Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / దీఘనికాయ • Dīghanikāya

    ౪. అగ్గఞ్ఞసుత్తం

    4. Aggaññasuttaṃ

    వాసేట్ఠభారద్వాజా

    Vāseṭṭhabhāradvājā

    ౧౧౧. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా సావత్థియం విహరతి పుబ్బారామే మిగారమాతుపాసాదే. తేన ఖో పన సమయేన వాసేట్ఠభారద్వాజా భిక్ఖూసు పరివసన్తి భిక్ఖుభావం ఆకఙ్ఖమానా. అథ ఖో భగవా సాయన్హసమయం పటిసల్లానా వుట్ఠితో పాసాదా ఓరోహిత్వా పాసాదపచ్ఛాయాయం 1 అబ్భోకాసే చఙ్కమతి.

    111. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Tena kho pana samayena vāseṭṭhabhāradvājā bhikkhūsu parivasanti bhikkhubhāvaṃ ākaṅkhamānā. Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito pāsādā orohitvā pāsādapacchāyāyaṃ 2 abbhokāse caṅkamati.

    ౧౧౨. అద్దసా ఖో వాసేట్ఠో భగవన్తం సాయన్హసమయం పటిసల్లానా వుట్ఠితం పాసాదా ఓరోహిత్వా పాసాదపచ్ఛాయాయం అబ్భోకాసే చఙ్కమన్తం. దిస్వాన భారద్వాజం ఆమన్తేసి – ‘‘అయం, ఆవుసో భారద్వాజ, భగవా సాయన్హసమయం పటిసల్లానా వుట్ఠితో పాసాదా ఓరోహిత్వా పాసాదపచ్ఛాయాయం అబ్భోకాసే చఙ్కమతి. ఆయామావుసో భారద్వాజ, యేన భగవా తేనుపసఙ్కమిస్సామ; అప్పేవ నామ లభేయ్యామ భగవతో సన్తికా 3 ధమ్మిం కథం సవనాయా’’తి. ‘‘ఏవమావుసో’’తి ఖో భారద్వాజో వాసేట్ఠస్స పచ్చస్సోసి.

    112. Addasā kho vāseṭṭho bhagavantaṃ sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhitaṃ pāsādā orohitvā pāsādapacchāyāyaṃ abbhokāse caṅkamantaṃ. Disvāna bhāradvājaṃ āmantesi – ‘‘ayaṃ, āvuso bhāradvāja, bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito pāsādā orohitvā pāsādapacchāyāyaṃ abbhokāse caṅkamati. Āyāmāvuso bhāradvāja, yena bhagavā tenupasaṅkamissāma; appeva nāma labheyyāma bhagavato santikā 4 dhammiṃ kathaṃ savanāyā’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho bhāradvājo vāseṭṭhassa paccassosi.

    ౧౧౩. అథ ఖో వాసేట్ఠభారద్వాజా యేన భగవా తేనుపసఙ్కమింసు; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా భగవన్తం చఙ్కమన్తం అనుచఙ్కమింసు. అథ ఖో భగవా వాసేట్ఠం ఆమన్తేసి – ‘‘తుమ్హే ఖ్వత్థ, వాసేట్ఠ, బ్రాహ్మణజచ్చా బ్రాహ్మణకులీనా బ్రాహ్మణకులా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితా, కచ్చి వో, వాసేట్ఠ, బ్రాహ్మణా న అక్కోసన్తి న పరిభాసన్తీ’’తి? ‘‘తగ్ఘ నో, భన్తే, బ్రాహ్మణా అక్కోసన్తి పరిభాసన్తి అత్తరూపాయ పరిభాసాయ పరిపుణ్ణాయ, నో అపరిపుణ్ణాయా’’తి. ‘‘యథా కథం పన వో, వాసేట్ఠ, బ్రాహ్మణా అక్కోసన్తి పరిభాసన్తి అత్తరూపాయ పరిభాసాయ పరిపుణ్ణాయ, నో అపరిపుణ్ణాయా’’తి? ‘‘బ్రాహ్మణా, భన్తే, ఏవమాహంసు – ‘బ్రాహ్మణోవ సేట్ఠో వణ్ణో, హీనా అఞ్ఞే వణ్ణా 5. బ్రాహ్మణోవ సుక్కో వణ్ణో , కణ్హా అఞ్ఞే వణ్ణా 6. బ్రాహ్మణావ సుజ్ఝన్తి, నో అబ్రాహ్మణా. బ్రాహ్మణావ 7 బ్రహ్మునో పుత్తా ఓరసా ముఖతో జాతా బ్రహ్మజా బ్రహ్మనిమ్మితా బ్రహ్మదాయాదా. తే తుమ్హే సేట్ఠం వణ్ణం హిత్వా హీనమత్థ వణ్ణం అజ్ఝుపగతా, యదిదం ముణ్డకే సమణకే ఇబ్భే కణ్హే బన్ధుపాదాపచ్చే. తయిదం న సాధు, తయిదం నప్పతిరూపం, యం తుమ్హే సేట్ఠం వణ్ణం హిత్వా హీనమత్థ వణ్ణం అజ్ఝుపగతా యదిదం ముణ్డకే సమణకే ఇబ్భే కణ్హే బన్ధుపాదాపచ్చే’తి. ఏవం ఖో నో, భన్తే, బ్రాహ్మణా అక్కోసన్తి పరిభాసన్తి అత్తరూపాయ పరిభాసాయ పరిపుణ్ణాయ, నో అపరిపుణ్ణాయా’’తి.

    113. Atha kho vāseṭṭhabhāradvājā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā bhagavantaṃ caṅkamantaṃ anucaṅkamiṃsu. Atha kho bhagavā vāseṭṭhaṃ āmantesi – ‘‘tumhe khvattha, vāseṭṭha, brāhmaṇajaccā brāhmaṇakulīnā brāhmaṇakulā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā, kacci vo, vāseṭṭha, brāhmaṇā na akkosanti na paribhāsantī’’ti? ‘‘Taggha no, bhante, brāhmaṇā akkosanti paribhāsanti attarūpāya paribhāsāya paripuṇṇāya, no aparipuṇṇāyā’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana vo, vāseṭṭha, brāhmaṇā akkosanti paribhāsanti attarūpāya paribhāsāya paripuṇṇāya, no aparipuṇṇāyā’’ti? ‘‘Brāhmaṇā, bhante, evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīnā aññe vaṇṇā 8. Brāhmaṇova sukko vaṇṇo , kaṇhā aññe vaṇṇā 9. Brāhmaṇāva sujjhanti, no abrāhmaṇā. Brāhmaṇāva 10 brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā brahmanimmitā brahmadāyādā. Te tumhe seṭṭhaṃ vaṇṇaṃ hitvā hīnamattha vaṇṇaṃ ajjhupagatā, yadidaṃ muṇḍake samaṇake ibbhe kaṇhe bandhupādāpacce. Tayidaṃ na sādhu, tayidaṃ nappatirūpaṃ, yaṃ tumhe seṭṭhaṃ vaṇṇaṃ hitvā hīnamattha vaṇṇaṃ ajjhupagatā yadidaṃ muṇḍake samaṇake ibbhe kaṇhe bandhupādāpacce’ti. Evaṃ kho no, bhante, brāhmaṇā akkosanti paribhāsanti attarūpāya paribhāsāya paripuṇṇāya, no aparipuṇṇāyā’’ti.

    ౧౧౪. ‘‘తగ్ఘ వో, వాసేట్ఠ, బ్రాహ్మణా పోరాణం అస్సరన్తా ఏవమాహంసు – ‘బ్రాహ్మణోవ సేట్ఠో వణ్ణో, హీనా అఞ్ఞే వణ్ణా; బ్రాహ్మణోవ సుక్కో వణ్ణో, కణ్హా అఞ్ఞే వణ్ణా; బ్రాహ్మణావ సుజ్ఝన్తి, నో అబ్రాహ్మణా; బ్రాహ్మణావ బ్రహ్మునో పుత్తా ఓరసా ముఖతో జాతా బ్రహ్మజా బ్రహ్మనిమ్మితా బ్రహ్మదాయాదా’తి. దిస్సన్తి ఖో పన, వాసేట్ఠ, బ్రాహ్మణానం బ్రాహ్మణియో ఉతునియోపి గబ్భినియోపి విజాయమానాపి పాయమానాపి. తే చ బ్రాహ్మణా యోనిజావ సమానా ఏవమాహంసు – ‘బ్రాహ్మణోవ సేట్ఠో వణ్ణో, హీనా అఞ్ఞే వణ్ణా; బ్రాహ్మణోవ సుక్కో వణ్ణో, కణ్హా అఞ్ఞే వణ్ణా; బ్రాహ్మణావ సుజ్ఝన్తి, నో అబ్రాహ్మణా; బ్రాహ్మణావ బ్రహ్మునో పుత్తా ఓరసా ముఖతో జాతా బ్రహ్మజా బ్రహ్మనిమ్మితా బ్రహ్మదాయాదా’తి. తే 11 బ్రహ్మానఞ్చేవ అబ్భాచిక్ఖన్తి, ముసా చ భాసన్తి, బహుఞ్చ అపుఞ్ఞం పసవన్తి.

    114. ‘‘Taggha vo, vāseṭṭha, brāhmaṇā porāṇaṃ assarantā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīnā aññe vaṇṇā; brāhmaṇova sukko vaṇṇo, kaṇhā aññe vaṇṇā; brāhmaṇāva sujjhanti, no abrāhmaṇā; brāhmaṇāva brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā brahmanimmitā brahmadāyādā’ti. Dissanti kho pana, vāseṭṭha, brāhmaṇānaṃ brāhmaṇiyo utuniyopi gabbhiniyopi vijāyamānāpi pāyamānāpi. Te ca brāhmaṇā yonijāva samānā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīnā aññe vaṇṇā; brāhmaṇova sukko vaṇṇo, kaṇhā aññe vaṇṇā; brāhmaṇāva sujjhanti, no abrāhmaṇā; brāhmaṇāva brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā brahmanimmitā brahmadāyādā’ti. Te 12 brahmānañceva abbhācikkhanti, musā ca bhāsanti, bahuñca apuññaṃ pasavanti.

    చతువణ్ణసుద్ధి

    Catuvaṇṇasuddhi

    ౧౧౫. ‘‘చత్తారోమే, వాసేట్ఠ, వణ్ణా – ఖత్తియా, బ్రాహ్మణా, వేస్సా, సుద్దా. ఖత్తియోపి ఖో, వాసేట్ఠ, ఇధేకచ్చో పాణాతిపాతీ హోతి అదిన్నాదాయీ కామేసుమిచ్ఛాచారీ ముసావాదీ పిసుణవాచో ఫరుసవాచో సమ్ఫప్పలాపీ అభిజ్ఝాలు బ్యాపన్నచిత్తో మిచ్ఛాదిట్ఠీ. ఇతి ఖో, వాసేట్ఠ, యేమే ధమ్మా అకుసలా అకుసలసఙ్ఖాతా సావజ్జా సావజ్జసఙ్ఖాతా అసేవితబ్బా అసేవితబ్బసఙ్ఖాతా నఅలమరియా నఅలమరియసఙ్ఖాతా కణ్హా కణ్హవిపాకా విఞ్ఞుగరహితా, ఖత్తియేపి తే 13 ఇధేకచ్చే సన్దిస్సన్తి. బ్రాహ్మణోపి ఖో, వాసేట్ఠ…పే॰… వేస్సోపి ఖో, వాసేట్ఠ…పే॰… సుద్దోపి ఖో, వాసేట్ఠ, ఇధేకచ్చో పాణాతిపాతీ హోతి అదిన్నాదాయీ కామేసుమిచ్ఛాచారీ ముసావాదీ పిసుణవాచో ఫరుసవాచో సమ్ఫప్పలాపీ అభిజ్ఝాలు బ్యాపన్నచిత్తో మిచ్ఛాదిట్ఠీ. ఇతి ఖో, వాసేట్ఠ, యేమే ధమ్మా అకుసలా అకుసలసఙ్ఖాతా…పే॰… కణ్హా కణ్హవిపాకా విఞ్ఞుగరహితా; సుద్దేపి తే ఇధేకచ్చే సన్దిస్సన్తి.

