Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૮. ઉપવાણસન્દિટ્ઠિકસુત્તં
8. Upavāṇasandiṭṭhikasuttaṃ
૭૦. અથ ખો આયસ્મા ઉપવાણો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ…પે॰… એકમન્તં નિસિન્નો ખો આયસ્મા ઉપવાણો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘‘સન્દિટ્ઠિકો ધમ્મો, સન્દિટ્ઠિકો ધમ્મો’તિ, ભન્તે, વુચ્ચતિ. કિત્તાવતા નુ ખો, ભન્તે, સન્દિટ્ઠિકો ધમ્મો હોતિ, અકાલિકો એહિપસ્સિકો ઓપનેય્યિકો પચ્ચત્તં વેદિતબ્બો વિઞ્ઞૂહી’’તિ?
70. Atha kho āyasmā upavāṇo yena bhagavā tenupasaṅkami…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā upavāṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘‘sandiṭṭhiko dhammo, sandiṭṭhiko dhammo’ti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, sandiṭṭhiko dhammo hoti, akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’’ti?
‘‘ઇધ પન, ઉપવાણ, ભિક્ખુ ચક્ખુના રૂપં દિસ્વા રૂપપ્પટિસંવેદી ચ હોતિ રૂપરાગપ્પટિસંવેદી ચ. સન્તઞ્ચ અજ્ઝત્તં રૂપેસુ રાગં ‘અત્થિ મે અજ્ઝત્તં રૂપેસુ રાગો’તિ પજાનાતિ. યં તં, ઉપવાણ, ભિક્ખુ ચક્ખુના રૂપં દિસ્વા રૂપપ્પટિસંવેદી ચ હોતિ રૂપરાગપ્પટિસંવેદી ચ. સન્તઞ્ચ અજ્ઝત્તં રૂપેસુ રાગં ‘અત્થિ મે અજ્ઝત્તં રૂપેસુ રાગો’તિ પજાનાતિ. એવમ્પિ ખો, ઉપવાણ, સન્દિટ્ઠિકો ધમ્મો હોતિ અકાલિકો એહિપસ્સિકો ઓપનેય્યિકો પચ્ચત્તં વેદિતબ્બો વિઞ્ઞૂહી’’તિ…પે॰….
‘‘Idha pana, upavāṇa, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā rūpappaṭisaṃvedī ca hoti rūparāgappaṭisaṃvedī ca. Santañca ajjhattaṃ rūpesu rāgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ rūpesu rāgo’ti pajānāti. Yaṃ taṃ, upavāṇa, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā rūpappaṭisaṃvedī ca hoti rūparāgappaṭisaṃvedī ca. Santañca ajjhattaṃ rūpesu rāgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ rūpesu rāgo’ti pajānāti. Evampi kho, upavāṇa, sandiṭṭhiko dhammo hoti akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’’ti…pe….
‘‘પુન ચપરં, ઉપવાણ, ભિક્ખુ જિવ્હાય રસં સાયિત્વા રસપ્પટિસંવેદી ચ હોતિ રસરાગપ્પટિસંવેદી ચ. સન્તઞ્ચ અજ્ઝત્તં રસેસુ રાગં ‘અત્થિ મે અજ્ઝત્તં રસેસુ રાગો’તિ પજાનાતિ. યં તં, ઉપવાણ, ભિક્ખુ જિવ્હાય રસં સાયિત્વા રસપ્પટિસંવેદી ચ હોતિ રસરાગપ્પટિસંવેદી ચ. સન્તઞ્ચ અજ્ઝત્તં રસેસુ રાગં ‘અત્થિ મે અજ્ઝત્તં રસેસુ રાગો’તિ પજાનાતિ. એવમ્પિ ખો, ઉપવાણ, સન્દિટ્ઠિકો ધમ્મો હોતિ અકાલિકો એહિપસ્સિકો ઓપનેય્યિકો પચ્ચત્તં વેદિતબ્બો વિઞ્ઞૂહી’’તિ…પે॰….
‘‘Puna caparaṃ, upavāṇa, bhikkhu jivhāya rasaṃ sāyitvā rasappaṭisaṃvedī ca hoti rasarāgappaṭisaṃvedī ca. Santañca ajjhattaṃ rasesu rāgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ rasesu rāgo’ti pajānāti. Yaṃ taṃ, upavāṇa, bhikkhu jivhāya rasaṃ sāyitvā rasappaṭisaṃvedī ca hoti rasarāgappaṭisaṃvedī ca. Santañca ajjhattaṃ rasesu rāgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ rasesu rāgo’ti pajānāti. Evampi kho, upavāṇa, sandiṭṭhiko dhammo hoti akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’’ti…pe….
‘‘પુન ચપરં, ઉપવાણ, ભિક્ખુ મનસા ધમ્મં વિઞ્ઞાય ધમ્મપ્પટિસંવેદી ચ હોતિ ધમ્મરાગપ્પટિસંવેદી ચ. સન્તઞ્ચ અજ્ઝત્તં ધમ્મેસુ રાગં ‘અત્થિ મે અજ્ઝત્તં ધમ્મેસુ રાગો’તિ પજાનાતિ. યં તં, ઉપવાણ, ભિક્ખુ મનસા ધમ્મં વિઞ્ઞાય ધમ્મપ્પટિસંવેદી ચ હોતિ ધમ્મરાગપ્પટિસંવેદી ચ. સન્તઞ્ચ અજ્ઝત્તં ધમ્મેસુ રાગં ‘અત્થિ મે અજ્ઝત્તં ધમ્મેસુ રાગો’તિ પજાનાતિ. એવમ્પિ ખો, ઉપવાણ, સન્દિટ્ઠિકો ધમ્મો હોતિ…પે॰… પચ્ચત્તં વેદિતબ્બો વિઞ્ઞૂહી’’તિ…પે॰….
‘‘Puna caparaṃ, upavāṇa, bhikkhu manasā dhammaṃ viññāya dhammappaṭisaṃvedī ca hoti dhammarāgappaṭisaṃvedī ca. Santañca ajjhattaṃ dhammesu rāgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ dhammesu rāgo’ti pajānāti. Yaṃ taṃ, upavāṇa, bhikkhu manasā dhammaṃ viññāya dhammappaṭisaṃvedī ca hoti dhammarāgappaṭisaṃvedī ca. Santañca ajjhattaṃ dhammesu rāgaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ dhammesu rāgo’ti pajānāti. Evampi kho, upavāṇa, sandiṭṭhiko dhammo hoti…pe… paccattaṃ veditabbo viññūhī’’ti…pe….
‘‘ઇધ પન, ઉપવાણ, ભિક્ખુ ચક્ખુના રૂપં દિસ્વા રૂપપ્પટિસંવેદી ચ હોતિ, નો ચ રૂપરાગપ્પટિસંવેદી. અસન્તઞ્ચ અજ્ઝત્તં રૂપેસુ રાગં ‘નત્થિ મે અજ્ઝત્તં રૂપેસુ રાગો’તિ પજાનાતિ. યં તં, ઉપવાણ, ભિક્ખુ ચક્ખુના રૂપં દિસ્વા રૂપપ્પટિસંવેદીહિ ખો હોતિ, નો ચ રૂપરાગપ્પટિસંવેદી. અસન્તઞ્ચ અજ્ઝત્તં રૂપેસુ રાગં ‘નત્થિ મે અજ્ઝત્તં રૂપેસુ રાગો’તિ પજાનાતિ. એવમ્પિ ખો, ઉપવાણ, સન્દિટ્ઠિકો ધમ્મો હોતિ, અકાલિકો એહિપસ્સિકો ઓપનેય્યિકો પચ્ચત્તં વેદિતબ્બો વિઞ્ઞૂહી’’તિ…પે॰….
‘‘Idha pana, upavāṇa, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā rūpappaṭisaṃvedī ca hoti, no ca rūparāgappaṭisaṃvedī. Asantañca ajjhattaṃ rūpesu rāgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ rūpesu rāgo’ti pajānāti. Yaṃ taṃ, upavāṇa, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā rūpappaṭisaṃvedīhi kho hoti, no ca rūparāgappaṭisaṃvedī. Asantañca ajjhattaṃ rūpesu rāgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ rūpesu rāgo’ti pajānāti. Evampi kho, upavāṇa, sandiṭṭhiko dhammo hoti, akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’’ti…pe….
‘‘પુન ચપરં, ઉપવાણ, ભિક્ખુ જિવ્હાય રસં સાયિત્વા રસપ્પટિસંવેદીહિ ખો હોતિ, નો ચ રસરાગપ્પટિસંવેદી. અસન્તઞ્ચ અજ્ઝત્તં રસેસુ રાગં ‘નત્થિ મે અજ્ઝત્તં રસેસુ રાગો’તિ પજાનાતિ…પે॰….
‘‘Puna caparaṃ, upavāṇa, bhikkhu jivhāya rasaṃ sāyitvā rasappaṭisaṃvedīhi kho hoti, no ca rasarāgappaṭisaṃvedī. Asantañca ajjhattaṃ rasesu rāgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ rasesu rāgo’ti pajānāti…pe….
‘‘પુન ચપરં, ઉપવાણ, ભિક્ખુ મનસા ધમ્મં વિઞ્ઞાય ધમ્મપ્પટિસંવેદીહિ ખો હોતિ, નો ચ ધમ્મરાગપ્પટિસંવેદી. અસન્તઞ્ચ અજ્ઝત્તં ધમ્મેસુ રાગં ‘નત્થિ મે અજ્ઝત્તં ધમ્મેસુ રાગો’તિ પજાનાતિ. યં તં, ઉપવાણ, ભિક્ખુ મનસા ધમ્મં વિઞ્ઞાય ધમ્મપ્પટિસંવેદીહિ ખો હોતિ, નો ચ ધમ્મરાગપ્પટિસંવેદી. અસન્તઞ્ચ અજ્ઝત્તં ધમ્મેસુ રાગં ‘નત્થિ મે અજ્ઝત્તં ધમ્મેસુ રાગો’તિ પજાનાતિ. એવમ્પિ ખો, ઉપવાણ, સન્દિટ્ઠિકો ધમ્મો હોતિ, અકાલિકો એહિપસ્સિકો ઓપનેય્યિકો પચ્ચત્તં વેદિતબ્બો વિઞ્ઞૂહી’’તિ. અટ્ઠમં.
‘‘Puna caparaṃ, upavāṇa, bhikkhu manasā dhammaṃ viññāya dhammappaṭisaṃvedīhi kho hoti, no ca dhammarāgappaṭisaṃvedī. Asantañca ajjhattaṃ dhammesu rāgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ dhammesu rāgo’ti pajānāti. Yaṃ taṃ, upavāṇa, bhikkhu manasā dhammaṃ viññāya dhammappaṭisaṃvedīhi kho hoti, no ca dhammarāgappaṭisaṃvedī. Asantañca ajjhattaṃ dhammesu rāgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ dhammesu rāgo’ti pajānāti. Evampi kho, upavāṇa, sandiṭṭhiko dhammo hoti, akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૮. ઉપવાણસન્દિટ્ઠિકસુત્તવણ્ણના • 8. Upavāṇasandiṭṭhikasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૮. ઉપવાણસન્દિટ્ઠિકસુત્તવણ્ણના • 8. Upavāṇasandiṭṭhikasuttavaṇṇanā