Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મિલિન્દપઞ્હપાળિ • Milindapañhapāḷi

    આચરિયગુણં

    Ācariyaguṇaṃ

    ‘‘ભન્તે નાગસેન, અયં ભૂમિભાગો અટ્ઠ મન્તદોસવિવજ્જિતો, અહઞ્ચ લોકે પરમો મન્તિસહાયો 1, ગુય્હમનુરક્ખી ચાહં યાવાહં જીવિસ્સામિ તાવ ગુય્હમનુરક્ખિસ્સામિ, અટ્ઠહિ ચ મે કારણેહિ બુદ્ધિ પરિણામં ગતા, દુલ્લભો એતરહિ માદિસો અન્તેવાસી, સમ્મા પટિપન્ને અન્તેવાસિકે યે આચરિયાનં પઞ્ચવીસતિ આચરિયગુણા, તેહિ ગુણેહિ આચરિયેન સમ્મા પટિપજ્જિતબ્બં. કતમે પઞ્ચવીસતિ ગુણા?

    ‘‘Bhante nāgasena, ayaṃ bhūmibhāgo aṭṭha mantadosavivajjito, ahañca loke paramo mantisahāyo 2, guyhamanurakkhī cāhaṃ yāvāhaṃ jīvissāmi tāva guyhamanurakkhissāmi, aṭṭhahi ca me kāraṇehi buddhi pariṇāmaṃ gatā, dullabho etarahi mādiso antevāsī, sammā paṭipanne antevāsike ye ācariyānaṃ pañcavīsati ācariyaguṇā, tehi guṇehi ācariyena sammā paṭipajjitabbaṃ. Katame pañcavīsati guṇā?

    ‘‘ઇધ, ભન્તે નાગસેન, આચરિયેન અન્તેવાસિમ્હિ સતતં સમિતં આરક્ખા ઉપટ્ઠપેતબ્બા, અસેવનસેવના જાનિતબ્બા, પમત્તાપ્પમત્તા જાનિતબ્બા, સેય્યવકાસો જાનિતબ્બો, ગેલઞ્ઞં જાનિતબ્બં, ભોજનસ્સ 3 લદ્ધાલદ્ધં જાનિતબ્બં, વિસેસો જાનિતબ્બો, પત્તગતં સંવિભજિતબ્બં, અસ્સાસિતબ્બો ‘મા ભાયિ, અત્થો તે અભિક્કમતી’તિ, ‘ઇમિના પુગ્ગલેન પટિચરતી’તિ 4 પટિચારો જાનિતબ્બો, ગામે પટિચારો જાનિતબ્બો, વિહારે પટિચારો જાનિતબ્બો, ન તેન હાસો દવો કાતબ્બો 5, તેન સહ આલાપો કાતબ્બો, છિદ્દં દિસ્વા અધિવાસેતબ્બં, સક્કચ્ચકારિના ભવિતબ્બં, અખણ્ડકારિના ભવિતબ્બં, અરહસ્સકારિના ભવિતબ્બં, નિરવસેસકારિના ભવિતબ્બં, ‘જનેમિમં 6 સિપ્પેસૂ’તિ જનકચિત્તં ઉપટ્ઠપેતબ્બં, ‘કથં અયં ન પરિહાયેય્યા’તિ વડ્ઢિચિત્તં ઉપટ્ઠપેતબ્બં, ‘બલવં ઇમં કરોમિ સિક્ખાબલેના’તિ ચિત્તં ઉપટ્ઠપેતબ્બં, મેત્તચિત્તં ઉપટ્ઠપેતબ્બં, આપદાસુ ન વિજહિતબ્બં, કરણીયે નપ્પમજ્જિતબ્બં, ખલિતે ધમ્મેન પગ્ગહેતબ્બોતિ. ઇમે ખો, ભન્તે, પઞ્ચવીસતિ આચરિયસ્સ આચરિયગુણા, તેહિ ગુણેહિ મયિ સમ્મા પટિપજ્જસ્સુ, સંસયો મે, ભન્તે, ઉપ્પન્નો, અત્થિ મેણ્ડકપઞ્હા જિનભાસિતા , અનાગતે અદ્ધાને તત્થ વિગ્ગહો ઉપ્પજ્જિસ્સતિ, અનાગતે ચ અદ્ધાને દુલ્લભા ભવિસ્સન્તિ તુમ્હાદિસા બુદ્ધિમન્તો, તેસુ મે પઞ્હેસુ ચક્ખું દેહિ પરવાદાનં નિગ્ગહાયા’’તિ.

    ‘‘Idha, bhante nāgasena, ācariyena antevāsimhi satataṃ samitaṃ ārakkhā upaṭṭhapetabbā, asevanasevanā jānitabbā, pamattāppamattā jānitabbā, seyyavakāso jānitabbo, gelaññaṃ jānitabbaṃ, bhojanassa 7 laddhāladdhaṃ jānitabbaṃ, viseso jānitabbo, pattagataṃ saṃvibhajitabbaṃ, assāsitabbo ‘mā bhāyi, attho te abhikkamatī’ti, ‘iminā puggalena paṭicaratī’ti 8 paṭicāro jānitabbo, gāme paṭicāro jānitabbo, vihāre paṭicāro jānitabbo, na tena hāso davo kātabbo 9, tena saha ālāpo kātabbo, chiddaṃ disvā adhivāsetabbaṃ, sakkaccakārinā bhavitabbaṃ, akhaṇḍakārinā bhavitabbaṃ, arahassakārinā bhavitabbaṃ, niravasesakārinā bhavitabbaṃ, ‘janemimaṃ 10 sippesū’ti janakacittaṃ upaṭṭhapetabbaṃ, ‘kathaṃ ayaṃ na parihāyeyyā’ti vaḍḍhicittaṃ upaṭṭhapetabbaṃ, ‘balavaṃ imaṃ karomi sikkhābalenā’ti cittaṃ upaṭṭhapetabbaṃ, mettacittaṃ upaṭṭhapetabbaṃ, āpadāsu na vijahitabbaṃ, karaṇīye nappamajjitabbaṃ, khalite dhammena paggahetabboti. Ime kho, bhante, pañcavīsati ācariyassa ācariyaguṇā, tehi guṇehi mayi sammā paṭipajjassu, saṃsayo me, bhante, uppanno, atthi meṇḍakapañhā jinabhāsitā , anāgate addhāne tattha viggaho uppajjissati, anāgate ca addhāne dullabhā bhavissanti tumhādisā buddhimanto, tesu me pañhesu cakkhuṃ dehi paravādānaṃ niggahāyā’’ti.







    Footnotes:
    1. મન્તસહાયો (સી॰)
    2. mantasahāyo (sī.)
    3. ભોજનીયં (સ્યા॰)
    4. પટિચરાહીતિ (ક॰)
    5. ન તેન સહ સલ્લાપો કાતબ્બો (સી॰ પી॰)
    6. જાનેમિમં (સ્યા॰)
    7. bhojanīyaṃ (syā.)
    8. paṭicarāhīti (ka.)
    9. na tena saha sallāpo kātabbo (sī. pī.)
    10. jānemimaṃ (syā.)

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact