Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā

    അധികരണകഥാവണ്ണനാ

    Adhikaraṇakathāvaṇṇanā

    ൨൧൫. വിരൂപതോ വിപരിണാമട്ഠേന ചിത്തം ദുക്ഖം വിപച്ചതീതി ആഹ ‘‘ചിത്തദുക്ഖത്ഥം വോഹാരോ’’തിആദി. ഉപവദനാതി ചോദനാ. തത്ഥേവാതി അനുവദനേ.

    215. Virūpato vipariṇāmaṭṭhena cittaṃ dukkhaṃ vipaccatīti āha ‘‘cittadukkhatthaṃ vohāro’’tiādi. Upavadanāti codanā. Tatthevāti anuvadane.

    ആദിതോ പട്ഠായ ച തസ്സ തസ്സ കമ്മസ്സ വിഞ്ഞാതത്താതി വിത്ഥാരതോ ആഗതകമ്മവഗ്ഗസ്സ ആദിതോ പട്ഠായ വണ്ണനാമുഖേന വിഞ്ഞാതത്താ വിനിച്ഛയോ ഭവിസ്സതീതി യോജനാ.

    Ādito paṭṭhāya ca tassa tassa kammassa viññātattāti vitthārato āgatakammavaggassa ādito paṭṭhāya vaṇṇanāmukhena viññātattā vinicchayo bhavissatīti yojanā.

    ൨൧൬. പാളിയം അജ്ഝത്തം വാതി അത്തനി വാ അത്തനോ പരിസായ വാ. ബഹിദ്ധാ വാതി പരസ്മിം വാ പരസ്സ പരിസായ വാ. അനവസ്സവായാതി അനുപ്പാദായ.

    216. Pāḷiyaṃ ajjhattaṃ vāti attani vā attano parisāya vā. Bahiddhā vāti parasmiṃ vā parassa parisāya vā. Anavassavāyāti anuppādāya.

    ൨൨൦. ‘‘വിവാദാധികരണം കുസലം അകുസലം അബ്യാകത’’ന്തി ഇദം പുച്ഛാവചനം. വിവാദാധികരണം സിയാ കുസലന്തിആദി വിസജ്ജനം. ഏസ നയോ സേസേസുപി.

    220.‘‘Vivādādhikaraṇaṃ kusalaṃ akusalaṃ abyākata’’nti idaṃ pucchāvacanaṃ. Vivādādhikaraṇaṃ siyā kusalantiādi visajjanaṃ. Esa nayo sesesupi.

    ൨൨൨. സമ്മുതിസഭാവായപി ആപത്തിയാ കാരണൂപചാരേന അകുസലാബ്യാകതഭാവേന വുച്ചമാനേ കുസലസ്സാപി ആപത്തികാരണത്താ തദുപചാരേന ‘‘ആപത്താധികരണം സിയാ കുസല’’ന്തി വത്തബ്ബം ഭവേയ്യ , തഥാ അവത്വാ ‘‘നത്ഥി ആപത്താധികരണം കുസല’’ന്തി ഏവംവചനസ്സ കാരണം ദസ്സേതും ‘‘ഏത്ഥ സന്ധായഭാസിതവസേന അത്ഥോ വേദിതബ്ബോ’’തി വുത്തം. ഏത്ഥ ചായമധിപ്പായോ – യദി ഹി ആപത്തി നാമ പരമത്ഥധമ്മസഭാവാ ഭവേയ്യ, തദാ ‘‘ആപത്താധികരണം സിയാ അകുസല’’ന്തിആദിവചനം യുജ്ജേയ്യ. യസ്മാ ദുട്ഠദോസസിക്ഖാപദട്ഠകഥാദീസു ദസ്സിതദോസപ്പസങ്ഗതോ പരമത്ഥസഭആവതാ ന യുത്താ, ഏകന്തസമ്മുതിസഭാവാ ഏവ സാ ഹോതി, തസ്മാ ‘‘സിയാ അകുസലം സിയാ അബ്യാകത’’ന്തിപി നിപ്പരിയായതോ ന വത്തബ്ബാ. യദി പന അകുസലഅബ്യാകതധമ്മസമുട്ഠിതത്തമേവ ഉപാദായ പരിയായതോ ‘‘സിയാ അകുസലം സിയാ അബ്യാകത’’ന്തി വുത്തം. തദാ കുസലധമ്മസമഉട്ഠിതത്തമ്പി ഉപാദായ പരിയായതോ ‘‘ആപത്താധികരണം സിയാ കുസല’’ന്തിപി വത്തബ്ബം ഭവേയ്യ. യതോ ചേതം വചനം ആപത്തിയാ അകുസലാബ്യാകതൂപചാരാരഹത്തസ്സ കുസലൂപചാരാനാരഹത്തസ്സ വിസും കാരണസബ്ഭാവം സന്ധായ ഭാസിതം, തസ്മാ യം തം കാരണവിസേസം സന്ധായ ഇദം ഭാസിതം, തസ്സ വസേനേവേത്ഥ അത്ഥോ വേദിതബ്ബോ.

    222. Sammutisabhāvāyapi āpattiyā kāraṇūpacārena akusalābyākatabhāvena vuccamāne kusalassāpi āpattikāraṇattā tadupacārena ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā kusala’’nti vattabbaṃ bhaveyya , tathā avatvā ‘‘natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti evaṃvacanassa kāraṇaṃ dassetuṃ ‘‘ettha sandhāyabhāsitavasena attho veditabbo’’ti vuttaṃ. Ettha cāyamadhippāyo – yadi hi āpatti nāma paramatthadhammasabhāvā bhaveyya, tadā ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā akusala’’ntiādivacanaṃ yujjeyya. Yasmā duṭṭhadosasikkhāpadaṭṭhakathādīsu dassitadosappasaṅgato paramatthasabhaāvatā na yuttā, ekantasammutisabhāvā eva sā hoti, tasmā ‘‘siyā akusalaṃ siyā abyākata’’ntipi nippariyāyato na vattabbā. Yadi pana akusalaabyākatadhammasamuṭṭhitattameva upādāya pariyāyato ‘‘siyā akusalaṃ siyā abyākata’’nti vuttaṃ. Tadā kusaladhammasamauṭṭhitattampi upādāya pariyāyato ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā kusala’’ntipi vattabbaṃ bhaveyya. Yato cetaṃ vacanaṃ āpattiyā akusalābyākatūpacārārahattassa kusalūpacārānārahattassa visuṃ kāraṇasabbhāvaṃ sandhāya bhāsitaṃ, tasmā yaṃ taṃ kāraṇavisesaṃ sandhāya idaṃ bhāsitaṃ, tassa vasenevettha attho veditabbo.

    ഇദാനി പന യോ അങ്ഗപ്പഹോനകചിത്തമേവ സന്ധായ ആപത്തിയാ അകുസലാദിഭാവോ വുത്തോ, നാഞ്ഞം വിസേസകാരണം സന്ധായാതി ഗണ്ഹേയ്യ, തസ്സ ഗാഹേ ദോസം ദസ്സേന്തോ ‘‘യസ്മിം ഹീ’’തിആദിമാഹ. തത്ഥ പഥവീഖണനാദികേതി പഥവീഖണനാദിനിമിത്തേ പണ്ണത്തിവജ്ജേ. ആപത്താധികരണേ കുസലചിത്തം അങ്ഗന്തി പണ്ണത്തിം അജാനിത്വാ കുസലചിത്തേന ചേതിയങ്ഗണാദീസു ഭൂമിസോധനാദിവസേന പഥവീഭൂതഗാമവികോപനാദികാലേ കുസലചിത്തം കാരണം ഹോതി. തസ്മിം സതീതി തസ്മിം ആപത്താധികരണേ വിജ്ജമാനേ കുസലചിത്തസമുട്ഠിതത്തേന കുസലവോഹാരാരഹായ ആപത്തിയാ വിജ്ജമാനായാതി അധിപ്പായോ. സാരത്ഥദീപനിയം (സാരത്ഥ॰ ടീ॰ ചൂളവഗ്ഗ ൩.൨൨൨) പന ‘‘തസ്മിം സതീ’’തി ഇമസ്സ ‘‘തസ്മിം കുസലചിത്തേ ആപത്തിഭാവേന ഗഹിതേ’’തി അത്ഥോ വുത്തോ, തം ന യുജ്ജതി ‘‘യസ്മി’’ന്തി യ-സദ്ദേന പരാമട്ഠസ്സേവ ആപത്താധികരണസ്സ ‘‘തസ്മി’’ന്തി പരാമസിതബ്ബതോ.

    Idāni pana yo aṅgappahonakacittameva sandhāya āpattiyā akusalādibhāvo vutto, nāññaṃ visesakāraṇaṃ sandhāyāti gaṇheyya, tassa gāhe dosaṃ dassento ‘‘yasmiṃ hī’’tiādimāha. Tattha pathavīkhaṇanādiketi pathavīkhaṇanādinimitte paṇṇattivajje. Āpattādhikaraṇe kusalacittaṃ aṅganti paṇṇattiṃ ajānitvā kusalacittena cetiyaṅgaṇādīsu bhūmisodhanādivasena pathavībhūtagāmavikopanādikāle kusalacittaṃ kāraṇaṃ hoti. Tasmiṃ satīti tasmiṃ āpattādhikaraṇe vijjamāne kusalacittasamuṭṭhitattena kusalavohārārahāya āpattiyā vijjamānāyāti adhippāyo. Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. cūḷavagga 3.222) pana ‘‘tasmiṃ satī’’ti imassa ‘‘tasmiṃ kusalacitte āpattibhāvena gahite’’ti attho vutto, taṃ na yujjati ‘‘yasmi’’nti ya-saddena parāmaṭṭhasseva āpattādhikaraṇassa ‘‘tasmi’’nti parāmasitabbato.

    ന സക്കാ വത്തുന്തി യദി സമ്മുതിസഭാവായപി ആപത്തിയാ അകുസലാദിസമുട്ഠിതത്തേന അകുസലാദിവോഹാരോ കരീയതി, തദാ കുസലവോഹാരോപി കത്തബ്ബോതി ‘‘നത്ഥി ആപത്താധികരണം കുസല’’ന്തി ന സക്കാ വത്തും, അഞ്ഞഥാ അകുസലാദിഭാവോപിസ്സ പടിക്ഖിപിതബ്ബോതി അധിപ്പായോ. തസ്മാതി യസ്മാ കുസലാദീനം തിണ്ണം സമാനേപി ആപത്തിയാ അങ്ഗപ്പഹോനകത്തേ കുസലവോഹാരോവ ആപത്തിയാ പടിക്ഖിത്തോ, ന അകുസലാദിവോഹാരോ, തസ്മാ നയിദം അങ്ഗപ്പഹോനകം ചിത്തം സന്ധായ വുത്തന്തി ‘‘ആപത്താധികരണം സിയാ അകുസലം സിയാ അബ്യാകതം, നത്ഥി ആപത്താധികരണം കുസല’’ന്തി ഇദം ആപത്തിയാ സമുട്ഠാപകത്തേന അങ്ഗപ്പഹോനകം കാരണഭൂതം ചിത്തമത്തം സന്ധായ ന വുത്തം , അഞ്ഞഥാ ‘‘ആപത്താധികരണം സിയാ കുസല’’ന്തിപി വത്തബ്ബതോതി അധിപ്പായോ. ഏതേന ആപത്തിയാ അകുസലാദിഭാവോപി കേനചി നിമിത്തേന പരിയായതോവ വുത്തോ, ന പരമത്ഥതോതി ദസ്സേതി. യഥാഹ ‘‘യം കുസലചിത്തേന ആപജ്ജതി, തം കുസലം, ഇതരേഹി ഇതര’’ന്തി.

    Na sakkā vattunti yadi sammutisabhāvāyapi āpattiyā akusalādisamuṭṭhitattena akusalādivohāro karīyati, tadā kusalavohāropi kattabboti ‘‘natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti na sakkā vattuṃ, aññathā akusalādibhāvopissa paṭikkhipitabboti adhippāyo. Tasmāti yasmā kusalādīnaṃ tiṇṇaṃ samānepi āpattiyā aṅgappahonakatte kusalavohārova āpattiyā paṭikkhitto, na akusalādivohāro, tasmā nayidaṃ aṅgappahonakaṃ cittaṃ sandhāya vuttanti ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākataṃ, natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti idaṃ āpattiyā samuṭṭhāpakattena aṅgappahonakaṃ kāraṇabhūtaṃ cittamattaṃ sandhāya na vuttaṃ , aññathā ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā kusala’’ntipi vattabbatoti adhippāyo. Etena āpattiyā akusalādibhāvopi kenaci nimittena pariyāyatova vutto, na paramatthatoti dasseti. Yathāha ‘‘yaṃ kusalacittena āpajjati, taṃ kusalaṃ, itarehi itara’’nti.

