘‘avijjā…pe… vassanaṃ veditabba’’nti. Assutavā hītiādi vuttasseva atthassa samatthanaṃ. Taṇhāya abhilāsaṃ katvāti etena sabbassapi abhisaṅkhāravuṭṭhitemanatthaṃ dīpeti. Taṇhā hi ‘‘sneho’’ti vuttā. Antimabhavikassa antabhavanibbattako abhisaṅkhāro nibbānaṃ na patto, tadantassa bhāgassa nibbānaṃ āhacca ṭhito viya hotīti ‘‘mahāsamuddaṃ āhacca ṭhitakālo viyā’’ti upamānidassanaṃ kataṃ. Viññāṇādivaṭṭaṃ pūretvāpi imināpi hi antimabhavikasseva viññāṇappavatti dassitā. Sā hi pūritāti vattabbā tato paraṃ viññāṇādivaṭṭasseva abhāvato. Jātassa puggalassa jātipaccayavaṭṭadukkhavedanāya dhammassavanaṃ icchitabbaṃ, taṃ pana yadipi imasmiṃ sutte na āgataṃ, suttantaresu pana āgatamevāti tato āharitvā taṃ vattabbanti dassento ‘‘buddhavacanaṃ panā’’tiādimāha. Tayidaṃ sāvakabodhisattānaṃ vasenāyaṃ desanāti katvā vuttaṃ. Itaresaṃ pana vasena vuccamānaṃ suttantaraggahaṇatthaṃ payojanaṃ natthīti ‘‘yā hī’’tiādimāha. Pāḷiyā vasena gahitamevāti saṅkhepato vuttaatthassa vitthārato dassanaṃ. Nibbattīti nibbattamānā khandhā gahitāti āha ‘‘savikārā’’ti. Aniccatālakkhaṇādidīpanato lakkhaṇāhaṭaṃ. Kammākammanti vinicchayaṃ. Nijjaṭanti niggumbaṃ, suddhanti attho. Pathavīkasiṇādīsu kammaṃ ārabhatītiādi pāḷiyaṃ samathapubbaṅgamā vipassanā dassitāti katvā vuttaṃ . Evañhi pāmojjādidassanaṃ sambhavatīti. Devassāti meghassa. Kasmā panettha ‘‘khīṇāsavassa…pe… ṭhitakālo veditabbo’’ti vuttaṃ, nanu pubbe devaṭṭhāniyo abhisaṅkhāro vutto, na abhisaṅkhāro khīṇāsavoti? Nāyaṃ doso, kāraṇūpacārena phalassa vuttattā. Abhisaṅkhāramūlako hi khandhasantāno khandhasantāne ca ucchinnasaṃyoge khīṇāsavasamaññāti.
உபனிஸஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Upanisasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய • Saṃyuttanikāya / 3. உபனிஸஸுத்தங் • 3. Upanisasuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ஸங்யுத்தனிகாய (அட்ட²கதா²) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 3. உபனிஸஸுத்தவண்ணனா • 3. Upanisasuttavaṇṇanā
