Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಪಾಳಿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
೧೫-೧೬. ಭವ-ವಿಭವದಿಟ್ಠಿನಿದ್ದೇಸೋ
15-16. Bhava-vibhavadiṭṭhiniddeso
೧೪೮. ಓಲೀಯನಾಭಿನಿವೇಸೋ ಭವದಿಟ್ಠಿ। ಅತಿಧಾವನಾಭಿನಿವೇಸೋ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿ। ಅಸ್ಸಾದದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚತಿಂಸಾಯ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಕತಿ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಕತಿ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ? ಅತ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿಯಾ ವೀಸತಿಯಾ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಕತಿ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ ಕತಿ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ…ಪೇ॰… ಲೋಕವಾದಪಟಿಸಂಯುತ್ತಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಅಟ್ಠಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಕತಿ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ ಕತಿ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ?
148. Olīyanābhiniveso bhavadiṭṭhi. Atidhāvanābhiniveso vibhavadiṭṭhi. Assādadiṭṭhiyā pañcatiṃsāya ākārehi abhiniveso kati bhavadiṭṭhiyo, kati vibhavadiṭṭhiyo? Attānudiṭṭhiyā vīsatiyā ākārehi abhiniveso kati bhavadiṭṭhiyo kati vibhavadiṭṭhiyo…pe… lokavādapaṭisaṃyuttāya diṭṭhiyā aṭṭhahi ākārehi abhiniveso kati bhavadiṭṭhiyo kati vibhavadiṭṭhiyo?
ಅಸ್ಸಾದದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚತಿಂಸಾಯ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಿಯಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಸಿಯಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಅತ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿಯಾ ವೀಸತಿಯಾ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಪನ್ನರಸ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಪಞ್ಚ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಯಾ ದಸಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಸಕ್ಕಾಯದಿಟ್ಠಿಯಾ ವೀಸತಿಯಾ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಪನ್ನರಸ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಪಞ್ಚ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಸಕ್ಕಾಯವತ್ಥುಕಾಯ ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪನ್ನರಸಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಸಕ್ಕಾಯವತ್ಥುಕಾಯ ಉಚ್ಛೇದದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚಹಾಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ।
Assādadiṭṭhiyā pañcatiṃsāya ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. Attānudiṭṭhiyā vīsatiyā ākārehi abhiniveso pannarasa bhavadiṭṭhiyo, pañca vibhavadiṭṭhiyo. Micchādiṭṭhiyā dasahi ākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo. Sakkāyadiṭṭhiyā vīsatiyā ākārehi abhiniveso pannarasa bhavadiṭṭhiyo, pañca vibhavadiṭṭhiyo. Sakkāyavatthukāya sassatadiṭṭhiyā pannarasahi ākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. Sakkāyavatthukāya ucchedadiṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo.
‘‘ಸಸ್ಸತೋ ಲೋಕೋ’’ತಿ – ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚಹಾಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ‘‘ಅಸಸ್ಸತೋ ಲೋಕೋ’’ತಿ – ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚಹಾಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ । ‘‘ಅನ್ತವಾ ಲೋಕೋ’’ತಿ – ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚಹಾಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಿಯಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಸಿಯಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ‘‘ಅನನ್ತವಾ ಲೋಕೋ’’ತಿ – ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚಹಾಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಿಯಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಸಿಯಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ‘‘ತಂ ಜೀವಂ ತಂ ಸರೀರ’’ನ್ತಿ – ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚಹಾಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ‘‘ಅಞ್ಞಂ ಜೀವಂ ಅಞ್ಞಂ ಸರೀರ’’ನ್ತಿ – ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚಹಾಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ‘‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’’ತಿ – ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚಹಾಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ‘‘ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’’ತಿ – ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚಹಾಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ‘‘ಹೋತಿ ಚ ನ ಚ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’’ತಿ – ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚಹಾಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಿಯಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಸಿಯಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ ‘‘ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’’ತಿ – ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚಹಾಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಿಯಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಸಿಯಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ।
‘‘Sassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. ‘‘Asassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo . ‘‘Antavā loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. ‘‘Anantavā loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. ‘‘Taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’nti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo. ‘‘Aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’nti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. ‘‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. ‘‘Na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo. ‘‘Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo ‘‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo.
ಪುಬ್ಬನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿಯಾ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಿಯಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಸಿಯಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಅಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿಯಾ ಚತುಚತ್ತಾರೀಸಾಯ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಿಯಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಸಿಯಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಸಞ್ಞೋಜನಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಿಯಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಸಿಯಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಅಹನ್ತಿ – ಮಾನವಿನಿಬನ್ಧಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಮಮನ್ತಿ – ಮಾನವಿನಿಬನ್ಧಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಅತ್ತವಾದಪಟಿಸಂಯುತ್ತಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ವೀಸತಿಯಾ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಪನ್ನರಸ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಪಞ್ಚ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಲೋಕವಾದಪಟಿಸಂಯುತ್ತಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಅಟ್ಠಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಿಯಾ ಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಸಿಯಾ ವಿಭವದಿಟ್ಠಿಯೋ।
Pubbantānudiṭṭhiyā aṭṭhārasahi ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. Aparantānudiṭṭhiyā catucattārīsāya ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. Saññojanikāya diṭṭhiyā aṭṭhārasahi ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. Ahanti – mānavinibandhāya diṭṭhiyā aṭṭhārasahi ākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo. Mamanti – mānavinibandhāya diṭṭhiyā aṭṭhārasahi ākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. Attavādapaṭisaṃyuttāya diṭṭhiyā vīsatiyā ākārehi abhiniveso pannarasa bhavadiṭṭhiyo, pañca vibhavadiṭṭhiyo. Lokavādapaṭisaṃyuttāya diṭṭhiyā aṭṭhahi ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo.
ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ ಅಸ್ಸಾದದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ ಅತ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ ಸಕ್ಕಾಯದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ ಸಞ್ಞೋಜನಿಕಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ ಅತ್ತವಾದಪಟಿಸಂಯುತ್ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ।
Sabbāva tā diṭṭhiyo assādadiṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo attānudiṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo micchādiṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo sakkāyadiṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo antaggāhikā diṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo saññojanikā diṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo attavādapaṭisaṃyuttā diṭṭhiyo.
ಭವಞ್ಚ ದಿಟ್ಠಿಂ ವಿಭವಞ್ಚ ದಿಟ್ಠಿಂ, ಏತಂ ದ್ವಯಂ ತಕ್ಕಿಕಾ ನಿಸ್ಸಿತಾಸೇ।
Bhavañca diṭṭhiṃ vibhavañca diṭṭhiṃ, etaṃ dvayaṃ takkikā nissitāse;
ತೇಸಂ ನಿರೋಧಮ್ಹಿ ನ ಹತ್ಥಿ ಞಾಣಂ, ಯತ್ಥಾಯಂ ಲೋಕೋ ವಿಪರೀತಸಞ್ಞೀತಿ॥
Tesaṃ nirodhamhi na hatthi ñāṇaṃ, yatthāyaṃ loko viparītasaññīti.
೧೪೯. ‘‘ದ್ವೀಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಿಟ್ಠಿಗತೇಹಿ ಪರಿಯುಟ್ಠಿತಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾ ಓಲೀಯನ್ತಿ 1 ಏಕೇ, ಅತಿಧಾವನ್ತಿ ಏಕೇ; ಚಕ್ಖುಮನ್ತೋ ಚ ಪಸ್ಸನ್ತಿ। ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಓಲೀಯನ್ತಿ ಏಕೇ? ಭವಾರಾಮಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಮನುಸ್ಸಾ ಭವರತಾ ಭವಸಮ್ಮುದಿತಾ। ತೇಸಂ ಭವನಿರೋಧಾಯ ಧಮ್ಮೇ ದೇಸಿಯಮಾನೇ ಚಿತ್ತಂ ನ ಪಕ್ಖನ್ದತಿ ನ ಪಸೀದತಿ ನ ಸನ್ತಿಟ್ಠತಿ ನಾಧಿಮುಚ್ಚತಿ। ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಓಲೀಯನ್ತಿ ಏಕೇ।
149. ‘‘Dvīhi, bhikkhave, diṭṭhigatehi pariyuṭṭhitā devamanussā olīyanti 2 eke, atidhāvanti eke; cakkhumanto ca passanti. Kathañca, bhikkhave, olīyanti eke? Bhavārāmā, bhikkhave, devamanussā bhavaratā bhavasammuditā. Tesaṃ bhavanirodhāya dhamme desiyamāne cittaṃ na pakkhandati na pasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Evaṃ kho, bhikkhave, olīyanti eke.
‘‘ಕಥಞ್ಚ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅತಿಧಾವನ್ತಿ ಏಕೇ? ಭವೇನೇವ ಖೋ ಪನೇಕೇ ಅಟ್ಟೀಯಮಾನಾ 3 ಹರಾಯಮಾನಾ ಜಿಗುಚ್ಛಮಾನಾ ವಿಭವಂ ಅಭಿನನ್ದನ್ತಿ – ‘‘ಯತೋ ಕಿರ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ ವಿನಸ್ಸತಿ ನ ಹೋತಿ ಪರಂ ಮರಣಾ, ಏತಂ ಸನ್ತಂ ಏತಂ ಪಣೀತಂ ಏತಂ ಯಾಥಾವನ್ತಿ। ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅತಿಧಾವನ್ತಿ ಏಕೇ।
‘‘Kathañca , bhikkhave, atidhāvanti eke? Bhaveneva kho paneke aṭṭīyamānā 4 harāyamānā jigucchamānā vibhavaṃ abhinandanti – ‘‘yato kira, bho, ayaṃ attā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā ucchijjati vinassati na hoti paraṃ maraṇā, etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ etaṃ yāthāvanti. Evaṃ kho, bhikkhave, atidhāvanti eke.
‘‘ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚಕ್ಖುಮನ್ತೋ ಚ ಪಸ್ಸನ್ತಿ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಭೂತಂ ಭೂತತೋ ಪಸ್ಸತಿ। ಭೂತಂ ಭೂತತೋ ದಿಸ್ವಾ ಭೂತಸ್ಸ ನಿಬ್ಬಿದಾಯ ವಿರಾಗಾಯ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚಕ್ಖುಮನ್ತೋ ಚ ಪಸ್ಸನ್ತಿ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, cakkhumanto ca passanti? Idha, bhikkhave, bhikkhu bhūtaṃ bhūtato passati. Bhūtaṃ bhūtato disvā bhūtassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, cakkhumanto ca passanti.
ಯಥಾಭೂತೇಧಿಮುಚ್ಚತಿ, ಭವತಣ್ಹಾ ಪರಿಕ್ಖಯಾ॥
Yathābhūtedhimuccati, bhavataṇhā parikkhayā.
‘‘ಸ ವೇ ಭೂತಪರಿಞ್ಞಾತೋ, ವೀತತಣ್ಹೋ ಭವಾಭವೇ।
‘‘Sa ve bhūtapariññāto, vītataṇho bhavābhave;
ಭೂತಸ್ಸ ವಿಭವಾ ಭಿಕ್ಖು, ನಾಗಚ್ಛತಿ ಪುನಬ್ಭವ’’ನ್ತಿ॥
Bhūtassa vibhavā bhikkhu, nāgacchati punabbhava’’nti.
೧೫೦. ತಯೋ ಪುಗ್ಗಲಾ ವಿಪನ್ನದಿಟ್ಠೀ, ತಯೋ ಪುಗ್ಗಲಾ ಸಮ್ಪನ್ನದಿಟ್ಠೀ। ಕತಮೇ ತಯೋ ಪುಗ್ಗಲಾ ವಿಪನ್ನದಿಟ್ಠೀ? ತಿತ್ಥಿಯೋ ಚ, ತಿತ್ಥಿಯಸಾವಕೋ ಚ, ಯೋ ಚ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕೋ – ಇಮೇ ತಯೋ ಪುಗ್ಗಲಾ ವಿಪನ್ನದಿಟ್ಠೀ।
150. Tayo puggalā vipannadiṭṭhī, tayo puggalā sampannadiṭṭhī. Katame tayo puggalā vipannadiṭṭhī? Titthiyo ca, titthiyasāvako ca, yo ca micchādiṭṭhiko – ime tayo puggalā vipannadiṭṭhī.
ಕತಮೇ ತಯೋ ಪುಗ್ಗಲಾ ಸಮ್ಪನ್ನದಿಟ್ಠೀ? ತಥಾಗತೋ ಚ, ತಥಾಗತಸಾವಕೋ ಚ, ಯೋ ಚ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಕೋ – ಇಮೇ ತಯೋ ಪುಗ್ಗಲಾ ಸಮ್ಪನ್ನದಿಟ್ಠೀ।
Katame tayo puggalā sampannadiṭṭhī? Tathāgato ca, tathāgatasāvako ca, yo ca sammādiṭṭhiko – ime tayo puggalā sampannadiṭṭhī.
‘‘ಕೋಧನೋ ಉಪನಾಹೀ ಚ, ಪಾಪಮಕ್ಖೀ ಚ ಯೋ ನರೋ।
‘‘Kodhano upanāhī ca, pāpamakkhī ca yo naro;
ಸಮ್ಪನ್ನದಿಟ್ಠಿ ಮೇಧಾವೀ, ತಂ ಜಞ್ಞಾ ಅರಿಯೋ ಇತೀತಿ॥
Sampannadiṭṭhi medhāvī, taṃ jaññā ariyo itīti.
ತಿಸ್ಸೋ ವಿಪನ್ನದಿಟ್ಠಿಯೋ, ತಿಸ್ಸೋ ಸಮ್ಪನ್ನದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಕತಮಾ ತಿಸ್ಸೋ ವಿಪನ್ನದಿಟ್ಠಿಯೋ? ಏತಂ ಮಮಾತಿ – ವಿಪನ್ನದಿಟ್ಠಿ। ಏಸೋಹಮಸ್ಮೀತಿ – ವಿಪನ್ನದಿಟ್ಠಿ। ಏಸೋ ಮೇ ಅತ್ತಾತಿ – ವಿಪನ್ನದಿಟ್ಠಿ। ಇಮಾ ತಿಸ್ಸೋ ವಿಪನ್ನದಿಟ್ಠಿಯೋ।
Tisso vipannadiṭṭhiyo, tisso sampannadiṭṭhiyo. Katamā tisso vipannadiṭṭhiyo? Etaṃ mamāti – vipannadiṭṭhi. Esohamasmīti – vipannadiṭṭhi. Eso me attāti – vipannadiṭṭhi. Imā tisso vipannadiṭṭhiyo.
ಕತಮಾ ತಿಸ್ಸೋ ಸಮ್ಪನ್ನದಿಟ್ಠಿಯೋ? ನೇತಂ ಮಮಾತಿ – ಸಮ್ಪನ್ನದಿಟ್ಠಿ। ನೇಸೋಹಮಸ್ಮೀತಿ – ಸಮ್ಪನ್ನದಿಟ್ಠಿ। ನ ಮೇಸೋ ಅತ್ತಾತಿ – ಸಮ್ಪನ್ನದಿಟ್ಠಿ। ಇಮಾ ತಿಸ್ಸೋ ಸಮ್ಪನ್ನದಿಟ್ಠಿಯೋ।
Katamā tisso sampannadiṭṭhiyo? Netaṃ mamāti – sampannadiṭṭhi. Nesohamasmīti – sampannadiṭṭhi. Na meso attāti – sampannadiṭṭhi. Imā tisso sampannadiṭṭhiyo.
ಏತಂ ಮಮಾತಿ – ಕಾ ದಿಟ್ಠಿ, ಕತಿ ದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಕತಮನ್ತಾನುಗ್ಗಹಿತಾ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ? ಏಸೋಹಮಸ್ಮೀತಿ – ಕಾ ದಿಟ್ಠಿ, ಕತಿ ದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಕತಮನ್ತಾನುಗ್ಗಹಿತಾ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ? ಏಸೋ ಮೇ ಅತ್ತಾತಿ – ಕಾ ದಿಟ್ಠಿ, ಕತಿ ದಿಟ್ಠಿಯೋ, ಕತಮನ್ತಾನುಗ್ಗಹಿತಾ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ?
Etaṃ mamāti – kā diṭṭhi, kati diṭṭhiyo, katamantānuggahitā tā diṭṭhiyo? Esohamasmīti – kā diṭṭhi, kati diṭṭhiyo, katamantānuggahitā tā diṭṭhiyo? Eso me attāti – kā diṭṭhi, kati diṭṭhiyo, katamantānuggahitā tā diṭṭhiyo?
ಏತಂ ಮಮಾತಿ – ಪುಬ್ಬನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿ। ಅಟ್ಠಾರಸ ದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಪುಬ್ಬನ್ತಾನುಗ್ಗಹಿತಾ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಏಸೋಹಮಸ್ಮೀತಿ – ಅಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿ। ಚತುಚತ್ತಾರೀಸಂ ದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಅಪರನ್ತಾನುಗ್ಗಹಿತಾ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಏಸೋ ಮೇ ಅತ್ತಾತಿ – ವೀಸತಿವತ್ಥುಕಾ ಅತ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿ। ವೀಸತಿವತ್ಥುಕಾ ಸಕ್ಕಾಯದಿಟ್ಠಿ। ಸಕ್ಕಾಯದಿಟ್ಠಿಪ್ಪಮುಖಾನಿ 11 ದ್ವಾಸಟ್ಠಿ ದಿಟ್ಠಿಗತಾನಿ। ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಾನುಗ್ಗಹಿತಾ ತಾ ದಿಟ್ಠಿಯೋ।
Etaṃ mamāti – pubbantānudiṭṭhi. Aṭṭhārasa diṭṭhiyo. Pubbantānuggahitā tā diṭṭhiyo. Esohamasmīti – aparantānudiṭṭhi. Catucattārīsaṃ diṭṭhiyo. Aparantānuggahitā tā diṭṭhiyo. Esome attāti – vīsativatthukā attānudiṭṭhi. Vīsativatthukā sakkāyadiṭṭhi. Sakkāyadiṭṭhippamukhāni 12 dvāsaṭṭhi diṭṭhigatāni. Pubbantāparantānuggahitā tā diṭṭhiyo.
೧೫೧. ‘‘ಯೇ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಯಿ ನಿಟ್ಠಂ ಗತಾ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ದಿಟ್ಠಿಸಮ್ಪನ್ನಾ। ತೇಸಂ ದಿಟ್ಠಿಸಮ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ನಿಟ್ಠಾ, ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ವಿಹಾಯ ನಿಟ್ಠಾ। ಕತಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ನಿಟ್ಠಾ? ಸತ್ತಕ್ಖತ್ತುಪರಮಸ್ಸ, ಕೋಲಂಕೋಲಸ್ಸ, ಏಕಬೀಜಿಸ್ಸ, ಸಕದಾಗಾಮಿಸ್ಸ, ಯೋ ಚ ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇ ಅರಹಾ – ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ನಿಟ್ಠಾ।
151. ‘‘Ye keci, bhikkhave, mayi niṭṭhaṃ gatā, sabbe te diṭṭhisampannā. Tesaṃ diṭṭhisampannānaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā, pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā. Katamesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā? Sattakkhattuparamassa, kolaṃkolassa, ekabījissa, sakadāgāmissa, yo ca diṭṭheva dhamme arahā – imesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā.
‘‘ಕತಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ವಿಹಾಯ ನಿಟ್ಠಾ? ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸ, ಉಪಹಚ್ಚಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸ, ಅಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸ, ಸಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸ, ಉದ್ಧಂಸೋತಸ್ಸ, ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮಿನೋ – ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ವಿಹಾಯ ನಿಟ್ಠಾ।
‘‘Katamesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā? Antarāparinibbāyissa, upahaccaparinibbāyissa, asaṅkhāraparinibbāyissa, sasaṅkhāraparinibbāyissa, uddhaṃsotassa, akaniṭṭhagāmino – imesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā.
‘‘ಯೇ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಯಿ ನಿಟ್ಠಂ ಗತಾ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ದಿಟ್ಠಿಸಮ್ಪನ್ನಾ। ತೇಸಂ ದಿಟ್ಠಿಸಮ್ಪನ್ನಾನಂ ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ನಿಟ್ಠಾ, ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ವಿಹಾಯ ನಿಟ್ಠಾ।
‘‘Ye keci, bhikkhave, mayi niṭṭhaṃ gatā, sabbe te diṭṭhisampannā. Tesaṃ diṭṭhisampannānaṃ imesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā, imesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā.
‘‘ಯೇ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಯಿ ಅವೇಚ್ಚಪ್ಪಸನ್ನಾ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಸೋತಾಪನ್ನಾ। ತೇಸಂ ಸೋತಾಪನ್ನಾನಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ನಿಟ್ಠಾ, ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ವಿಹಾಯ ನಿಟ್ಠಾ। ಕತಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ನಿಟ್ಠಾ? ಸತ್ತಕ್ಖತ್ತುಪರಮಸ್ಸ , ಕೋಲಂಕೋಲಸ್ಸ, ಏಕಬೀಜಿಸ್ಸ, ಸಕದಾಗಾಮಿಸ್ಸ, ಯೋ ಚ ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇ ಅರಹಾ – ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ನಿಟ್ಠಾ।
‘‘Ye keci, bhikkhave, mayi aveccappasannā, sabbe te sotāpannā. Tesaṃ sotāpannānaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā, pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā. Katamesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā? Sattakkhattuparamassa , kolaṃkolassa, ekabījissa, sakadāgāmissa, yo ca diṭṭheva dhamme arahā – imesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā.
‘‘ಕತಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ವಿಹಾಯ ನಿಟ್ಠಾ? ಅನ್ತರಾಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸ, ಉಪಹಚ್ಚಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸ, ಅಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸ, ಸಸಙ್ಖಾರಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸ, ಉದ್ಧಂಸೋತಸ್ಸ, ಅಕನಿಟ್ಠಗಾಮಿನೋ – ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ವಿಹಾಯ ನಿಟ್ಠಾ।
‘‘Katamesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā? Antarāparinibbāyissa, upahaccaparinibbāyissa, asaṅkhāraparinibbāyissa, sasaṅkhāraparinibbāyissa, uddhaṃsotassa, akaniṭṭhagāmino – imesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā.
‘‘ಯೇ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಯಿ ಅವೇಚ್ಚಪ್ಪಸನ್ನಾ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಸೋತಾಪನ್ನಾ। ತೇಸಂ ಸೋತಾಪನ್ನಾನಂ ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ನಿಟ್ಠಾ। ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇಧ ವಿಹಾಯ ನಿಟ್ಠಾತಿ’’।
‘‘Ye keci, bhikkhave, mayi aveccappasannā, sabbe te sotāpannā. Tesaṃ sotāpannānaṃ imesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā. Imesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhāti’’.
ಭವವಿಭವದಿಟ್ಠಿನಿದ್ದೇಸೋ ಸೋಳಸಮೋ।
Bhavavibhavadiṭṭhiniddeso soḷasamo.
ದಿಟ್ಠಿಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Diṭṭhikathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ೧೫-೧೬. ಭವವಿಭವದಿಟ್ಠಿನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 15-16. Bhavavibhavadiṭṭhiniddesavaṇṇanā