Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā |
વોહારવગ્ગાદિવણ્ણના
Vohāravaggādivaṇṇanā
૪૨૪. કમ્મઞત્તીતિ કમ્મભૂતા ઞત્તિ. અનુસ્સાવનનિરપેક્ખા ઞત્તિકમ્મભૂતા ઞત્તીતિ અત્થો. કમ્મપાદઞત્તિ નામ ઞત્તિદુતિયકમ્માદીસુ અનુસ્સાવનકમ્મસ્સ પાદભૂતા અધિટ્ઠાનભૂતા ઞત્તિ. નવસુ ઠાનેસૂતિ ઓસારણાદીસુ નવસુ ઠાનેસુ. દ્વીસુ ઠાનેસૂતિ ઞત્તિદુતિયઞત્તિચતુત્થકમ્મેસુ.
424.Kammañattīti kammabhūtā ñatti. Anussāvananirapekkhā ñattikammabhūtā ñattīti attho. Kammapādañatti nāma ñattidutiyakammādīsu anussāvanakammassa pādabhūtā adhiṭṭhānabhūtā ñatti. Navasu ṭhānesūti osāraṇādīsu navasu ṭhānesu. Dvīsu ṭhānesūti ñattidutiyañatticatutthakammesu.
સુત્તાનુલોમન્તિ ઉભતોવિભઙ્ગે સુત્તાનુલોમભૂતે મહાપદેસે સન્ધાય વુત્તં. વિનયાનુલોમન્તિ ખન્ધકપરિવારાનુલોમભૂતે મહાપદેસે. સુત્તન્તિકે ચત્તારો મહાપદેસેતિ સુત્તાભિધમ્મપિટકેસુ અનુઞ્ઞાતપટિક્ખિત્તસુત્તાનુલોમવસેન નયતો ગહેતબ્બે ચત્તારો અત્થે.
Suttānulomanti ubhatovibhaṅge suttānulomabhūte mahāpadese sandhāya vuttaṃ. Vinayānulomanti khandhakaparivārānulomabhūte mahāpadese. Suttantike cattāro mahāpadeseti suttābhidhammapiṭakesu anuññātapaṭikkhittasuttānulomavasena nayato gahetabbe cattāro atthe.
૪૨૫. દિટ્ઠીનં આવિકમ્માનીતિ આપત્તિલદ્ધીનં પકાસનાનિ, આપત્તિદેસનાકમ્માનીતિ અત્થો.
425.Diṭṭhīnaṃ āvikammānīti āpattiladdhīnaṃ pakāsanāni, āpattidesanākammānīti attho.
યથા ચતૂહિ પઞ્ચહિ દિટ્ઠિ આવિકતા હોતીતિ યથા આવિકતે ચતૂહિ પઞ્ચહિ એકીભૂતેહિ એકસ્સ પુગ્ગલસ્સ સન્તિકે આપત્તિ દેસિતા નામ હોતિ, એવં દેસેતીતિ અત્થો. એવં દેસેન્તો ચ અત્તના સદ્ધિં તયો વા ચત્તારો વા ભિક્ખૂ ગહેત્વા એકસ્સ સન્તિકે દેસેતિ. એવં દેસેતું ન વટ્ટતિ. દેસિતા ચ આપત્તિ ન વુટ્ઠાતિ, દેસનાપચ્ચયા દુક્કટઞ્ચ હોતિ. દ્વિન્નં તિણ્ણં પન એકતો દેસેતું વટ્ટતિ.
Yathā catūhi pañcahi diṭṭhi āvikatā hotīti yathā āvikate catūhi pañcahi ekībhūtehi ekassa puggalassa santike āpatti desitā nāma hoti, evaṃ desetīti attho. Evaṃ desento ca attanā saddhiṃ tayo vā cattāro vā bhikkhū gahetvā ekassa santike deseti. Evaṃ desetuṃ na vaṭṭati. Desitā ca āpatti na vuṭṭhāti, desanāpaccayā dukkaṭañca hoti. Dvinnaṃ tiṇṇaṃ pana ekato desetuṃ vaṭṭati.
૪૪૪. અદસ્સનેનાતિ ઇમસ્સ અકપ્પિયં પરિવજ્જેન્તાનં વિનયધરાનં પટિપત્તિયા અદસ્સનેન , તેસં દિટ્ઠાનુગતિં અનાપજ્જનેનાતિપિ અત્થો ગહેતબ્બો. અકપ્પિયે કપ્પિયસઅઞતાયાતિ રજતાદિઅકપ્પિયે તિપુઆદિસઞ્ઞિતાય . પુચ્છિત્વા વા અઞ્ઞેસં વા વુચ્ચમાનં અસુણન્તો આપજ્જતીતિ એત્થ પુચ્છિત્વા અસુણન્તો વા પુચ્છિયમાનં અસુણન્તો વાતિ પચ્ચેકં યોજેતબ્બં. એકરત્તાતિક્કમાદિવસેનાતિ અધિટ્ઠિતચીવરેન વિપ્પવસિત્વા એકરત્તાતિક્કમેન પાચિત્તિયં આપજ્જતિ. આદિ-સદ્દેન છરત્તાતિક્કમાદીનં સઙ્ગહો.
444.Adassanenāti imassa akappiyaṃ parivajjentānaṃ vinayadharānaṃ paṭipattiyā adassanena , tesaṃ diṭṭhānugatiṃ anāpajjanenātipi attho gahetabbo. Akappiye kappiyasaañatāyāti rajatādiakappiye tipuādisaññitāya . Pucchitvā vā aññesaṃ vā vuccamānaṃ asuṇanto āpajjatīti ettha pucchitvā asuṇanto vā pucchiyamānaṃ asuṇanto vāti paccekaṃ yojetabbaṃ. Ekarattātikkamādivasenāti adhiṭṭhitacīvarena vippavasitvā ekarattātikkamena pācittiyaṃ āpajjati. Ādi-saddena charattātikkamādīnaṃ saṅgaho.
૪૫૦. અનત્થં કલિસાસનન્તિ અનત્થાવહં કોધવચનં આરોપેન્તો દોસં આરોપેન્તો ઉપદ્દવાય પરિસક્કતીતિ અત્થો.
450.Anatthaṃ kalisāsananti anatthāvahaṃ kodhavacanaṃ āropento dosaṃ āropento upaddavāya parisakkatīti attho.
૪૫૪. વોહારનિરુત્તિયન્તિ તસ્સ તસ્સ અત્થસ્સ વાચકસદ્દે પભેદગતઞાણપ્પત્તો ન હોતીતિ અત્થો.
454.Vohāraniruttiyanti tassa tassa atthassa vācakasadde pabhedagatañāṇappatto na hotīti attho.
૪૫૫. પરિમણ્ડલબ્યઞ્જનારોપને કુસલો ન હોતીતિ પરિમણ્ડલેન પદબ્યઞ્જનેન વત્થું, પરેહિ વુત્તં જાનિતુઞ્ચ અસમત્થોતિ અત્થો.
455.Parimaṇḍalabyañjanāropane kusalo na hotīti parimaṇḍalena padabyañjanena vatthuṃ, parehi vuttaṃ jānituñca asamatthoti attho.
૪૫૮. અનુસ્સાવનેનાતિ અનુ અનુ કથનેન. તેનાહ ‘‘નનુ તુમ્હે’’તિઆદિ, યં અવોચુમ્હ, સ્વાયં પકાસિતોતિ સમ્બન્ધો. તત્થ યન્તિ ઇદં યસ્મા વચનાપેક્ખં ન હોતિ, વચનત્થાપેક્ખમેવ, તસ્મા તેન વચનેન નાનાકરણાભાવં પકાસયિસ્સામાતિ યમત્થં અવોચુમ્હાતિ અત્થો ગહેતબ્બો. તેનેવ ‘‘સ્વાય’’ન્તિ પુલ્લિઙ્ગવસેન પટિનિદ્દેસો કતો, તસ્સ સો અયં નાનાકરણાભાવોતિ અત્થો.
458.Anussāvanenāti anu anu kathanena. Tenāha ‘‘nanu tumhe’’tiādi, yaṃ avocumha, svāyaṃ pakāsitoti sambandho. Tattha yanti idaṃ yasmā vacanāpekkhaṃ na hoti, vacanatthāpekkhameva, tasmā tena vacanena nānākaraṇābhāvaṃ pakāsayissāmāti yamatthaṃ avocumhāti attho gahetabbo. Teneva ‘‘svāya’’nti pulliṅgavasena paṭiniddeso kato, tassa so ayaṃ nānākaraṇābhāvoti attho.
૪૬૭. મઞ્ચપદાદીસુપિ નળાટં પટિહઞ્ઞેય્યાતિ અન્ધકારે ચમ્મખણ્ડં પઞ્ઞપેત્વા વન્દિતું ઓનમન્તસ્સ નળાટં વા અક્ખિ વા મઞ્ચાદીસુ પટિહઞ્ઞતિ. એતેન વન્દતોપિ આપત્તિઅભાવં વત્વા વન્દનાય સબ્બથા પટિક્ખેપાભાવઞ્ચ દીપેતિ. એવં સબ્બત્થ સુત્તન્તરેહિ અપ્પટિક્ખિત્તેસુ. નગ્ગાદીસુ પન વન્દિતું ન વટ્ટતીતિ. એકતો આવટ્ટોતિ એકસ્મિં દોસાગતિપક્ખે પરિવત્તો પવિટ્ઠોતિ અત્થો. તેનાહ ‘‘સપત્તપક્ખે ઠિતો’’તિ. વન્દિયમાનોતિ ઓનમિત્વા વન્દિયમાનો. વન્દિતબ્બેસુ ઉદ્દેસાચરિયો, નિસ્સયાચરિયો ચ યસ્મા નવકાપિ હોન્તિ, તસ્મા તે વુડ્ઢા એવ વન્દિયાતિ વેદિતબ્બા.
467.Mañcapadādīsupi naḷāṭaṃ paṭihaññeyyāti andhakāre cammakhaṇḍaṃ paññapetvā vandituṃ onamantassa naḷāṭaṃ vā akkhi vā mañcādīsu paṭihaññati. Etena vandatopi āpattiabhāvaṃ vatvā vandanāya sabbathā paṭikkhepābhāvañca dīpeti. Evaṃ sabbattha suttantarehi appaṭikkhittesu. Naggādīsu pana vandituṃ na vaṭṭatīti. Ekato āvaṭṭoti ekasmiṃ dosāgatipakkhe parivatto paviṭṭhoti attho. Tenāha ‘‘sapattapakkhe ṭhito’’ti. Vandiyamānoti onamitvā vandiyamāno. Vanditabbesu uddesācariyo, nissayācariyo ca yasmā navakāpi honti, tasmā te vuḍḍhā eva vandiyāti veditabbā.
૪૭૦. પુબ્બે વુત્તમેવાતિ સહસેય્યાદિપણ્ણત્તિવજ્જં. ઇતરન્તિ સચિત્તકં.
470.Pubbevuttamevāti sahaseyyādipaṇṇattivajjaṃ. Itaranti sacittakaṃ.
વોહારવગ્ગાદિવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Vohāravaggādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / પરિવારપાળિ • Parivārapāḷi
૩. વોહારવગ્ગો • 3. Vohāravaggo
૪. દિટ્ઠાવિકમ્મવગ્ગો • 4. Diṭṭhāvikammavaggo
૭. મુસાવાદવગ્ગો • 7. Musāvādavaggo
૮. ભિક્ખુનોવાદવગ્ગો • 8. Bhikkhunovādavaggo
૯. ઉબ્બાહિકવગ્ગો • 9. Ubbāhikavaggo
૧૦. અધિકરણવૂપસમવગ્ગો • 10. Adhikaraṇavūpasamavaggo
૧૪. કથિનત્થારવગ્ગો • 14. Kathinatthāravaggo
૧. પારાજિકં • 1. Pārājikaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / પરિવાર-અટ્ઠકથા • Parivāra-aṭṭhakathā
વોહારવગ્ગવણ્ણના • Vohāravaggavaṇṇanā
દિટ્ઠાવિકમ્મવગ્ગવણ્ણના • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
મુસાવાદવગ્ગવણ્ણના • Musāvādavaggavaṇṇanā
ભિક્ખુનોવાદવગ્ગવણ્ણના • Bhikkhunovādavaggavaṇṇanā
ઉબ્બાહિકવગ્ગવણ્ણના • Ubbāhikavaggavaṇṇanā
અધિકરણવૂપસમવગ્ગવણ્ણના • Adhikaraṇavūpasamavaggavaṇṇanā
કથિનત્થારવગ્ગવણ્ણના • Kathinatthāravaggavaṇṇanā
આપત્તિસમુટ્ઠાનવણ્ણના • Āpattisamuṭṭhānavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā
વોહારવગ્ગવણ્ણના • Vohāravaggavaṇṇanā
દિટ્ઠાવિકમ્મવગ્ગવણ્ણના • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
મુસાવાદવગ્ગવણ્ણના • Musāvādavaggavaṇṇanā
ભિક્ખુનોવાદવગ્ગવણ્ણના • Bhikkhunovādavaggavaṇṇanā
અધિકરણવૂપસમવગ્ગવણ્ણના • Adhikaraṇavūpasamavaggavaṇṇanā
કથિનત્થારવગ્ગવણ્ણના • Kathinatthāravaggavaṇṇanā
સમુટ્ઠાનવણ્ણના • Samuṭṭhānavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā
વોહારવગ્ગવણ્ણના • Vohāravaggavaṇṇanā
દિટ્ઠાવિકમ્મવગ્ગવણ્ણના • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
મુસાવાદવગ્ગવણ્ણના • Musāvādavaggavaṇṇanā
ભિક્ખુનોવાદવગ્ગવણ્ણના • Bhikkhunovādavaggavaṇṇanā
ઉબ્બાહિકવગ્ગવણ્ણના • Ubbāhikavaggavaṇṇanā
અધિકરણવૂપસમવગ્ગવણ્ણના • Adhikaraṇavūpasamavaggavaṇṇanā
કથિનત્થારવગ્ગવણ્ણના • Kathinatthāravaggavaṇṇanā
આપત્તિસમુટ્ઠાનવણ્ણના • Āpattisamuṭṭhānavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi
વોહારવગ્ગવણ્ણના • Vohāravaggavaṇṇanā
દિટ્ઠાવિકમ્મવગ્ગવણ્ણના • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
મુસાવાદવગ્ગવણ્ણના • Musāvādavaggavaṇṇanā
ભિક્ખુનોવાદવગ્ગવણ્ણના • Bhikkhunovādavaggavaṇṇanā
ઉબ્બાહિકવગ્ગવણ્ણના • Ubbāhikavaggavaṇṇanā
અધિકરણવૂપસમવગ્ગવણ્ણના • Adhikaraṇavūpasamavaggavaṇṇanā
કથિનત્થારવગ્ગવણ્ણના • Kathinatthāravaggavaṇṇanā
આપત્તિસમુટ્ઠાનવણ્ણના • Āpattisamuṭṭhānavaṇṇanā