| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationසංයුත්ත නිකාය 22.87
The Related Suttas Collection 22.87
9. ථේරවග්ග
9. Senior Bhikkhus
වක්කලිසුත්ත
With Vakkali
ඒකං සමයං භගවා රාජගහේ විහරති වේළුවනේ කලන්දකනිවාපේ.
At one time the Buddha was staying near Rājagaha, in the Bamboo Grove, the squirrels’ feeding ground.
තේන ඛෝ පන සමයේන ආයස්මා වක්කලි කුම්භකාරනිවේසනේ විහරති ආබාධිකෝ දුක්ඛිතෝ බාළ්හගිලානෝ.
Now at that time Venerable Vakkali was staying in a potter’s shed, and he was sick, suffering, gravely ill.
අථ ඛෝ ආයස්මා වක්කලි උපට්ඨාකේ ආමන්තේසි: “ඒථ තුම්හේ, ආවුසෝ, යේන භගවා තේනුපසඞ්කමථ; උපසඞ්කමිත්වා මම වචනේන භගවතෝ පාදේ සිරසා වන්දථ: ‘වක්කලි, භන්තේ, භික්ඛු ආබාධිකෝ දුක්ඛිතෝ බාළ්හගිලානෝ, සෝ භගවතෝ පාදේ සිරසා වන්දතී(අ)ති. ඒවඤ්ච වදේථ: ‘සාධු කිර, භන්තේ, භගවා යේන වක්කලි භික්ඛු තේනුපසඞ්කමතු අනුකම්පං උපාදායා(අ)”ති.
Then he addressed his carers, “Please, friends, go to the Buddha, and in my name bow with your head to his feet. Say to him: ‘Sir, the bhikkhu Vakkali is sick, suffering, and gravely ill. He bows with his head to your feet.’ And then say: ‘Sir, please go to the bhikkhu Vakkali out of compassion.’”
“ඒවමාවුසෝ”ති ඛෝ තේ භික්ඛූ ආයස්මතෝ වක්කලිස්ස පටිස්සුත්වා යේන භගවා තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදිංසු. ඒකමන්තං නිසින්නා ඛෝ තේ භික්ඛූ භගවන්තං ඒතදවෝචුං: “වක්කලි, භන්තේ, භික්ඛු ආබාධිකෝ දුක්ඛිතෝ බාළ්හගිලානෝ, සෝ භගවතෝ පාදේ සිරසා වන්දති; ඒවඤ්ච පන වදේති: ‘සාධු කිර, භන්තේ, භගවා යේන වක්කලි භික්ඛු තේනුපසඞ්කමතු අනුකම්පං උපාදායා(අ)”ති. අධිවාසේසි භගවා තුණ්හීභාවේන.
“Yes, friend,” those monks replied. They did as he asked. The Buddha consented with silence.
අථ ඛෝ භගවා නිවාසේත්වා පත්තචීවරමාදාය යේනායස්මා වක්කලි තේනුපසඞ්කමි. අද්දසා ඛෝ ආයස්මා වක්කලි භගවන්තං දූරතෝව ආගච්ඡන්තං. දිස්වාන මඤ්චකේ සමධෝසි.
Then the Buddha robed up and, taking his bowl and robes, went to Venerable Vakkali. Venerable Vakkali saw the Buddha coming off in the distance and tried to rise on his cot.
අථ ඛෝ භගවා ආයස්මන්තං වක්කලිං ඒතදවෝච: “අලං, වක්කලි, මා ත්වං මඤ්චකේ සමධෝසි. සන්තිමානි ආසනානි පඤ්ඤත්තානි; තත්ථාහං නිසීදිස්සාමී”ති.
But the Buddha said to him, “It’s all right, Vakkali, don’t get up. There are some seats spread out, I will sit there.”
නිසීදි භගවා පඤ්ඤත්තේ ආසනේ. නිසජ්ජ ඛෝ භගවා ආයස්මන්තං වක්කලිං ඒතදවෝච: “කච්චි තේ, වක්කලි, ඛමනීයං, කච්චි යාපනීයං, කච්චි දුක්ඛා වේදනා පටික්කමන්ති, නෝ අභික්කමන්ති; පටික්කමෝසානං පඤ්ඤායති, නෝ අභික්කමෝ”ති?
He sat on the seat spread out and said to Vakkali, “I hope you’re keeping well, Vakkali; I hope you’re alright. And I hope the pain is fading, not growing, that its fading is evident, not its growing.”
“න මේ, භන්තේ, ඛමනීයං, න යාපනීයං; බාළ්හා මේ දුක්ඛා වේදනා අභික්කමන්ති, නෝ පටික්කමන්ති; අභික්කමෝසානං පඤ්ඤායති, නෝ පටික්කමෝ”ති.
“Sir, I’m not all right, I’m not getting by. My pain is terrible and growing, not fading; its growing is apparent, not its fading.”
“කච්චි තේ, වක්කලි, න කිඤ්චි කුක්කුච්චං, න කෝචි විප්පටිසාරෝ”ති?
“I hope you don’t have any remorse or regret?”
“තග්ඝ මේ, භන්තේ, අනප්පකං කුක්කුච්චං, අනප්පකෝ විප්පටිසාරෝ”ති.
“Indeed, sir, I have no little remorse and regret.”
“කච්චි පන තං, වක්කලි, අත්තා සීලතෝ න උපවදතී”ති?
“I hope you have no reason to blame yourself when it comes to ethical conduct?”
“න ඛෝ මං, භන්තේ, අත්තා සීලතෝ උපවදතී”ති.
“No sir, I have no reason to blame myself when it comes to ethical conduct.”
“නෝ චේ කිර තං, වක්කලි, අත්තා සීලතෝ උපවදති; අථ කිඤ්ච තේ කුක්කුච්චං කෝ ච විප්පටිසාරෝ”ති?
“In that case, Vakkali, why do you have remorse and regret?”
“චිරපටිකාහං, භන්තේ, භගවන්තං දස්සනාය උපසඞ්කමිතුකාමෝ, නත්ථි ච මේ කායස්මිං තාවතිකා බලමත්තා, යාවතාහං භගවන්තං දස්සනාය උපසඞ්කමේය්‍යන්”ති.
“For a long time I’ve wanted to go and see the Buddha, but I was physically too weak.”
“අලං, වක්කලි, කිං තේ ඉමිනා පූතිකායේන දිට්ඨේන? යෝ ඛෝ, වක්කලි, ධම්මං පස්සති සෝ මං පස්සති; යෝ මං පස්සති සෝ ධම්මං පස්සති. ධම්මඤ්හි, වක්කලි, පස්සන්තෝ මං පස්සති; මං පස්සන්තෝ ධම්මං පස්සති.
“Enough, Vakkali! Why would you want to see this rotten body? One who sees the teaching sees me. One who sees me sees the teaching. Seeing the teaching, you see me. Seeing me, you see the teaching.
තං කිං මඤ්ඤසි, වක්කලි, රූපං නිච්චං වා අනිච්චං වා”ති?
What do you think, Vakkali? Is form permanent or impermanent?”
“අනිච්චං, භන්තේ”.
“Impermanent, sir.”
“යං පනානිච්චං දුක්ඛං වා තං සුඛං වා”ති?
“But if it’s impermanent, is it suffering or happiness?”
“දුක්ඛං, භන්තේ”.
“Suffering, sir.”
“යං පනානිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, කල්ලං නු තං සමනුපස්සිතුං: ‘ඒතං මම, ඒසෝහමස්මි, ඒසෝ මේ අත්තා(අ)”ති?
“But if it’s impermanent, suffering, and perishable, is it fit to be regarded thus: ‘This is mine, I am this, this is my self’?”
“නෝ හේතං, භන්තේ”.
“No, sir.”
“වේදනා … සඤ්ඤා … සඞ්ඛාරා … විඤ්ඤාණං නිච්චං වා අනිච්චං වා”ති?
“Is feeling … perception … choices … consciousness permanent or impermanent?”
“අනිච්චං, භන්තේ” …පේ… ඒසෝ මේ අත්තාති? “නෝ හේතං, භන්තේ”.
“Impermanent, sir.” …
“තස්මාතිහ …පේ… ඒවං පස්සං …පේ… නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී”ති.
“So you should truly see … Seeing this … They understand: ‘… there is no return to any state of existence.’”
අථ ඛෝ භගවා ආයස්මන්තං වක්කලිං ඉමිනා ඕවාදේන ඕවදිත්වා උට්ඨායාසනා යේන ගිජ්ඣකූටෝ පබ්බතෝ තේන පක්කාමි.
And then, after giving Venerable Vakkali this advice, the Buddha got up from his seat and went to the Vulture’s Peak Mountain.
අථ ඛෝ ආයස්මා වක්කලි අචිරපක්කන්තස්ස භගවතෝ උපට්ඨාකේ ආමන්තේසි: “ඒථ මං, ආවුසෝ, මඤ්චකං ආරෝපේත්වා යේන ඉසිගිලිපස්සං කාළසිලා තේනුපසඞ්කමථ. කථඤ්හි නාම මාදිසෝ අන්තරඝරේ කාලං කත්තබ්බං මඤ්ඤේය්‍යා”ති?
Then Venerable Vakkali addressed his carers, “Come on, friends, lift my cot and take me to the Black Rock on the slopes of Isigili. It’s unthinkable for one like me to die in an inhabited area!”
“ඒවමාවුසෝ”ති ඛෝ තේ භික්ඛූ ආයස්මතෝ වක්කලිස්ස පටිස්සුත්වා ආයස්මන්තං වක්කලිං මඤ්චකං ආරෝපේත්වා යේන ඉසිගිලිපස්සං කාළසිලා තේනුපසඞ්කමිංසු. අථ ඛෝ භගවා තඤ්ච රත්තිං තඤ්ච දිවාවසේසං ගිජ්ඣකූටේ පබ්බතේ විහාසි.
“Yes, friend,” replied those bhikkhus, and did as he asked. Meanwhile, the Buddha spent the rest of that night and day on Vulture’s Peak Mountain.
අථ ඛෝ ද්වේ දේවතායෝ අභික්කන්තාය රත්තියා අභික්කන්තවණ්ණා කේවලකප්පං ගිජ්ඣකූටං ඕභාසේත්වා යේන භගවා තේනුපසඞ්කමිංසු …පේ… ඒකමන්තං අට්ඨංසු.
Then, late at night, two glorious deities, lighting up the entire Vulture’s Peak, went up to the Buddha, bowed, and stood to one side.
ඒකමන්තං ඨිතා ඛෝ ඒකා දේවතා භගවන්තං ඒතදවෝච: “වක්කලි, භන්තේ, භික්ඛු විමෝක්ඛාය චේතේතී”ති.
One deity said to him, “Sir, the bhikkhu Vakkali is intent on liberation!”
අපරා දේවතා භගවන්තං ඒතදවෝච: “සෝ හි නූන, භන්තේ, සුවිමුත්තෝ විමුච්චිස්සතී”ති.
And another deity said to him, “He’ll definitely be well-freed!”
ඉදමවෝචුං තා දේවතායෝ. ඉදං වත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා පදක්ඛිණං කත්වා තත්ථේවන්තරධායිංසු.
This is what those deities said. Then they bowed and respectfully circled the Buddha, keeping him on their right side, before vanishing right there.
අථ ඛෝ භගවා තස්සා රත්තියා අච්චයේන භික්ඛූ ආමන්තේසි:
Then, when the night had passed, the Buddha addressed the bhikkhus:
“ඒථ තුම්හේ, භික්ඛවේ, යේන වක්කලි භික්ඛු තේනුපසඞ්කමථ; උපසඞ්කමිත්වා වක්කලිං භික්ඛුං ඒවං වදේථ:
“Come, bhikkhus, go to the bhikkhu Vakkali and tell him:
‘සුණාවුසෝ ත්වං, වක්කලි, භගවතෝ වචනං ද්වින්නඤ්ච දේවතානං.
‘Vakkali, hear the word of the Buddha and two deities.
ඉමං, ආවුසෝ, රත්තිං ද්වේ දේවතායෝ අභික්කන්තාය රත්තියා අභික්කන්තවණ්ණා කේවලකප්පං ගිජ්ඣකූටං ඕභාසේත්වා යේන භගවා තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං අට්ඨංසු.
Late last night, two glorious deities, lighting up the entire Vulture’s Peak, went up to the Buddha, bowed, and stood to one side.
ඒකමන්තං ඨිතා ඛෝ, ආවුසෝ, ඒකා දේවතා භගවන්තං ඒතදවෝච—වක්කලි, භන්තේ, භික්ඛු විමෝක්ඛාය චේතේතීති.
One deity said to him, “Sir, the bhikkhu Vakkali is intent on liberation!”
අපරා දේවතා භගවන්තං ඒතදවෝච—සෝ හි නූන, භන්තේ, සුවිමුත්තෝ විමුච්චිස්සතීති.
The other deity said to him, “He’ll definitely be well-freed!”
භගවා ච තං, ආවුසෝ වක්කලි, ඒවමාහ—මා භායි, වක්කලි; මා භායි, වක්කලි. අපාපකං තේ මරණං භවිස්සති, අපාපිකා කාලකිරියා(අ)”ති.
And the Buddha said, “Do not fear, Vakkali, do not fear! Your death will not be a bad one; your passing will not be a bad one.”’”
“ඒවං, භන්තේ”ති ඛෝ තේ භික්ඛූ භගවතෝ පටිස්සුත්වා යේනායස්මා වක්කලි තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මන්තං වක්කලිං ඒතදවෝචුං:
“Yes, sir,” those monks replied. They went to Vakkali and said to him:
“සුණාවුසෝ වක්කලි, භගවතෝ වචනං ද්වින්නඤ්ච දේවතානන්”ති.
“Vakkali, hear the word of the Buddha and two deities.”
අථ ඛෝ ආයස්මා වක්කලි උපට්ඨාකේ ආමන්තේසි: “ඒථ මං, ආවුසෝ, මඤ්චකා ඕරෝපේථ. කථඤ්හි නාම මාදිසෝ උච්චේ ආසනේ නිසීදිත්වා තස්ස භගවතෝ සාසනං සෝතබ්බං මඤ්ඤේය්‍යා”ති.
Then Vakkali addressed his carers, “Please, friends, help me off my cot. It’s unthinkable for one like me to listen to the Buddha’s instructions sitting on a high seat.”
“ඒවමාවුසෝ”ති ඛෝ තේ භික්ඛූ ආයස්මතෝ වක්කලිස්ස පටිස්සුත්වා ආයස්මන්තං වක්කලිං මඤ්චකා ඕරෝපේසුං. “ඉමං, ආවුසෝ, රත්තිං ද්වේ දේවතායෝ අභික්කන්තාය රත්තියා …පේ… ඒකමන්තං අට්ඨංසු. ඒකමන්තං ඨිතා ඛෝ, ආවුසෝ, ඒකා දේවතා භගවන්තං ඒතදවෝච: ‘වක්කලි, භන්තේ, භික්ඛු විමෝක්ඛාය චේතේතී(අ)ති. අපරා දේවතා භගවන්තං ඒතදවෝච: ‘සෝ හි නූන, භන්තේ, සුවිමුත්තෝ විමුච්චිස්සතී(අ)ති. භගවා ච තං, ආවුසෝ වක්කලි, ඒවමාහ: ‘මා භායි, වක්කලි; මා භායි, වක්කලි. අපාපකං තේ මරණං භවිස්සති, අපාපිකා කාලකිරියා(අ)”ති.
“Yes, friend,” replied those bhikkhus, and helped him off his cot. They repeated what the Buddha had said.
“තේන හාවුසෝ, මම වචනේන භගවතෝ පාදේ සිරසා වන්දථ: ‘වක්කලි, භන්තේ, භික්ඛු ආබාධිකෝ දුක්ඛිතෝ බාළ්හගිලානෝ. සෝ භගවතෝ පාදේ සිරසා වන්දතී(අ)ති. ඒවඤ්ච වදේථ: ‘රූපං අනිච්චං. තාහං, භන්තේ, න කඞ්ඛාමි. යදනිච්චං තං දුක්ඛන්ති න විචිකිච්ඡාමි. යදනිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, නත්ථි මේ තත්ථ ඡන්දෝ වා රාගෝ වා පේමං වාති න විචිකිච්ඡාමි.
Vakkali said, “Well then, friends, in my name bow with your head at the Buddha’s feet. Say to him: ‘Sir, the bhikkhu Vakkali is sick, suffering, gravely ill. He bows with his head to your feet.’ And then say: ‘Form is impermanent. I have no doubt of that. I’m certain that what is impermanent is suffering. And I’m certain that I have no desire or greed or fondness for what is impermanent, suffering, and perishable.
වේදනා අනිච්චා. තාහං, භන්තේ, න කඞ්ඛාමි. යදනිච්චං තං දුක්ඛන්ති න විචිකිච්ඡාමි. යදනිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, නත්ථි මේ තත්ථ ඡන්දෝ වා රාගෝ වා පේමං වාති න විචිකිච්ඡාමි.
Feeling is impermanent …
සඤ්ඤා …
Perception is impermanent …
සඞ්ඛාරා අනිච්චා. තාහං, භන්තේ, න කඞ්ඛාමි. යදනිච්චං තං දුක්ඛන්ති න විචිකිච්ඡාමි. යදනිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, නත්ථි මේ තත්ථ ඡන්දෝ වා රාගෝ වා පේමං වාති න විචිකිච්ඡාමි.
Choices are impermanent …
විඤ්ඤාණං අනිච්චං. තාහං, භන්තේ, න කඞ්ඛාමි. යදනිච්චං තං දුක්ඛන්ති න විචිකිච්ඡාමි. යදනිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, නත්ථි මේ තත්ථ ඡන්දෝ වා රාගෝ වා පේමං වාති න විචිකිච්ඡාමී(අ)”ති.
Consciousness is impermanent. I have no doubt of that. I’m certain that what is impermanent is suffering. And I’m certain that I have no desire or greed or fondness for what is impermanent, suffering, and perishable.’”
“ඒවමාවුසෝ”ති ඛෝ තේ භික්ඛූ ආයස්මතෝ වක්කලිස්ස පටිස්සුත්වා පක්කමිංසු. අථ ඛෝ ආයස්මා වක්කලි අචිරපක්කන්තේසු තේසු භික්ඛූසු සත්ථං ආහරේසි.
“Yes, friend,” those monks replied, and left. And then, not long after those bhikkhus had left, Venerable Vakkali slit his wrists.
අථ ඛෝ තේ භික්ඛූ යේන භගවා තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා ඒකමන්තං නිසීදිංසු. ඒකමන්තං නිසින්නා ඛෝ තේ භික්ඛූ භගවන්තං ඒතදවෝචුං: “වක්කලි, භන්තේ, භික්ඛු ආබාධිකෝ දුක්ඛිතෝ බාළ්හගිලානෝ; සෝ භගවතෝ පාදේ සිරසා වන්දති; ඒවඤ්ච වදේති: ‘රූපං අනිච්චං. තාහං, භන්තේ, න කඞ්ඛාමි. යදනිච්චං තං දුක්ඛන්ති න විචිකිච්ඡාමි. යදනිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, නත්ථි මේ තත්ථ ඡන්දෝ වා රාගෝ වා පේමං වාති න විචිකිච්ඡාමි. වේදනා … සඤ්ඤා … සඞ්ඛාරා … විඤ්ඤාණං අනිච්චං. තාහං, භන්තේ, න කඞ්ඛාමි. යදනිච්චං තං දුක්ඛන්ති න විචිකිච්ඡාමි. යදනිච්චං දුක්ඛං විපරිණාමධම්මං, නත්ථි මේ තත්ථ ඡන්දෝ වා රාගෝ වා පේමං වාති න විචිකිච්ඡාමී(අ)”ති.
Then those bhikkhus went up to the Buddha and told him Vakkali’s message.
අථ ඛෝ භගවා භික්ඛූ ආමන්තේසි: “ආයාම, භික්ඛවේ, යේන ඉසිගිලිපස්සං කාළසිලා තේනුපසඞ්කමිස්සාම; යත්ථ වක්කලිනා කුලපුත්තේන සත්ථමාහරිතන්”ති.
Then the Buddha said to the bhikkhus, “Come, bhikkhus, let’s go to the Black Rock on the slopes of Isigili, where Vakkali, the gentleman, slit his wrists.”
“ඒවං, භන්තේ”ති ඛෝ තේ භික්ඛූ භගවතෝ පච්චස්සෝසුං.
“Yes, sir,” they replied.
අථ ඛෝ භගවා සම්බහුලේහි භික්ඛූහි සද්ධිං යේන ඉසිගිලිපස්සං කාළසිලා තේනුපසඞ්කමි. අද්දසා ඛෝ භගවා ආයස්මන්තං වක්කලිං දූරතෝව මඤ්චකේ විවත්තක්ඛන්ධං සේමානං.
Then the Buddha together with several bhikkhus went to the Black Rock on the slopes of Isigili. The Buddha saw Vakkali off in the distance lying on his cot, having cast off the aggregates.
තේන ඛෝ පන සමයේන ධූමායිතත්තං තිමිරායිතත්තං ගච්ඡතේව පුරිමං දිසං, ගච්ඡති පච්ඡිමං දිසං, ගච්ඡති උත්තරං දිසං, ගච්ඡති දක්ඛිණං දිසං, ගච්ඡති උද්ධං දිසං, ගච්ඡති අධෝ දිසං, ගච්ඡති අනුදිසං.
Now at that time a cloud of black smoke was moving east, west, north, south, above, below, and in-between.
අථ ඛෝ භගවා භික්ඛූ ආමන්තේසි: “පස්සථ නෝ තුම්හේ, භික්ඛවේ, ඒතං ධූමායිතත්තං තිමිරායිතත්තං ගච්ඡතේව පුරිමං දිසං …පේ… ගච්ඡති අනුදිසන්”ති.
The Buddha said to the bhikkhus, “Bhikkhus, do you see that cloud of black smoke moving east, west, north, south, above, below, and in-between?”
“ඒවං, භන්තේ”.
“Yes, sir.”
“ඒසෝ ඛෝ, භික්ඛවේ, මාරෝ පාපිමා වක්කලිස්ස කුලපුත්තස්ස විඤ්ඤාණං සමන්වේසති: ‘කත්ථ වක්කලිස්ස කුලපුත්තස්ස විඤ්ඤාණං පතිට්ඨිතන්(අ)ති? අප්පතිට්ඨිතේන ච, භික්ඛවේ, විඤ්ඤාණේන වක්කලි කුලපුත්තෝ පරිනිබ්බුතෝ”ති.
“That’s Māra the Wicked searching for Vakkali’s consciousness, wondering: ‘Where is Vakkali’s consciousness established?’ But since his consciousness is not established, Vakkali is extinguished.”
පඤ්චමං.
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
