Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૪. વેપચિત્તિસુત્તં
4. Vepacittisuttaṃ
૨૫૦. સાવત્થિનિદાનં. ‘‘ભૂતપુબ્બં , ભિક્ખવે, દેવાસુરસઙ્ગામો સમુપબ્યૂળ્હો અહોસિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, વેપચિત્તિ અસુરિન્દો અસુરે આમન્તેસિ – ‘સચે, મારિસા, દેવાનં અસુરસઙ્ગામે સમુપબ્યૂળ્હે અસુરા જિનેય્યું દેવા પરાજિનેય્યું 1, યેન નં સક્કં દેવાનમિન્દં કણ્ઠપઞ્ચમેહિ બન્ધનેહિ બન્ધિત્વા મમ સન્તિકે આનેય્યાથ અસુરપુર’ન્તિ. સક્કોપિ ખો, ભિક્ખવે, દેવાનમિન્દો દેવે તાવતિંસે આમન્તેસિ – ‘સચે, મારિસા, દેવાનં અસુરસઙ્ગામે સમુપબ્યૂળ્હે દેવા જિનેય્યું અસુરા પરાજિનેય્યું, યેન નં વેપચિત્તિં અસુરિન્દં કણ્ઠપઞ્ચમેહિ બન્ધનેહિ બન્ધિત્વા મમ સન્તિકે આનેય્યાથ સુધમ્મસભ’’’ન્તિ. તસ્મિં ખો પન, ભિક્ખવે, સઙ્ગામે દેવા જિનિંસુ , અસુરા પરાજિનિંસુ 2. અથ ખો, ભિક્ખવે, દેવા તાવતિંસા વેપચિત્તિં અસુરિન્દં કણ્ઠપઞ્ચમેહિ બન્ધનેહિ બન્ધિત્વા સક્કસ્સ દેવાનમિન્દસ્સ સન્તિકે આનેસું સુધમ્મસભં. તત્ર સુદં, ભિક્ખવે, વેપચિત્તિ અસુરિન્દો કણ્ઠપઞ્ચમેહિ બન્ધનેહિ બદ્ધો સક્કં દેવાનમિન્દં સુધમ્મસભં પવિસન્તઞ્ચ નિક્ખમન્તઞ્ચ અસબ્ભાહિ ફરુસાહિ વાચાહિ અક્કોસતિ પરિભાસતિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, માતલિ સઙ્ગાહકો સક્કં દેવાનમિન્દં ગાથાહિ અજ્ઝભાસિ –
250. Sāvatthinidānaṃ. ‘‘Bhūtapubbaṃ , bhikkhave, devāsurasaṅgāmo samupabyūḷho ahosi. Atha kho, bhikkhave, vepacitti asurindo asure āmantesi – ‘sace, mārisā, devānaṃ asurasaṅgāme samupabyūḷhe asurā jineyyuṃ devā parājineyyuṃ 3, yena naṃ sakkaṃ devānamindaṃ kaṇṭhapañcamehi bandhanehi bandhitvā mama santike āneyyātha asurapura’nti. Sakkopi kho, bhikkhave, devānamindo deve tāvatiṃse āmantesi – ‘sace, mārisā, devānaṃ asurasaṅgāme samupabyūḷhe devā jineyyuṃ asurā parājineyyuṃ, yena naṃ vepacittiṃ asurindaṃ kaṇṭhapañcamehi bandhanehi bandhitvā mama santike āneyyātha sudhammasabha’’’nti. Tasmiṃ kho pana, bhikkhave, saṅgāme devā jiniṃsu , asurā parājiniṃsu 4. Atha kho, bhikkhave, devā tāvatiṃsā vepacittiṃ asurindaṃ kaṇṭhapañcamehi bandhanehi bandhitvā sakkassa devānamindassa santike ānesuṃ sudhammasabhaṃ. Tatra sudaṃ, bhikkhave, vepacitti asurindo kaṇṭhapañcamehi bandhanehi baddho sakkaṃ devānamindaṃ sudhammasabhaṃ pavisantañca nikkhamantañca asabbhāhi pharusāhi vācāhi akkosati paribhāsati. Atha kho, bhikkhave, mātali saṅgāhako sakkaṃ devānamindaṃ gāthāhi ajjhabhāsi –
‘‘ભયા નુ મઘવા સક્ક, દુબ્બલ્યા નો તિતિક્ખસિ;
‘‘Bhayā nu maghavā sakka, dubbalyā no titikkhasi;
સુણન્તો ફરુસં વાચં, સમ્મુખા વેપચિત્તિનો’’તિ.
Suṇanto pharusaṃ vācaṃ, sammukhā vepacittino’’ti.
‘‘નાહં ભયા ન દુબ્બલ્યા, ખમામિ વેપચિત્તિનો;
‘‘Nāhaṃ bhayā na dubbalyā, khamāmi vepacittino;
કથઞ્હિ માદિસો વિઞ્ઞૂ, બાલેન પટિસંયુજે’’તિ.
Kathañhi mādiso viññū, bālena paṭisaṃyuje’’ti.
‘‘ભિય્યો બાલા પભિજ્જેય્યું, નો ચસ્સ પટિસેધકો;
‘‘Bhiyyo bālā pabhijjeyyuṃ, no cassa paṭisedhako;
તસ્મા ભુસેન દણ્ડેન, ધીરો બાલં નિસેધયે’’તિ.
Tasmā bhusena daṇḍena, dhīro bālaṃ nisedhaye’’ti.
‘‘એતદેવ અહં મઞ્ઞે, બાલસ્સ પટિસેધનં;
‘‘Etadeva ahaṃ maññe, bālassa paṭisedhanaṃ;
પરં સઙ્કુપિતં ઞત્વા, યો સતો ઉપસમ્મતી’’તિ.
Paraṃ saṅkupitaṃ ñatvā, yo sato upasammatī’’ti.
‘‘એતદેવ તિતિક્ખાય, વજ્જં પસ્સામિ વાસવ;
‘‘Etadeva titikkhāya, vajjaṃ passāmi vāsava;
યદા નં મઞ્ઞતિ બાલો, ભયા મ્યાયં તિતિક્ખતિ;
Yadā naṃ maññati bālo, bhayā myāyaṃ titikkhati;
અજ્ઝારુહતિ દુમ્મેધો, ગોવ ભિય્યો પલાયિન’’ન્તિ.
Ajjhāruhati dummedho, gova bhiyyo palāyina’’nti.
‘‘કામં મઞ્ઞતુ વા મા વા, ભયા મ્યાયં તિતિક્ખતિ;
‘‘Kāmaṃ maññatu vā mā vā, bhayā myāyaṃ titikkhati;
સદત્થપરમા અત્થા, ખન્ત્યા ભિય્યો ન વિજ્જતિ.
Sadatthaparamā atthā, khantyā bhiyyo na vijjati.
‘‘યો હવે બલવા સન્તો, દુબ્બલસ્સ તિતિક્ખતિ;
‘‘Yo have balavā santo, dubbalassa titikkhati;
તમાહુ પરમં ખન્તિં, નિચ્ચં ખમતિ દુબ્બલો.
Tamāhu paramaṃ khantiṃ, niccaṃ khamati dubbalo.
‘‘અબલં તં બલં આહુ, યસ્સ બાલબલં બલં;
‘‘Abalaṃ taṃ balaṃ āhu, yassa bālabalaṃ balaṃ;
બલસ્સ ધમ્મગુત્તસ્સ, પટિવત્તા ન વિજ્જતિ.
Balassa dhammaguttassa, paṭivattā na vijjati.
‘‘તસ્સેવ તેન પાપિયો, યો કુદ્ધં પટિકુજ્ઝતિ;
‘‘Tasseva tena pāpiyo, yo kuddhaṃ paṭikujjhati;
કુદ્ધં અપ્પટિકુજ્ઝન્તો, સઙ્ગામં જેતિ દુજ્જયં.
Kuddhaṃ appaṭikujjhanto, saṅgāmaṃ jeti dujjayaṃ.
‘‘ઉભિન્નમત્થં ચરતિ, અત્તનો ચ પરસ્સ ચ;
‘‘Ubhinnamatthaṃ carati, attano ca parassa ca;
પરં સઙ્કુપિતં ઞત્વા, યો સતો ઉપસમ્મતિ.
Paraṃ saṅkupitaṃ ñatvā, yo sato upasammati.
‘‘ઉભિન્નં તિકિચ્છન્તાનં, અત્તનો ચ પરસ્સ ચ;
‘‘Ubhinnaṃ tikicchantānaṃ, attano ca parassa ca;
જના મઞ્ઞન્તિ બાલોતિ, યે ધમ્મસ્સ અકોવિદા’’તિ.
Janā maññanti bāloti, ye dhammassa akovidā’’ti.
‘‘સો હિ નામ, ભિક્ખવે, સક્કો દેવાનમિન્દો સકં પુઞ્ઞફલં ઉપજીવમાનો દેવાનં તાવતિંસાનં ઇસ્સરિયાધિપચ્ચં રજ્જં કારેન્તો ખન્તિસોરચ્ચસ્સ વણ્ણવાદી ભવિસ્સતિ. ઇધ ખો તં, ભિક્ખવે, સોભેથ યં તુમ્હે એવં સ્વાક્ખાતે ધમ્મવિનયે પબ્બજિતા સમાના ખમા ચ ભવેય્યાથ સોરતા ચા’’તિ.
‘‘So hi nāma, bhikkhave, sakko devānamindo sakaṃ puññaphalaṃ upajīvamāno devānaṃ tāvatiṃsānaṃ issariyādhipaccaṃ rajjaṃ kārento khantisoraccassa vaṇṇavādī bhavissati. Idha kho taṃ, bhikkhave, sobhetha yaṃ tumhe evaṃ svākkhāte dhammavinaye pabbajitā samānā khamā ca bhaveyyātha soratā cā’’ti.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૪. વેપચિત્તિસુત્તવણ્ણના • 4. Vepacittisuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૪. વેપચિત્તિસુત્તવણ્ણના • 4. Vepacittisuttavaṇṇanā