    ഇദം പനാതിആദീസു അയം അധിപ്പായോ – ‘‘ആപത്താധികരണം സിയാ അകുസലം സിയാ അബ്യാകത’’ന്തി ഇദഞ്ഹി യം കിഞ്ചി കദാചി കത്ഥചി കാരണം ഭവന്തം അനിയതകാരണം സന്ധായ വുത്തം ന ഹോതി. യം പന സബ്ബസിക്ഖാപദേസു ആപത്തിയാ കാരണം ഭവിതുമരഹതി, ഇദമേവ കാരണം സന്ധായ വുത്തം. അകുസലഞ്ഹി പണ്ണത്തിം ഞത്വാ വീതിക്കമന്തസ്സ സബ്ബാപത്തിയാ കാരണം ഹോതി, ലോകവജ്ജാപത്തിയാ പന പണ്ണത്തിം അജാനന്തസ്സപി കാരണം ഹോതി. കേവലം പണ്ണത്തിവജ്ജാപത്തീസു കുസലാബ്യാകതചിത്തപവത്തിക്ഖണേ ഏവ അകുസലം ന വത്തതി, തദഞ്ഞത്ഥ സയമേവ പവത്തതി. അബ്യാകതം പന കായവചീഭൂതം കുസലാകുസലാദീനം പവത്തിക്ഖണേ നിരോധസമാപന്നസ്സ സഹസേയ്യാപത്തിയന്തി സബ്ബാപത്തിയാ അങ്ഗമേവ ഹോതി ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കായവാചങ്ഗവിരഹിതത്താഭാവാ. തസ്മാ ഇമേസം അകുസലാബ്യാകതാനം സബ്ബാപത്തിമൂലകത്തമേവ സന്ധായ ഇദം ആപത്തിയാ അകുസലത്തം, അബ്യാകതത്തഞ്ച വുത്തം. യത്ഥ പന പഥവീഖണനാദീസു കുസലമ്പി ആപത്തിയാ കാരണം ഹോതി, തത്ഥാപി ആപത്തിയാ തദുപചാരേന കുസലത്തവോഹാരോ അയുത്തോ സാവജ്ജാനവജ്ജാനം ഏകത്തവോഹാരസ്സ വിരുദ്ധത്താ. യദഗ്ഗേന അഞ്ഞമഞ്ഞം വിരുദ്ധാ, തദഗ്ഗേന കാരണകാരിയവോഹാരോപി നേസം അയുത്തോ. തസ്മാ തത്ഥ വിജ്ജമാനമ്പി കുസലം അബ്ബോഹാരികം, കായവചീദ്വാരമേവ ആവേണികം കാരണന്തി.

    Idaṃ panātiādīsu ayaṃ adhippāyo – ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākata’’nti idañhi yaṃ kiñci kadāci katthaci kāraṇaṃ bhavantaṃ aniyatakāraṇaṃ sandhāya vuttaṃ na hoti. Yaṃ pana sabbasikkhāpadesu āpattiyā kāraṇaṃ bhavitumarahati, idameva kāraṇaṃ sandhāya vuttaṃ. Akusalañhi paṇṇattiṃ ñatvā vītikkamantassa sabbāpattiyā kāraṇaṃ hoti, lokavajjāpattiyā pana paṇṇattiṃ ajānantassapi kāraṇaṃ hoti. Kevalaṃ paṇṇattivajjāpattīsu kusalābyākatacittapavattikkhaṇe eva akusalaṃ na vattati, tadaññattha sayameva pavattati. Abyākataṃ pana kāyavacībhūtaṃ kusalākusalādīnaṃ pavattikkhaṇe nirodhasamāpannassa sahaseyyāpattiyanti sabbāpattiyā aṅgameva hoti channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ kāyavācaṅgavirahitattābhāvā. Tasmā imesaṃ akusalābyākatānaṃ sabbāpattimūlakattameva sandhāya idaṃ āpattiyā akusalattaṃ, abyākatattañca vuttaṃ. Yattha pana pathavīkhaṇanādīsu kusalampi āpattiyā kāraṇaṃ hoti, tatthāpi āpattiyā tadupacārena kusalattavohāro ayutto sāvajjānavajjānaṃ ekattavohārassa viruddhattā. Yadaggena aññamaññaṃ viruddhā, tadaggena kāraṇakāriyavohāropi nesaṃ ayutto. Tasmā tattha vijjamānampi kusalaṃ abbohārikaṃ, kāyavacīdvārameva āveṇikaṃ kāraṇanti.

    തത്ഥ ഏകന്തതോ അകുസലമേവാതി അകുസലചിത്തേന സമുട്ഠഹനതോ കാരണൂപചാരതോ ഏവം വുത്തം. തത്ഥാതി ലോകവജ്ജേ. വികപ്പോ നത്ഥീതി സിയാ-സദ്ദസ്സ വികപ്പനത്ഥതം ദസ്സേതി. അകുസലം ഹോതീതി അകുസലസമുട്ഠിതായ കാരണൂപചാരേന അകുസലം ഹോതി. സഹസേയ്യാദിവസേന ആപജ്ജനതോ അബ്യാകതം ഹോതീതി ഇത്ഥിയാദീഹി സഹ പിട്ഠിപസാരണവസപ്പവത്തകായദ്വാരസങ്ഖാതരൂപാബ്യാകതവസേനേവ ആപജ്ജിതബ്ബതോ കാരണൂപചാരേനേവ ആപത്തി അബ്യാകതം ഹോതി. തത്ഥാതി തസ്മിം പണ്ണത്തിവജ്ജാപത്താധികരണേ. സഞ്ചിച്ചാസഞ്ചിച്ചവസേനാതി പണ്ണത്തിം ഞത്വാ, അഞ്ഞത്വാ ച ആപജ്ജനവസേന ഇമം വികപ്പഭാവം സന്ധായ അകുസലത്തഅബ്യാകതത്തസങ്ഖാതം യഥാവുത്തം ഇമം വികപ്പസഭാവം സന്ധായ ഇദം വചനം വുത്തം.

    Tattha ekantato akusalamevāti akusalacittena samuṭṭhahanato kāraṇūpacārato evaṃ vuttaṃ. Tatthāti lokavajje. Vikappo natthīti siyā-saddassa vikappanatthataṃ dasseti. Akusalaṃ hotīti akusalasamuṭṭhitāya kāraṇūpacārena akusalaṃ hoti. Sahaseyyādivasena āpajjanatoabyākataṃ hotīti itthiyādīhi saha piṭṭhipasāraṇavasappavattakāyadvārasaṅkhātarūpābyākatavaseneva āpajjitabbato kāraṇūpacāreneva āpatti abyākataṃ hoti. Tatthāti tasmiṃ paṇṇattivajjāpattādhikaraṇe. Sañciccāsañciccavasenāti paṇṇattiṃ ñatvā, aññatvā ca āpajjanavasena imaṃ vikappabhāvaṃ sandhāya akusalattaabyākatattasaṅkhātaṃ yathāvuttaṃ imaṃ vikappasabhāvaṃ sandhāya idaṃ vacanaṃ vuttaṃ.

    യദി ഏവം അസഞ്ചിച്ചാപജ്ജനപക്ഖേ കുസലേനാപി ആപജ്ജനതോ തമ്പി വികപ്പം സന്ധായ ‘‘ആപത്താധികരണം സിയാ കുസല’’ന്തിപി കസ്മാ ന വുത്തന്തി ആഹ ‘‘സചേ പനാ’’തിആദി. ‘‘അചിത്തകാന’’ന്തി വുത്തമേവത്ഥം സമുട്ഠാനവസേന വിഭാവേതും ‘‘ഏളകലോമപദസോധമ്മാദിസമുട്ഠാനാനമ്പീ’’തി വുത്തം. അചിത്തകസമുട്ഠാനാനം ‘‘കുസലചിത്തം ആപജ്ജേയ്യാ’’തി ഏതേന സാവജ്ജഭൂതായ ആപത്തിയാ കാരണൂപചാരേനാപി അനവജ്ജഭൂതകുസലവോഹാരോ അയുത്തോതി ദസ്സേതി. ‘‘ന ച തത്ഥാ’’തിആദിനാ കുസലസ്സ ആപത്തിയാ കാരണത്തം വിജ്ജമാനമ്പി തഥാ വോഹരിതും അയുത്തന്തി പടിക്ഖിപിത്വാ കായവാചാസങ്ഖാതം അബ്യാകതസ്സേവ കാരണത്തം ദസ്സേതി. തത്ഥ ചലിതപ്പവത്താനന്തി ചലിതാനം, പവത്താനഞ്ച. ചലിതോ ഹി കായോ, പവത്താ വാചാ. ഏത്ഥ ച കായവാചാനമഞ്ഞതരമേവ അങ്ഗം. തഞ്ച…പേ॰… അബ്യാകതന്തി ഏവം അബ്യാകതസ്സ ആപത്തികാരണഭാവേനേവ വുത്തത്താ. ‘‘ആപത്താധികരണം സിയാ അകുസലം സിയാ അബ്യാകത’’ന്തി ഇദം കാരണൂപചാരേന പരിയായതോ വുത്തം, ന നിപ്പരിയായതോതി സിജ്ഝതി.

    Yadi evaṃ asañciccāpajjanapakkhe kusalenāpi āpajjanato tampi vikappaṃ sandhāya ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā kusala’’ntipi kasmā na vuttanti āha ‘‘sace panā’’tiādi. ‘‘Acittakāna’’nti vuttamevatthaṃ samuṭṭhānavasena vibhāvetuṃ ‘‘eḷakalomapadasodhammādisamuṭṭhānānampī’’ti vuttaṃ. Acittakasamuṭṭhānānaṃ ‘‘kusalacittaṃ āpajjeyyā’’ti etena sāvajjabhūtāya āpattiyā kāraṇūpacārenāpi anavajjabhūtakusalavohāro ayuttoti dasseti. ‘‘Na ca tatthā’’tiādinā kusalassa āpattiyā kāraṇattaṃ vijjamānampi tathā voharituṃ ayuttanti paṭikkhipitvā kāyavācāsaṅkhātaṃ abyākatasseva kāraṇattaṃ dasseti. Tattha calitappavattānanti calitānaṃ, pavattānañca. Calito hi kāyo, pavattā vācā. Ettha ca kāyavācānamaññatarameva aṅgaṃ. Tañca…pe… abyākatanti evaṃ abyākatassa āpattikāraṇabhāveneva vuttattā. ‘‘Āpattādhikaraṇaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākata’’nti idaṃ kāraṇūpacārena pariyāyato vuttaṃ, na nippariyāyatoti sijjhati.

    യം പന സാരത്ഥദീപനിയം (സാരത്ഥ॰ ടീ॰ ചൂളവ॰ ൩.൨൨൨) ആപത്തിയാ നിപ്പരിയായതോവ അകുസലാദിസഭാവതം സമത്ഥേതും ബഹും പപഞ്ചിതം, തം ന സാരതോ പച്ചേതബ്ബം ദുട്ഠദോസസിക്ഖാപദട്ഠകഥായമേവ പടിക്ഖിത്തത്താ. തേനേവേത്ഥാപി ‘‘യം ചിത്തം ആപത്തിയാ അങ്ഗം ഹോതീ’’തിആദിനാ അകുസലചിത്തസ്സാപി ആപത്തിയാ കാരണത്തേന ഭിന്നതാവ ദസ്സിതാ. യം പനേത്ഥ വത്തബ്ബം, തം ഹേട്ഠാ ദസ്സിതമേവാതി ഇധ ന വിത്ഥാരയിമ്ഹ. ഏവം വീതിക്കമതോ യോ വീതിക്കമോതി ഏത്ഥ അകുസലചിത്തേന ഞത്വാ വീതിക്കമന്തസ്സ കായവചീവീതിക്കമസമുട്ഠിതാ ആപത്തിവീതിക്കമോതി വുത്തോ. ഏസ നയോ അബ്യാകതവാരേപി.

    Yaṃ pana sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. cūḷava. 3.222) āpattiyā nippariyāyatova akusalādisabhāvataṃ samatthetuṃ bahuṃ papañcitaṃ, taṃ na sārato paccetabbaṃ duṭṭhadosasikkhāpadaṭṭhakathāyameva paṭikkhittattā. Tenevetthāpi ‘‘yaṃ cittaṃ āpattiyā aṅgaṃ hotī’’tiādinā akusalacittassāpi āpattiyā kāraṇattena bhinnatāva dassitā. Yaṃ panettha vattabbaṃ, taṃ heṭṭhā dassitamevāti idha na vitthārayimha. Evaṃ vītikkamato yo vītikkamoti ettha akusalacittena ñatvā vītikkamantassa kāyavacīvītikkamasamuṭṭhitā āpattivītikkamoti vutto. Esa nayo abyākatavārepi.

    അധികരണകഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Adhikaraṇakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / ചൂളവഗ്ഗപാളി • Cūḷavaggapāḷi / ൮. അധികരണം • 8. Adhikaraṇaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ചൂളവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / അധികരണകഥാ • Adhikaraṇakathā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / അധികരണകഥാവണ്ണനാ • Adhikaraṇakathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / അധികരണകഥാവണ്ണനാ • Adhikaraṇakathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൮. അധികരണകഥാ • 8. Adhikaraṇakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact