Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā

    ൮. അച്ചേകചീവരസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā

    ൬൪൬. ‘‘അനുജാനാമി, ഭിക്ഖവേ, അച്ചേകചീവരം പടിഗ്ഗഹേത്വാ നിക്ഖിപിതു’’ന്തി, ‘‘യാവ പവാരണാ പവാരിതാ’’തി ച യം വുത്തം, തേ പന ഭിക്ഖൂ തസ്സ വചനസ്സ അത്ഥം മിച്ഛാ ഗഹേത്വാ അച്ചേകചീവരം നിക്ഖിപന്താ ചീവരകാലസമയം അതിക്കാമേസും. കിമിദം വിഭത്തം, ഉദാഹു അവിഭത്തന്തി? വിഭത്തം, പുഗ്ഗലികം വാ. തേനേവ പരതോ ‘‘അമ്ഹാകം, ആവുസോ, അച്ചേകചീവരാനീ’’തി വുത്തം, അവിഭത്തം പന സങ്ഘികത്താ ന കസ്സചി നിസ്സഗ്ഗിയം കരോതി.

    646. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, accekacīvaraṃ paṭiggahetvā nikkhipitu’’nti, ‘‘yāva pavāraṇā pavāritā’’ti ca yaṃ vuttaṃ, te pana bhikkhū tassa vacanassa atthaṃ micchā gahetvā accekacīvaraṃ nikkhipantā cīvarakālasamayaṃ atikkāmesuṃ. Kimidaṃ vibhattaṃ, udāhu avibhattanti? Vibhattaṃ, puggalikaṃ vā. Teneva parato ‘‘amhākaṃ, āvuso, accekacīvarānī’’ti vuttaṃ, avibhattaṃ pana saṅghikattā na kassaci nissaggiyaṃ karoti.

    അപിച ‘‘അച്ചേകചീവരം പടിഗ്ഗഹേത്വാ നിക്ഖിപിതു’’ന്തി ഇമിനാ സാമഞ്ഞവചനേന വസ്സൂപനായികദിവസതോ പട്ഠായ, പിട്ഠിസമയതോ പട്ഠായ വാ യാവ പവാരണാ നിക്ഖിപിതും വട്ടതി ഏവ സങ്ഘികത്താ, പുഗ്ഗലികമ്പി ‘‘വസ്സംവുത്ഥകാലേ ഗണ്ഹഥാ’’തി ദിന്നത്താ. താദിസഞ്ഹി യാവ വസ്സംവുത്ഥോ ഹോതി, താവ ന തസ്സേവ, ദായകസ്സ സന്തകം ഹോതി, തഥാ ഇതോ തതിയവസ്സേ, ചതുത്ഥവസ്സേ വാ ‘‘പവാരണായ ഗണ്ഹഥാ’’തിആദിനാ ദിന്നമ്പി നിക്ഖിപിത്വാ യഥാദാനമേവ ഗഹേതബ്ബം. അയമത്ഥോ അട്ഠകഥായം (പാരാ॰ അട്ഠ॰ ൨.൬൪൬-൯ ആദയോ) പാകടോ. താനി ചീവരകാലസമയാതിക്കമേ ന നിസ്സഗ്ഗിയാനീതി ചേ? ന, ഉദ്ദിസ്സ ദിന്നത്താ. യസ്മാ അയം സമയോ ‘‘കാലേപി ആദിസ്സ ദിന്ന’’ന്തി ഏത്ഥ ‘‘കാലോ’’തി ആഗതോ, ഗണഭോജനസിക്ഖാപദാദീസു ‘‘സമയോ’’ത്വേവ ആഗതോ, തസ്മാ ഇധ തേസം ഏകത്ഥതാദസ്സനത്ഥം ഏകതോ ‘‘ചീവരകാലസമയോ’’തി വുത്തന്തി വേദിതബ്ബം. മാതികായം പനേത്ഥ താദിസം ചീവരം അത്തനോ സന്തകഭാവം ഉപഗതം പുഗ്ഗലികം സന്ധായ വുത്തം, തേനേവാഹ ‘‘ഭിക്ഖുനോ പനേവ അച്ചേകചീവരം ഉപ്പജ്ജേയ്യാ’’തി. അത്തനോ കുടിയാ വസ്സംവുത്ഥസ്സ ഭിക്ഖുനോ ഹി ദാതും അലഭന്തോ അന്തോവസ്സേ ഏവ ദാനകിച്ചം പരിനിട്ഠാപേത്വാ ഗച്ഛതി, തഥാ സങ്ഘസ്സ. തസ്മാ ഇദം അച്ചേകചീവരം അത്ഥി ഉപ്പന്നകാലതോ പട്ഠായ സങ്ഘസ്സ വാ പുഗ്ഗലസ്സ വാ സന്തകഭാവം ഉപഗച്ഛന്തം, യം ന വസ്സാവാസികഭാവേന ദിന്നം, അത്ഥി ഉപ്പന്നകാലതോ പട്ഠായ അനുപഗന്ത്വാ വസ്സംവുത്ഥകാലേയേവ പുഗ്ഗലസ്സ വാ സങ്ഘസ്സ വാ ഉപഗച്ഛന്തം, യം വസ്സാവാസികഭാവേന ഉപ്പജ്ജിത്വാ സമയേ ദിന്നം, അത്ഥി സമയേ ദിന്നമ്പി പുഗ്ഗലസ്സ സന്തകഭാവം അനുപഗച്ഛന്തം, സങ്ഘസന്തകഭാവം വാ ദായകസന്തകഭാവം വാ ഉപഗച്ഛന്തം, ഈദിസം സന്ധായ ‘‘സഞ്ഞാണം കത്വാ നിക്ഖിപിതബ്ബ’’ന്തി വുത്തം. ഇദം അതിരേകസംവച്ഛരമ്പി നിക്ഖിപിതും ലഭതി അത്തനോ സന്തകഭാവം അനുപഗതത്താ, തസ്മാ ‘‘ദസാഹാനാഗത’’ന്തി ഇതോ അഞ്ഞം സന്ധായ വുത്തന്തി സിദ്ധമേതന്തി. ദസാഹതോ പുരേതരം ലഭിത്വാ യാവ പവാരണാ നിക്ഖിപിതും ന ലഭതി, തസ്മാ സകഭാവൂപഗതമേവ അധിട്ഠാതബ്ബം, തംയേവ സന്ധായ ‘‘ദസാഹാനാഗത’’ന്തി വുത്തം, യതോ ‘‘അന്തോസമയേ അധിട്ഠേതി, വികപ്പേതീ’’തി അനാപത്തിവാരേ വുത്തം. സഞ്ഞാണം കത്വാ നിക്ഖിപിതബ്ബകം പന പരസ്സ ദാതബ്ബതായ സകഭാവം അനുപഗതം, ന ഹി തം സന്ധായ ‘‘അധിട്ഠേതി, വികപ്പേതീ’’തി സക്കാ വത്തും, ന ച തം ഇമസ്മിം അത്ഥേ നിസ്സഗ്ഗിയം ഹോതി സങ്ഘസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയാഭാവതോ, അട്ഠകഥായമ്പി അയമത്ഥോ സുട്ഠു പാകടോവ. കതമം സഞ്ഞാണം കത്വാ നിക്ഖിപിതബ്ബന്തി ചേ? പരസന്തകം ചീവരം സങ്ഘികമേവ ഹോതി, തതോ ‘‘സല്ലക്ഖേത്വാ സുഖം ദാതും ഭവിസ്സതീ’’തി ഇമിനാ ഹി പരസ്സ സന്തകഭാവോ ദസ്സിതോ.

    Apica ‘‘accekacīvaraṃ paṭiggahetvā nikkhipitu’’nti iminā sāmaññavacanena vassūpanāyikadivasato paṭṭhāya, piṭṭhisamayato paṭṭhāya vā yāva pavāraṇā nikkhipituṃ vaṭṭati eva saṅghikattā, puggalikampi ‘‘vassaṃvutthakāle gaṇhathā’’ti dinnattā. Tādisañhi yāva vassaṃvuttho hoti, tāva na tasseva, dāyakassa santakaṃ hoti, tathā ito tatiyavasse, catutthavasse vā ‘‘pavāraṇāya gaṇhathā’’tiādinā dinnampi nikkhipitvā yathādānameva gahetabbaṃ. Ayamattho aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.646-9 ādayo) pākaṭo. Tāni cīvarakālasamayātikkame na nissaggiyānīti ce? Na, uddissa dinnattā. Yasmā ayaṃ samayo ‘‘kālepi ādissa dinna’’nti ettha ‘‘kālo’’ti āgato, gaṇabhojanasikkhāpadādīsu ‘‘samayo’’tveva āgato, tasmā idha tesaṃ ekatthatādassanatthaṃ ekato ‘‘cīvarakālasamayo’’ti vuttanti veditabbaṃ. Mātikāyaṃ panettha tādisaṃ cīvaraṃ attano santakabhāvaṃ upagataṃ puggalikaṃ sandhāya vuttaṃ, tenevāha ‘‘bhikkhuno paneva accekacīvaraṃ uppajjeyyā’’ti. Attano kuṭiyā vassaṃvutthassa bhikkhuno hi dātuṃ alabhanto antovasse eva dānakiccaṃ pariniṭṭhāpetvā gacchati, tathā saṅghassa. Tasmā idaṃ accekacīvaraṃ atthi uppannakālato paṭṭhāya saṅghassa vā puggalassa vā santakabhāvaṃ upagacchantaṃ, yaṃ na vassāvāsikabhāvena dinnaṃ, atthi uppannakālato paṭṭhāya anupagantvā vassaṃvutthakāleyeva puggalassa vā saṅghassa vā upagacchantaṃ, yaṃ vassāvāsikabhāvena uppajjitvā samaye dinnaṃ, atthi samaye dinnampi puggalassa santakabhāvaṃ anupagacchantaṃ, saṅghasantakabhāvaṃ vā dāyakasantakabhāvaṃ vā upagacchantaṃ, īdisaṃ sandhāya ‘‘saññāṇaṃ katvā nikkhipitabba’’nti vuttaṃ. Idaṃ atirekasaṃvaccharampi nikkhipituṃ labhati attano santakabhāvaṃ anupagatattā, tasmā ‘‘dasāhānāgata’’nti ito aññaṃ sandhāya vuttanti siddhametanti. Dasāhato puretaraṃ labhitvā yāva pavāraṇā nikkhipituṃ na labhati, tasmā sakabhāvūpagatameva adhiṭṭhātabbaṃ, taṃyeva sandhāya ‘‘dasāhānāgata’’nti vuttaṃ, yato ‘‘antosamaye adhiṭṭheti, vikappetī’’ti anāpattivāre vuttaṃ. Saññāṇaṃ katvā nikkhipitabbakaṃ pana parassa dātabbatāya sakabhāvaṃ anupagataṃ, na hi taṃ sandhāya ‘‘adhiṭṭheti, vikappetī’’ti sakkā vattuṃ, na ca taṃ imasmiṃ atthe nissaggiyaṃ hoti saṅghassa nissaggiyābhāvato, aṭṭhakathāyampi ayamattho suṭṭhu pākaṭova. Katamaṃ saññāṇaṃ katvā nikkhipitabbanti ce? Parasantakaṃ cīvaraṃ saṅghikameva hoti, tato ‘‘sallakkhetvā sukhaṃ dātuṃ bhavissatī’’ti iminā hi parassa santakabhāvo dassito.

    ‘‘തതോ പരം ഏകദിവസമ്പി പരിഹാരോ നത്ഥീതി ദസാഹപരമതോ ഉദ്ധം അനുപഗതത്താ’’തി ലിഖിതം, ഇതോ സമയതോ ഉദ്ധമേവ ദസാഹസ്സ അനുപഗതത്താ സമയതോ പരം ദസാഹം ന ലഭതീതി കിരസ്സ അധിപ്പായോ. ‘‘ഏതം പരിഹാരം ലഭതിയേവാ’’തി ഏത്ഥ ‘‘ഏകാദസമം അരുണം ചീവരമാസേ ഉട്ഠേതീ’’തി കാരണം ലിഖിതം. അനുഗണ്ഠിപദേ പന ‘‘അനധിട്ഠഹിത്വാ ഏകാദസദിവസേ നിക്ഖിപിതും ലഭതീ’തി വദന്തോ ഭഗവാ ഇതരമ്പി അനച്ചേകചീവരാദിം അനുജാനാതി, അച്ചേകചീവരമുഖേനാതി അപരേ’’തി വുത്തം. ഏത്ഥ കതരം സുഭാസിതം? ഉഭയമ്പീതി ഏകേ. കഥം? പഠമം ‘‘അച്ചേകചീവരസ്സ അനത്ഥതേ കഥിനേ ദസദിവസാധികോ മാസോ, അത്ഥതേ കഥിനേ ദസദിവസാധികാ പഞ്ചമാസാ’’തി ഇമിനാ സമേതി, അനുഗണ്ഠിപദലദ്ധിയാ ഹി ഏത്ഥ ‘‘ഏകാദസദിവസാധികോ’’തി വത്തബ്ബതം ആപജ്ജതി, ദുതിയം ‘‘ദസാഹാനാഗതന്തി…പേ॰… ദസാഹേന അസമ്പത്താതി അത്ഥോ’’തി ഇമിനാ സമേതി. ഇമസ്സ നയസ്സ വസേന ‘‘പഞ്ചമിതോ പട്ഠായ ഉപ്പന്നസ്സ ചീവരസ്സ നിധാനകാലോ ദസ്സിതോ ഹോതീ’’തി പാഠോ യുജ്ജതി. തഥാ ഗണ്ഠിപദലദ്ധിയാ ‘‘നവാഹാനാഗതം കത്തികതേമാസികപുണ്ണമ’’ന്തി വത്തബ്ബതം ആപജ്ജതി, തസ്സ വസേന ‘‘കാമഞ്ചേസ ദസാഹപരമം അതിരേകചീവരം ധാരേതബ്ബന്തി ഇമിനാവ സിദ്ധോ, അട്ഠുപ്പത്തിവസേന പന അപുബ്ബം വിയ അത്ഥം ദസ്സേത്വാ സിക്ഖാപദം ഠപിത’’ന്തി അയം പാഠോ യുജ്ജതി. കോ പനേത്ഥ സാരോതി? യോ പച്ഛാ വുത്തോ, സോവ സാരോ. തേനേവ അട്ഠകഥാചരിയേന ‘‘പഞ്ചമിതോ പട്ഠായാ’’തി വുത്തം. പോരാണഗണ്ഠിപദേഹി അട്ഠകഥായ ച സദ്ധിം സംസന്ദനതോ, ‘‘ദസാഹാനാഗത’’ന്തി പാളിയാ സംസന്ദനതോ ച ഏത്ഥ ഗണ്ഠിപദലദ്ധിപി പാളിയാ സമേതി.

    ‘‘Tato paraṃ ekadivasampi parihāro natthīti dasāhaparamato uddhaṃ anupagatattā’’ti likhitaṃ, ito samayato uddhameva dasāhassa anupagatattā samayato paraṃ dasāhaṃ na labhatīti kirassa adhippāyo. ‘‘Etaṃ parihāraṃ labhatiyevā’’ti ettha ‘‘ekādasamaṃ aruṇaṃ cīvaramāse uṭṭhetī’’ti kāraṇaṃ likhitaṃ. Anugaṇṭhipade pana ‘‘anadhiṭṭhahitvā ekādasadivase nikkhipituṃ labhatī’ti vadanto bhagavā itarampi anaccekacīvarādiṃ anujānāti, accekacīvaramukhenāti apare’’ti vuttaṃ. Ettha kataraṃ subhāsitaṃ? Ubhayampīti eke. Kathaṃ? Paṭhamaṃ ‘‘accekacīvarassa anatthate kathine dasadivasādhiko māso, atthate kathine dasadivasādhikā pañcamāsā’’ti iminā sameti, anugaṇṭhipadaladdhiyā hi ettha ‘‘ekādasadivasādhiko’’ti vattabbataṃ āpajjati, dutiyaṃ ‘‘dasāhānāgatanti…pe… dasāhena asampattāti attho’’ti iminā sameti. Imassa nayassa vasena ‘‘pañcamito paṭṭhāya uppannassa cīvarassa nidhānakālo dassito hotī’’ti pāṭho yujjati. Tathā gaṇṭhipadaladdhiyā ‘‘navāhānāgataṃ kattikatemāsikapuṇṇama’’nti vattabbataṃ āpajjati, tassa vasena ‘‘kāmañcesa dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabbanti imināva siddho, aṭṭhuppattivasena pana apubbaṃ viya atthaṃ dassetvā sikkhāpadaṃ ṭhapita’’nti ayaṃ pāṭho yujjati. Ko panettha sāroti? Yo pacchā vutto, sova sāro. Teneva aṭṭhakathācariyena ‘‘pañcamito paṭṭhāyā’’ti vuttaṃ. Porāṇagaṇṭhipadehi aṭṭhakathāya ca saddhiṃ saṃsandanato, ‘‘dasāhānāgata’’nti pāḷiyā saṃsandanato ca ettha gaṇṭhipadaladdhipi pāḷiyā sameti.

    കഥം? യസ്മാ പവാരണാദിവസേ അരുണുഗ്ഗമനേ ഭിക്ഖു വസ്സംവുത്ഥോ ഹോതി, തസ്മാ ഇമിനാ ദസമേന അഹേന സദ്ധിം ഛട്ഠിതോ പട്ഠായ നവദിവസാ ദസ അഹാനീതി ദസാഹം, തേന ദസാഹേന, സഹയോഗത്ഥേ കരണവചനം. കത്തികതേമാസികപുണ്ണമാ ചീവരസമയം അസമ്പത്താതി കത്വാ ‘‘അനാഗതാ’’തി വുച്ചതി. യഥാ അപരകത്തികപുണ്ണമായ വസ്സികസാടികം പച്ചുദ്ധരിത്വാ വികപ്പേന്തോ ‘‘ചാതുമാസം അധിട്ഠാതും തതോ പരം വികപ്പേതു’’ന്തി വുച്ചതി , ഏവംസമ്പദമിദന്തി. ഏത്ഥ വുച്ചതീതി ചേ? ന, ഇമസ്സ നിപ്പയോജനഭാവപ്പസങ്ഗതോ. അച്ചേകചീവരപടിഗ്ഗഹണകാലം നിയമിതന്തി ചേ? ന, ‘‘ഛട്ഠിതോ പട്ഠായ ഉപ്പന്നചീവരം അച്ചേകമേവ ന ഹോതി. പഠമകഥിനേന സിദ്ധത്താ’’തി പോരാണട്ഠകഥാഗണ്ഠിപദേസു വുത്തത്താ തതോ ഉപരി ‘‘അച്ചേകചീവര’’ന്തി വുച്ചതി, പടിഗ്ഗണ്ഹന്തസ്സ ആപത്തിസങ്ഗഹോ ച. ന ച സാ ആപത്തി പാളിയാ, അട്ഠകഥായ, യുത്തിതോ വാ സമ്ഭവതി. അട്ഠുപ്പത്തിമത്തവസേന വുത്തന്തി ചേ? ന, ദസാഹാധിച്ചകാരികാ അട്ഠുപ്പത്തിപായം ന ദിസ്സതി. ‘‘ഭിക്ഖൂ അച്ചേകചീവരം പടിഗ്ഗഹേത്വാ ചീവരകാലസമയം അതിക്കാമേന്തീ’’തി ഏത്ഥ ഏത്തികാ ഏവ ഹി അട്ഠുപ്പത്തി. തഥാ ഹി പരിവാരേ (പരി॰ ൪൭-൫൩) ‘‘കിസ്മിം വത്ഥുസ്മി’’ന്തി ആരഭിത്വാ ഏത്തകമേവ വുത്തന്തി വേദിതബ്ബം. അച്ചേകചീവരം ചീവരകാലം നാതിക്കാമേതബ്ബം, ഇതരം അതിക്കാമേതബ്ബന്തി ദസ്സനത്ഥം ഇദം പഞ്ഞത്തന്തി ചേ? ന, അച്ചേകചീവരസ്സേവ അപരാധദസ്സനതോ, വിസേസകാരണാഭാവാ , ‘‘കാമഞ്ചേസ ദസാഹപരമം അതിരേകചീവരം ധാരേതബ്ബന്തി ഇമിനാവ സിദ്ധോ’’തിആദിവചനവിരോധതോ ച യഥാവുത്തവചനാസമ്ഭവതോ ച.

    Kathaṃ? Yasmā pavāraṇādivase aruṇuggamane bhikkhu vassaṃvuttho hoti, tasmā iminā dasamena ahena saddhiṃ chaṭṭhito paṭṭhāya navadivasā dasa ahānīti dasāhaṃ, tena dasāhena, sahayogatthe karaṇavacanaṃ. Kattikatemāsikapuṇṇamā cīvarasamayaṃ asampattāti katvā ‘‘anāgatā’’ti vuccati. Yathā aparakattikapuṇṇamāya vassikasāṭikaṃ paccuddharitvā vikappento ‘‘cātumāsaṃ adhiṭṭhātuṃ tato paraṃ vikappetu’’nti vuccati , evaṃsampadamidanti. Ettha vuccatīti ce? Na, imassa nippayojanabhāvappasaṅgato. Accekacīvarapaṭiggahaṇakālaṃ niyamitanti ce? Na, ‘‘chaṭṭhito paṭṭhāya uppannacīvaraṃ accekameva na hoti. Paṭhamakathinena siddhattā’’ti porāṇaṭṭhakathāgaṇṭhipadesu vuttattā tato upari ‘‘accekacīvara’’nti vuccati, paṭiggaṇhantassa āpattisaṅgaho ca. Na ca sā āpatti pāḷiyā, aṭṭhakathāya, yuttito vā sambhavati. Aṭṭhuppattimattavasena vuttanti ce? Na, dasāhādhiccakārikā aṭṭhuppattipāyaṃ na dissati. ‘‘Bhikkhū accekacīvaraṃ paṭiggahetvā cīvarakālasamayaṃ atikkāmentī’’ti ettha ettikā eva hi aṭṭhuppatti. Tathā hi parivāre (pari. 47-53) ‘‘kismiṃ vatthusmi’’nti ārabhitvā ettakameva vuttanti veditabbaṃ. Accekacīvaraṃ cīvarakālaṃ nātikkāmetabbaṃ, itaraṃ atikkāmetabbanti dassanatthaṃ idaṃ paññattanti ce? Na, accekacīvarasseva aparādhadassanato, visesakāraṇābhāvā , ‘‘kāmañcesa dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabbanti imināva siddho’’tiādivacanavirodhato ca yathāvuttavacanāsambhavato ca.

    കഥം? ദസാഹേന സഹ കത്തികപുണ്ണമാ ‘‘അനാഗതാ’’തി ഹി വുത്തേ ദസാഹതോ അഞ്ഞാ സാ പുണ്ണമാതി ആപജ്ജതി. അനഞ്ഞാ ചേ, സഹ-സദ്ദോ ന സമ്ഭവതി, ന ഹി അത്തനാവ അത്തനോ യോഗോ സമ്ഭവതി, അനാഗത-സദ്ദോ ച ന സമ്ഭവതി. ആഗതാ സമ്പത്താ ഏവ ഹി സാ പുണ്ണമാ. ചീവരസമയസ്സ അനന്തരത്താ ഏകീഭാവം അനാഗതത്താ അനാഗതായേവാതി ചേ? ന, തഥാപി അനാഗത-സദ്ദസ്സ സമ്ഭവതോ, ആഗമനസമ്ഭവേ സതിയേവ ഹി അനാഗത-സദ്ദോ സമ്ഭവതി, ന ഹി നിബ്ബാനം, പഞ്ഞത്തി വാ ‘‘അനാഗതാ’’തി വുച്ചതി. നിബ്ബാനം വിയ ഖണത്തയം, സാ ച പുണ്ണമാ ന കദാചി സമയഭാവം പാപുണാതീതി അയുത്തമേവ. ‘‘തതോ പരം വികപ്പേതു’’ന്തി പന വചനം പിട്ഠിസമയം ഗഹേത്വാ ഠിതത്താ സമ്ഭവതി. അപിച പവാരണായം അരുണേ ച ഉട്ഠിതേ സാ പുണ്ണമാ ചീവരസമയം ഏകാഹാനാഗതാ ഏവാപജ്ജതി പുബ്ബേ സഹയോഗപത്തത്താ. ഏവം സന്തേ ഏകീഭാവഗതാപി സാ ചീവരസമയം അനാഗതാ ഏവ ജാതാതി സബ്ബദാ ന തഥാവിഗ്ഗഹകരണവചനത്ഥം കോചിദേവ വചനതോ ദീപേതീതി വേദിതബ്ബം.

    Kathaṃ? Dasāhena saha kattikapuṇṇamā ‘‘anāgatā’’ti hi vutte dasāhato aññā sā puṇṇamāti āpajjati. Anaññā ce, saha-saddo na sambhavati, na hi attanāva attano yogo sambhavati, anāgata-saddo ca na sambhavati. Āgatā sampattā eva hi sā puṇṇamā. Cīvarasamayassa anantarattā ekībhāvaṃ anāgatattā anāgatāyevāti ce? Na, tathāpi anāgata-saddassa sambhavato, āgamanasambhave satiyeva hi anāgata-saddo sambhavati, na hi nibbānaṃ, paññatti vā ‘‘anāgatā’’ti vuccati. Nibbānaṃ viya khaṇattayaṃ, sā ca puṇṇamā na kadāci samayabhāvaṃ pāpuṇātīti ayuttameva. ‘‘Tato paraṃ vikappetu’’nti pana vacanaṃ piṭṭhisamayaṃ gahetvā ṭhitattā sambhavati. Apica pavāraṇāyaṃ aruṇe ca uṭṭhite sā puṇṇamā cīvarasamayaṃ ekāhānāgatā evāpajjati pubbe sahayogapattattā. Evaṃ sante ekībhāvagatāpi sā cīvarasamayaṃ anāgatā eva jātāti sabbadā na tathāviggahakaraṇavacanatthaṃ kocideva vacanato dīpetīti veditabbaṃ.

    കിമത്ഥം പനേത്ഥ ‘‘ദസദിവസാധികോ മാസോ’’തിആദി വുത്തന്തി? തം പാരിപൂരിസമ്ഭവതോ. പഞ്ചമിയഞ്ഹി പുരേ അരുണം ഉപ്പന്നഅച്ചേകചീവരസ്സ ദസദിവസാധികോ മാസോയേവ പരിപൂരോതി കത്വാ തഥാ വുത്തം. അപിച തസ്സാ പഞ്ചമിയാ ദിവസഭാഗോപി സമ്പത്തായ രത്തിയാ ‘‘ഹിയ്യോ’’തി വുച്ചതി, പഗേവ പുരേ അരുണം, തേനേവാഹ ‘‘ഹിയ്യോ ഖോ, ആവുസോ, അമ്ഹാക’’ന്തിആദി. ‘‘ഏവം സന്തേ ‘ഛട്ഠിതോ പട്ഠായാ’തി വുത്തപഠമപാഠസ്സ വസേന ‘അനച്ചേകചീവരമ്പി പച്ചുദ്ധരിത്വാ ഠപിതം തിചീവരമ്പി ഏതം പരിഹാരം ലഭതിയേവാ’’’തി ച ‘‘ദസദിവസാധികോ മാസോ’’തിആദി ച യം ലിഖിതം. തം ന, ‘‘പഞ്ചമിതോ പട്ഠായാ’’തി പാഠേ സജ്ജിതേവ ഏതേന പരിയായേന യഥാവുത്തഅത്ഥസമ്ഭവതോ, ന താനി ഠാനാനി പുന സജ്ജിതാനി. യഥാഠിതവസേനേവ അജ്ഝുപേക്ഖിതബ്ബാനീതി നോ തക്കോതി ആചരിയോ. ഇദം സിക്ഖാപദം പുണ്ണമായം അനിസ്സഗ്ഗിയത്ഥമേവാതി ഉപതിസ്സത്ഥേരോ. ‘‘പവാരണാമാസസ്സ ജുണ്ഹപക്ഖപഞ്ചമിതോ പട്ഠായാ’’തി പാഠേ സജ്ജിതേ ഏതേന പരിയായേന യഥാവുത്തോ ഉപ്പന്നസ്സ ചീവരസ്സ നിധാനകാലോ ദസ്സിതോ ഹോതി, ‘‘അച്ചേകചീവരന്തി അച്ചായികചീവരം വുച്ചതീ’’തിആദി പാഠോ. ‘‘ഛട്ഠിതോ പട്ഠായാ’’തി ച ‘‘കാമഞ്ചേസ ദസാഹപരമ’’ന്തിആദി ച യം ലിഖിതം, തം ന പാഠോ, തസ്മാ ഏകാദസദിവസം പരിഹാരം ലഭതീതി കത്വാ ആചരിയേന ‘‘പഞ്ചമിതോ പട്ഠായാ’’തി ലിഖാപിതോ കിര. ‘‘പവാരണാമാസസ്സ ജുണ്ഹപക്ഖഛട്ഠിതോ പട്ഠായ പന ഉപ്പന്നം അനച്ചേകചീവരമ്പി പച്ചുദ്ധരിത്വാ ഠപിതം തിചീവരമ്പി ഏതം പരിഹാരം ലഭതിയേവാതി പാഠോ’’തി ച ‘‘അച്ചേകചീവരസ്സ അനത്ഥതേ കഥിനേ ഏകാദസദിവസാധികോ മാസോ, അത്ഥതേ കഥിനേ ഏകാദസദിവസാധികാ പഞ്ചമാസാതി പാഠോ’’തി ച ഏത്ഥ പപഞ്ചേന്തി, തസ്മാ സുട്ഠു സല്ലക്ഖേത്വാ കഥേതബ്ബം, തുണ്ഹീഭൂതേന വാ ഭവിതബ്ബം.

    Kimatthaṃ panettha ‘‘dasadivasādhiko māso’’tiādi vuttanti? Taṃ pāripūrisambhavato. Pañcamiyañhi pure aruṇaṃ uppannaaccekacīvarassa dasadivasādhiko māsoyeva paripūroti katvā tathā vuttaṃ. Apica tassā pañcamiyā divasabhāgopi sampattāya rattiyā ‘‘hiyyo’’ti vuccati, pageva pure aruṇaṃ, tenevāha ‘‘hiyyo kho, āvuso, amhāka’’ntiādi. ‘‘Evaṃ sante ‘chaṭṭhito paṭṭhāyā’ti vuttapaṭhamapāṭhassa vasena ‘anaccekacīvarampi paccuddharitvā ṭhapitaṃ ticīvarampi etaṃ parihāraṃ labhatiyevā’’’ti ca ‘‘dasadivasādhiko māso’’tiādi ca yaṃ likhitaṃ. Taṃ na, ‘‘pañcamito paṭṭhāyā’’ti pāṭhe sajjiteva etena pariyāyena yathāvuttaatthasambhavato, na tāni ṭhānāni puna sajjitāni. Yathāṭhitavaseneva ajjhupekkhitabbānīti no takkoti ācariyo. Idaṃ sikkhāpadaṃ puṇṇamāyaṃ anissaggiyatthamevāti upatissatthero. ‘‘Pavāraṇāmāsassa juṇhapakkhapañcamito paṭṭhāyā’’ti pāṭhe sajjite etena pariyāyena yathāvutto uppannassa cīvarassa nidhānakālo dassito hoti, ‘‘accekacīvaranti accāyikacīvaraṃ vuccatī’’tiādi pāṭho. ‘‘Chaṭṭhito paṭṭhāyā’’ti ca ‘‘kāmañcesa dasāhaparama’’ntiādi ca yaṃ likhitaṃ, taṃ na pāṭho, tasmā ekādasadivasaṃ parihāraṃ labhatīti katvā ācariyena ‘‘pañcamito paṭṭhāyā’’ti likhāpito kira. ‘‘Pavāraṇāmāsassa juṇhapakkhachaṭṭhito paṭṭhāya pana uppannaṃ anaccekacīvarampi paccuddharitvā ṭhapitaṃ ticīvarampi etaṃ parihāraṃ labhatiyevāti pāṭho’’ti ca ‘‘accekacīvarassa anatthate kathine ekādasadivasādhiko māso, atthate kathine ekādasadivasādhikā pañcamāsāti pāṭho’’ti ca ettha papañcenti, tasmā suṭṭhu sallakkhetvā kathetabbaṃ, tuṇhībhūtena vā bhavitabbaṃ.

    അച്ചേകചീവരസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവിഭങ്ഗ • Mahāvibhaṅga / ൮. അച്ചേകചീവരസിക്ഖാപദം • 8. Accekacīvarasikkhāpadaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവിഭങ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ൮. അച്ചേകചീവരസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ൮. അച്ചേകചീവരസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ൮. അച്ചേകചീവരസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact