Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અપદાનપાળિ • Apadānapāḷi |
૪. વઙ્ગીસત્થેરઅપદાનં
4. Vaṅgīsattheraapadānaṃ
૯૬.
96.
‘‘પદુમુત્તરો નામ જિનો, સબ્બધમ્મેસુ ચક્ખુમા;
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;
ઇતો સતસહસ્સમ્હિ, કપ્પે ઉપ્પજ્જિ નાયકો.
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
૯૭.
97.
‘‘યથાપિ સાગરે ઊમિ, ગગને વિય તારકા;
‘‘Yathāpi sāgare ūmi, gagane viya tārakā;
એવં પાવચનં તસ્સ, અરહન્તેહિ ચિત્તિતં.
Evaṃ pāvacanaṃ tassa, arahantehi cittitaṃ.
૯૮.
98.
‘‘સદેવાસુરનાગેહિ, મનુજેહિ પુરક્ખતો;
‘‘Sadevāsuranāgehi, manujehi purakkhato;
સમણબ્રાહ્મણાકિણ્ણે, જનમજ્ઝે જિનુત્તમો.
Samaṇabrāhmaṇākiṇṇe, janamajjhe jinuttamo.
૯૯.
99.
વચનેન વિબોધેન્તો, વેનેય્યપદુમાનિ સો.
Vacanena vibodhento, veneyyapadumāni so.
૧૦૦.
100.
‘‘વેસારજ્જેહિ સમ્પન્નો, ચતૂહિ પુરિસુત્તમો;
‘‘Vesārajjehi sampanno, catūhi purisuttamo;
પહીનભયસારજ્જો, ખેમપ્પત્તો વિસારદો.
Pahīnabhayasārajjo, khemappatto visārado.
૧૦૧.
101.
‘‘આસભં પવરં ઠાનં, બુદ્ધભૂમિઞ્ચ કેવલં;
‘‘Āsabhaṃ pavaraṃ ṭhānaṃ, buddhabhūmiñca kevalaṃ;
પટિજાનાતિ લોકગ્ગો, નત્થિ સઞ્ચોદકો ક્વચિ.
Paṭijānāti lokaggo, natthi sañcodako kvaci.
૧૦૨.
102.
‘‘સીહનાદમસમ્ભીતં, નદતો તસ્સ તાદિનો;
‘‘Sīhanādamasambhītaṃ, nadato tassa tādino;
દેવો નરો વા બ્રહ્મા વા, પટિવત્તા ન વિજ્જતિ.
Devo naro vā brahmā vā, paṭivattā na vijjati.
૧૦૩.
103.
‘‘દેસેન્તો પવરં ધમ્મં, સન્તારેન્તો સદેવકં;
‘‘Desento pavaraṃ dhammaṃ, santārento sadevakaṃ;
ધમ્મચક્કં પવત્તેતિ, પરિસાસુ વિસારદો.
Dhammacakkaṃ pavatteti, parisāsu visārado.
૧૦૪.
104.
‘‘પટિભાનવતં અગ્ગં, સાવકં સાધુસમ્મતં;
‘‘Paṭibhānavataṃ aggaṃ, sāvakaṃ sādhusammataṃ;
ગુણં બહું પકિત્તેત્વા, એતદગ્ગે ઠપેસિ તં.
Guṇaṃ bahuṃ pakittetvā, etadagge ṭhapesi taṃ.
૧૦૫.
105.
‘‘તદાહં હંસવતિયં, બ્રાહ્મણો સાધુસમ્મતો;
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, brāhmaṇo sādhusammato;
સબ્બવેદવિદૂ જાતો, વાગીસો વાદિસૂદનો.
Sabbavedavidū jāto, vāgīso vādisūdano.
૧૦૬.
106.
‘‘ઉપેચ્ચ તં મહાવીરં, સુત્વાહં ધમ્મદેસનં;
‘‘Upecca taṃ mahāvīraṃ, sutvāhaṃ dhammadesanaṃ;
પીતિવરં પટિલભિં, સાવકસ્સ ગુણે રતો.
Pītivaraṃ paṭilabhiṃ, sāvakassa guṇe rato.
૧૦૭.
107.
‘‘નિમન્તેત્વાવ સુગતં, સસઙ્ઘં લોકનન્દનં;
‘‘Nimantetvāva sugataṃ, sasaṅghaṃ lokanandanaṃ;
સત્તાહં ભોજયિત્વાહં, દુસ્સેહચ્છાદયિં તદા.
Sattāhaṃ bhojayitvāhaṃ, dussehacchādayiṃ tadā.
૧૦૮.
108.
‘‘નિપચ્ચ સિરસા પાદે, કતોકાસો કતઞ્જલી;
‘‘Nipacca sirasā pāde, katokāso katañjalī;
એકમન્તં ઠિતો હટ્ઠો, સન્થવિં જિનમુત્તમં.
Ekamantaṃ ṭhito haṭṭho, santhaviṃ jinamuttamaṃ.
૧૦૯.
109.
નમો તે સબ્બલોકગ્ગ, નમો તે અભયઙ્કર.
Namo te sabbalokagga, namo te abhayaṅkara.
૧૧૦.
110.
નમો તે સન્તિસુખદ, નમો તે સરણઙ્કર.
Namo te santisukhada, namo te saraṇaṅkara.
૧૧૧.
111.
‘‘‘અનાથાનં ભવં નાથો, ભીતાનં અભયપ્પદો;
‘‘‘Anāthānaṃ bhavaṃ nātho, bhītānaṃ abhayappado;
૧૧૨.
112.
‘‘એવમાદીહિ સમ્બુદ્ધં, સન્થવિત્વા મહાગુણં;
‘‘Evamādīhi sambuddhaṃ, santhavitvā mahāguṇaṃ;
૧૧૩.
113.
‘‘તદા અવોચ ભગવા, અનન્તપટિભાનવા;
‘‘Tadā avoca bhagavā, anantapaṭibhānavā;
‘યો સો બુદ્ધં અભોજેસિ, સત્તાહં સહસાવકં.
‘Yo so buddhaṃ abhojesi, sattāhaṃ sahasāvakaṃ.
૧૧૪.
114.
‘‘‘ગુણઞ્ચ મે પકિત્તેસિ, પસન્નો સેહિ પાણિભિ;
‘‘‘Guṇañca me pakittesi, pasanno sehi pāṇibhi;
એસો પત્થયતે ઠાનં, વાદિસૂદસ્સ ભિક્ખુનો.
Eso patthayate ṭhānaṃ, vādisūdassa bhikkhuno.
૧૧૫.
115.
‘‘‘અનાગતમ્હિ અદ્ધાને, લચ્છસે તં મનોરથં;
‘‘‘Anāgatamhi addhāne, lacchase taṃ manorathaṃ;
દેવમાનુસસમ્પત્તિં, અનુભોત્વા અનપ્પકં.
Devamānusasampattiṃ, anubhotvā anappakaṃ.
૧૧૬.
116.
‘‘‘સતસહસ્સિતો કપ્પે, ઓક્કાકકુલસમ્ભવો;
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ગોતમો નામ ગોત્તેન, સત્થા લોકે ભવિસ્સતિ.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
૧૧૭.
117.
‘‘‘તસ્સ ધમ્મેસુ દાયાદો, ઓરસો ધમ્મનિમ્મિતો;
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
વઙ્ગીસો નામ નામેન, હેસ્સતિ સત્થુ સાવકો’.
Vaṅgīso nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.
૧૧૮.
118.
‘‘તં સુત્વા મુદિતો હુત્વા, યાવજીવં તદા જિનં;
‘‘Taṃ sutvā mudito hutvā, yāvajīvaṃ tadā jinaṃ;
પચ્ચયેહિ ઉપટ્ઠાસિં, મેત્તચિત્તો તથાગતં.
Paccayehi upaṭṭhāsiṃ, mettacitto tathāgataṃ.
૧૧૯.
119.
‘‘તેન કમ્મેન સુકતેન, ચેતનાપણિધીહિ ચ;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
૧૨૦.
120.
૧૨૧.
121.
‘‘સબ્બવેદવિદૂ જાતો, વાદસત્થવિસારદો;
‘‘Sabbavedavidū jāto, vādasatthavisārado;
૧૨૨.
122.
‘‘વઙ્ગે જાતોતિ વઙ્ગીસો, વચને ઇસ્સરોતિ વા;
‘‘Vaṅge jātoti vaṅgīso, vacane issaroti vā;
વઙ્ગીસો ઇતિ મે નામં, અભવી લોકસમ્મતં.
Vaṅgīso iti me nāmaṃ, abhavī lokasammataṃ.
૧૨૩.
123.
‘‘યદાહં વિઞ્ઞુતં પત્તો, ઠિતો પઠમયોબ્બને;
‘‘Yadāhaṃ viññutaṃ patto, ṭhito paṭhamayobbane;
પઞ્ચવીસતિમં ભાણવારં.
Pañcavīsatimaṃ bhāṇavāraṃ.
૧૨૪.
124.
‘‘પિણ્ડાય વિચરન્તં તં, પત્તપાણિં સુસંવુતં;
‘‘Piṇḍāya vicarantaṃ taṃ, pattapāṇiṃ susaṃvutaṃ;
૧૨૫.
125.
‘‘તં દિસ્વા વિમ્હિતો હુત્વા, અવોચં મમનુચ્છવં 25;
‘‘Taṃ disvā vimhito hutvā, avocaṃ mamanucchavaṃ 26;
૧૨૬.
126.
‘‘આચિક્ખિ સો મે સત્થારં, સમ્બુદ્ધં લોકનાયકં;
‘‘Ācikkhi so me satthāraṃ, sambuddhaṃ lokanāyakaṃ;
૧૨૭.
127.
‘‘વિરાગસંહિતં વાક્યં, કત્વા દુદ્દસમુત્તમં;
‘‘Virāgasaṃhitaṃ vākyaṃ, katvā duddasamuttamaṃ;
વિચિત્તપટિભાનેહિ, તોસિતો તેન તાદિના.
Vicittapaṭibhānehi, tosito tena tādinā.
૧૨૮.
128.
‘‘નિપચ્ચ સિરસા પાદે, ‘પબ્બાજેહી’તિ મં બ્રવિ;
‘‘Nipacca sirasā pāde, ‘pabbājehī’ti maṃ bravi;
તતો મં સ મહાપઞ્ઞો, બુદ્ધસેટ્ઠમુપાનયિ.
Tato maṃ sa mahāpañño, buddhaseṭṭhamupānayi.
૧૨૯.
129.
‘‘નિપચ્ચ સિરસા પાદે, નિસીદિં સત્થુ સન્તિકે;
‘‘Nipacca sirasā pāde, nisīdiṃ satthu santike;
૧૩૦.
130.
‘‘કિઞ્ચિ સિપ્પન્તિ તસ્સાહં, ‘જાનામી’તિ ચ અબ્રવિં;
‘‘Kiñci sippanti tassāhaṃ, ‘jānāmī’ti ca abraviṃ;
મતસીસં વનચ્છુદ્ધં, અપિ બારસવસ્સિકં;
Matasīsaṃ vanacchuddhaṃ, api bārasavassikaṃ;
૧૩૧.
131.
‘‘આમોતિ મે પટિઞ્ઞાતે, તીણિ સીસાનિ દસ્સયિ;
‘‘Āmoti me paṭiññāte, tīṇi sīsāni dassayi;
નિરયનરદેવેસુ, ઉપપન્ને અવાચયિં.
Nirayanaradevesu, upapanne avācayiṃ.
૧૩૨.
132.
તતોહં વિહતારબ્ભો, પબ્બજ્જં સમયાચિસં.
Tatohaṃ vihatārabbho, pabbajjaṃ samayācisaṃ.
૧૩૩.
133.
‘‘પબ્બજિત્વાન સુગતં, સન્થવામિ તહિં તહિં;
‘‘Pabbajitvāna sugataṃ, santhavāmi tahiṃ tahiṃ;
૧૩૪.
134.
‘‘તતો વીમંસનત્થં મે, આહ બુદ્ધો વિનાયકો;
‘‘Tato vīmaṃsanatthaṃ me, āha buddho vināyako;
તક્કિકા પનિમા ગાથા, ઠાનસો પટિભન્તિ તં.
Takkikā panimā gāthā, ṭhānaso paṭibhanti taṃ.
૧૩૫.
135.
‘‘ન કબ્બવિત્તોહં વીર, ઠાનસો પટિભન્તિ મં;
‘‘Na kabbavittohaṃ vīra, ṭhānaso paṭibhanti maṃ;
તેન હિ દાનિ વઙ્ગીસ, ઠાનસો સન્થવાહિ મં.
Tena hi dāni vaṅgīsa, ṭhānaso santhavāhi maṃ.
૧૩૬.
136.
‘‘તદાહં સન્થવિં વીરં, ગાથાહિ ઇસિસત્તમં;
‘‘Tadāhaṃ santhaviṃ vīraṃ, gāthāhi isisattamaṃ;
ઠાનસો મે તદા તુટ્ઠો, જિનો અગ્ગે ઠપેસિ મં.
Ṭhānaso me tadā tuṭṭho, jino agge ṭhapesi maṃ.
૧૩૭.
137.
‘‘પટિભાનેન ચિત્તેન, અઞ્ઞેસમતિમઞ્ઞહં;
‘‘Paṭibhānena cittena, aññesamatimaññahaṃ;
પેસલે તેન સંવિગ્ગો, અરહત્તમપાપુણિં.
Pesale tena saṃviggo, arahattamapāpuṇiṃ.
૧૩૮.
138.
‘‘‘પટિભાનવતં અગ્ગો, અઞ્ઞો કોચિ ન વિજ્જતિ;
‘‘‘Paṭibhānavataṃ aggo, añño koci na vijjati;
યથાયં ભિક્ખુ વઙ્ગીસો, એવં ધારેથ ભિક્ખવો’.
Yathāyaṃ bhikkhu vaṅgīso, evaṃ dhāretha bhikkhavo’.
૧૩૯.
139.
‘‘સતસહસ્સે કતં કમ્મં, ફલં દસ્સેસિ મે ઇધ;
‘‘Satasahasse kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;
સુમુત્તો સરવેગોવ કિલેસે ઝાપયિં મમ.
Sumutto saravegova kilese jhāpayiṃ mama.
૧૪૦.
140.
‘‘કિલેસા ઝાપિતા મય્હં…પે॰… વિહરામિ અનાસવો.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
૧૪૧.
141.
‘‘સ્વાગતં વત મે આસિ…પે॰… કતં બુદ્ધસ્સ સાસનં.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
૧૪૨.
142.
‘‘પટિસમ્ભિદા ચતસ્સો…પે॰… કતં બુદ્ધસ્સ સાસનં’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ઇત્થં સુદં આયસ્મા વઙ્ગીસો થેરો ઇમા ગાથાયો
Itthaṃ sudaṃ āyasmā vaṅgīso thero imā gāthāyo
અભાસિત્થાતિ.
Abhāsitthāti.
વઙ્ગીસત્થેરસ્સાપદાનં ચતુત્થં.
Vaṅgīsattherassāpadānaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / અપદાન-અટ્ઠકથા • Apadāna-aṭṭhakathā / ૪. વઙ્ગીસત્થેરઅપદાનવણ્ણના • 4. Vaṅgīsattheraapadānavaṇṇanā