| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய (டீகா) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
9. வீணோபமஸுத்தவண்ணனா
9. Vīṇopamasuttavaṇṇanā
246. பி⁴க்கு²ஸ்ஸ வா பி⁴க்கு²னியா வாதி காமங் பாளியங் பரிஸாத்³வயமேவ க³ஹிதங், ஸேஸபரிஸானங் பன தத³ஞ்ஞேஸம்பி தே³வமனுஸ்ஸானந்தி ஸப்³ப³ஸாதா⁴ரணோவாயங் த⁴ம்மஸங்க³ஹோதி இமமத்த²ங் உபமாபுப்³ப³கங் கத்வா த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யதா² நாமா’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். யஜந்தோதி த³த³ந்தோ. விந்தி³தப்³போ³தி லத்³த⁴ப்³போ³, அதி⁴க³ந்தப்³போ³தி அத்தோ².
246.Bhikkhussa vā bhikkhuniyā vāti kāmaṃ pāḷiyaṃ parisādvayameva gahitaṃ, sesaparisānaṃ pana tadaññesampi devamanussānanti sabbasādhāraṇovāyaṃ dhammasaṅgahoti imamatthaṃ upamāpubbakaṃ katvā dassetuṃ ‘‘yathā nāmā’’tiādi āraddhaṃ. Yajantoti dadanto. Vinditabboti laddhabbo, adhigantabboti attho.
ச²ந்தோ³தி தண்ஹாச²ந்தோ³. தேனாஹ – ‘‘து³ப்³ப³லதண்ஹா ஸோ ரஞ்ஜேதுங் ந ஸக்கோதீ’’தி. புப்³பு³ப்பத்திகா ஏகஸ்மிங் ஆரம்மணே பட²மங் உப்பன்னா. ஸா ஹி அனாஸேவனத்தா மந்தா³. ஸோதி ச²ந்தோ³. ரஞ்ஜேதுங் ந ஸக்கோதி லத்³தா⁴ஸேவனத்தா. தோ³ஸோ நாம சித்ததூ³ஸனத்தா. தானீதி த³ண்டா³தா³னாதீ³னி. தம்மூலகாதி லோப⁴மூலகா தாவ மாயாஸாடெ²ய்யமானாதிமானதி³ட்டி²சாபலாத³யோ, தோ³ஸமூலகா உபனாஹமக்க²பலாஸஇஸ்ஸாமச்ச²ரியத²ம்ப⁴ஸாரம்பா⁴த³யோ, மோஹமூலகா அஹிரிக-அனொத்தப்ப-தி²னமித்³த⁴விசிகிச்சு²த்³த⁴ச்ச-விபரீதமனஸிகாராத³யோ, ஸங்கிலேஸத⁴ம்மா க³ஹிதாவ ஹொந்தி தங்மூலகத்தா. யஸ்மா பன ஸப்³பே³பி ஸங்கிலேஸத⁴ம்மா த்³வாத³ஸாகுஸலசித்துப்பாத³பரியாபன்னா ஏவ, தஸ்மா தேஸம்பெத்த² க³ஹிதபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ச²ந்தோ³ ராகோ³தி வா’’தி வுத்தங்.
Chandoti taṇhāchando. Tenāha – ‘‘dubbalataṇhā so rañjetuṃ na sakkotī’’ti. Pubbuppattikā ekasmiṃ ārammaṇe paṭhamaṃ uppannā. Sā hi anāsevanattā mandā. Soti chando. Rañjetuṃ na sakkoti laddhāsevanattā. Doso nāma cittadūsanattā. Tānīti daṇḍādānādīni. Tammūlakāti lobhamūlakā tāva māyāsāṭheyyamānātimānadiṭṭhicāpalādayo, dosamūlakā upanāhamakkhapalāsaissāmacchariyathambhasārambhādayo, mohamūlakā ahirika-anottappa-thinamiddhavicikicchuddhacca-viparītamanasikārādayo, saṃkilesadhammā gahitāva honti taṃmūlakattā. Yasmā pana sabbepi saṃkilesadhammā dvādasākusalacittuppādapariyāpannā eva, tasmā tesampettha gahitabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘chando rāgoti vā’’ti vuttaṃ.
பா⁴யிதப்³ப³ட்டே²ன ஸப⁴யோ. பே⁴ரவட்டே²ன ஸப்படிப⁴யோ. குஸலபக்க²ஸ்ஸ விக்க²ம்ப⁴னட்டே²ன ஸகண்டகோ. குஸலஅனவஜ்ஜத⁴ம்மேஹி து³ரவகா³ஹட்டே²ன ஸக³ஹனோ. ப⁴வஸம்பத்திப⁴வனிப்³பா³னானங் அப்பதா³னபா⁴வதோ உம்மக்³கோ³. து³க்³க³திகா³மிமக்³க³த்தா கும்மக்³கோ³. இரியனாதி வத்தனா படிபஜ்ஜனா. து³க்³க³திகா³மிதாய கிலேஸோ ஏவ கிலேஸமக்³கோ³. ந ஸக்கா ஸம்பத்திப⁴வங் க³ந்துங் குதோ நிப்³பா³னக³மனந்தி அதி⁴ப்பாயோ.
Bhāyitabbaṭṭhena sabhayo. Bheravaṭṭhena sappaṭibhayo. Kusalapakkhassa vikkhambhanaṭṭhena sakaṇṭako. Kusalaanavajjadhammehi duravagāhaṭṭhena sagahano. Bhavasampattibhavanibbānānaṃ appadānabhāvato ummaggo. Duggatigāmimaggattā kummaggo. Iriyanāti vattanā paṭipajjanā. Duggatigāmitāya kileso eva kilesamaggo. Na sakkā sampattibhavaṃ gantuṃ kuto nibbānagamananti adhippāyo.
அஸுபா⁴வஜ்ஜனாதீ³ஹீதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன அனிச்சமனஸிகாராதீ³னம்பி ஸங்க³ஹோ த³ட்ட²ப்³போ³. சித்தங் நிவத்ததி ஸராக³சித்தங் ந உப்பஜ்ஜதி படிபக்க²மனஸிகாரேன வினோதி³தத்தா. மஜ்ஜ²த்தாரம்மணேதி அஞ்ஞாணுபெக்க²ட்டா²னியே ஆரம்மணே. உத்³தே³ஸ…பே॰… ஆவஜ்ஜந்தஸ்ஸாதி உத்³தி³ஸாபனவஸேன உத்³தே³ஸங், பரிபுச்சா²பனவஸேன பரிபுச்ச²ங், க³ரூனங் ஸந்திகே வஸனவஸேன க³ருவாஸங் ஆவஜ்ஜந்தஸ்ஸ. சித்தந்தி க³ம்பீ⁴ரஞாணசரிய-பச்சவெக்க²ண-பஞ்ஞவந்த-புக்³க³லஸேவனவஸேன தத³தி⁴முத்திஸித்³தி⁴யா அஞ்ஞாணசித்தங் நிவத்ததி.
Asubhāvajjanādīhīti ādi-saddena aniccamanasikārādīnampi saṅgaho daṭṭhabbo. Cittaṃ nivattati sarāgacittaṃ na uppajjati paṭipakkhamanasikārena vinoditattā. Majjhattārammaṇeti aññāṇupekkhaṭṭhāniye ārammaṇe. Uddesa…pe… āvajjantassāti uddisāpanavasena uddesaṃ, paripucchāpanavasena paripucchaṃ, garūnaṃ santike vasanavasena garuvāsaṃ āvajjantassa. Cittanti gambhīrañāṇacariya-paccavekkhaṇa-paññavanta-puggalasevanavasena tadadhimuttisiddhiyā aññāṇacittaṃ nivattati.
யதா² ‘‘புஜ்ஜப⁴வப²லங் புஞ்ஞ’’ந்தி வுத்தங் ‘‘ஏவமித³ங் புஞ்ஞங் பவட்³ட⁴தீ’’தி (தீ³॰ நி॰ 3.80), ஏவங் கிட்ட²ஸம்ப⁴வத்தா ‘‘கிட்ட²’’ந்தி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘கிட்ட²ந்தி கிட்ட²ட்டா²னே உப்பன்னஸஸ்ஸ’’ந்தி.
Yathā ‘‘pujjabhavaphalaṃ puñña’’nti vuttaṃ ‘‘evamidaṃ puññaṃ pavaḍḍhatī’’ti (dī. ni. 3.80), evaṃ kiṭṭhasambhavattā ‘‘kiṭṭha’’nti vuttanti āha ‘‘kiṭṭhanti kiṭṭhaṭṭhāne uppannasassa’’nti.
க⁴டாதி ஸிங்க³யுக³ங் இதா⁴தி⁴ப்பேதந்தி ஆஹ ‘‘த்³வின்னங் ஸிங்கா³னங் அந்தரே’’தி. க⁴டாதி கோ³ணாதீ³னங் ஸிங்க³ந்தரட்ட²ஸ்ஸ ஸமஞ்ஞாதி வத³ந்தி. நாஸாரஜ்ஜுகேதி நாஸாரஜ்ஜுபாதட்டா²னே.
Ghaṭāti siṅgayugaṃ idhādhippetanti āha ‘‘dvinnaṃ siṅgānaṃ antare’’ti. Ghaṭāti goṇādīnaṃ siṅgantaraṭṭhassa samaññāti vadanti. Nāsārajjuketi nāsārajjupātaṭṭhāne.
த³மேதி புது²த்தாரம்மணதோ நிவாரேதி. நந்தி சித்தங். யங் ஸுத்தங் ஸுபா⁴ஸிதங் மயா. தத³ஸ்ஸாதி ததா³ அஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ. ஆரம்மணேதி கம்மட்டா²னாரம்மணே.
Dameti puthuttārammaṇato nivāreti. Nanti cittaṃ. Yaṃ suttaṃ subhāsitaṃ mayā. Tadassāti tadā assa bhikkhuno. Ārammaṇeti kammaṭṭhānārammaṇe.
ஸுது³ஜிதந்தி நிப்³பி³ஸேவனபா⁴வகரணேன ஜிதங். ஸுதஜ்ஜிதந்தி ஸுட்டு² தூ³ரகரணேன ஜிதங், ததா²பூ⁴தஞ்ச தஜ்ஜிதங் நாம ஹோதீதி ததா² வுத்தங். கோ³சரஜ்ஜ²த்தந்தி அஜ்ஜ²த்தபூ⁴தோ கோ³சரோ. கம்மட்டா²னாரம்மணஞ்ஹி ப³ஹித்³தா⁴ரூபாதி³ஆரம்மணவிது⁴ரதாய அஜ்ஜ²த்தந்தி வுச்சதி. ஸமதோ² அனுரக்க²ணங் ஏதஸ்ஸாதி ஸமதா²னுரக்க²ணங். யதா² இந்த்³ரியஸங்வரஸீலங் ஸமதா²னுரக்க²ணங் ஹோதி, ததா² கதி²தந்தி அத்தோ². யதா² ஹி இந்த்³ரியஸங்வரஸீலங் ஸமத²ஸ்ஸ பச்சயோ, ஏவங் ஸமதோ²பி தஸ்ஸ பச்சயோதி.
Sudujitanti nibbisevanabhāvakaraṇena jitaṃ. Sutajjitanti suṭṭhu dūrakaraṇena jitaṃ, tathābhūtañca tajjitaṃ nāma hotīti tathā vuttaṃ. Gocarajjhattanti ajjhattabhūto gocaro. Kammaṭṭhānārammaṇañhi bahiddhārūpādiārammaṇavidhuratāya ajjhattanti vuccati. Samatho anurakkhaṇaṃ etassāti samathānurakkhaṇaṃ. Yathā indriyasaṃvarasīlaṃ samathānurakkhaṇaṃ hoti, tathā kathitanti attho. Yathā hi indriyasaṃvarasīlaṃ samathassa paccayo, evaṃ samathopi tassa paccayoti.
வாதி³யமானாய வீணாய. சித்தங் ரஞ்ஜேதீதி ரஜ்ஜனேன. அவிஸ்ஸஜ்ஜனீயதாய சித்தங் ப³ந்த⁴தீதி ப³ந்த⁴னீயோ. வெட்ட²கேதி தந்தீனங் ஆஸஜ்ஜனவெட்ட²கே. கோணந்தி கவணதோ வீணாய ஸத்³த³கரணதோ கோணந்தி லத்³த⁴னாமங் தா³ருத³ண்ட³ங் ஸிங்கா³தீ³ஸு யேன கேனசி கதங் க⁴டிகங். தேனாஹ ‘‘சதுரஸ்ஸங் ஸாரத³ண்ட³க’’ந்தி.
Vādiyamānāya vīṇāya. Cittaṃ rañjetīti rajjanena. Avissajjanīyatāya cittaṃ bandhatīti bandhanīyo. Veṭṭhaketi tantīnaṃ āsajjanaveṭṭhake. Koṇanti kavaṇato vīṇāya saddakaraṇato koṇanti laddhanāmaṃ dārudaṇḍaṃ siṅgādīsu yena kenaci kataṃ ghaṭikaṃ. Tenāha ‘‘caturassaṃ sāradaṇḍaka’’nti.
யஸ்மா ஸோ ராஜா ராஜமஹாமத்தோ வா ஸத்³த³ங் யதா²ஸபா⁴வதோ ந அஞ்ஞாஸி, தஸ்மிங் தஸ்ஸ அஜானநாகாரமேவ த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸத்³த³ங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமீ’’திஆதி³ வுத்தங்.
Yasmā so rājā rājamahāmatto vā saddaṃ yathāsabhāvato na aññāsi, tasmiṃ tassa ajānanākārameva dassetuṃ ‘‘saddaṃ passissāmī’’tiādi vuttaṃ.
அஸதீ கிராயந்தி பாளியங் லிங்க³விபல்லாஸேன வுத்தந்தி யதா²லிங்க³மேவ வத³ந்தோ ‘‘அஸா’’தி ஆஹ. ‘‘அஸதீதி லாமகாதி⁴வசன’’ந்தி வத்வா தத்த² பயோக³ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அஸா லோகித்தி²யோ நாமா’’தி வுத்தங், லோகே இத்தி²யோ நாம அஸதியோதி அத்தோ², தத்த² காரணமாஹ ‘‘வேலா தாஸங் ந விஜ்ஜதீ’’தி. பகதியா லோகே ஜெட்ட²பா⁴தா கனிட்ட²பா⁴தா மாதுலோதிஆதி³கா வேலா மரியாதா³ தாஸங் ந விஜ்ஜதி. கஸ்மா? ஸாரத்தா ச பக³ப்³பா³ ச ஸப்³பே³ஸம்பி ஸம்போ⁴க³வஸேன வினியோக³ங் க³ச்ச²ந்தி. கத²ங்? ஸிகீ² ஸப்³ப³க⁴ஸோ யதா². தேனேவாஹ –
Asatī kirāyanti pāḷiyaṃ liṅgavipallāsena vuttanti yathāliṅgameva vadanto ‘‘asā’’ti āha. ‘‘Asatīti lāmakādhivacana’’nti vatvā tattha payogaṃ dassetuṃ ‘‘asā lokitthiyo nāmā’’ti vuttaṃ, loke itthiyo nāma asatiyoti attho, tattha kāraṇamāha ‘‘velā tāsaṃ na vijjatī’’ti. Pakatiyā loke jeṭṭhabhātā kaniṭṭhabhātā mātulotiādikā velā mariyādā tāsaṃ na vijjati. Kasmā? Sārattā ca pagabbā ca sabbesampi sambhogavasena viniyogaṃ gacchanti. Kathaṃ? Sikhī sabbaghaso yathā. Tenevāha –
‘‘ஸப்³பா³ நதீ³ வங்கக³தீ, ஸப்³பே³ கட்ட²மயா வனா;
‘‘Sabbā nadī vaṅkagatī, sabbe kaṭṭhamayā vanā;
ஸப்³பி³த்தி²யோ கரே பாபங், லப⁴மானே நிவாதகே’’தி. (ஜா॰ 2.21.308);
Sabbitthiyo kare pāpaṃ, labhamāne nivātake’’ti. (jā. 2.21.308);
அஞ்ஞம்பி தந்திப³த்³த⁴ங் சதுரஸ்ஸஅம்ப³ணவாதி³தாதீ³னி. வீணா விய பஞ்சக்க²ந்தா⁴ அனேகத⁴ம்மஸமூஹபா⁴வதோ. ராஜா விய யோகா³வசரோ தப்படிப³த்³த⁴த⁴ம்மக³வேஸகத்தா. அஸ்ஸாதி யோகா³வசரஸ்ஸ.
Aññampi tantibaddhaṃ caturassaambaṇavāditādīni. Vīṇā viya pañcakkhandhā anekadhammasamūhabhāvato. Rājā viya yogāvacaro tappaṭibaddhadhammagavesakattā. Assāti yogāvacarassa.
நிரயாதி³தோ அஞ்ஞஸ்மிம்பி க³தி-ஸத்³தோ³ வத்ததி. ததோ விஸேஸனத்த²ங் ‘‘க³திக³தீ’’தி வுத்தங் ‘‘து³க்க²து³க்க²ங், ரூபரூப’’ந்தி ச யதா², க³திஸஞ்ஞிதங் பவத்திட்டா²னந்தி அத்தோ². தேனாஹ – ‘‘எத்த²ந்தரே ஸங்ஸரதி வத்ததீ’’தி. ஸஞ்ஜாயனபதே³ஸோ ஏவ க³தீதி ஸஞ்ஜாதிக³தி.
Nirayādito aññasmimpi gati-saddo vattati. Tato visesanatthaṃ ‘‘gatigatī’’ti vuttaṃ ‘‘dukkhadukkhaṃ, rūparūpa’’nti ca yathā, gatisaññitaṃ pavattiṭṭhānanti attho. Tenāha – ‘‘etthantare saṃsarati vattatī’’ti. Sañjāyanapadeso eva gatīti sañjātigati.
தங் பன க³திங் ஸத்தானங் ஸங்வேக³வத்து²பூ⁴தஸ்ஸ பச்சக்க²ஸ்ஸ க³ப்³பா⁴ஸயஸ்ஸ வஸேன த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அயமஸ்ஸ காயோ’’திஆதி³ வுத்தங். ரூபத⁴ம்மஸ்ஸ ஸலக்க²ணங் க³தி நிட்டா², ததோ பரங் அஞ்ஞங் கிஞ்சி நத்தீ²தி ஸலக்க²ணக³தி. அபா⁴வோ அச்சந்தாபா⁴வோ. ஸந்தானவிச்சே²தோ³ விப⁴வக³தி தங்னிட்டா²னபா⁴வா. பே⁴தோ³தி க²ணனிரோதோ⁴, இதா⁴பி தங்னிட்டா²னதாயேவ பரியாயோ. யாவ ப⁴வக்³கா³தி யாவ ஸப்³ப³ப⁴வக்³கா³. ஸலக்க²ணவிப⁴வக³திபே⁴த³க³தியோ ‘‘ஏஸேவ நயோ’’தி இமினாவ பகாஸிதாதி ந க³ஹிதா. தஸ்ஸ கீ²ணாஸவஸ்ஸ ந ஹோதி அக்³க³மக்³கே³ன ஸமுச்சி²ன்னத்தா.
Taṃ pana gatiṃ sattānaṃ saṃvegavatthubhūtassa paccakkhassa gabbhāsayassa vasena dassetuṃ ‘‘ayamassa kāyo’’tiādi vuttaṃ. Rūpadhammassa salakkhaṇaṃ gati niṭṭhā, tato paraṃ aññaṃ kiñci natthīti salakkhaṇagati. Abhāvo accantābhāvo. Santānavicchedo vibhavagati taṃniṭṭhānabhāvā. Bhedoti khaṇanirodho, idhāpi taṃniṭṭhānatāyeva pariyāyo. Yāva bhavaggāti yāva sabbabhavaggā. Salakkhaṇavibhavagatibhedagatiyo ‘‘eseva nayo’’ti imināva pakāsitāti na gahitā. Tassa khīṇāsavassa na hoti aggamaggena samucchinnattā.
ஸீலங் கதி²தங் ரூபாதீ³ஸு ச²ந்தா³தி³னிவாரணஸ்ஸ கதி²தத்தா. மஜ்ஜே² ஸமாதி⁴பா⁴வனா கதி²தா ‘‘அஜ்ஜ²த்தமேவ ஸந்திட்ட²தி…பே॰… ஸமாதி⁴யதீ’’தி ஜோதிதத்தா. பரியோஸானே ச நிப்³பா³னங் கதி²தங் ‘‘யம்பிஸ்ஸ…பே॰… ந ஹோதீ’’தி வசனதோ.
Sīlaṃkathitaṃ rūpādīsu chandādinivāraṇassa kathitattā. Majjhe samādhibhāvanā kathitā ‘‘ajjhattameva santiṭṭhati…pe… samādhiyatī’’ti jotitattā. Pariyosāne ca nibbānaṃ kathitaṃ ‘‘yampissa…pe… na hotī’’ti vacanato.
வீணோபமஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Vīṇopamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய • Saṃyuttanikāya / 9. வீணோபமஸுத்தங் • 9. Vīṇopamasuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ஸங்யுத்தனிகாய (அட்ட²கதா²) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 9. வீணோபமஸுத்தவண்ணனா • 9. Vīṇopamasuttavaṇṇanā
