Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
൧൦. അധമ്മികസുത്തവണ്ണനാ
10. Adhammikasuttavaṇṇanā
൭൦. ദസമേ അധമ്മികാ ഹോന്തീതി പോരാണകരാജൂഹി ഠപിതം ദസഭാഗബലിഞ്ചേവ അപരാധാനുരൂപഞ്ച ദണ്ഡം അഗ്ഗഹേത്വാ അതിരേകബലിനോ ചേവ അതിരേകദണ്ഡസ്സ ച ഗഹണേന അധമ്മികാ. രാജായുത്താതി രഞ്ഞോ ജനപദേസു കിച്ചസംവിധായകാ ആയുത്തകപുരിസാ. ബ്രാഹ്മണഗഹപതികാതി അന്തോനഗരവാസിനോ ബ്രാഹ്മണഗഹപതയോ. നേഗമജാനപദാതി നിഗമവാസിനോ ചേവ ജനപദവാസിനോ ച. വിസമന്തി വിസമാ ഹുത്വാ, അസമയേന വായന്തീതി അത്ഥോ. വിസമാതി ന സമാ, അതിഥദ്ധാ വാ അതിമുദുകാ വാതി അത്ഥോ. അപഞ്ജസാതി മഗ്ഗതോ അപഗതാ, ഉമ്മഗ്ഗഗാമിനോ ഹുത്വാ വായന്തീതി അത്ഥോ. ദേവതാ പരികുപിതാ ഭവന്തീതി വാതേസു ഹി വിസമേസു അപഞ്ജസേസു വായന്തേസു രുക്ഖാ ഭിജ്ജന്തി, വിമാനാനി ഭിജ്ജന്തി. തസ്മാ ദേവതാ പരികുപിതാ ഭവന്തി, താ ദേവസ്സ സമ്മാ വസ്സിതും ന ദേന്തി. തേന വുത്തം ദേവോ ന സമ്മാ ധാരം അനുപ്പവേച്ഛതീതി. വിസമപാകാനി സസ്സാനി ഭവന്തീതി ഏകസ്മിം ഠാനേ ഗബ്ഭീനി ഹോന്തി, ഏകസ്മിം സഞ്ജാതഖീരാനി, ഏകം ഠാനം പച്ചതീതി ഏവം വിസമം പാകാനി സസ്സാനി ഭവന്തി.
70. Dasame adhammikā hontīti porāṇakarājūhi ṭhapitaṃ dasabhāgabaliñceva aparādhānurūpañca daṇḍaṃ aggahetvā atirekabalino ceva atirekadaṇḍassa ca gahaṇena adhammikā. Rājāyuttāti rañño janapadesu kiccasaṃvidhāyakā āyuttakapurisā. Brāhmaṇagahapatikāti antonagaravāsino brāhmaṇagahapatayo. Negamajānapadāti nigamavāsino ceva janapadavāsino ca. Visamanti visamā hutvā, asamayena vāyantīti attho. Visamāti na samā, atithaddhā vā atimudukā vāti attho. Apañjasāti maggato apagatā, ummaggagāmino hutvā vāyantīti attho. Devatā parikupitā bhavantīti vātesu hi visamesu apañjasesu vāyantesu rukkhā bhijjanti, vimānāni bhijjanti. Tasmā devatā parikupitā bhavanti, tā devassa sammā vassituṃ na denti. Tena vuttaṃ devo na sammā dhāraṃ anuppavecchatīti. Visamapākāni sassāni bhavantīti ekasmiṃ ṭhāne gabbhīni honti, ekasmiṃ sañjātakhīrāni, ekaṃ ṭhānaṃ paccatīti evaṃ visamaṃ pākāni sassāni bhavanti.
സമം നക്ഖത്താനി താരകരൂപാനി പരിവത്തന്തീതി യഥാ കത്തികപുണ്ണമാ കത്തികനക്ഖത്തമേവ ലഭതി, മിഗസിരപുണ്ണമാ മിഗസിരനക്ഖത്തമേവാതി ഏവം തസ്മിം തസ്മിം മാസേ സാ സാ പുണ്ണമാ തം തം നക്ഖത്തമേവ ലഭതി, തഥാ സമ്മാ പരിവത്തന്തി. സമം വാതാ വായന്തീതി അവിസമാ ഹുത്വാ സമയസ്മിംയേവ വായന്തി, ഛ മാസേ ഉത്തരാ വാതാ, ഛ മാസേദക്ഖിണാതി ഏവം തേസം തേസം ജനപദാനം അനുരൂപേ സമയേ വായന്തി. സമാതി സമപ്പവത്തിനോ നാതിഥദ്ധാ നാതിമുദൂ. പഞ്ജസാതി മഗ്ഗപ്പടിപന്നാ, മഗ്ഗേനേവ വായന്തി, നോ അമഗ്ഗേനാതി അത്ഥോ.
Samaṃnakkhattāni tārakarūpāni parivattantīti yathā kattikapuṇṇamā kattikanakkhattameva labhati, migasirapuṇṇamā migasiranakkhattamevāti evaṃ tasmiṃ tasmiṃ māse sā sā puṇṇamā taṃ taṃ nakkhattameva labhati, tathā sammā parivattanti. Samaṃ vātā vāyantīti avisamā hutvā samayasmiṃyeva vāyanti, cha māse uttarā vātā, cha māsedakkhiṇāti evaṃ tesaṃ tesaṃ janapadānaṃ anurūpe samaye vāyanti. Samāti samappavattino nātithaddhā nātimudū. Pañjasāti maggappaṭipannā, maggeneva vāyanti, no amaggenāti attho.
ജിമ്ഹം ഗച്ഛതീതി കുടിലം ഗച്ഛതി, അതിത്ഥം ഗണ്ഹാതി. നേത്തേ ജിമ്ഹം ഗതേ സതീതി നയതീതി നേത്താ. തസ്മിം നേത്തേ ജിമ്ഹം ഗതേ കുടിലം ഗന്ത്വാ അതിത്ഥം ഗണ്ഹന്തേ ഇതരാപി അതിത്ഥമേവ ഗണ്ഹന്തീതി അത്ഥോ. നേതേതിപി പാഠോ. ദുക്ഖം സേതീതി ദുക്ഖം സയതി, ദുക്ഖിതം ഹോതീതി അത്ഥോ.
Jimhaṃgacchatīti kuṭilaṃ gacchati, atitthaṃ gaṇhāti. Nette jimhaṃ gate satīti nayatīti nettā. Tasmiṃ nette jimhaṃ gate kuṭilaṃ gantvā atitthaṃ gaṇhante itarāpi atitthameva gaṇhantīti attho. Netetipi pāṭho. Dukkhaṃ setīti dukkhaṃ sayati, dukkhitaṃ hotīti attho.
പത്തകമ്മവഗ്ഗോ ദുതിയോ.
Pattakammavaggo dutiyo.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൧൦. അധമ്മികസുത്തം • 10. Adhammikasuttaṃ
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧൦. അധമ്മികസുത്തവണ്ണനാ • 10. Adhammikasuttavaṇṇanā