Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
૬. અબ્યાકતવગ્ગો
6. Abyākatavaggo
૧. અબ્યાકતસુત્તં
1. Abyākatasuttaṃ
૫૪. અથ ખો અઞ્ઞતરો ભિક્ખુ યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો સો ભિક્ખુ ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘કો નુ ખો, ભન્તે, હેતુ કો પચ્ચયો યેન સુતવતો અરિયસાવકસ્સ વિચિકિચ્છા નુપ્પજ્જતિ અબ્યાકતવત્થૂસૂ’’તિ?
54. Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo yena sutavato ariyasāvakassa vicikicchā nuppajjati abyākatavatthūsū’’ti?
‘‘દિટ્ઠિનિરોધા ખો, ભિક્ખુ, સુતવતો અરિયસાવકસ્સ વિચિકિચ્છા નુપ્પજ્જતિ અબ્યાકતવત્થૂસુ. ‘હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિ ખો, ભિક્ખુ, દિટ્ઠિગતમેતં; ‘ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિ ખો, ભિક્ખુ, દિટ્ઠિગતમેતં; ‘હોતિ ચ ન ચ હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિ ખો, ભિક્ખુ, દિટ્ઠિગતમેતં; ‘નેવ હોતિ ન ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિ ખો, ભિક્ખુ, દિટ્ઠિગતમેતં. અસ્સુતવા, ભિક્ખુ, પુથુજ્જનો દિટ્ઠિં નપ્પજાનાતિ, દિટ્ઠિસમુદયં નપ્પજાનાતિ, દિટ્ઠિનિરોધં નપ્પજાનાતિ, દિટ્ઠિનિરોધગામિનિં પટિપદં નપ્પજાનાતિ. તસ્સ સા દિટ્ઠિ પવડ્ઢતિ, સો ન પરિમુચ્ચતિ જાતિયા જરાય મરણેન સોકેહિ પરિદેવેહિ દુક્ખેહિ દોમનસ્સેહિ ઉપાયાસેહિ, ન પરિમુચ્ચતિ દુક્ખસ્માતિ વદામિ.
‘‘Diṭṭhinirodhā kho, bhikkhu, sutavato ariyasāvakassa vicikicchā nuppajjati abyākatavatthūsu. ‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, diṭṭhigatametaṃ; ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, diṭṭhigatametaṃ; ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, diṭṭhigatametaṃ; ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, diṭṭhigatametaṃ. Assutavā, bhikkhu, puthujjano diṭṭhiṃ nappajānāti, diṭṭhisamudayaṃ nappajānāti, diṭṭhinirodhaṃ nappajānāti, diṭṭhinirodhagāminiṃ paṭipadaṃ nappajānāti. Tassa sā diṭṭhi pavaḍḍhati, so na parimuccati jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, na parimuccati dukkhasmāti vadāmi.
‘‘સુતવા ચ ખો, ભિક્ખુ, અરિયસાવકો દિટ્ઠિં પજાનાતિ, દિટ્ઠિસમુદયં પજાનાતિ, દિટ્ઠિનિરોધં પજાનાતિ, દિટ્ઠિનિરોધગામિનિં પટિપદં પજાનાતિ. તસ્સ સા દિટ્ઠિ નિરુજ્ઝતિ, સો પરિમુચ્ચતિ જાતિયા જરાય મરણેન સોકેહિ પરિદેવેહિ દુક્ખેહિ દોમનસ્સેહિ ઉપાયાસેહિ, પરિમુચ્ચતિ દુક્ખસ્માતિ વદામિ. એવં જાનં ખો, ભિક્ખુ, સુતવા અરિયસાવકો એવં પસ્સં ‘હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિપિ ન બ્યાકરોતિ; ‘ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિપિ ન બ્યાકરોતિ; ‘હોતિ ચ ન ચ હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિપિ ન બ્યાકરોતિ; ‘નેવ હોતિ ન ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિપિ ન બ્યાકરોતિ. એવં જાનં ખો, ભિક્ખુ, સુતવા અરિયસાવકો એવં પસ્સં એવં અબ્યાકરણધમ્મો હોતિ અબ્યાકતવત્થૂસુ . એવં જાનં ખો, ભિક્ખુ, સુતવા અરિયસાવકો એવં પસ્સં ન છમ્ભતિ, ન કમ્પતિ, ન વેધતિ, ન સન્તાસં આપજ્જતિ અબ્યાકતવત્થૂસુ.
‘‘Sutavā ca kho, bhikkhu, ariyasāvako diṭṭhiṃ pajānāti, diṭṭhisamudayaṃ pajānāti, diṭṭhinirodhaṃ pajānāti, diṭṭhinirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti. Tassa sā diṭṭhi nirujjhati, so parimuccati jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, parimuccati dukkhasmāti vadāmi. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti; ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti; ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti; ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ evaṃ abyākaraṇadhammo hoti abyākatavatthūsu . Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ na chambhati, na kampati, na vedhati, na santāsaṃ āpajjati abyākatavatthūsu.
‘‘‘હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિ ખો, ભિક્ખુ, તણ્હાગતમેતં…પે॰… સઞ્ઞાગતમેતં …પે॰… મઞ્ઞિતમેતં…પે॰… પપઞ્ચિતમેતં…પે॰… ઉપાદાનગતમેતં…પે॰… ‘હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિ ખો, ભિક્ખુ, વિપ્પટિસારો એસો; ‘ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિ ખો, ભિક્ખુ, વિપ્પટિસારો એસો; ‘હોતિ ચ ન ચ હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિ ખો, ભિક્ખુ, વિપ્પટિસારો એસો; ‘નેવ હોતિ ન ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિ ખો, ભિક્ખુ, વિપ્પટિસારો એસો. અસ્સુતવા, ભિક્ખુ, પુથુજ્જનો વિપ્પટિસારં નપ્પજાનાતિ, વિપ્પટિસારસમુદયં નપ્પજાનાતિ, વિપ્પટિસારનિરોધં નપ્પજાનાતિ, વિપ્પટિસારનિરોધગામિનિં પટિપદં નપ્પજાનાતિ. તસ્સ સો વિપ્પટિસારો પવડ્ઢતિ, સો ન પરિમુચ્ચતિ જાતિયા જરાય મરણેન સોકેહિ પરિદેવેહિ દુક્ખેહિ દોમનસ્સેહિ ઉપાયાસેહિ, ન પરિમુચ્ચતિ દુક્ખસ્માતિ વદામિ.
‘‘‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, taṇhāgatametaṃ…pe… saññāgatametaṃ …pe… maññitametaṃ…pe… papañcitametaṃ…pe… upādānagatametaṃ…pe… ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, vippaṭisāro eso; ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, vippaṭisāro eso; ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, vippaṭisāro eso; ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, vippaṭisāro eso. Assutavā, bhikkhu, puthujjano vippaṭisāraṃ nappajānāti, vippaṭisārasamudayaṃ nappajānāti, vippaṭisāranirodhaṃ nappajānāti, vippaṭisāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ nappajānāti. Tassa so vippaṭisāro pavaḍḍhati, so na parimuccati jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, na parimuccati dukkhasmāti vadāmi.
‘‘સુતવા ચ ખો, ભિક્ખુ, અરિયસાવકો વિપ્પટિસારં પજાનાતિ, વિપ્પટિસારસમુદયં પજાનાતિ, વિપ્પટિસારનિરોધં પજાનાતિ , વિપ્પટિસારનિરોધગામિનિં પટિપદં પજાનાતિ. તસ્સ સો વિપ્પટિસારો નિરુજ્ઝતિ, સો પરિમુચ્ચતિ જાતિયા…પે॰… દુક્ખસ્માતિ વદામિ. એવં જાનં ખો, ભિક્ખુ, સુતવા અરિયસાવકો એવં પસ્સં ‘હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિપિ ન બ્યાકરોતિ…પે॰… ‘નેવ હોતિ ન ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા’તિપિ ન બ્યાકરોતિ. એવં જાનં ખો, ભિક્ખુ, સુતવા અરિયસાવકો એવં પસ્સં એવં અબ્યાકરણધમ્મો હોતિ અબ્યાકતવત્થૂસુ. એવં જાનં ખો, ભિક્ખુ, સુતવા અરિયસાવકો એવં પસ્સં ન છમ્ભતિ, ન કમ્પતિ, ન વેધતિ, ન સન્તાસં આપજ્જતિ અબ્યાકતવત્થૂસુ. અયં ખો, ભિક્ખુ, હેતુ અયં પચ્ચયો યેન સુતવતો અરિયસાવકસ્સ વિચિકિચ્છા નુપ્પજ્જતિ અબ્યાકતવત્થૂસૂ’’તિ. પઠમં.
‘‘Sutavā ca kho, bhikkhu, ariyasāvako vippaṭisāraṃ pajānāti, vippaṭisārasamudayaṃ pajānāti, vippaṭisāranirodhaṃ pajānāti , vippaṭisāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti. Tassa so vippaṭisāro nirujjhati, so parimuccati jātiyā…pe… dukkhasmāti vadāmi. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ evaṃ abyākaraṇadhammo hoti abyākatavatthūsu. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ na chambhati, na kampati, na vedhati, na santāsaṃ āpajjati abyākatavatthūsu. Ayaṃ kho, bhikkhu, hetu ayaṃ paccayo yena sutavato ariyasāvakassa vicikicchā nuppajjati abyākatavatthūsū’’ti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૧. અબ્યાકતસુત્તવણ્ણના • 1. Abyākatasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૧-૨. અબ્યાકતસુત્તાદિવણ્ણના • 1-2. Abyākatasuttādivaṇṇanā