    115. ‘‘Cattārome, vāseṭṭha, vaṇṇā – khattiyā, brāhmaṇā, vessā, suddā. Khattiyopi kho, vāseṭṭha, idhekacco pāṇātipātī hoti adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī pisuṇavāco pharusavāco samphappalāpī abhijjhālu byāpannacitto micchādiṭṭhī. Iti kho, vāseṭṭha, yeme dhammā akusalā akusalasaṅkhātā sāvajjā sāvajjasaṅkhātā asevitabbā asevitabbasaṅkhātā naalamariyā naalamariyasaṅkhātā kaṇhā kaṇhavipākā viññugarahitā, khattiyepi te 14 idhekacce sandissanti. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha…pe… vessopi kho, vāseṭṭha…pe… suddopi kho, vāseṭṭha, idhekacco pāṇātipātī hoti adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī pisuṇavāco pharusavāco samphappalāpī abhijjhālu byāpannacitto micchādiṭṭhī. Iti kho, vāseṭṭha, yeme dhammā akusalā akusalasaṅkhātā…pe… kaṇhā kaṇhavipākā viññugarahitā; suddepi te idhekacce sandissanti.

    ‘‘ఖత్తియోపి ఖో, వాసేట్ఠ, ఇధేకచ్చో పాణాతిపాతా పటివిరతో హోతి, అదిన్నాదానా పటివిరతో, కామేసుమిచ్ఛాచారా పటివిరతో, ముసావాదా పటివిరతో, పిసుణాయ వాచాయ పటివిరతో, ఫరుసాయ వాచాయ పటివిరతో, సమ్ఫప్పలాపా పటివిరతో, అనభిజ్ఝాలు అబ్యాపన్నచిత్తో, సమ్మాదిట్ఠీ. ఇతి ఖో, వాసేట్ఠ, యేమే ధమ్మా కుసలా కుసలసఙ్ఖాతా అనవజ్జా అనవజ్జసఙ్ఖాతా సేవితబ్బా సేవితబ్బసఙ్ఖాతా అలమరియా అలమరియసఙ్ఖాతా సుక్కా సుక్కవిపాకా విఞ్ఞుప్పసత్థా, ఖత్తియేపి తే ఇధేకచ్చే సన్దిస్సన్తి. బ్రాహ్మణోపి ఖో, వాసేట్ఠ…పే॰… వేస్సోపి ఖో, వాసేట్ఠ…పే॰… సుద్దోపి ఖో, వాసేట్ఠ, ఇధేకచ్చో పాణాతిపాతా పటివిరతో హోతి…పే॰… అనభిజ్ఝాలు , అబ్యాపన్నచిత్తో, సమ్మాదిట్ఠీ. ఇతి ఖో, వాసేట్ఠ, యేమే ధమ్మా కుసలా కుసలసఙ్ఖాతా అనవజ్జా అనవజ్జసఙ్ఖాతా సేవితబ్బా సేవితబ్బసఙ్ఖాతా అలమరియా అలమరియసఙ్ఖాతా సుక్కా సుక్కవిపాకా విఞ్ఞుప్పసత్థా; సుద్దేపి తే ఇధేకచ్చే సన్దిస్సన్తి.

    ‘‘Khattiyopi kho, vāseṭṭha, idhekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato, kāmesumicchācārā paṭivirato, musāvādā paṭivirato, pisuṇāya vācāya paṭivirato, pharusāya vācāya paṭivirato, samphappalāpā paṭivirato, anabhijjhālu abyāpannacitto, sammādiṭṭhī. Iti kho, vāseṭṭha, yeme dhammā kusalā kusalasaṅkhātā anavajjā anavajjasaṅkhātā sevitabbā sevitabbasaṅkhātā alamariyā alamariyasaṅkhātā sukkā sukkavipākā viññuppasatthā, khattiyepi te idhekacce sandissanti. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha…pe… vessopi kho, vāseṭṭha…pe… suddopi kho, vāseṭṭha, idhekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… anabhijjhālu , abyāpannacitto, sammādiṭṭhī. Iti kho, vāseṭṭha, yeme dhammā kusalā kusalasaṅkhātā anavajjā anavajjasaṅkhātā sevitabbā sevitabbasaṅkhātā alamariyā alamariyasaṅkhātā sukkā sukkavipākā viññuppasatthā; suddepi te idhekacce sandissanti.

    ౧౧౬. ‘‘ఇమేసు ఖో, వాసేట్ఠ, చతూసు వణ్ణేసు ఏవం ఉభయవోకిణ్ణేసు వత్తమానేసు కణ్హసుక్కేసు ధమ్మేసు విఞ్ఞుగరహితేసు చేవ విఞ్ఞుప్పసత్థేసు చ యదేత్థ బ్రాహ్మణా ఏవమాహంసు – ‘బ్రాహ్మణోవ సేట్ఠో వణ్ణో, హీనా అఞ్ఞే వణ్ణా; బ్రాహ్మణోవ సుక్కో వణ్ణో, కణ్హా అఞ్ఞే వణ్ణా; బ్రాహ్మణావ సుజ్ఝన్తి, నో అబ్రాహ్మణా; బ్రాహ్మణావ బ్రహ్మునో పుత్తా ఓరసా ముఖతో జాతా బ్రహ్మజా బ్రహ్మనిమ్మితా బ్రహ్మదాయాదా’తి. తం తేసం విఞ్ఞూ నానుజానన్తి. తం కిస్స హేతు? ఇమేసఞ్హి, వాసేట్ఠ, చతున్నం వణ్ణానం యో హోతి భిక్ఖు అరహం ఖీణాసవో వుసితవా కతకరణీయో ఓహితభారో అనుప్పత్తసదత్థో పరిక్ఖీణభవసంయోజనో సమ్మదఞ్ఞావిముత్తో, సో నేసం అగ్గమక్ఖాయతి ధమ్మేనేవ, నో అధమ్మేన. ధమ్మో హి, వాసేట్ఠ, సేట్ఠో జనేతస్మిం, దిట్ఠే చేవ ధమ్మే అభిసమ్పరాయఞ్చ .

    116. ‘‘Imesu kho, vāseṭṭha, catūsu vaṇṇesu evaṃ ubhayavokiṇṇesu vattamānesu kaṇhasukkesu dhammesu viññugarahitesu ceva viññuppasatthesu ca yadettha brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘brāhmaṇova seṭṭho vaṇṇo, hīnā aññe vaṇṇā; brāhmaṇova sukko vaṇṇo, kaṇhā aññe vaṇṇā; brāhmaṇāva sujjhanti, no abrāhmaṇā; brāhmaṇāva brahmuno puttā orasā mukhato jātā brahmajā brahmanimmitā brahmadāyādā’ti. Taṃ tesaṃ viññū nānujānanti. Taṃ kissa hetu? Imesañhi, vāseṭṭha, catunnaṃ vaṇṇānaṃ yo hoti bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññāvimutto, so nesaṃ aggamakkhāyati dhammeneva, no adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ, diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca .

    ౧౧౭. ‘‘తదమినాపేతం, వాసేట్ఠ, పరియాయేన వేదితబ్బం, యథా ధమ్మోవ సేట్ఠో జనేతస్మిం, దిట్ఠే చేవ ధమ్మే అభిసమ్పరాయఞ్చ.

    117. ‘‘Tadamināpetaṃ, vāseṭṭha, pariyāyena veditabbaṃ, yathā dhammova seṭṭho janetasmiṃ, diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    ‘‘జానాతి ఖో 15, వాసేట్ఠ, రాజా పసేనది కోసలో – ‘సమణో గోతమో అనన్తరా 16 సక్యకులా పబ్బజితో’తి. సక్యా ఖో పన, వాసేట్ఠ, రఞ్ఞో పసేనదిస్స కోసలస్స అనుయుత్తా 17 భవన్తి. కరోన్తి ఖో, వాసేట్ఠ, సక్యా రఞ్ఞే పసేనదిమ్హి కోసలే నిపచ్చకారం అభివాదనం పచ్చుట్ఠానం అఞ్జలికమ్మం సామీచికమ్మం. ఇతి ఖో, వాసేట్ఠ, యం కరోన్తి సక్యా రఞ్ఞే పసేనదిమ్హి కోసలే నిపచ్చకారం అభివాదనం పచ్చుట్ఠానం అఞ్జలికమ్మం సామీచికమ్మం, కరోతి తం రాజా పసేనది కోసలో తథాగతే నిపచ్చకారం అభివాదనం పచ్చుట్ఠానం అఞ్జలికమ్మం సామీచికమ్మం, న నం 18 ‘సుజాతో సమణో గోతమో, దుజ్జాతోహమస్మి. బలవా సమణో గోతమో, దుబ్బలోహమస్మి. పాసాదికో సమణో గోతమో, దుబ్బణ్ణోహమస్మి. మహేసక్ఖో సమణో గోతమో, అప్పేసక్ఖోహమస్మీ’తి. అథ ఖో నం ధమ్మంయేవ సక్కరోన్తో ధమ్మం గరుం కరోన్తో ధమ్మం మానేన్తో ధమ్మం పూజేన్తో ధమ్మం అపచాయమానో ఏవం రాజా పసేనది కోసలో తథాగతే నిపచ్చకారం కరోతి, అభివాదనం పచ్చుట్ఠానం అఞ్జలికమ్మం సామీచికమ్మం. ఇమినాపి ఖో ఏతం, వాసేట్ఠ, పరియాయేన వేదితబ్బం, యథా ధమ్మోవ సేట్ఠో జనేతస్మిం, దిట్ఠే చేవ ధమ్మే అభిసమ్పరాయఞ్చ.

    ‘‘Jānāti kho 19, vāseṭṭha, rājā pasenadi kosalo – ‘samaṇo gotamo anantarā 20 sakyakulā pabbajito’ti. Sakyā kho pana, vāseṭṭha, rañño pasenadissa kosalassa anuyuttā 21 bhavanti. Karonti kho, vāseṭṭha, sakyā raññe pasenadimhi kosale nipaccakāraṃ abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ. Iti kho, vāseṭṭha, yaṃ karonti sakyā raññe pasenadimhi kosale nipaccakāraṃ abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ, karoti taṃ rājā pasenadi kosalo tathāgate nipaccakāraṃ abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ, na naṃ 22 ‘sujāto samaṇo gotamo, dujjātohamasmi. Balavā samaṇo gotamo, dubbalohamasmi. Pāsādiko samaṇo gotamo, dubbaṇṇohamasmi. Mahesakkho samaṇo gotamo, appesakkhohamasmī’ti. Atha kho naṃ dhammaṃyeva sakkaronto dhammaṃ garuṃ karonto dhammaṃ mānento dhammaṃ pūjento dhammaṃ apacāyamāno evaṃ rājā pasenadi kosalo tathāgate nipaccakāraṃ karoti, abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ. Imināpi kho etaṃ, vāseṭṭha, pariyāyena veditabbaṃ, yathā dhammova seṭṭho janetasmiṃ, diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    ౧౧౮. ‘‘తుమ్హే ఖ్వత్థ, వాసేట్ఠ, నానాజచ్చా నానానామా నానాగోత్తా నానాకులా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితా. ‘కే తుమ్హే’తి – పుట్ఠా సమానా ‘సమణా సక్యపుత్తియామ్హా’తి – పటిజానాథ. యస్స ఖో పనస్స, వాసేట్ఠ, తథాగతే సద్ధా నివిట్ఠా మూలజాతా పతిట్ఠితా దళ్హా అసంహారియా సమణేన వా బ్రాహ్మణేన వా దేవేన వా మారేన వా బ్రహ్మునా వా కేనచి వా లోకస్మిం, తస్సేతం కల్లం వచనాయ – ‘భగవతోమ్హి పుత్తో ఓరసో ముఖతో జాతో ధమ్మజో ధమ్మనిమ్మితో ధమ్మదాయాదో’తి. తం కిస్స హేతు? తథాగతస్స హేతం, వాసేట్ఠ, అధివచనం ‘ధమ్మకాయో’ ఇతిపి, ‘బ్రహ్మకాయో’ ఇతిపి, ‘ధమ్మభూతో’ ఇతిపి, ‘బ్రహ్మభూతో’ ఇతిపి.

    118. ‘‘Tumhe khvattha, vāseṭṭha, nānājaccā nānānāmā nānāgottā nānākulā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā. ‘Ke tumhe’ti – puṭṭhā samānā ‘samaṇā sakyaputtiyāmhā’ti – paṭijānātha. Yassa kho panassa, vāseṭṭha, tathāgate saddhā niviṭṭhā mūlajātā patiṭṭhitā daḷhā asaṃhāriyā samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ, tassetaṃ kallaṃ vacanāya – ‘bhagavatomhi putto oraso mukhato jāto dhammajo dhammanimmito dhammadāyādo’ti. Taṃ kissa hetu? Tathāgatassa hetaṃ, vāseṭṭha, adhivacanaṃ ‘dhammakāyo’ itipi, ‘brahmakāyo’ itipi, ‘dhammabhūto’ itipi, ‘brahmabhūto’ itipi.

    ౧౧౯. ‘‘హోతి ఖో సో, వాసేట్ఠ, సమయో యం కదాచి కరహచి దీఘస్స అద్ధునో అచ్చయేన అయం లోకో సంవట్టతి. సంవట్టమానే లోకే యేభుయ్యేన సత్తా ఆభస్సరసంవత్తనికా హోన్తి. తే తత్థ హోన్తి మనోమయా పీతిభక్ఖా సయంపభా అన్తలిక్ఖచరా సుభట్ఠాయినో చిరం దీఘమద్ధానం తిట్ఠన్తి.

    119. ‘‘Hoti kho so, vāseṭṭha, samayo yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena ayaṃ loko saṃvaṭṭati. Saṃvaṭṭamāne loke yebhuyyena sattā ābhassarasaṃvattanikā honti. Te tattha honti manomayā pītibhakkhā sayaṃpabhā antalikkhacarā subhaṭṭhāyino ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭhanti.

    ‘‘హోతి ఖో సో, వాసేట్ఠ, సమయో యం కదాచి కరహచి దీఘస్స అద్ధునో అచ్చయేన అయం లోకో వివట్టతి. వివట్టమానే లోకే యేభుయ్యేన సత్తా ఆభస్సరకాయా చవిత్వా ఇత్థత్తం ఆగచ్ఛన్తి. తేధ హోన్తి మనోమయా పీతిభక్ఖా సయంపభా అన్తలిక్ఖచరా సుభట్ఠాయినో చిరం దీఘమద్ధానం తిట్ఠన్తి.

    ‘‘Hoti kho so, vāseṭṭha, samayo yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena ayaṃ loko vivaṭṭati. Vivaṭṭamāne loke yebhuyyena sattā ābhassarakāyā cavitvā itthattaṃ āgacchanti. Tedha honti manomayā pītibhakkhā sayaṃpabhā antalikkhacarā subhaṭṭhāyino ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭhanti.

    రసపథవిపాతుభావో

    Rasapathavipātubhāvo

    ౧౨౦. ‘‘ఏకోదకీభూతం ఖో పన, వాసేట్ఠ, తేన సమయేన హోతి అన్ధకారో అన్ధకారతిమిసా . న చన్దిమసూరియా పఞ్ఞాయన్తి, న నక్ఖత్తాని తారకరూపాని పఞ్ఞాయన్తి, న రత్తిన్దివా పఞ్ఞాయన్తి, న మాసడ్ఢమాసా పఞ్ఞాయన్తి, న ఉతుసంవచ్ఛరా పఞ్ఞాయన్తి , న ఇత్థిపుమా పఞ్ఞాయన్తి, సత్తా సత్తాత్వేవ సఙ్ఖ్యం గచ్ఛన్తి. అథ ఖో తేసం, వాసేట్ఠ, సత్తానం కదాచి కరహచి దీఘస్స అద్ధునో అచ్చయేన రసపథవీ ఉదకస్మిం సమతని 23; సేయ్యథాపి నామ పయసో తత్తస్స 24 నిబ్బాయమానస్స ఉపరి సన్తానకం హోతి, ఏవమేవ పాతురహోసి. సా అహోసి వణ్ణసమ్పన్నా గన్ధసమ్పన్నా రససమ్పన్నా, సేయ్యథాపి నామ సమ్పన్నం వా సప్పి సమ్పన్నం వా నవనీతం ఏవంవణ్ణా అహోసి. సేయ్యథాపి నామ ఖుద్దమధుం 25 అనేళకం 26, ఏవమస్సాదా అహోసి. అథ ఖో, వాసేట్ఠ, అఞ్ఞతరో సత్తో లోలజాతికో – ‘అమ్భో, కిమేవిదం భవిస్సతీ’తి రసపథవిం అఙ్గులియా సాయి. తస్స రసపథవిం అఙ్గులియా సాయతో అచ్ఛాదేసి, తణ్హా చస్స ఓక్కమి. అఞ్ఞేపి ఖో, వాసేట్ఠ, సత్తా తస్స సత్తస్స దిట్ఠానుగతిం ఆపజ్జమానా రసపథవిం అఙ్గులియా సాయింసు. తేసం రసపథవిం అఙ్గులియా సాయతం అచ్ఛాదేసి, తణ్హా చ తేసం ఓక్కమి.

    120. ‘‘Ekodakībhūtaṃ kho pana, vāseṭṭha, tena samayena hoti andhakāro andhakāratimisā . Na candimasūriyā paññāyanti, na nakkhattāni tārakarūpāni paññāyanti, na rattindivā paññāyanti, na māsaḍḍhamāsā paññāyanti, na utusaṃvaccharā paññāyanti , na itthipumā paññāyanti, sattā sattātveva saṅkhyaṃ gacchanti. Atha kho tesaṃ, vāseṭṭha, sattānaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena rasapathavī udakasmiṃ samatani 27; seyyathāpi nāma payaso tattassa 28 nibbāyamānassa upari santānakaṃ hoti, evameva pāturahosi. Sā ahosi vaṇṇasampannā gandhasampannā rasasampannā, seyyathāpi nāma sampannaṃ vā sappi sampannaṃ vā navanītaṃ evaṃvaṇṇā ahosi. Seyyathāpi nāma khuddamadhuṃ 29 aneḷakaṃ 30, evamassādā ahosi. Atha kho, vāseṭṭha, aññataro satto lolajātiko – ‘ambho, kimevidaṃ bhavissatī’ti rasapathaviṃ aṅguliyā sāyi. Tassa rasapathaviṃ aṅguliyā sāyato acchādesi, taṇhā cassa okkami. Aññepi kho, vāseṭṭha, sattā tassa sattassa diṭṭhānugatiṃ āpajjamānā rasapathaviṃ aṅguliyā sāyiṃsu. Tesaṃ rasapathaviṃ aṅguliyā sāyataṃ acchādesi, taṇhā ca tesaṃ okkami.

    చన్దిమసూరియాదిపాతుభావో

    Candimasūriyādipātubhāvo

    ౧౨౧. ‘‘అథ ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా రసపథవిం హత్థేహి ఆలుప్పకారకం ఉపక్కమింసు పరిభుఞ్జితుం. యతో ఖో తే 31, వాసేట్ఠ, సత్తా రసపథవిం హత్థేహి ఆలుప్పకారకం ఉపక్కమింసు పరిభుఞ్జితుం. అథ తేసం సత్తానం సయంపభా అన్తరధాయి. సయంపభాయ అన్తరహితాయ చన్దిమసూరియా పాతురహేసుం. చన్దిమసూరియేసు పాతుభూతేసు నక్ఖత్తాని తారకరూపాని పాతురహేసుం. నక్ఖత్తేసు తారకరూపేసు పాతుభూతేసు రత్తిన్దివా పఞ్ఞాయింసు. రత్తిన్దివేసు పఞ్ఞాయమానేసు మాసడ్ఢమాసా పఞ్ఞాయింసు. మాసడ్ఢమాసేసు పఞ్ఞాయమానేసు ఉతుసంవచ్ఛరా పఞ్ఞాయింసు. ఏత్తావతా ఖో , వాసేట్ఠ, అయం లోకో పున వివట్టో హోతి.

    121. ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā rasapathaviṃ hatthehi āluppakārakaṃ upakkamiṃsu paribhuñjituṃ. Yato kho te 32, vāseṭṭha, sattā rasapathaviṃ hatthehi āluppakārakaṃ upakkamiṃsu paribhuñjituṃ. Atha tesaṃ sattānaṃ sayaṃpabhā antaradhāyi. Sayaṃpabhāya antarahitāya candimasūriyā pāturahesuṃ. Candimasūriyesu pātubhūtesu nakkhattāni tārakarūpāni pāturahesuṃ. Nakkhattesu tārakarūpesu pātubhūtesu rattindivā paññāyiṃsu. Rattindivesu paññāyamānesu māsaḍḍhamāsā paññāyiṃsu. Māsaḍḍhamāsesu paññāyamānesu utusaṃvaccharā paññāyiṃsu. Ettāvatā kho , vāseṭṭha, ayaṃ loko puna vivaṭṭo hoti.

    ౧౨౨. ‘‘అథ ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా రసపథవిం పరిభుఞ్జన్తా తంభక్ఖా 33 తదాహారా చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠంసు. యథా యథా ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా రసపథవిం పరిభుఞ్జన్తా తంభక్ఖా తదాహారా చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠంసు, తథా తథా తేసం సత్తానం (రసపథవిం పరిభుఞ్జన్తానం) 34 ఖరత్తఞ్చేవ కాయస్మిం ఓక్కమి, వణ్ణవేవణ్ణతా 35 చ పఞ్ఞాయిత్థ. ఏకిదం సత్తా వణ్ణవన్తో హోన్తి, ఏకిదం సత్తా దుబ్బణ్ణా. తత్థ యే తే సత్తా వణ్ణవన్తో, తే దుబ్బణ్ణే సత్తే అతిమఞ్ఞన్తి – ‘మయమేతేహి వణ్ణవన్తతరా, అమ్హేహేతే దుబ్బణ్ణతరా’తి. తేసం వణ్ణాతిమానపచ్చయా మానాతిమానజాతికానం రసపథవీ అన్తరధాయి. రసాయ పథవియా అన్తరహితాయ సన్నిపతింసు. సన్నిపతిత్వా అనుత్థునింసు – ‘అహో రసం, అహో రస’న్తి! తదేతరహిపి మనుస్సా కఞ్చిదేవ సురసం 36 లభిత్వా ఏవమాహంసు – ‘అహో రసం, అహో రస’న్తి! తదేవ పోరాణం అగ్గఞ్ఞం అక్ఖరం అనుసరన్తి, న త్వేవస్స అత్థం ఆజానన్తి.

    122. ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā rasapathaviṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā 37 tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu. Yathā yathā kho te, vāseṭṭha, sattā rasapathaviṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu, tathā tathā tesaṃ sattānaṃ (rasapathaviṃ paribhuñjantānaṃ) 38 kharattañceva kāyasmiṃ okkami, vaṇṇavevaṇṇatā 39 ca paññāyittha. Ekidaṃ sattā vaṇṇavanto honti, ekidaṃ sattā dubbaṇṇā. Tattha ye te sattā vaṇṇavanto, te dubbaṇṇe satte atimaññanti – ‘mayametehi vaṇṇavantatarā, amhehete dubbaṇṇatarā’ti. Tesaṃ vaṇṇātimānapaccayā mānātimānajātikānaṃ rasapathavī antaradhāyi. Rasāya pathaviyā antarahitāya sannipatiṃsu. Sannipatitvā anutthuniṃsu – ‘aho rasaṃ, aho rasa’nti! Tadetarahipi manussā kañcideva surasaṃ 40 labhitvā evamāhaṃsu – ‘aho rasaṃ, aho rasa’nti! Tadeva porāṇaṃ aggaññaṃ akkharaṃ anusaranti, na tvevassa atthaṃ ājānanti.

    భూమిపప్పటకపాతుభావో

    Bhūmipappaṭakapātubhāvo

    ౧౨౩. ‘‘అథ ఖో తేసం, వాసేట్ఠ, సత్తానం రసాయ పథవియా అన్తరహితాయ భూమిపప్పటకో పాతురహోసి. సేయ్యథాపి నామ అహిచ్ఛత్తకో, ఏవమేవ పాతురహోసి. సో అహోసి వణ్ణసమ్పన్నో గన్ధసమ్పన్నో రససమ్పన్నో, సేయ్యథాపి నామ సమ్పన్నం వా సప్పి సమ్పన్నం వా నవనీతం ఏవంవణ్ణో అహోసి. సేయ్యథాపి నామ ఖుద్దమధుం అనేళకం, ఏవమస్సాదో అహోసి.

    123. ‘‘Atha kho tesaṃ, vāseṭṭha, sattānaṃ rasāya pathaviyā antarahitāya bhūmipappaṭako pāturahosi. Seyyathāpi nāma ahicchattako, evameva pāturahosi. So ahosi vaṇṇasampanno gandhasampanno rasasampanno, seyyathāpi nāma sampannaṃ vā sappi sampannaṃ vā navanītaṃ evaṃvaṇṇo ahosi. Seyyathāpi nāma khuddamadhuṃ aneḷakaṃ, evamassādo ahosi.

    ‘‘అథ ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా భూమిపప్పటకం ఉపక్కమింసు పరిభుఞ్జితుం. తే తం పరిభుఞ్జన్తా తంభక్ఖా తదాహారా చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠంసు. యథా యథా ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా భూమిపప్పటకం పరిభుఞ్జన్తా తంభక్ఖా తదాహారా చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠంసు, తథా తథా తేసం సత్తానం భియ్యోసో మత్తాయ ఖరత్తఞ్చేవ కాయస్మిం ఓక్కమి, వణ్ణవేవణ్ణతా చ పఞ్ఞాయిత్థ. ఏకిదం సత్తా వణ్ణవన్తో హోన్తి, ఏకిదం సత్తా దుబ్బణ్ణా. తత్థ యే తే సత్తా వణ్ణవన్తో, తే దుబ్బణ్ణే సత్తే అతిమఞ్ఞన్తి – ‘మయమేతేహి వణ్ణవన్తతరా, అమ్హేహేతే దుబ్బణ్ణతరా’తి. తేసం వణ్ణాతిమానపచ్చయా మానాతిమానజాతికానం భూమిపప్పటకో అన్తరధాయి.

    ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā bhūmipappaṭakaṃ upakkamiṃsu paribhuñjituṃ. Te taṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu. Yathā yathā kho te, vāseṭṭha, sattā bhūmipappaṭakaṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu, tathā tathā tesaṃ sattānaṃ bhiyyoso mattāya kharattañceva kāyasmiṃ okkami, vaṇṇavevaṇṇatā ca paññāyittha. Ekidaṃ sattā vaṇṇavanto honti, ekidaṃ sattā dubbaṇṇā. Tattha ye te sattā vaṇṇavanto, te dubbaṇṇe satte atimaññanti – ‘mayametehi vaṇṇavantatarā, amhehete dubbaṇṇatarā’ti. Tesaṃ vaṇṇātimānapaccayā mānātimānajātikānaṃ bhūmipappaṭako antaradhāyi.

    పదాలతాపాతుభావో

    Padālatāpātubhāvo

    ౧౨౪. ‘‘భూమిపప్పటకే అన్తరహితే పదాలతా 41 పాతురహోసి, సేయ్యథాపి నామ కలమ్బుకా 42, ఏవమేవ పాతురహోసి. సా అహోసి వణ్ణసమ్పన్నా గన్ధసమ్పన్నా రససమ్పన్నా, సేయ్యథాపి నామ సమ్పన్నం వా సప్పి సమ్పన్నం వా నవనీతం ఏవంవణ్ణా అహోసి. సేయ్యథాపి నామ ఖుద్దమధుం అనేళకం, ఏవమస్సాదా అహోసి.

    124. ‘‘Bhūmipappaṭake antarahite padālatā 43 pāturahosi, seyyathāpi nāma kalambukā 44, evameva pāturahosi. Sā ahosi vaṇṇasampannā gandhasampannā rasasampannā, seyyathāpi nāma sampannaṃ vā sappi sampannaṃ vā navanītaṃ evaṃvaṇṇā ahosi. Seyyathāpi nāma khuddamadhuṃ aneḷakaṃ, evamassādā ahosi.

    ‘‘అథ ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా పదాలతం ఉపక్కమింసు పరిభుఞ్జితుం. తే తం పరిభుఞ్జన్తా తంభక్ఖా తదాహారా చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠంసు. యథా యథా ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా పదాలతం పరిభుఞ్జన్తా తంభక్ఖా తదాహారా చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠంసు, తథా తథా తేసం సత్తానం భియ్యోసోమత్తాయ ఖరత్తఞ్చేవ కాయస్మిం ఓక్కమి, వణ్ణవేవణ్ణతా చ పఞ్ఞాయిత్థ. ఏకిదం సత్తా వణ్ణవన్తో హోన్తి, ఏకిదం సత్తా దుబ్బణ్ణా. తత్థ యే తే సత్తా వణ్ణవన్తో, తే దుబ్బణ్ణే సత్తే అతిమఞ్ఞన్తి – ‘మయమేతేహి వణ్ణవన్తతరా, అమ్హేహేతే దుబ్బణ్ణతరా’తి. తేసం వణ్ణాతిమానపచ్చయా మానాతిమానజాతికానం పదాలతా అన్తరధాయి.

    ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā padālataṃ upakkamiṃsu paribhuñjituṃ. Te taṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu. Yathā yathā kho te, vāseṭṭha, sattā padālataṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu, tathā tathā tesaṃ sattānaṃ bhiyyosomattāya kharattañceva kāyasmiṃ okkami, vaṇṇavevaṇṇatā ca paññāyittha. Ekidaṃ sattā vaṇṇavanto honti, ekidaṃ sattā dubbaṇṇā. Tattha ye te sattā vaṇṇavanto, te dubbaṇṇe satte atimaññanti – ‘mayametehi vaṇṇavantatarā, amhehete dubbaṇṇatarā’ti. Tesaṃ vaṇṇātimānapaccayā mānātimānajātikānaṃ padālatā antaradhāyi.

    ‘‘పదాలతాయ అన్తరహితాయ సన్నిపతింసు. సన్నిపతిత్వా అనుత్థునింసు – ‘అహు వత నో, అహాయి వత నో పదాలతా’తి! తదేతరహిపి మనుస్సా కేనచి 45 దుక్ఖధమ్మేన ఫుట్ఠా ఏవమాహంసు – ‘అహు వత నో, అహాయి వత నో’తి! తదేవ పోరాణం అగ్గఞ్ఞం అక్ఖరం అనుసరన్తి, న త్వేవస్స అత్థం ఆజానన్తి.

    ‘‘Padālatāya antarahitāya sannipatiṃsu. Sannipatitvā anutthuniṃsu – ‘ahu vata no, ahāyi vata no padālatā’ti! Tadetarahipi manussā kenaci 46 dukkhadhammena phuṭṭhā evamāhaṃsu – ‘ahu vata no, ahāyi vata no’ti! Tadeva porāṇaṃ aggaññaṃ akkharaṃ anusaranti, na tvevassa atthaṃ ājānanti.

    అకట్ఠపాకసాలిపాతుభావో

    Akaṭṭhapākasālipātubhāvo

    ౧౨౫. ‘‘అథ ఖో తేసం, వాసేట్ఠ, సత్తానం పదాలతాయ అన్తరహితాయ అకట్ఠపాకో సాలి పాతురహోసి అకణో అథుసో సుద్ధో సుగన్ధో తణ్డులప్ఫలో. యం తం సాయం సాయమాసాయ ఆహరన్తి, పాతో తం హోతి పక్కం పటివిరూళ్హం. యం తం పాతో పాతరాసాయ ఆహరన్తి, సాయం తం హోతి పక్కం పటివిరూళ్హం; నాపదానం పఞ్ఞాయతి. అథ ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా అకట్ఠపాకం సాలిం పరిభుఞ్జన్తా తంభక్ఖా తదాహారా చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠంసు.

    125. ‘‘Atha kho tesaṃ, vāseṭṭha, sattānaṃ padālatāya antarahitāya akaṭṭhapāko sāli pāturahosi akaṇo athuso suddho sugandho taṇḍulapphalo. Yaṃ taṃ sāyaṃ sāyamāsāya āharanti, pāto taṃ hoti pakkaṃ paṭivirūḷhaṃ. Yaṃ taṃ pāto pātarāsāya āharanti, sāyaṃ taṃ hoti pakkaṃ paṭivirūḷhaṃ; nāpadānaṃ paññāyati. Atha kho te, vāseṭṭha, sattā akaṭṭhapākaṃ sāliṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu.

    ఇత్థిపురిసలిఙ్గపాతుభావో

    Itthipurisaliṅgapātubhāvo

    ౧౨౬. ‘‘యథా యథా ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా అకట్ఠపాకం సాలిం పరిభుఞ్జన్తా తంభక్ఖా తదాహారా చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠంసు, తథా తథా తేసం సత్తానం భియ్యోసోమత్తాయ ఖరత్తఞ్చేవ కాయస్మిం ఓక్కమి, వణ్ణవేవణ్ణతా చ పఞ్ఞాయిత్థ, ఇత్థియా చ ఇత్థిలిఙ్గం పాతురహోసి పురిసస్స చ పురిసలిఙ్గం. ఇత్థీ చ పురిసం అతివేలం ఉపనిజ్ఝాయతి పురిసో చ ఇత్థిం. తేసం అతివేలం అఞ్ఞమఞ్ఞం ఉపనిజ్ఝాయతం సారాగో ఉదపాది, పరిళాహో కాయస్మిం ఓక్కమి. తే పరిళాహపచ్చయా మేథునం ధమ్మం పటిసేవింసు.

    126. ‘‘Yathā yathā kho te, vāseṭṭha, sattā akaṭṭhapākaṃ sāliṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhaṃsu, tathā tathā tesaṃ sattānaṃ bhiyyosomattāya kharattañceva kāyasmiṃ okkami, vaṇṇavevaṇṇatā ca paññāyittha, itthiyā ca itthiliṅgaṃ pāturahosi purisassa ca purisaliṅgaṃ. Itthī ca purisaṃ ativelaṃ upanijjhāyati puriso ca itthiṃ. Tesaṃ ativelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyataṃ sārāgo udapādi, pariḷāho kāyasmiṃ okkami. Te pariḷāhapaccayā methunaṃ dhammaṃ paṭiseviṃsu.

    ‘‘యే ఖో పన తే, వాసేట్ఠ, తేన సమయేన సత్తా పస్సన్తి మేథునం ధమ్మం పటిసేవన్తే, అఞ్ఞే పంసుం ఖిపన్తి, అఞ్ఞే సేట్ఠిం ఖిపన్తి , అఞ్ఞే గోమయం ఖిపన్తి – ‘నస్స అసుచి 47, నస్స అసుచీ’తి. ‘కథఞ్హి నామ సత్తో సత్తస్స ఏవరూపం కరిస్సతీ’తి! తదేతరహిపి మనుస్సా ఏకచ్చేసు జనపదేసు వధుయా నిబ్బుయ్హమానాయ 48 అఞ్ఞే పంసుం ఖిపన్తి, అఞ్ఞే సేట్ఠిం ఖిపన్తి, అఞ్ఞే గోమయం ఖిపన్తి. తదేవ పోరాణం అగ్గఞ్ఞం అక్ఖరం అనుసరన్తి, న త్వేవస్స అత్థం ఆజానన్తి.

    ‘‘Ye kho pana te, vāseṭṭha, tena samayena sattā passanti methunaṃ dhammaṃ paṭisevante, aññe paṃsuṃ khipanti, aññe seṭṭhiṃ khipanti , aññe gomayaṃ khipanti – ‘nassa asuci 49, nassa asucī’ti. ‘Kathañhi nāma satto sattassa evarūpaṃ karissatī’ti! Tadetarahipi manussā ekaccesu janapadesu vadhuyā nibbuyhamānāya 50 aññe paṃsuṃ khipanti, aññe seṭṭhiṃ khipanti, aññe gomayaṃ khipanti. Tadeva porāṇaṃ aggaññaṃ akkharaṃ anusaranti, na tvevassa atthaṃ ājānanti.

    మేథునధమ్మసమాచారో

    Methunadhammasamācāro

    ౧౨౭. ‘‘అధమ్మసమ్మతం ఖో పన 51, వాసేట్ఠ, తేన సమయేన హోతి, తదేతరహి ధమ్మసమ్మతం. యే ఖో పన, వాసేట్ఠ, తేన సమయేన సత్తా మేథునం ధమ్మం పటిసేవన్తి, తే మాసమ్పి ద్వేమాసమ్పి న లభన్తి గామం వా నిగమం వా పవిసితుం. యతో ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా తస్మిం అసద్ధమ్మే అతివేలం పాతబ్యతం ఆపజ్జింసు. అథ అగారాని ఉపక్కమింసు కాతుం తస్సేవ అసద్ధమ్మస్స పటిచ్ఛాదనత్థం. అథ ఖో, వాసేట్ఠ, అఞ్ఞతరస్స సత్తస్స అలసజాతికస్స ఏతదహోసి – ‘అమ్భో, కిమేవాహం విహఞ్ఞామి సాలిం ఆహరన్తో సాయం సాయమాసాయ పాతో పాతరాసాయ! యంనూనాహం సాలిం ఆహరేయ్యం సకిందేవ 52 సాయపాతరాసాయా’తి !

    127. ‘‘Adhammasammataṃ kho pana 53, vāseṭṭha, tena samayena hoti, tadetarahi dhammasammataṃ. Ye kho pana, vāseṭṭha, tena samayena sattā methunaṃ dhammaṃ paṭisevanti, te māsampi dvemāsampi na labhanti gāmaṃ vā nigamaṃ vā pavisituṃ. Yato kho te, vāseṭṭha, sattā tasmiṃ asaddhamme ativelaṃ pātabyataṃ āpajjiṃsu. Atha agārāni upakkamiṃsu kātuṃ tasseva asaddhammassa paṭicchādanatthaṃ. Atha kho, vāseṭṭha, aññatarassa sattassa alasajātikassa etadahosi – ‘ambho, kimevāhaṃ vihaññāmi sāliṃ āharanto sāyaṃ sāyamāsāya pāto pātarāsāya! Yaṃnūnāhaṃ sāliṃ āhareyyaṃ sakiṃdeva 54 sāyapātarāsāyā’ti !

    ‘‘అథ ఖో సో, వాసేట్ఠ, సత్తో సాలిం ఆహాసి సకిందేవ సాయపాతరాసాయ. అథ ఖో, వాసేట్ఠ, అఞ్ఞతరో సత్తో యేన సో సత్తో తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా తం సత్తం ఏతదవోచ – ‘ఏహి, భో సత్త, సాలాహారం గమిస్సామా’తి. ‘అలం, భో సత్త, ఆహతో 55 మే సాలి సకిందేవ సాయపాతరాసాయా’తి. అథ ఖో సో, వాసేట్ఠ, సత్తో తస్స సత్తస్స దిట్ఠానుగతిం ఆపజ్జమానో సాలిం ఆహాసి సకిందేవ ద్వీహాయ. ‘ఏవమ్పి కిర, భో, సాధూ’తి.

    ‘‘Atha kho so, vāseṭṭha, satto sāliṃ āhāsi sakiṃdeva sāyapātarāsāya. Atha kho, vāseṭṭha, aññataro satto yena so satto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ sattaṃ etadavoca – ‘ehi, bho satta, sālāhāraṃ gamissāmā’ti. ‘Alaṃ, bho satta, āhato 56 me sāli sakiṃdeva sāyapātarāsāyā’ti. Atha kho so, vāseṭṭha, satto tassa sattassa diṭṭhānugatiṃ āpajjamāno sāliṃ āhāsi sakiṃdeva dvīhāya. ‘Evampi kira, bho, sādhū’ti.

    ‘‘అథ ఖో, వాసేట్ఠ, అఞ్ఞతరో సత్తో యేన సో సత్తో తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా తం సత్తం ఏతదవోచ – ‘ఏహి, భో సత్త, సాలాహారం గమిస్సామా’తి. ‘అలం, భో సత్త, ఆహతో మే సాలి సకిందేవ ద్వీహాయా’తి. అథ ఖో సో, వాసేట్ఠ, సత్తో తస్స సత్తస్స దిట్ఠానుగతిం ఆపజ్జమానో సాలిం ఆహాసి సకిందేవ చతూహాయ, ‘ఏవమ్పి కిర, భో, సాధూ’తి.

    ‘‘Atha kho, vāseṭṭha, aññataro satto yena so satto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ sattaṃ etadavoca – ‘ehi, bho satta, sālāhāraṃ gamissāmā’ti. ‘Alaṃ, bho satta, āhato me sāli sakiṃdeva dvīhāyā’ti. Atha kho so, vāseṭṭha, satto tassa sattassa diṭṭhānugatiṃ āpajjamāno sāliṃ āhāsi sakiṃdeva catūhāya, ‘evampi kira, bho, sādhū’ti.

    ‘‘అథ ఖో, వాసేట్ఠ, అఞ్ఞతరో సత్తో యేన సో సత్తో తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా తం సత్తం ఏతదవోచ – ‘ఏహి, భో సత్త, సాలాహారం గమిస్సామా’తి. ‘అలం, భో సత్త, ఆహతో మే సాలి సకిదేవ చతూహాయా’తి. అథ ఖో సో, వాసేట్ఠ, సత్తో తస్స సత్తస్స దిట్ఠానుగతిం ఆపజ్జమానో సాలిం ఆహాసి సకిదేవ అట్ఠాహాయ, ‘ఏవమ్పి కిర, భో, సాధూ’తి.

    ‘‘Atha kho, vāseṭṭha, aññataro satto yena so satto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ sattaṃ etadavoca – ‘ehi, bho satta, sālāhāraṃ gamissāmā’ti. ‘Alaṃ, bho satta, āhato me sāli sakideva catūhāyā’ti. Atha kho so, vāseṭṭha, satto tassa sattassa diṭṭhānugatiṃ āpajjamāno sāliṃ āhāsi sakideva aṭṭhāhāya, ‘evampi kira, bho, sādhū’ti.

    ‘‘యతో ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా సన్నిధికారకం సాలిం ఉపక్కమింసు పరిభుఞ్జితుం. అథ కణోపి తణ్డులం పరియోనన్ధి, థుసోపి తణ్డులం పరియోనన్ధి; లూనమ్పి నప్పటివిరూళ్హం , అపదానం పఞ్ఞాయిత్థ, సణ్డసణ్డా సాలయో అట్ఠంసు.

    ‘‘Yato kho te, vāseṭṭha, sattā sannidhikārakaṃ sāliṃ upakkamiṃsu paribhuñjituṃ. Atha kaṇopi taṇḍulaṃ pariyonandhi, thusopi taṇḍulaṃ pariyonandhi; lūnampi nappaṭivirūḷhaṃ , apadānaṃ paññāyittha, saṇḍasaṇḍā sālayo aṭṭhaṃsu.

    సాలివిభాగో

    Sālivibhāgo

    ౧౨౮. ‘‘అథ ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా సన్నిపతింసు, సన్నిపతిత్వా అనుత్థునింసు – ‘పాపకా వత, భో, ధమ్మా సత్తేసు పాతుభూతా. మయఞ్హి పుబ్బే మనోమయా అహుమ్హా పీతిభక్ఖా సయంపభా అన్తలిక్ఖచరా సుభట్ఠాయినో, చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠమ్హా. తేసం నో అమ్హాకం కదాచి కరహచి దీఘస్స అద్ధునో అచ్చయేన రసపథవీ ఉదకస్మిం సమతని. సా అహోసి వణ్ణసమ్పన్నా గన్ధసమ్పన్నా రససమ్పన్నా. తే మయం రసపథవిం హత్థేహి ఆలుప్పకారకం ఉపక్కమిమ్హ పరిభుఞ్జితుం, తేసం నో రసపథవిం హత్థేహి ఆలుప్పకారకం ఉపక్కమతం పరిభుఞ్జితుం సయంపభా అన్తరధాయి. సయంపభాయ అన్తరహితాయ చన్దిమసూరియా పాతురహేసుం, చన్దిమసూరియేసు పాతుభూతేసు నక్ఖత్తాని తారకరూపాని పాతురహేసుం, నక్ఖత్తేసు తారకరూపేసు పాతుభూతేసు రత్తిన్దివా పఞ్ఞాయింసు, రత్తిన్దివేసు పఞ్ఞాయమానేసు మాసడ్ఢమాసా పఞ్ఞాయింసు. మాసడ్ఢమాసేసు పఞ్ఞాయమానేసు ఉతుసంవచ్ఛరా పఞ్ఞాయింసు. తే మయం రసపథవిం పరిభుఞ్జన్తా తంభక్ఖా తదాహారా చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠమ్హా. తేసం నో పాపకానంయేవ అకుసలానం ధమ్మానం పాతుభావా రసపథవీ అన్తరధాయి. రసపథవియా అన్తరహితాయ భూమిపప్పటకో పాతురహోసి. సో అహోసి వణ్ణసమ్పన్నో గన్ధసమ్పన్నో రససమ్పన్నో. తే మయం భూమిపప్పటకం ఉపక్కమిమ్హ పరిభుఞ్జితుం. తే మయం తం పరిభుఞ్జన్తా తంభక్ఖా తదాహారా చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠమ్హా. తేసం నో పాపకానంయేవ అకుసలానం ధమ్మానం పాతుభావా భూమిపప్పటకో అన్తరధాయి. భూమిపప్పటకే అన్తరహితే పదాలతా పాతురహోసి. సా అహోసి వణ్ణసమ్పన్నా గన్ధసమ్పన్నా రససమ్పన్నా. తే మయం పదాలతం ఉపక్కమిమ్హ పరిభుఞ్జితుం. తే మయం తం పరిభుఞ్జన్తా తంభక్ఖా తదాహారా చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠమ్హా. తేసం నో పాపకానంయేవ అకుసలానం ధమ్మానం పాతుభావా పదాలతా అన్తరధాయి. పదాలతాయ అన్తరహితాయ అకట్ఠపాకో సాలి పాతురహోసి అకణో అథుసో సుద్ధో సుగన్ధో తణ్డులప్ఫలో. యం తం సాయం సాయమాసాయ ఆహరామ, పాతో తం హోతి పక్కం పటివిరూళ్హం. యం తం పాతో పాతరాసాయ ఆహరామ, సాయం తం హోతి పక్కం పటివిరూళ్హం. నాపదానం పఞ్ఞాయిత్థ. తే మయం అకట్ఠపాకం సాలిం పరిభుఞ్జన్తా తంభక్ఖా తదాహారా చిరం దీఘమద్ధానం అట్ఠమ్హా. తేసం నో పాపకానంయేవ అకుసలానం ధమ్మానం పాతుభావా కణోపి తణ్డులం పరియోనన్ధి, థుసోపి తణ్డులం పరియోనన్ధి, లూనమ్పి నప్పటివిరూళ్హం, అపదానం పఞ్ఞాయిత్థ, సణ్డసణ్డా సాలయో ఠితా. యంనూన మయం సాలిం విభజేయ్యామ, మరియాదం ఠపేయ్యామా’తి! అథ ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా సాలిం విభజింసు, మరియాదం ఠపేసుం.

    128. ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā sannipatiṃsu, sannipatitvā anutthuniṃsu – ‘pāpakā vata, bho, dhammā sattesu pātubhūtā. Mayañhi pubbe manomayā ahumhā pītibhakkhā sayaṃpabhā antalikkhacarā subhaṭṭhāyino, ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhamhā. Tesaṃ no amhākaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena rasapathavī udakasmiṃ samatani. Sā ahosi vaṇṇasampannā gandhasampannā rasasampannā. Te mayaṃ rasapathaviṃ hatthehi āluppakārakaṃ upakkamimha paribhuñjituṃ, tesaṃ no rasapathaviṃ hatthehi āluppakārakaṃ upakkamataṃ paribhuñjituṃ sayaṃpabhā antaradhāyi. Sayaṃpabhāya antarahitāya candimasūriyā pāturahesuṃ, candimasūriyesu pātubhūtesu nakkhattāni tārakarūpāni pāturahesuṃ, nakkhattesu tārakarūpesu pātubhūtesu rattindivā paññāyiṃsu, rattindivesu paññāyamānesu māsaḍḍhamāsā paññāyiṃsu. Māsaḍḍhamāsesu paññāyamānesu utusaṃvaccharā paññāyiṃsu. Te mayaṃ rasapathaviṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhamhā. Tesaṃ no pāpakānaṃyeva akusalānaṃ dhammānaṃ pātubhāvā rasapathavī antaradhāyi. Rasapathaviyā antarahitāya bhūmipappaṭako pāturahosi. So ahosi vaṇṇasampanno gandhasampanno rasasampanno. Te mayaṃ bhūmipappaṭakaṃ upakkamimha paribhuñjituṃ. Te mayaṃ taṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhamhā. Tesaṃ no pāpakānaṃyeva akusalānaṃ dhammānaṃ pātubhāvā bhūmipappaṭako antaradhāyi. Bhūmipappaṭake antarahite padālatā pāturahosi. Sā ahosi vaṇṇasampannā gandhasampannā rasasampannā. Te mayaṃ padālataṃ upakkamimha paribhuñjituṃ. Te mayaṃ taṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhamhā. Tesaṃ no pāpakānaṃyeva akusalānaṃ dhammānaṃ pātubhāvā padālatā antaradhāyi. Padālatāya antarahitāya akaṭṭhapāko sāli pāturahosi akaṇo athuso suddho sugandho taṇḍulapphalo. Yaṃ taṃ sāyaṃ sāyamāsāya āharāma, pāto taṃ hoti pakkaṃ paṭivirūḷhaṃ. Yaṃ taṃ pāto pātarāsāya āharāma, sāyaṃ taṃ hoti pakkaṃ paṭivirūḷhaṃ. Nāpadānaṃ paññāyittha. Te mayaṃ akaṭṭhapākaṃ sāliṃ paribhuñjantā taṃbhakkhā tadāhārā ciraṃ dīghamaddhānaṃ aṭṭhamhā. Tesaṃ no pāpakānaṃyeva akusalānaṃ dhammānaṃ pātubhāvā kaṇopi taṇḍulaṃ pariyonandhi, thusopi taṇḍulaṃ pariyonandhi, lūnampi nappaṭivirūḷhaṃ, apadānaṃ paññāyittha, saṇḍasaṇḍā sālayo ṭhitā. Yaṃnūna mayaṃ sāliṃ vibhajeyyāma, mariyādaṃ ṭhapeyyāmā’ti! Atha kho te, vāseṭṭha, sattā sāliṃ vibhajiṃsu, mariyādaṃ ṭhapesuṃ.

    ౧౨౯. ‘‘అథ ఖో, వాసేట్ఠ, అఞ్ఞతరో సత్తో లోలజాతికో సకం భాగం పరిరక్ఖన్తో అఞ్ఞతరం 57 భాగం అదిన్నం ఆదియిత్వా పరిభుఞ్జి. తమేనం అగ్గహేసుం, గహేత్వా ఏతదవోచుం – ‘పాపకం వత, భో సత్త, కరోసి, యత్ర హి నామ సకం భాగం పరిరక్ఖన్తో అఞ్ఞతరం భాగం అదిన్నం ఆదియిత్వా పరిభుఞ్జసి. మాస్సు, భో సత్త, పునపి ఏవరూపమకాసీ’తి. ‘ఏవం, భో’తి ఖో, వాసేట్ఠ, సో సత్తో తేసం సత్తానం పచ్చస్సోసి. దుతియమ్పి ఖో, వాసేట్ఠ, సో సత్తో…పే॰… తతియమ్పి ఖో, వాసేట్ఠ, సో సత్తో సకం భాగం పరిరక్ఖన్తో అఞ్ఞతరం భాగం అదిన్నం ఆదియిత్వా పరిభుఞ్జి. తమేనం అగ్గహేసుం, గహేత్వా ఏతదవోచుం – ‘పాపకం వత, భో సత్త, కరోసి, యత్ర హి నామ సకం భాగం పరిరక్ఖన్తో అఞ్ఞతరం భాగం అదిన్నం ఆదియిత్వా పరిభుఞ్జసి. మాస్సు, భో సత్త, పునపి ఏవరూపమకాసీ’తి. అఞ్ఞే పాణినా పహరింసు, అఞ్ఞే లేడ్డునా పహరింసు, అఞ్ఞే దణ్డేన పహరింసు. తదగ్గే ఖో, వాసేట్ఠ, అదిన్నాదానం పఞ్ఞాయతి, గరహా పఞ్ఞాయతి, ముసావాదో పఞ్ఞాయతి, దణ్డాదానం పఞ్ఞాయతి.

    129. ‘‘Atha kho, vāseṭṭha, aññataro satto lolajātiko sakaṃ bhāgaṃ parirakkhanto aññataraṃ 58 bhāgaṃ adinnaṃ ādiyitvā paribhuñji. Tamenaṃ aggahesuṃ, gahetvā etadavocuṃ – ‘pāpakaṃ vata, bho satta, karosi, yatra hi nāma sakaṃ bhāgaṃ parirakkhanto aññataraṃ bhāgaṃ adinnaṃ ādiyitvā paribhuñjasi. Māssu, bho satta, punapi evarūpamakāsī’ti. ‘Evaṃ, bho’ti kho, vāseṭṭha, so satto tesaṃ sattānaṃ paccassosi. Dutiyampi kho, vāseṭṭha, so satto…pe… tatiyampi kho, vāseṭṭha, so satto sakaṃ bhāgaṃ parirakkhanto aññataraṃ bhāgaṃ adinnaṃ ādiyitvā paribhuñji. Tamenaṃ aggahesuṃ, gahetvā etadavocuṃ – ‘pāpakaṃ vata, bho satta, karosi, yatra hi nāma sakaṃ bhāgaṃ parirakkhanto aññataraṃ bhāgaṃ adinnaṃ ādiyitvā paribhuñjasi. Māssu, bho satta, punapi evarūpamakāsī’ti. Aññe pāṇinā pahariṃsu, aññe leḍḍunā pahariṃsu, aññe daṇḍena pahariṃsu. Tadagge kho, vāseṭṭha, adinnādānaṃ paññāyati, garahā paññāyati, musāvādo paññāyati, daṇḍādānaṃ paññāyati.

    మహాసమ్మతరాజా

    Mahāsammatarājā

    ౧౩౦. ‘‘అథ ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా సన్నిపతింసు, సన్నిపతిత్వా అనుత్థునింసు – ‘పాపకా వత భో ధమ్మా సత్తేసు పాతుభూతా, యత్ర హి నామ అదిన్నాదానం పఞ్ఞాయిస్సతి, గరహా పఞ్ఞాయిస్సతి, ముసావాదో పఞ్ఞాయిస్సతి, దణ్డాదానం పఞ్ఞాయిస్సతి. యంనూన మయం ఏకం సత్తం సమ్మన్నేయ్యామ, యో నో సమ్మా ఖీయితబ్బం ఖీయేయ్య, సమ్మా గరహితబ్బం గరహేయ్య, సమ్మా పబ్బాజేతబ్బం పబ్బాజేయ్య. మయం పనస్స సాలీనం భాగం అనుప్పదస్సామా’తి.

    130. ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā sannipatiṃsu, sannipatitvā anutthuniṃsu – ‘pāpakā vata bho dhammā sattesu pātubhūtā, yatra hi nāma adinnādānaṃ paññāyissati, garahā paññāyissati, musāvādo paññāyissati, daṇḍādānaṃ paññāyissati. Yaṃnūna mayaṃ ekaṃ sattaṃ sammanneyyāma, yo no sammā khīyitabbaṃ khīyeyya, sammā garahitabbaṃ garaheyya, sammā pabbājetabbaṃ pabbājeyya. Mayaṃ panassa sālīnaṃ bhāgaṃ anuppadassāmā’ti.

    ‘‘అథ ఖో తే, వాసేట్ఠ, సత్తా యో నేసం సత్తో అభిరూపతరో చ దస్సనీయతరో చ పాసాదికతరో చ మహేసక్ఖతరో చ తం సత్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచుం – ‘ఏహి, భో సత్త, సమ్మా ఖీయితబ్బం ఖీయ, సమ్మా గరహితబ్బం గరహ, సమ్మా పబ్బాజేతబ్బం పబ్బాజేహి. మయం పన తే సాలీనం భాగం అనుప్పదస్సామా’తి. ‘ఏవం, భో’తి ఖో, వాసేట్ఠ, సో సత్తో తేసం సత్తానం పటిస్సుణిత్వా సమ్మా ఖీయితబ్బం ఖీయి, సమ్మా గరహితబ్బం గరహి, సమ్మా పబ్బాజేతబ్బం పబ్బాజేసి. తే పనస్స సాలీనం భాగం అనుప్పదంసు.

    ‘‘Atha kho te, vāseṭṭha, sattā yo nesaṃ satto abhirūpataro ca dassanīyataro ca pāsādikataro ca mahesakkhataro ca taṃ sattaṃ upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘ehi, bho satta, sammā khīyitabbaṃ khīya, sammā garahitabbaṃ garaha, sammā pabbājetabbaṃ pabbājehi. Mayaṃ pana te sālīnaṃ bhāgaṃ anuppadassāmā’ti. ‘Evaṃ, bho’ti kho, vāseṭṭha, so satto tesaṃ sattānaṃ paṭissuṇitvā sammā khīyitabbaṃ khīyi, sammā garahitabbaṃ garahi, sammā pabbājetabbaṃ pabbājesi. Te panassa sālīnaṃ bhāgaṃ anuppadaṃsu.

    ౧౩౧. ‘‘మహాజనసమ్మతోతి ఖో, వాసేట్ఠ, ‘మహాసమ్మతో, మహాసమ్మతో’ త్వేవ పఠమం అక్ఖరం ఉపనిబ్బత్తం. ఖేత్తానం అధిపతీతి ఖో, వాసేట్ఠ, ‘ఖత్తియో, ఖత్తియో’ త్వేవ దుతియం అక్ఖరం ఉపనిబ్బత్తం. ధమ్మేన పరే రఞ్జేతీతి ఖో, వాసేట్ఠ, ‘రాజా, రాజా’ త్వేవ తతియం అక్ఖరం ఉపనిబ్బత్తం. ఇతి ఖో, వాసేట్ఠ, ఏవమేతస్స ఖత్తియమణ్డలస్స పోరాణేన అగ్గఞ్ఞేన అక్ఖరేన అభినిబ్బత్తి అహోసి తేసంయేవ సత్తానం, అనఞ్ఞేసం. సదిసానంయేవ, నో అసదిసానం. ధమ్మేనేవ, నో అధమ్మేన. ధమ్మో హి, వాసేట్ఠ, సేట్ఠో జనేతస్మిం దిట్ఠే చేవ ధమ్మే అభిసమ్పరాయఞ్చ.

    131. ‘‘Mahājanasammatoti kho, vāseṭṭha, ‘mahāsammato, mahāsammato’ tveva paṭhamaṃ akkharaṃ upanibbattaṃ. Khettānaṃ adhipatīti kho, vāseṭṭha, ‘khattiyo, khattiyo’ tveva dutiyaṃ akkharaṃ upanibbattaṃ. Dhammena pare rañjetīti kho, vāseṭṭha, ‘rājā, rājā’ tveva tatiyaṃ akkharaṃ upanibbattaṃ. Iti kho, vāseṭṭha, evametassa khattiyamaṇḍalassa porāṇena aggaññena akkharena abhinibbatti ahosi tesaṃyeva sattānaṃ, anaññesaṃ. Sadisānaṃyeva, no asadisānaṃ. Dhammeneva, no adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    బ్రాహ్మణమణ్డలం

    Brāhmaṇamaṇḍalaṃ

    ౧౩౨. ‘‘అథ ఖో తేసం, వాసేట్ఠ, సత్తానంయేవ 59 ఏకచ్చానం ఏతదహోసి – ‘పాపకా వత, భో, ధమ్మా సత్తేసు పాతుభూతా, యత్ర హి నామ అదిన్నాదానం పఞ్ఞాయిస్సతి, గరహా పఞ్ఞాయిస్సతి, ముసావాదో పఞ్ఞాయిస్సతి, దణ్డాదానం పఞ్ఞాయిస్సతి, పబ్బాజనం పఞ్ఞాయిస్సతి. యంనూన మయం పాపకే అకుసలే ధమ్మే వాహేయ్యామా’తి. తే పాపకే అకుసలే ధమ్మే వాహేసుం . పాపకే అకుసలే ధమ్మే వాహేన్తీతి ఖో, వాసేట్ఠ, ‘బ్రాహ్మణా, బ్రాహ్మణా’ త్వేవ పఠమం అక్ఖరం ఉపనిబ్బత్తం. తే అరఞ్ఞాయతనే పణ్ణకుటియో కరిత్వా పణ్ణకుటీసు ఝాయన్తి వీతఙ్గారా వీతధూమా పన్నముసలా సాయం సాయమాసాయ పాతో పాతరాసాయ గామనిగమరాజధానియో ఓసరన్తి ఘాసమేసమానా 60. తే ఘాసం పటిలభిత్వా పునదేవ అరఞ్ఞాయతనే పణ్ణకుటీసు ఝాయన్తి. తమేనం మనుస్సా దిస్వా ఏవమాహంసు – ‘ఇమే ఖో, భో, సత్తా అరఞ్ఞాయతనే పణ్ణకుటియో కరిత్వా పణ్ణకుటీసు ఝాయన్తి, వీతఙ్గారా వీతధూమా పన్నముసలా సాయం సాయమాసాయ పాతో పాతరాసాయ గామనిగమరాజధానియో ఓసరన్తి ఘాసమేసమానా. తే ఘాసం పటిలభిత్వా పునదేవ అరఞ్ఞాయతనే పణ్ణకుటీసు ఝాయన్తీ’తి, ఝాయన్తీతి ఖో 61, వాసేట్ఠ, ‘ఝాయకా, ఝాయకా’ త్వేవ దుతియం అక్ఖరం ఉపనిబ్బత్తం. తేసంయేవ ఖో, వాసేట్ఠ, సత్తానం ఏకచ్చే సత్తా అరఞ్ఞాయతనే పణ్ణకుటీసు తం ఝానం అనభిసమ్భుణమానా 62 గామసామన్తం నిగమసామన్తం ఓసరిత్వా గన్థే కరోన్తా అచ్ఛన్తి. తమేనం మనుస్సా దిస్వా ఏవమాహంసు – ‘ఇమే ఖో, భో, సత్తా అరఞ్ఞాయతనే పణ్ణకుటీసు తం ఝానం అనభిసమ్భుణమానా గామసామన్తం నిగమసామన్తం ఓసరిత్వా గన్థే కరోన్తా అచ్ఛన్తి, న దానిమే ఝాయన్తీ’తి. న దానిమే 63 ఝాయన్తీతి ఖో, వాసేట్ఠ, ‘అజ్ఝాయకా అజ్ఝాయకా’ త్వేవ తతియం అక్ఖరం ఉపనిబ్బత్తం. హీనసమ్మతం ఖో పన, వాసేట్ఠ, తేన సమయేన హోతి, తదేతరహి సేట్ఠసమ్మతం. ఇతి ఖో, వాసేట్ఠ, ఏవమేతస్స బ్రాహ్మణమణ్డలస్స పోరాణేన అగ్గఞ్ఞేన అక్ఖరేన అభినిబ్బత్తి అహోసి తేసంయేవ సత్తానం , అనఞ్ఞేసం సదిసానంయేవ నో అసదిసానం ధమ్మేనేవ , నో అధమ్మేన. ధమ్మో హి, వాసేట్ఠ, సేట్ఠో జనేతస్మిం దిట్ఠే చేవ ధమ్మే అభిసమ్పరాయఞ్చ.

    132. ‘‘Atha kho tesaṃ, vāseṭṭha, sattānaṃyeva 64 ekaccānaṃ etadahosi – ‘pāpakā vata, bho, dhammā sattesu pātubhūtā, yatra hi nāma adinnādānaṃ paññāyissati, garahā paññāyissati, musāvādo paññāyissati, daṇḍādānaṃ paññāyissati, pabbājanaṃ paññāyissati. Yaṃnūna mayaṃ pāpake akusale dhamme vāheyyāmā’ti. Te pāpake akusale dhamme vāhesuṃ . Pāpake akusale dhamme vāhentīti kho, vāseṭṭha, ‘brāhmaṇā, brāhmaṇā’ tveva paṭhamaṃ akkharaṃ upanibbattaṃ. Te araññāyatane paṇṇakuṭiyo karitvā paṇṇakuṭīsu jhāyanti vītaṅgārā vītadhūmā pannamusalā sāyaṃ sāyamāsāya pāto pātarāsāya gāmanigamarājadhāniyo osaranti ghāsamesamānā 65. Te ghāsaṃ paṭilabhitvā punadeva araññāyatane paṇṇakuṭīsu jhāyanti. Tamenaṃ manussā disvā evamāhaṃsu – ‘ime kho, bho, sattā araññāyatane paṇṇakuṭiyo karitvā paṇṇakuṭīsu jhāyanti, vītaṅgārā vītadhūmā pannamusalā sāyaṃ sāyamāsāya pāto pātarāsāya gāmanigamarājadhāniyo osaranti ghāsamesamānā. Te ghāsaṃ paṭilabhitvā punadeva araññāyatane paṇṇakuṭīsu jhāyantī’ti, jhāyantīti kho 66, vāseṭṭha, ‘jhāyakā, jhāyakā’ tveva dutiyaṃ akkharaṃ upanibbattaṃ. Tesaṃyeva kho, vāseṭṭha, sattānaṃ ekacce sattā araññāyatane paṇṇakuṭīsu taṃ jhānaṃ anabhisambhuṇamānā 67 gāmasāmantaṃ nigamasāmantaṃ osaritvā ganthe karontā acchanti. Tamenaṃ manussā disvā evamāhaṃsu – ‘ime kho, bho, sattā araññāyatane paṇṇakuṭīsu taṃ jhānaṃ anabhisambhuṇamānā gāmasāmantaṃ nigamasāmantaṃ osaritvā ganthe karontā acchanti, na dānime jhāyantī’ti. Na dānime 68 jhāyantīti kho, vāseṭṭha, ‘ajjhāyakā ajjhāyakā’ tveva tatiyaṃ akkharaṃ upanibbattaṃ. Hīnasammataṃ kho pana, vāseṭṭha, tena samayena hoti, tadetarahi seṭṭhasammataṃ. Iti kho, vāseṭṭha, evametassa brāhmaṇamaṇḍalassa porāṇena aggaññena akkharena abhinibbatti ahosi tesaṃyeva sattānaṃ , anaññesaṃ sadisānaṃyeva no asadisānaṃ dhammeneva , no adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    వేస్సమణ్డలం

    Vessamaṇḍalaṃ

    ౧౩౩. ‘‘తేసంయేవ ఖో, వాసేట్ఠ, సత్తానం ఏకచ్చే సత్తా మేథునం ధమ్మం సమాదాయ విసుకమ్మన్తే 69 పయోజేసుం. మేథునం ధమ్మం సమాదాయ విసుకమ్మన్తే పయోజేన్తీతి ఖో, వాసేట్ఠ, ‘వేస్సా, వేస్సా’ త్వేవ అక్ఖరం ఉపనిబ్బత్తం. ఇతి ఖో, వాసేట్ఠ, ఏవమేతస్స వేస్సమణ్డలస్స పోరాణేన అగ్గఞ్ఞేన అక్ఖరేన అభినిబ్బత్తి అహోసి తేసఞ్ఞేవ సత్తానం అనఞ్ఞేసం సదిసానంయేవ , నో అసదిసానం, ధమ్మేనేవ నో అధమ్మేన. ధమ్మో హి, వాసేట్ఠ, సేట్ఠో జనేతస్మిం దిట్ఠే చేవ ధమ్మే అభిసమ్పరాయఞ్చ.

    133. ‘‘Tesaṃyeva kho, vāseṭṭha, sattānaṃ ekacce sattā methunaṃ dhammaṃ samādāya visukammante 70 payojesuṃ. Methunaṃ dhammaṃ samādāya visukammante payojentīti kho, vāseṭṭha, ‘vessā, vessā’ tveva akkharaṃ upanibbattaṃ. Iti kho, vāseṭṭha, evametassa vessamaṇḍalassa porāṇena aggaññena akkharena abhinibbatti ahosi tesaññeva sattānaṃ anaññesaṃ sadisānaṃyeva , no asadisānaṃ, dhammeneva no adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    సుద్దమణ్డలం

    Suddamaṇḍalaṃ

    ౧౩౪. ‘‘తేసఞ్ఞేవ ఖో, వాసేట్ఠ, సత్తానం యే తే సత్తా అవసేసా తే లుద్దాచారా ఖుద్దాచారా అహేసుం. లుద్దాచారా ఖుద్దాచారాతి ఖో, వాసేట్ఠ, ‘సుద్దా, సుద్దా’ త్వేవ అక్ఖరం ఉపనిబ్బత్తం. ఇతి ఖో, వాసేట్ఠ, ఏవమేతస్స సుద్దమణ్డలస్స పోరాణేన అగ్గఞ్ఞేన అక్ఖరేన అభినిబ్బత్తి అహోసి తేసంయేవ సత్తానం అనఞ్ఞేసం, సదిసానంయేవ నో అసదిసానం, ధమ్మేనేవ, నో అధమ్మేన. ధమ్మో హి, వాసేట్ఠ, సేట్ఠో జనేతస్మిం దిట్ఠే చేవ ధమ్మే అభిసమ్పరాయఞ్చ.

    134. ‘‘Tesaññeva kho, vāseṭṭha, sattānaṃ ye te sattā avasesā te luddācārā khuddācārā ahesuṃ. Luddācārā khuddācārāti kho, vāseṭṭha, ‘suddā, suddā’ tveva akkharaṃ upanibbattaṃ. Iti kho, vāseṭṭha, evametassa suddamaṇḍalassa porāṇena aggaññena akkharena abhinibbatti ahosi tesaṃyeva sattānaṃ anaññesaṃ, sadisānaṃyeva no asadisānaṃ, dhammeneva, no adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    ౧౩౫. ‘‘అహు ఖో సో, వాసేట్ఠ, సమయో, యం ఖత్తియోపి సకం ధమ్మం గరహమానో అగారస్మా అనగారియం పబ్బజతి – ‘సమణో భవిస్సామీ’తి. బ్రాహ్మణోపి ఖో, వాసేట్ఠ…పే॰… వేస్సోపి ఖో, వాసేట్ఠ…పే॰… సుద్దోపి ఖో, వాసేట్ఠ, సకం ధమ్మం గరహమానో అగారస్మా అనగారియం పబ్బజతి – ‘సమణో భవిస్సామీ’తి. ఇమేహి ఖో, వాసేట్ఠ, చతూహి మణ్డలేహి సమణమణ్డలస్స అభినిబ్బత్తి అహోసి, తేసంయేవ సత్తానం అనఞ్ఞేసం, సదిసానంయేవ నో అసదిసానం, ధమ్మేనేవ నో అధమ్మేన. ధమ్మో హి, వాసేట్ఠ, సేట్ఠో జనేతస్మిం దిట్ఠే చేవ ధమ్మే అభిసమ్పరాయఞ్చ.

    135. ‘‘Ahu kho so, vāseṭṭha, samayo, yaṃ khattiyopi sakaṃ dhammaṃ garahamāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati – ‘samaṇo bhavissāmī’ti. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha…pe… vessopi kho, vāseṭṭha…pe… suddopi kho, vāseṭṭha, sakaṃ dhammaṃ garahamāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati – ‘samaṇo bhavissāmī’ti. Imehi kho, vāseṭṭha, catūhi maṇḍalehi samaṇamaṇḍalassa abhinibbatti ahosi, tesaṃyeva sattānaṃ anaññesaṃ, sadisānaṃyeva no asadisānaṃ, dhammeneva no adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    దుచ్చరితాదికథా

    Duccaritādikathā

    ౧౩౬. ‘‘ఖత్తియోపి ఖో, వాసేట్ఠ, కాయేన దుచ్చరితం చరిత్వా వాచాయ దుచ్చరితం చరిత్వా మనసా దుచ్చరితం చరిత్వా మిచ్ఛాదిట్ఠికో మిచ్ఛాదిట్ఠికమ్మసమాదానో 71 మిచ్ఛాదిట్ఠికమ్మసమాదానహేతు కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జతి. బ్రాహ్మణోపి ఖో, వాసేట్ఠ…పే॰… వేస్సోపి ఖో, వాసేట్ఠ… సుద్దోపి ఖో, వాసేట్ఠ… సమణోపి ఖో, వాసేట్ఠ, కాయేన దుచ్చరితం చరిత్వా వాచాయ దుచ్చరితం చరిత్వా మనసా దుచ్చరితం చరిత్వా మిచ్ఛాదిట్ఠికో మిచ్ఛాదిట్ఠికమ్మసమాదానో మిచ్ఛాదిట్ఠికమ్మసమాదానహేతు కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జతి.

    136. ‘‘Khattiyopi kho, vāseṭṭha, kāyena duccaritaṃ caritvā vācāya duccaritaṃ caritvā manasā duccaritaṃ caritvā micchādiṭṭhiko micchādiṭṭhikammasamādāno 72 micchādiṭṭhikammasamādānahetu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha…pe… vessopi kho, vāseṭṭha… suddopi kho, vāseṭṭha… samaṇopi kho, vāseṭṭha, kāyena duccaritaṃ caritvā vācāya duccaritaṃ caritvā manasā duccaritaṃ caritvā micchādiṭṭhiko micchādiṭṭhikammasamādāno micchādiṭṭhikammasamādānahetu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati.

    ‘‘ఖత్తియోపి ఖో, వాసేట్ఠ, కాయేన సుచరితం చరిత్వా వాచాయ సుచరితం చరిత్వా మనసా సుచరితం చరిత్వా సమ్మాదిట్ఠికో సమ్మాదిట్ఠికమ్మసమాదానో 73 సమ్మాదిట్ఠికమ్మసమాదానహేతు కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జతి. బ్రాహ్మణోపి ఖో, వాసేట్ఠ…పే॰… వేస్సోపి ఖో, వాసేట్ఠ… సుద్దోపి ఖో, వాసేట్ఠ… సమణోపి ఖో, వాసేట్ఠ, కాయేన సుచరితం చరిత్వా వాచాయ సుచరితం చరిత్వా మనసా సుచరితం చరిత్వా సమ్మాదిట్ఠికో సమ్మాదిట్ఠికమ్మసమాదానో సమ్మాదిట్ఠికమ్మసమాదానహేతు కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జతి.

    ‘‘Khattiyopi kho, vāseṭṭha, kāyena sucaritaṃ caritvā vācāya sucaritaṃ caritvā manasā sucaritaṃ caritvā sammādiṭṭhiko sammādiṭṭhikammasamādāno 74 sammādiṭṭhikammasamādānahetu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha…pe… vessopi kho, vāseṭṭha… suddopi kho, vāseṭṭha… samaṇopi kho, vāseṭṭha, kāyena sucaritaṃ caritvā vācāya sucaritaṃ caritvā manasā sucaritaṃ caritvā sammādiṭṭhiko sammādiṭṭhikammasamādāno sammādiṭṭhikammasamādānahetu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati.

    ౧౩౭. ‘‘ఖత్తియోపి ఖో, వాసేట్ఠ, కాయేన ద్వయకారీ, వాచాయ ద్వయకారీ, మనసా ద్వయకారీ, విమిస్సదిట్ఠికో విమిస్సదిట్ఠికమ్మసమాదానో విమిస్సదిట్ఠికమ్మసమాదానహేతు 75 కాయస్స భేదా పరం మరణా సుఖదుక్ఖప్పటిసంవేదీ హోతి. బ్రాహ్మణోపి ఖో, వాసేట్ఠ …పే॰… వేస్సోపి ఖో, వాసేట్ఠ… సుద్దోపి ఖో, వాసేట్ఠ… సమణోపి ఖో, వాసేట్ఠ, కాయేన ద్వయకారీ , వాచాయ ద్వయకారీ, మనసా ద్వయకారీ, విమిస్సదిట్ఠికో విమిస్సదిట్ఠికమ్మసమాదానో విమిస్సదిట్ఠికమ్మసమాదానహేతు కాయస్స భేదా పరం మరణా సుఖదుక్ఖప్పటిసంవేదీ హోతి.

    137. ‘‘Khattiyopi kho, vāseṭṭha, kāyena dvayakārī, vācāya dvayakārī, manasā dvayakārī, vimissadiṭṭhiko vimissadiṭṭhikammasamādāno vimissadiṭṭhikammasamādānahetu 76 kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sukhadukkhappaṭisaṃvedī hoti. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha …pe… vessopi kho, vāseṭṭha… suddopi kho, vāseṭṭha… samaṇopi kho, vāseṭṭha, kāyena dvayakārī , vācāya dvayakārī, manasā dvayakārī, vimissadiṭṭhiko vimissadiṭṭhikammasamādāno vimissadiṭṭhikammasamādānahetu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sukhadukkhappaṭisaṃvedī hoti.

    బోధిపక్ఖియభావనా

    Bodhipakkhiyabhāvanā

    ౧౩౮. ‘‘ఖత్తియోపి ఖో, వాసేట్ఠ, కాయేన సంవుతో వాచాయ సంవుతో మనసా సంవుతో సత్తన్నం బోధిపక్ఖియానం ధమ్మానం భావనమన్వాయ దిట్ఠేవ ధమ్మే పరినిబ్బాయతి 77. బ్రాహ్మణోపి ఖో, వాసేట్ఠ…పే॰… వేస్సోపి ఖో వాసేట్ఠ… సుద్దోపి ఖో, వాసేట్ఠ … సమణోపి ఖో, వాసేట్ఠ, కాయేన సంవుతో వాచాయ సంవుతో మనసా సంవుతో సత్తన్నం బోధిపక్ఖియానం ధమ్మానం భావనమన్వాయ దిట్ఠేవ ధమ్మే పరినిబ్బాయతి.

    138. ‘‘Khattiyopi kho, vāseṭṭha, kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto sattannaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ bhāvanamanvāya diṭṭheva dhamme parinibbāyati 78. Brāhmaṇopi kho, vāseṭṭha…pe… vessopi kho vāseṭṭha… suddopi kho, vāseṭṭha … samaṇopi kho, vāseṭṭha, kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto sattannaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ bhāvanamanvāya diṭṭheva dhamme parinibbāyati.

    ౧౩౯. ‘‘ఇమేసఞ్హి, వాసేట్ఠ, చతున్నం వణ్ణానం యో హోతి భిక్ఖు అరహం ఖీణాసవో వుసితవా కతకరణీయో ఓహితభారో అనుప్పత్తసదత్థో పరిక్ఖీణభవసంయోజనో సమ్మదఞ్ఞా విముత్తో సో నేసం అగ్గమక్ఖాయతి ధమ్మేనేవ. నో అధమ్మేన. ధమ్మో హి, వాసేట్ఠ, సేట్ఠో జనేతస్మిం దిట్ఠే చేవ ధమ్మే అభిసమ్పరాయఞ్చ.

    139. ‘‘Imesañhi, vāseṭṭha, catunnaṃ vaṇṇānaṃ yo hoti bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto so nesaṃ aggamakkhāyati dhammeneva. No adhammena. Dhammo hi, vāseṭṭha, seṭṭho janetasmiṃ diṭṭhe ceva dhamme abhisamparāyañca.

    ౧౪౦. ‘‘బ్రహ్మునా పేసా, వాసేట్ఠ, సనఙ్కుమారేన గాథా భాసితా –

    140. ‘‘Brahmunā pesā, vāseṭṭha, sanaṅkumārena gāthā bhāsitā –

    ‘ఖత్తియో సేట్ఠో జనేతస్మిం, యే గోత్తపటిసారినో;

    ‘Khattiyo seṭṭho janetasmiṃ, ye gottapaṭisārino;

    విజ్జాచరణసమ్పన్నో, సో సేట్ఠో దేవమానుసే’తి.

    Vijjācaraṇasampanno, so seṭṭho devamānuse’ti.

    ‘‘సా ఖో పనేసా, వాసేట్ఠ, బ్రహ్మునా సనఙ్కుమారేన గాథా సుగీతా, నో దుగ్గీతా. సుభాసితా, నో దుబ్భాసితా. అత్థసంహితా, నో అనత్థసంహితా. అనుమతా మయా. అహమ్పి, వాసేట్ఠ, ఏవం వదామి –

    ‘‘Sā kho panesā, vāseṭṭha, brahmunā sanaṅkumārena gāthā sugītā, no duggītā. Subhāsitā, no dubbhāsitā. Atthasaṃhitā, no anatthasaṃhitā. Anumatā mayā. Ahampi, vāseṭṭha, evaṃ vadāmi –

    ‘ఖత్తియో సేట్ఠో జనేతస్మిం, యే గోత్తపటిసారినో;

    ‘Khattiyo seṭṭho janetasmiṃ, ye gottapaṭisārino;

    విజ్జాచరణసమ్పన్నో, సో సేట్ఠో దేవమానుసే’తి.

    Vijjācaraṇasampanno, so seṭṭho devamānuse’ti.

    ఇదమవోచ భగవా. అత్తమనా వాసేట్ఠభారద్వాజా భగవతో భాసితం అభినన్దున్తి.

    Idamavoca bhagavā. Attamanā vāseṭṭhabhāradvājā bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.

    అగ్గఞ్ఞసుత్తం నిట్ఠితం చతుత్థం.

    Aggaññasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. పాసాదచ్ఛాయాయం (క॰)
    2. pāsādacchāyāyaṃ (ka.)
    3. సమ్ముఖా (స్యా॰ క॰)
    4. sammukhā (syā. ka.)
    5. హీనో అఞ్ఞో వణ్ణో (సీ॰ పీ॰ మ॰ ని॰ ౨ మధురసుత్త)
    6. కణ్హో అఞ్ఞో వణ్ణో (సీ॰ పీ॰ మ॰ ని॰ ౨ మధురసుత్త)
    7. బ్రాహ్మణా (స్యా॰)
    8. hīno añño vaṇṇo (sī. pī. ma. ni. 2 madhurasutta)
    9. kaṇho añño vaṇṇo (sī. pī. ma. ni. 2 madhurasutta)
    10. brāhmaṇā (syā.)
    11. తే చ (స్యా॰ క॰)
    12. te ca (syā. ka.)
    13. ఖో వాసేట్ఠ (క॰)
    14. kho vāseṭṭha (ka.)
    15. ఖో పన (క॰)
    16. అనుత్తరో (బహూసు)
    17. అనన్తరా అనుయన్తా (స్యా॰), అనన్తరా అనుయుత్తా (క॰)
    18. నను (బహూసు)
    19. kho pana (ka.)
    20. anuttaro (bahūsu)
    21. anantarā anuyantā (syā.), anantarā anuyuttā (ka.)
    22. nanu (bahūsu)
    23. సమతాని (బహూసు)
    24. పయతత్తస్స (స్యా॰)
    25. ఖుద్దం మధుం (క॰ సీ॰)
    26. అనేలకం (సీ॰ పీ॰)
    27. samatāni (bahūsu)
    28. payatattassa (syā.)
    29. khuddaṃ madhuṃ (ka. sī.)
    30. anelakaṃ (sī. pī.)
    31. యతో ఖో (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    32. yato kho (sī. syā. pī.)
    33. తబ్భక్ఖా (స్యా॰)
    34. ( ) సీ॰ స్యా॰ పీ॰ పోత్థకేసు నత్థి
    35. వణ్ణవేవజ్జతా (టీకా)
    36. సాధురసం (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    37. tabbhakkhā (syā.)
    38. ( ) sī. syā. pī. potthakesu natthi
    39. vaṇṇavevajjatā (ṭīkā)
    40. sādhurasaṃ (sī. syā. pī.)
    41. సద్దాలతా (సీ॰)
    42. కలమ్బకా (స్యా॰)
    43. saddālatā (sī.)
    44. kalambakā (syā.)
    45. కేనచిదేవ (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    46. kenacideva (sī. syā. pī.)
    47. వసలి (స్యా॰), వసలీ (క॰)
    48. నివయ్హమానాయ, నిగ్గయ్హమానాయ (క॰)
    49. vasali (syā.), vasalī (ka.)
    50. nivayhamānāya, niggayhamānāya (ka.)
    51. అధమ్మసమ్మతం తం ఖో పన (స్యా॰), అధమ్మసమ్మతం ఖో పన తం (?)
    52. సకిందేవ (క॰)
    53. adhammasammataṃ taṃ kho pana (syā.), adhammasammataṃ kho pana taṃ (?)
    54. sakiṃdeva (ka.)
    55. ఆహటో (స్యా॰)
    56. āhaṭo (syā.)
    57. అఞ్ఞస్స (?)
    58. aññassa (?)
    59. తేసం యేవ ఖో వాసేట్ఠ సత్తానం (సీ॰ పీ॰)
    60. ఘాసమేసనా (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    61. పణ్ణకుటీసు ఝాయన్తి ఝాయన్తీతి ఖో (సీ॰ పీ॰), పణ్ణకుటీసు ఝాయన్తీతి ఖో (క॰)
    62. అనభిసంభూనమానా (కత్థచి)
    63. న దానిమే ఝాయన్తీ న దానిమే (సీ॰ పీ॰ క॰)
    64. tesaṃ yeva kho vāseṭṭha sattānaṃ (sī. pī.)
    65. ghāsamesanā (sī. syā. pī.)
    66. paṇṇakuṭīsu jhāyanti jhāyantīti kho (sī. pī.), paṇṇakuṭīsu jhāyantīti kho (ka.)
    67. anabhisaṃbhūnamānā (katthaci)
    68. na dānime jhāyantī na dānime (sī. pī. ka.)
    69. విస్సుతకమ్మన్తే (సీ॰ పీ॰), విస్సుకమ్మన్తే (క॰ సీ॰), విసుం కమ్మన్తే (స్యా॰ క॰)
    70. vissutakammante (sī. pī.), vissukammante (ka. sī.), visuṃ kammante (syā. ka.)
    71. ఇదం పదం సీ॰ ఇపోత్థకేసు నత్థి
    72. idaṃ padaṃ sī. ipotthakesu natthi
    73. ఇదం పదం సీ॰ పీ॰ పోత్థకేసు నత్థి
    74. idaṃ padaṃ sī. pī. potthakesu natthi
    75. విమిస్సదిట్ఠికో విమిస్సకమ్మసమాదానో విమిస్సకమ్మసమాదానహేతు (స్యా॰), వీతిమిస్సదిట్ఠికో వీతిమిస్సదిట్ఠికమ్మసమాదానహేతు (సీ॰ పీ॰)
    76. vimissadiṭṭhiko vimissakammasamādāno vimissakammasamādānahetu (syā.), vītimissadiṭṭhiko vītimissadiṭṭhikammasamādānahetu (sī. pī.)
    77. పరినిబ్బాతి (క॰)
    78. parinibbāti (ka.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / దీఘ నికాయ (అట్ఠకథా) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ౪. అగ్గఞ్ఞసుత్తవణ్ణనా • 4. Aggaññasuttavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / దీఘనికాయ (టీకా) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ౪. అగ్గఞ్ఞసుత్తవణ్ణనా • 4. Aggaññasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact