| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi |
૨૩૫. અધમ્મેન વગ્ગાદિકમ્મકથા
235. Adhammena vaggādikammakathā
૩૮૨. તેન ખો પન સમયેન ચમ્પાયં ભિક્ખૂ એવરૂપાનિ કમ્માનિ કરોન્તિ – અધમ્મેન વગ્ગકમ્મં કરોન્તિ, અધમ્મેન સમગ્ગકમ્મં કરોન્તિ; ધમ્મેન વગ્ગકમ્મં કરોન્તિ, ધમ્મપતિરૂપકેન વગ્ગકમ્મં કરોન્તિ; ધમ્મપતિરૂપકેન સમગ્ગકમ્મં કરોન્તિ; એકોપિ એકં ઉક્ખિપતિ, એકોપિ દ્વે ઉક્ખિપતિ, એકોપિ સમ્બહુલે ઉક્ખિપતિ, એકોપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપતિ; દ્વેપિ એકં ઉક્ખિપન્તિ, દ્વેપિ દ્વે ઉક્ખિપન્તિ, દ્વેપિ સમ્બહુલે ઉક્ખિપન્તિ, દ્વેપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપન્તિ ; સમ્બહુલાપિ એકં ઉક્ખિપન્તિ; સમ્બહુલાપિ દ્વે ઉક્ખિપન્તિ, સમ્બહુલાપિ સમ્બહુલે ઉક્ખિપન્તિ, સમ્બહુલાપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપન્તિ; સઙ્ઘોપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપતિ. યે તે ભિક્ખૂ અપ્પિચ્છા…પે॰… તે ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ ચમ્પાયં ભિક્ખૂ એવરૂપાનિ કમ્માનિ કરિસ્સન્તિ – અધમ્મેન વગ્ગકમ્મં કરિસ્સન્તિ, અધમ્મેન સમગ્ગકમ્મં કરિસ્સન્તિ, ધમ્મેન વગ્ગકમ્મં કરિસ્સન્તિ, ધમ્મપતિરૂપકેન વગ્ગકમ્મં કરિસ્સન્તિ, ધમ્મપતિરૂપકેન સમગ્ગકમ્મં કરિસ્સન્તિ, એકોપિ એકં ઉક્ખિપિસ્સતિ, એકોપિ દ્વે ઉક્ખિપિસ્સતિ, એકોપિ સમ્બહુલે ઉક્ખિપિસ્સતિ, એકોપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપિસ્સતિ, દ્વેપિ એકં ઉક્ખિપિસ્સન્તિ, દ્વેપિ દ્વે ઉક્ખિપિસ્સન્તિ, દ્વેપિ સમ્બહુલે ઉક્ખિપિસ્સન્તિ, દ્વેપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપિસ્સન્તિ, સમ્બહુલાપિ એકં ઉક્ખિપિસ્સન્તિ, સમ્બહુલાપિ દ્વે ઉક્ખિપિસ્સન્તિ, સમ્બહુલાપિ સમ્બહુલે ઉક્ખિપિસ્સન્તિ, સમ્બહુલાપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપિસ્સન્તિ, સઙ્ઘોપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપિસ્સતી’’તિ. અથ ખો તે ભિક્ખૂ ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું…પે॰… ‘‘સચ્ચં કિર, ભિક્ખવે, ચમ્પાયં ભિક્ખૂ એવરૂપાનિ કમ્માનિ કરોન્તિ – અધમ્મેન વગ્ગકમ્મં કરોન્તિ…પે॰… સઙ્ઘોપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપતી’’તિ? ‘‘સચ્ચં, ભગવા’’તિ. વિગરહિ બુદ્ધો ભગવા – ‘‘અનનુચ્છવિકં, ભિક્ખવે, તેસં મોઘપુરિસાનં અનનુલોમિકં અપ્પતિરૂપં અસ્સામણકં અકપ્પિયં અકરણીયં. કથઞ્હિ નામ તે, ભિક્ખવે, મોઘપુરિસા એવરૂપાનિ કમ્માનિ કરિસ્સન્તિ – અધમ્મેન વગ્ગકમ્મં કરિસ્સન્તિ…પે॰… સઙ્ઘોપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપિસ્સતિ. નેતં, ભિક્ખવે, અપ્પસન્નાનં વા પસાદાય…પે॰… વિગરહિત્વા…પે॰… ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ –
382. Tena kho pana samayena campāyaṃ bhikkhū evarūpāni kammāni karonti – adhammena vaggakammaṃ karonti, adhammena samaggakammaṃ karonti; dhammena vaggakammaṃ karonti, dhammapatirūpakena vaggakammaṃ karonti; dhammapatirūpakena samaggakammaṃ karonti; ekopi ekaṃ ukkhipati, ekopi dve ukkhipati, ekopi sambahule ukkhipati, ekopi saṅghaṃ ukkhipati; dvepi ekaṃ ukkhipanti, dvepi dve ukkhipanti, dvepi sambahule ukkhipanti, dvepi saṅghaṃ ukkhipanti ; sambahulāpi ekaṃ ukkhipanti; sambahulāpi dve ukkhipanti, sambahulāpi sambahule ukkhipanti, sambahulāpi saṅghaṃ ukkhipanti; saṅghopi saṅghaṃ ukkhipati. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma campāyaṃ bhikkhū evarūpāni kammāni karissanti – adhammena vaggakammaṃ karissanti, adhammena samaggakammaṃ karissanti, dhammena vaggakammaṃ karissanti, dhammapatirūpakena vaggakammaṃ karissanti, dhammapatirūpakena samaggakammaṃ karissanti, ekopi ekaṃ ukkhipissati, ekopi dve ukkhipissati, ekopi sambahule ukkhipissati, ekopi saṅghaṃ ukkhipissati, dvepi ekaṃ ukkhipissanti, dvepi dve ukkhipissanti, dvepi sambahule ukkhipissanti, dvepi saṅghaṃ ukkhipissanti, sambahulāpi ekaṃ ukkhipissanti, sambahulāpi dve ukkhipissanti, sambahulāpi sambahule ukkhipissanti, sambahulāpi saṅghaṃ ukkhipissanti, saṅghopi saṅghaṃ ukkhipissatī’’ti. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, campāyaṃ bhikkhū evarūpāni kammāni karonti – adhammena vaggakammaṃ karonti…pe… saṅghopi saṅghaṃ ukkhipatī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā – ‘‘ananucchavikaṃ, bhikkhave, tesaṃ moghapurisānaṃ ananulomikaṃ appatirūpaṃ assāmaṇakaṃ akappiyaṃ akaraṇīyaṃ. Kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā evarūpāni kammāni karissanti – adhammena vaggakammaṃ karissanti…pe… saṅghopi saṅghaṃ ukkhipissati. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi –
૩૮૩. ‘‘અધમ્મેન ચે, ભિક્ખવે, વગ્ગકમ્મં અકમ્મં ન ચ કરણીયં, અધમ્મેન 1 સમગ્ગકમ્મં અકમ્મં ન ચ કરણીયં, ધમ્મેન વગ્ગકમ્મં અકમ્મં ન ચ કરણીયં; ધમ્મપતિરૂપકેન વગ્ગકમ્મં અકમ્મં ન ચ કરણીયં, ધમ્મપતિરૂપકેન સમગ્ગકમ્મં અકમ્મં ન ચ કરણીયં; એકોપિ એકં ઉક્ખિપતિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં, એકોપિ દ્વે ઉક્ખિપતિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં, એકોપિ સમ્બહુલે ઉક્ખિપતિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં, એકોપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપતિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં; દ્વેપિ એકં ઉક્ખિપન્તિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં, દ્વેપિ દ્વે ઉક્ખિપન્તિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં, દ્વેપિ સમ્બહુલે ઉક્ખિપન્તિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં, દ્વેપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપન્તિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં; સમ્બહુલાપિ એકં ઉક્ખિપન્તિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં, સમ્બહુલાપિ દ્વે ઉક્ખિપન્તિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં, સમ્બહુલાપિ સમ્બહુલે ઉક્ખિપન્તિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં, સમ્બહુલાપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપન્તિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં; સઙ્ઘોપિ સઙ્ઘં ઉક્ખિપતિ અકમ્મં ન ચ કરણીયં.
383. ‘‘Adhammena ce, bhikkhave, vaggakammaṃ akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, adhammena 2 samaggakammaṃ akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, dhammena vaggakammaṃ akammaṃ na ca karaṇīyaṃ; dhammapatirūpakena vaggakammaṃ akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, dhammapatirūpakena samaggakammaṃ akammaṃ na ca karaṇīyaṃ; ekopi ekaṃ ukkhipati akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, ekopi dve ukkhipati akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, ekopi sambahule ukkhipati akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, ekopi saṅghaṃ ukkhipati akammaṃ na ca karaṇīyaṃ; dvepi ekaṃ ukkhipanti akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, dvepi dve ukkhipanti akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, dvepi sambahule ukkhipanti akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, dvepi saṅghaṃ ukkhipanti akammaṃ na ca karaṇīyaṃ; sambahulāpi ekaṃ ukkhipanti akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, sambahulāpi dve ukkhipanti akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, sambahulāpi sambahule ukkhipanti akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, sambahulāpi saṅghaṃ ukkhipanti akammaṃ na ca karaṇīyaṃ; saṅghopi saṅghaṃ ukkhipati akammaṃ na ca karaṇīyaṃ.
૩૮૪. ‘‘ચત્તારિમાનિ , ભિક્ખવે, કમ્માનિ – અધમ્મેન વગ્ગકમ્મં, અધમ્મેન સમગ્ગકમ્મં, ધમ્મેન વગ્ગકમ્મં, ધમ્મેન સમગ્ગકમ્મં. તત્ર, ભિક્ખવે, યદિદં અધમ્મેન વગ્ગકમ્મં, ઇદં, ભિક્ખવે, કમ્મં અધમ્મત્તા વગ્ગત્તા કુપ્પં અટ્ઠાનારહં; ન, ભિક્ખવે, એવરૂપં કમ્મં કાતબ્બં, ન ચ મયા એવરૂપં કમ્મં અનુઞ્ઞાતં. તત્ર, ભિક્ખવે, યદિદં અધમ્મેન સમગ્ગકમ્મં, ઇદં, ભિક્ખવે, કમ્મં અધમ્મત્તા કુપ્પં અટ્ઠાનારહં; ન, ભિક્ખવે, એવરૂપં કમ્મં કાતબ્બં, ન ચ મયા એવરૂપં કમ્મં અનુઞ્ઞાતં. તત્ર, ભિક્ખવે, યદિદં ધમ્મેન વગ્ગકમ્મં, ઇદં, ભિક્ખવે, કમ્મં વગ્ગત્તા કુપ્પં અટ્ઠાનારહં; ન, ભિક્ખવે, એવરૂપં કમ્મં કાતબ્બં, ન ચ મયા એવરૂપં કમ્મં અનુઞ્ઞાતં. તત્ર, ભિક્ખવે, યદિદં ધમ્મેન સમગ્ગકમ્મં, ઇદં, ભિક્ખવે, કમ્મં ધમ્મત્તા સમગ્ગત્તા અકુપ્પં ઠાનારહં; એવરૂપં, ભિક્ખવે, કમ્મં કાતબ્બં, એવરૂપઞ્ચ મયા કમ્મં અનુઞ્ઞાતં. તસ્માતિહ, ભિક્ખવે, એવરૂપં કમ્મં કરિસ્સામ યદિદં ધમ્મેન સમગ્ગન્તિ – એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ.
384. ‘‘Cattārimāni , bhikkhave, kammāni – adhammena vaggakammaṃ, adhammena samaggakammaṃ, dhammena vaggakammaṃ, dhammena samaggakammaṃ. Tatra, bhikkhave, yadidaṃ adhammena vaggakammaṃ, idaṃ, bhikkhave, kammaṃ adhammattā vaggattā kuppaṃ aṭṭhānārahaṃ; na, bhikkhave, evarūpaṃ kammaṃ kātabbaṃ, na ca mayā evarūpaṃ kammaṃ anuññātaṃ. Tatra, bhikkhave, yadidaṃ adhammena samaggakammaṃ, idaṃ, bhikkhave, kammaṃ adhammattā kuppaṃ aṭṭhānārahaṃ; na, bhikkhave, evarūpaṃ kammaṃ kātabbaṃ, na ca mayā evarūpaṃ kammaṃ anuññātaṃ. Tatra, bhikkhave, yadidaṃ dhammena vaggakammaṃ, idaṃ, bhikkhave, kammaṃ vaggattā kuppaṃ aṭṭhānārahaṃ; na, bhikkhave, evarūpaṃ kammaṃ kātabbaṃ, na ca mayā evarūpaṃ kammaṃ anuññātaṃ. Tatra, bhikkhave, yadidaṃ dhammena samaggakammaṃ, idaṃ, bhikkhave, kammaṃ dhammattā samaggattā akuppaṃ ṭhānārahaṃ; evarūpaṃ, bhikkhave, kammaṃ kātabbaṃ, evarūpañca mayā kammaṃ anuññātaṃ. Tasmātiha, bhikkhave, evarūpaṃ kammaṃ karissāma yadidaṃ dhammena samagganti – evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba’’nti.
અધમ્મેન વગ્ગાદિકમ્મકથા નિટ્ઠિતા.
Adhammena vaggādikammakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / કસ્સપગોત્તભિક્ખુવત્થુકથા • Kassapagottabhikkhuvatthukathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૨૩૪. કસ્સપગોત્તભિક્ખુવત્થુકથા • 234. Kassapagottabhikkhuvatthukathā
