Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ચૂળવગ્ગપાળિ • Cūḷavaggapāḷi |
૧૦. વચ્ચકુટિવત્તકથા
10. Vaccakuṭivattakathā
૩૭૩. તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ બ્રાહ્મણજાતિકો વચ્ચં કત્વા ન ઇચ્છતિ આચમેતું – કો ઇમં વસલં દુગ્ગન્ધં આમસિસ્સતીતિ 1. તસ્સ વચ્ચમગ્ગે કિમિ સણ્ઠાતિ. અથ ખો સો ભિક્ખુ ભિક્ખૂનં એતમત્થં આરોચેસિ. ‘‘કિં પન ત્વં, આવુસો, વચ્ચં કત્વા ન આચમેસી’’તિ? ‘‘એવમાવુસો’’તિ. યે તે ભિક્ખૂ અપ્પિચ્છા…પે॰… તે ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ ભિક્ખુ વચ્ચં કત્વા ન આચમેસ્સતી’’તિ! અથ ખો તે ભિક્ખૂ ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું…પે॰… ‘‘સચ્ચં કિર ત્વં, ભિક્ખુ, વચ્ચં કત્વા ન આચમેસી’’તિ? ‘‘સચ્ચં ભગવા’’તિ…પે॰… વિગરહિત્વા…પે॰… ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ન, ભિક્ખવે, વચ્ચં કત્વા સતિ ઉદકે નાચમેતબ્બં. યો નાચમેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ.
373. Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu brāhmaṇajātiko vaccaṃ katvā na icchati ācametuṃ – ko imaṃ vasalaṃ duggandhaṃ āmasissatīti 2. Tassa vaccamagge kimi saṇṭhāti. Atha kho so bhikkhu bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesi. ‘‘Kiṃ pana tvaṃ, āvuso, vaccaṃ katvā na ācamesī’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhu vaccaṃ katvā na ācamessatī’’ti! Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, bhikkhu, vaccaṃ katvā na ācamesī’’ti? ‘‘Saccaṃ bhagavā’’ti…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, vaccaṃ katvā sati udake nācametabbaṃ. Yo nācameyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
તેન ખો પન સમયેન ભિક્ખૂ વચ્ચકુટિયા યથાવુડ્ઢં વચ્ચં કરોન્તિ. નવકા ભિક્ખૂ પઠમતરં આગન્ત્વા વચ્ચિતા આગમેન્તિ. તે વચ્ચં સન્ધારેન્તા મુચ્છિતા પપતન્તિ. ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું…પે॰… સચ્ચં કિર ભિક્ખવે…પે॰… સચ્ચં ભગવાતિ…પે॰… ‘‘ન, ભિક્ખવે, વચ્ચકુટિયા યથાવુડ્ઢં વચ્ચો કાતબ્બો. યો કરેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, આગતપટિપાટિયા વચ્ચં કાતુ’’ન્તિ.
Tena kho pana samayena bhikkhū vaccakuṭiyā yathāvuḍḍhaṃ vaccaṃ karonti. Navakā bhikkhū paṭhamataraṃ āgantvā vaccitā āgamenti. Te vaccaṃ sandhārentā mucchitā papatanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… saccaṃ kira bhikkhave…pe… saccaṃ bhagavāti…pe… ‘‘na, bhikkhave, vaccakuṭiyā yathāvuḍḍhaṃ vacco kātabbo. Yo kareyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, āgatapaṭipāṭiyā vaccaṃ kātu’’nti.
તેન ખો પન સમયેન છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખૂ અતિસહસાપિ વચ્ચકુટિં પવિસન્તિ, ઉબ્ભજિત્વાપિ 3 પવિસન્તિ, નિત્થુનન્તાપિ વચ્ચં કરોન્તિ , દન્તકટ્ઠં ખાદન્તાપિ વચ્ચં કરોન્તિ, બહિદ્ધાપિ વચ્ચદોણિકાય વચ્ચં કરોન્તિ, બહિદ્ધાપિ પસ્સાવદોણિકાય પસ્સાવં કરોન્તિ, પસ્સાવદોણિકાયપિ ખેળં કરોન્તિ, ફરુસેનપિ કટ્ઠેન અવલેખન્તિ, અવલેખનકટ્ઠમ્પિ વચ્ચકૂપમ્હિ પાતેન્તિ, અતિસહસાપિ નિક્ખમન્તિ, ઉબ્ભજિત્વાપિ નિક્ખમન્તિ, ચપુચપુકારકમ્પિ આચમેન્તિ, આચમનસરાવકેપિ ઉદકં સેસેન્તિ. યે તે ભિક્ખૂ અપ્પિચ્છા…પે॰… તે ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખૂ અતિસહસાપિ વચ્ચકુટિં પવિસિસ્સન્તિ, ઉબ્ભજિત્વાપિ પવિસિસ્સન્તિ, નિત્થુનન્તાપિ વચ્ચં કરિસ્સન્તિ, દન્તકટ્ઠં ખાદન્તાપિ વચ્ચં કરિસ્સન્તિ, બહિદ્ધાપિ વચ્ચદોણિકાય વચ્ચં કરિસ્સન્તિ, બહિદ્ધાપિ પસ્સાવદોણિકાય પસ્સાવં કરિસ્સન્તિ, પસ્સાવદોણિકાયપિ ખેળં કરિસ્સન્તિ, ફરુસેનપિ કટ્ઠેન અવલેખિસ્સન્તિ, અવલેખનકટ્ઠમ્પિ વચ્ચકૂપમ્હિ પાતેસ્સન્તિ, અતિસહસાપિ નિક્ખમિસ્સન્તિ, ઉબ્ભજિત્વાપિ નિક્ખમિસ્સન્તિ, ચપુચપુકારકમ્પિ આચમેસ્સન્તિ, આચમનસરાવકેપિ ઉદકં સેસેસ્સન્તી’’તિ! અથ ખો તે ભિક્ખૂ ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું…પે॰… સચ્ચં કિર, ભિક્ખવે…પે॰… સચ્ચં ભગવાતિ…પે॰… વિગરહિત્વા…પે॰… ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ –
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū atisahasāpi vaccakuṭiṃ pavisanti, ubbhajitvāpi 4 pavisanti, nitthunantāpi vaccaṃ karonti , dantakaṭṭhaṃ khādantāpi vaccaṃ karonti, bahiddhāpi vaccadoṇikāya vaccaṃ karonti, bahiddhāpi passāvadoṇikāya passāvaṃ karonti, passāvadoṇikāyapi kheḷaṃ karonti, pharusenapi kaṭṭhena avalekhanti, avalekhanakaṭṭhampi vaccakūpamhi pātenti, atisahasāpi nikkhamanti, ubbhajitvāpi nikkhamanti, capucapukārakampi ācamenti, ācamanasarāvakepi udakaṃ sesenti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū atisahasāpi vaccakuṭiṃ pavisissanti, ubbhajitvāpi pavisissanti, nitthunantāpi vaccaṃ karissanti, dantakaṭṭhaṃ khādantāpi vaccaṃ karissanti, bahiddhāpi vaccadoṇikāya vaccaṃ karissanti, bahiddhāpi passāvadoṇikāya passāvaṃ karissanti, passāvadoṇikāyapi kheḷaṃ karissanti, pharusenapi kaṭṭhena avalekhissanti, avalekhanakaṭṭhampi vaccakūpamhi pātessanti, atisahasāpi nikkhamissanti, ubbhajitvāpi nikkhamissanti, capucapukārakampi ācamessanti, ācamanasarāvakepi udakaṃ sesessantī’’ti! Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… saccaṃ kira, bhikkhave…pe… saccaṃ bhagavāti…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi –
૩૭૪. ‘‘તેન હિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખૂનં વચ્ચકુટિવત્તં પઞ્ઞપેસ્સામિ યથા ભિક્ખૂહિ વચ્ચકુટિયા સમ્મા વત્તિતબ્બં. યો વચ્ચકુટિં ગચ્છતિ તેન બહિ ઠિતેન 5 ઉક્કાસિતબ્બં. અન્તો નિસિન્નેનપિ ઉક્કાસિતબ્બં. ચીવરવંસે વા ચીવરરજ્જુયા વા ચીવરં નિક્ખિપિત્વા સાધુકં અતરમાનેન વચ્ચકુટી પવિસિતબ્બા. નાતિસહસા પવિસિતબ્બા. ન ઉબ્ભજિત્વા પવિસિતબ્બા. વચ્ચપાદુકાય ઠિતેન ઉબ્ભજિતબ્બં. ન નિત્થુનન્તેન વચ્ચો કાતબ્બો. ન દન્તકટ્ઠં ખાદન્તેન વચ્ચો કાતબ્બો. ન બહિદ્ધા વચ્ચદોણિકાય વચ્ચો કાતબ્બો. ન બહિદ્ધા પસ્સાવદોણિકાય પસ્સાવો કાતબ્બો. ન પસ્સાવદોણિકાય ખેળો કાતબ્બો. ન ફરુસેન કટ્ઠેન અવલેખિતબ્બં. ન અવલેખનકટ્ઠં વચ્ચકૂપમ્હિ પાતેતબ્બં. વચ્ચપાદુકાય ઠિતેન પટિચ્છાદેતબ્બં. નાતિસહસા નિક્ખમિતબ્બં. ન ઉબ્ભજિત્વા નિક્ખમિતબ્બં. આચમનપાદુકાય ઠિતેન ઉબ્ભજિતબ્બં. ન ચપુચપુકારકં આચમેતબ્બં. ન આચમનસરાવકે ઉદકં સેસેતબ્બં. આચમનપાદુકાય ઠિતેન પટિચ્છાદેતબ્બં.
374. ‘‘Tena hi, bhikkhave, bhikkhūnaṃ vaccakuṭivattaṃ paññapessāmi yathā bhikkhūhi vaccakuṭiyā sammā vattitabbaṃ. Yo vaccakuṭiṃ gacchati tena bahi ṭhitena 6 ukkāsitabbaṃ. Anto nisinnenapi ukkāsitabbaṃ. Cīvaravaṃse vā cīvararajjuyā vā cīvaraṃ nikkhipitvā sādhukaṃ ataramānena vaccakuṭī pavisitabbā. Nātisahasā pavisitabbā. Na ubbhajitvā pavisitabbā. Vaccapādukāya ṭhitena ubbhajitabbaṃ. Na nitthunantena vacco kātabbo. Na dantakaṭṭhaṃ khādantena vacco kātabbo. Na bahiddhā vaccadoṇikāya vacco kātabbo. Na bahiddhā passāvadoṇikāya passāvo kātabbo. Na passāvadoṇikāya kheḷo kātabbo. Na pharusena kaṭṭhena avalekhitabbaṃ. Na avalekhanakaṭṭhaṃ vaccakūpamhi pātetabbaṃ. Vaccapādukāya ṭhitena paṭicchādetabbaṃ. Nātisahasā nikkhamitabbaṃ. Na ubbhajitvā nikkhamitabbaṃ. Ācamanapādukāya ṭhitena ubbhajitabbaṃ. Na capucapukārakaṃ ācametabbaṃ. Na ācamanasarāvake udakaṃ sesetabbaṃ. Ācamanapādukāya ṭhitena paṭicchādetabbaṃ.
‘‘સચે વચ્ચકુટિ ઉહતા 7 હોતિ, ધોવિતબ્બા. સચે અવલેખનપિધરો પૂરો હોતિ, અવલેખનકટ્ઠં છડ્ડેતબ્બં. સચે વચ્ચકુટિ ઉક્લાપા હોતિ, વચ્ચકુટિ સમ્મજ્જિતબ્બા. સચે પરિભણ્ડં ઉક્લાપં હોતિ, પરિભણ્ડં સમ્મજ્જિતબ્બં. સચે પરિવેણં ઉક્લાપં હોતિ, પરિવેણં સમ્મજ્જિતબ્બં . સચે કોટ્ઠકો ઉક્લાપો હોતિ, કોટ્ઠકો સમ્મજ્જિતબ્બો. સચે આચમનકુમ્ભિયા ઉદકં ન હોતિ, આચમનકુમ્ભિયા ઉદકં આસિઞ્ચિતબ્બં . ઇદં ખો, ભિક્ખવે, ભિક્ખૂનં વચ્ચકુટિવત્તં યથા ભિક્ખૂહિ વચ્ચકુટિયા સમ્મા વત્તિતબ્બ’’ન્તિ.
‘‘Sace vaccakuṭi uhatā 8 hoti, dhovitabbā. Sace avalekhanapidharo pūro hoti, avalekhanakaṭṭhaṃ chaḍḍetabbaṃ. Sace vaccakuṭi uklāpā hoti, vaccakuṭi sammajjitabbā. Sace paribhaṇḍaṃ uklāpaṃ hoti, paribhaṇḍaṃ sammajjitabbaṃ. Sace pariveṇaṃ uklāpaṃ hoti, pariveṇaṃ sammajjitabbaṃ . Sace koṭṭhako uklāpo hoti, koṭṭhako sammajjitabbo. Sace ācamanakumbhiyā udakaṃ na hoti, ācamanakumbhiyā udakaṃ āsiñcitabbaṃ . Idaṃ kho, bhikkhave, bhikkhūnaṃ vaccakuṭivattaṃ yathā bhikkhūhi vaccakuṭiyā sammā vattitabba’’nti.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ચૂળવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / જન્તાઘરવત્તાદિકથા • Jantāgharavattādikathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / વચ્ચકુટિવત્તકથાવણ્ણના • Vaccakuṭivattakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / પિણ્ડચારિકવત્તકથાદિવણ્ણના • Piṇḍacārikavattakathādivaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૯. જન્તાઘરવત્તાદિકથા • 9. Jantāgharavattādikathā