Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / చూళవగ్గ-అట్ఠకథా • Cūḷavagga-aṭṭhakathā

    అధికరణకథా

    Adhikaraṇakathā

    ౨౧౫. భిక్ఖునీనం అనుపఖజ్జాతి భిక్ఖునీనం అన్తో పవిసిత్వా. వివాదాధికరణాదీనం వచనత్థో దుట్ఠదోసవణ్ణనాయం వుత్తోయేవ. విపచ్చతాయ వోహారోతి చిత్తదుక్ఖత్థం వోహారో; ఫరుసవచనన్తి అత్థో. యో తత్థ అనువాదోతి యో తేసు అనువదన్తేసు ఉపవాదో. అనువదనాతి ఆకారనిదస్సనమేతం; ఉపవదనాతి అత్థో. అనుల్లపనా అనుభణనాతి ఉభయం అనువదనవేవచనమత్తమేవ. అనుసమ్పవఙ్కతాతి పునప్పునం కాయచిత్తవాచాహి తత్థేవ సమ్పవఙ్కతా; అనువదనభావోతి అత్థో. అబ్భుస్సహనతాతి ‘‘కస్మా ఏవం న ఉపవదిస్సామి, ఉపవదిస్సామియేవా’’తి ఉస్సాహం కత్వా అనువదనా. అనుబలప్పదానన్తి పురిమవచనస్స కారణం దస్సేత్వా పచ్ఛిమవచనేన బలప్పదానం.

    215.Bhikkhunīnaṃ anupakhajjāti bhikkhunīnaṃ anto pavisitvā. Vivādādhikaraṇādīnaṃ vacanattho duṭṭhadosavaṇṇanāyaṃ vuttoyeva. Vipaccatāya vohāroti cittadukkhatthaṃ vohāro; pharusavacananti attho. Yo tattha anuvādoti yo tesu anuvadantesu upavādo. Anuvadanāti ākāranidassanametaṃ; upavadanāti attho. Anullapanā anubhaṇanāti ubhayaṃ anuvadanavevacanamattameva. Anusampavaṅkatāti punappunaṃ kāyacittavācāhi tattheva sampavaṅkatā; anuvadanabhāvoti attho. Abbhussahanatāti ‘‘kasmā evaṃ na upavadissāmi, upavadissāmiyevā’’ti ussāhaṃ katvā anuvadanā. Anubalappadānanti purimavacanassa kāraṇaṃ dassetvā pacchimavacanena balappadānaṃ.

    కిచ్చయతా కరణీయతాతి ఏత్థ కిచ్చమేవ కిచ్చయం, కిచ్చయస్స భావో కిచ్చయతా, కరణీయస్స భావో కరణీయతా; ఉభయమ్పేతం సఙ్ఘకమ్మస్సేవ అధివచనం. అపలోకనకమ్మన్తిఆది పన తస్సేవ పభేదవచనం. తత్థ అపలోకనకమ్మం నామ సీమట్ఠకసఙ్ఘం సోధేత్వా ఛన్దారహానం ఛన్దం ఆహరిత్వా సమగ్గస్స సఙ్ఘస్స అనుమతియా తిక్ఖత్తుం సావేత్వా కత్తబ్బకమ్మం. ఞత్తికమ్మం నామ వుత్తనయేనేవ సమగ్గస్స సఙ్ఘస్స అనుమతియా ఏకాయ ఞత్తియా కత్తబ్బకమ్మం. ఞత్తిదుతియకమ్మం నామ వుత్తనయేనేవ సమగ్గస్స సఙ్ఘస్స అనుమతియా ఏకాయ ఞత్తియా ఏకాయ చ అనుస్సావనాయాతి ఏవం ఞత్తిదుతియాయ అనుస్సావనాయ కత్తబ్బకమ్మం. ఞత్తిచతుత్థకమ్మం నామ వుత్తనయేనేవ సమగ్గస్స సఙ్ఘస్స అనుమతియా ఏకాయ ఞత్తియా తీహి చ అనుస్సావనాహీతి ఏవం ఞత్తిచతుత్థాహి తీహి అనుస్సావనాహి కత్తబ్బకమ్మం.

    Kiccayatākaraṇīyatāti ettha kiccameva kiccayaṃ, kiccayassa bhāvo kiccayatā, karaṇīyassa bhāvo karaṇīyatā; ubhayampetaṃ saṅghakammasseva adhivacanaṃ. Apalokanakammantiādi pana tasseva pabhedavacanaṃ. Tattha apalokanakammaṃ nāma sīmaṭṭhakasaṅghaṃ sodhetvā chandārahānaṃ chandaṃ āharitvā samaggassa saṅghassa anumatiyā tikkhattuṃ sāvetvā kattabbakammaṃ. Ñattikammaṃ nāma vuttanayeneva samaggassa saṅghassa anumatiyā ekāya ñattiyā kattabbakammaṃ. Ñattidutiyakammaṃ nāma vuttanayeneva samaggassa saṅghassa anumatiyā ekāya ñattiyā ekāya ca anussāvanāyāti evaṃ ñattidutiyāya anussāvanāya kattabbakammaṃ. Ñatticatutthakammaṃ nāma vuttanayeneva samaggassa saṅghassa anumatiyā ekāya ñattiyā tīhi ca anussāvanāhīti evaṃ ñatticatutthāhi tīhi anussāvanāhi kattabbakammaṃ.

    తత్థ అపలోకనకమ్మం అపలోకేత్వావ కాతబ్బం, ఞత్తికమ్మాదివసేన న కాతబ్బం. ఞత్తికమ్మమ్పి ఏకం ఞత్తిం ఠపేత్వావ కాతబ్బం, అపలోకనకమ్మాదివసేన న కాతబ్బం. ఞత్తిదుతియకమ్మం పన అపలోకేత్వా కత్తబ్బమ్పి అత్థి, అకత్తబ్బమ్పి అత్థి. తత్థ సీమాసమ్ముతి సీమాసమూహననం కథినదానం కథినుబ్భారో కుటివత్థుదేసనా విహారవత్థుదేసనాతి ఇమాని ఛ కమ్మాని గరుకాని, అపలోకేత్వా కాతుం న వట్టన్తి. ఞత్తిదుతియకమ్మవాచం సావేత్వావ కాతబ్బాని. అవసేసా తేరస సమ్ముతియో సేనాసనగ్గాహకమతకచీవరదానాదిసమ్ముతియో చాతి ఏవరూపాని లహుకకమ్మాని అపలోకేత్వాపి కాతుం వట్టన్తి. ఞత్తికమ్మఞత్తిచతుత్థకమ్మవసేన పన న కాతబ్బమేవ. ఞత్తిచతుత్థకమ్మం ఞత్తిఞ్చ తిస్సో చ కమ్మవాచాయో సావేత్వావ కాతబ్బం, అపలోకనకమ్మాదివసేన న కాతబ్బన్తి అయమేత్థ సఙ్ఖేపో.

    Tattha apalokanakammaṃ apaloketvāva kātabbaṃ, ñattikammādivasena na kātabbaṃ. Ñattikammampi ekaṃ ñattiṃ ṭhapetvāva kātabbaṃ, apalokanakammādivasena na kātabbaṃ. Ñattidutiyakammaṃ pana apaloketvā kattabbampi atthi, akattabbampi atthi. Tattha sīmāsammuti sīmāsamūhananaṃ kathinadānaṃ kathinubbhāro kuṭivatthudesanā vihāravatthudesanāti imāni cha kammāni garukāni, apaloketvā kātuṃ na vaṭṭanti. Ñattidutiyakammavācaṃ sāvetvāva kātabbāni. Avasesā terasa sammutiyo senāsanaggāhakamatakacīvaradānādisammutiyo cāti evarūpāni lahukakammāni apaloketvāpi kātuṃ vaṭṭanti. Ñattikammañatticatutthakammavasena pana na kātabbameva. Ñatticatutthakammaṃ ñattiñca tisso ca kammavācāyo sāvetvāva kātabbaṃ, apalokanakammādivasena na kātabbanti ayamettha saṅkhepo.

    విత్థారతో పన ఇమాని చత్తారి కమ్మాని ‘‘కతిహాకారేహి విపజ్జన్తీ’’తిఆదినా నయేన పరివారావసానే కమ్మవగ్గే ఏతేసం వినిచ్ఛయో ఆగతోయేవ. యం పన తత్థ అనుత్తానం, తం కమ్మవగ్గేయేవ వణ్ణయిస్సామ. ఏవఞ్హి సతి న అట్ఠానే వణ్ణనా భవిస్సతి, ఆదితో పట్ఠాయ చ తస్స తస్స కమ్మస్స విఞ్ఞాతత్తా సువిఞ్ఞేయ్యో భవిస్సతి.

    Vitthārato pana imāni cattāri kammāni ‘‘katihākārehi vipajjantī’’tiādinā nayena parivārāvasāne kammavagge etesaṃ vinicchayo āgatoyeva. Yaṃ pana tattha anuttānaṃ, taṃ kammavaggeyeva vaṇṇayissāma. Evañhi sati na aṭṭhāne vaṇṇanā bhavissati, ādito paṭṭhāya ca tassa tassa kammassa viññātattā suviññeyyo bhavissati.

    ౨౧౬. వివాదాధికరణస్స కిం మూలన్తిఆదీని పాళివసేనేవ వేదితబ్బాని.

    216.Vivādādhikaraṇassa kiṃ mūlantiādīni pāḷivaseneva veditabbāni.

    ౨౨౦. ‘‘వివాదాధికరణం సియా కుసల’’న్తిఆదీసు యేన వివదన్తి, సో చిత్తుప్పాదో వివాదో, సమథేహి చ అధికరణీయతాయ అధికరణన్తి ఏవమాదినా నయేన అత్థో దట్ఠబ్బో.

    220.‘‘Vivādādhikaraṇaṃsiyā kusala’’ntiādīsu yena vivadanti, so cittuppādo vivādo, samathehi ca adhikaraṇīyatāya adhikaraṇanti evamādinā nayena attho daṭṭhabbo.

    ౨౨౨. ఆపత్తాధికరణం సియా అకుసలం సియా అబ్యాకతం, నత్థి ఆపత్తాధికరణం కుసలన్తి ఏత్థ సన్ధాయ భాసితవసేన అత్థో వేదితబ్బో. యస్మిఞ్హి పథవిఖణనాదికే ఆపత్తాధికరణే కుసలచిత్తం అఙ్గం హోతి, తస్మిం సతి న సక్కా వత్తుం ‘‘నత్థి ఆపత్తాధికరణం కుసల’’న్తి, తస్మా నయిదం అఙ్గప్పహోనకచిత్తం సన్ధాయ వుత్తం. ఇదం పన సన్ధాయ వుత్తం. యం తావ ఆపత్తాధికరణం లోకవజ్జం, తం ఏకన్తతో అకుసలమేవ, తత్థ ‘‘సియా అకుసల’’న్తి వికప్పో నత్థి. యం పన పణ్ణత్తివజ్జం, తం యస్మా సఞ్చిచ్చ ‘‘ఇమం ఆపత్తిం వీతిక్కమామీ’’తి వీతిక్కమన్తస్సేవ అకుసలం హోతి, అసఞ్చిచ్చ పన కిఞ్చి అజానన్తస్స సహసేయ్యాదివసేన ఆపజ్జతో అబ్యాకతం హోతి, తస్మా తత్థ సఞ్చిచ్చాసఞ్చిచ్చవసేన ఇమం వికప్పభావం సన్ధాయ ఇదం వుత్తం – ‘‘ఆపత్తాధికరణం సియా అకుసలం, సియా అబ్యాకతం, నత్థి ఆపత్తాధికరణం కుసల’’న్తి.

    222.Āpattādhikaraṇaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākataṃ, natthi āpattādhikaraṇaṃ kusalanti ettha sandhāya bhāsitavasena attho veditabbo. Yasmiñhi pathavikhaṇanādike āpattādhikaraṇe kusalacittaṃ aṅgaṃ hoti, tasmiṃ sati na sakkā vattuṃ ‘‘natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti, tasmā nayidaṃ aṅgappahonakacittaṃ sandhāya vuttaṃ. Idaṃ pana sandhāya vuttaṃ. Yaṃ tāva āpattādhikaraṇaṃ lokavajjaṃ, taṃ ekantato akusalameva, tattha ‘‘siyā akusala’’nti vikappo natthi. Yaṃ pana paṇṇattivajjaṃ, taṃ yasmā sañcicca ‘‘imaṃ āpattiṃ vītikkamāmī’’ti vītikkamantasseva akusalaṃ hoti, asañcicca pana kiñci ajānantassa sahaseyyādivasena āpajjato abyākataṃ hoti, tasmā tattha sañciccāsañciccavasena imaṃ vikappabhāvaṃ sandhāya idaṃ vuttaṃ – ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā akusalaṃ, siyā abyākataṃ, natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti.

    సచే పన ‘‘యం కుసలచిత్తో ఆపజ్జతి, ఇదం వుచ్చతి ఆపత్తాధికరణం కుసల’’న్తి వదేయ్య, అచిత్తకానం పన ఏళకలోమపదసోధమ్మాదిసముట్ఠానానమ్పి కుసలచిత్తం ఆపజ్జేయ్య, న చ తత్థ విజ్జమానమ్పి కుసలచిత్తం ఆపత్తియా అఙ్గం. కాయవచీవిఞ్ఞత్తివసేన పన చలితప్పవత్తానం కాయవాచానం అఞ్ఞతరమేవ అఙ్గం, తఞ్చ రూపక్ఖన్ధపరియాపన్నత్తా అబ్యాకతన్తి.

    Sace pana ‘‘yaṃ kusalacitto āpajjati, idaṃ vuccati āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti vadeyya, acittakānaṃ pana eḷakalomapadasodhammādisamuṭṭhānānampi kusalacittaṃ āpajjeyya, na ca tattha vijjamānampi kusalacittaṃ āpattiyā aṅgaṃ. Kāyavacīviññattivasena pana calitappavattānaṃ kāyavācānaṃ aññatarameva aṅgaṃ, tañca rūpakkhandhapariyāpannattā abyākatanti.

    యం జానన్తోతిఆదిమ్హి పన అయమత్థో – యం చిత్తం ఆపత్తియా అఙ్గం హోతి, తేన వత్థుం జానన్తో ‘‘ఇదం వీతిక్కమామీ’’తి చ వీతిక్కమాకారేన సద్ధిం జానన్తో సఞ్జానన్తో వీతిక్కమచేతనావసేన చేతేత్వా పకప్పేత్వా ఉపక్కమవసేన మద్దన్తో అభివితరిత్వా నిరాసఙ్కచిత్తం పేసేత్వా యం ఆపత్తాధికరణం వీతిక్కమం ఆపజ్జతి, తస్స ఏవం వీతిక్కమతో యో వీతిక్కమో, ఇదం వుచ్చతి ‘‘ఆపత్తాధికరణం అకుసల’’న్తి.

    Yaṃ jānantotiādimhi pana ayamattho – yaṃ cittaṃ āpattiyā aṅgaṃ hoti, tena vatthuṃ jānanto ‘‘idaṃ vītikkamāmī’’ti ca vītikkamākārena saddhiṃ jānanto sañjānanto vītikkamacetanāvasena cetetvā pakappetvā upakkamavasena maddanto abhivitaritvā nirāsaṅkacittaṃ pesetvā yaṃ āpattādhikaraṇaṃ vītikkamaṃ āpajjati, tassa evaṃ vītikkamato yo vītikkamo, idaṃ vuccati ‘‘āpattādhikaraṇaṃ akusala’’nti.

    అబ్యాకతవారేపి యం చిత్తం ఆపత్తియా అఙ్గం హోతి, తస్స అభావేన అజానన్తో వీతిక్కమాకారేన చ సద్ధిం అజానన్తో అసఞ్జానన్తో ఆపత్తిఅఙ్గభూతాయ వీతిక్కమచేతనాయ అభావేన అచేతేత్వా సఞ్చిచ్చ మద్దనస్స అభావేన అనభివితరిత్వా నిరాసఙ్కచిత్తం అపేసేత్వా యం ఆపత్తాధికరణం వీతిక్కమం ఆపజ్జతి, తస్స ఏవం వీతిక్కమతో యో వీతిక్కమో, ఇదం వుచ్చతి ‘‘ఆపత్తాధికరణం అబ్యాకత’’న్తి.

    Abyākatavārepi yaṃ cittaṃ āpattiyā aṅgaṃ hoti, tassa abhāvena ajānanto vītikkamākārena ca saddhiṃ ajānanto asañjānanto āpattiaṅgabhūtāya vītikkamacetanāya abhāvena acetetvā sañcicca maddanassa abhāvena anabhivitaritvā nirāsaṅkacittaṃ apesetvā yaṃ āpattādhikaraṇaṃ vītikkamaṃ āpajjati, tassa evaṃ vītikkamato yo vītikkamo, idaṃ vuccati ‘‘āpattādhikaraṇaṃ abyākata’’nti.

    ౨౨౪. అయం వివాదో నో అధికరణన్తిఆదీసు సమథేహి అధికరణీయతాయ అభావతో నోఅధికరణన్తి ఏవమత్థో వేదితబ్బో.

    224.Ayaṃ vivādo no adhikaraṇantiādīsu samathehi adhikaraṇīyatāya abhāvato noadhikaraṇanti evamattho veditabbo.

    అధికరణకథా నిట్ఠితా.

    Adhikaraṇakathā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / చూళవగ్గపాళి • Cūḷavaggapāḷi / ౮. అధికరణం • 8. Adhikaraṇaṃ

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / అధికరణకథావణ్ణనా • Adhikaraṇakathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / అధికరణకథావణ్ణనా • Adhikaraṇakathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / అధికరణకథావణ్ణనా • Adhikaraṇakathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౮. అధికరణకథా • 8. Adhikaraṇakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact