Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi |
൩൯. ആഹുന്ദരികവത്ഥു
39. Āhundarikavatthu
൧൦൨. തേന ഖോ പന സമയേന ഭഗവാ തത്ഥേവ രാജഗഹേ വസ്സം വസി, തത്ഥ ഹേമന്തം, തത്ഥ ഗിമ്ഹം. മനുസ്സാ ഉജ്ഝായന്തി ഖിയ്യന്തി വിപാചേന്തി – ‘‘ആഹുന്ദരികാ സമണാനം സക്യപുത്തിയാനം ദിസാ അന്ധകാരാ, ന ഇമേസം ദിസാ പക്ഖായന്തീ’’തി. അസ്സോസും ഖോ ഭിക്ഖൂ തേസം മനുസ്സാനം ഉജ്ഝായന്താനം ഖിയ്യന്താനം വിപാചേന്താനം. അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ ഏതമത്ഥം ആരോചേസും. അഥ ഖോ ഭഗവാ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ആമന്തേസി – ‘‘ഗച്ഛാനന്ദ, അവാപുരണം 1 ആദായ അനുപരിവേണിയം ഭിക്ഖൂനം ആരോചേഹി – ‘‘ഇച്ഛതാവുസോ ഭഗവാ ദക്ഖിണാഗിരിം ചാരികം പക്കമിതും. യസ്സായസ്മതോ അത്ഥോ, സോ ആഗച്ഛതൂ’’തി. ഏവം, ഭന്തേ, തി ഖോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ ഭഗവതോ പടിസ്സുണിത്വാ അവാപുരണം ആദായ അനുപരിവേണിയം ഭിക്ഖൂനം ആരോചേസി – ‘ഇച്ഛതാവുസോ ഭഗവാ ദക്ഖിണാഗിരിം ചാരികം പക്കമിതും. യസ്സായസ്മതോ അത്ഥോ, സോ ആഗച്ഛതൂ’’’തി. ഭിക്ഖൂ ഏവമാഹംസു – ‘‘ഭഗവതാ, ആവുസോ ആനന്ദ, പഞ്ഞത്തം ദസവസ്സാനി നിസ്സായ വത്ഥും, ദസവസ്സേന നിസ്സയം ദാതും. തത്ഥ ച നോ ഗന്തബ്ബം ഭവിസ്സതി, നിസ്സയോ ച ഗഹേതബ്ബോ ഭവിസ്സതി, ഇത്തരോ ച വാസോ ഭവിസ്സതി, പുന ച പച്ചാഗന്തബ്ബം ഭവിസ്സതി, പുന ച നിസ്സയോ ഗഹേതബ്ബോ ഭവിസ്സതി. സചേ അമ്ഹാകം ആചരിയുപജ്ഝായാ ഗമിസ്സന്തി, മയമ്പി ഗമിസ്സാമ; നോ ചേ അമ്ഹാകം ആചരിയുപജ്ഝായാ ഗമിസ്സന്തി, മയമ്പി ന ഗമിസ്സാമ. ലഹുചിത്തകതാ നോ, ആവുസോ ആനന്ദ, പഞ്ഞായിസ്സതീ’’തി. അഥ ഖോ ഭഗവാ ഓഗണേന ഭിക്ഖുസങ്ഘേന ദക്ഖിണാഗിരിം ചാരികം പക്കാമി.
102. Tena kho pana samayena bhagavā tattheva rājagahe vassaṃ vasi, tattha hemantaṃ, tattha gimhaṃ. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘āhundarikā samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ disā andhakārā, na imesaṃ disā pakkhāyantī’’ti. Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘gacchānanda, avāpuraṇaṃ 2 ādāya anupariveṇiyaṃ bhikkhūnaṃ ārocehi – ‘‘icchatāvuso bhagavā dakkhiṇāgiriṃ cārikaṃ pakkamituṃ. Yassāyasmato attho, so āgacchatū’’ti. Evaṃ, bhante, ti kho āyasmā ānando bhagavato paṭissuṇitvā avāpuraṇaṃ ādāya anupariveṇiyaṃ bhikkhūnaṃ ārocesi – ‘icchatāvuso bhagavā dakkhiṇāgiriṃ cārikaṃ pakkamituṃ. Yassāyasmato attho, so āgacchatū’’’ti. Bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘bhagavatā, āvuso ānanda, paññattaṃ dasavassāni nissāya vatthuṃ, dasavassena nissayaṃ dātuṃ. Tattha ca no gantabbaṃ bhavissati, nissayo ca gahetabbo bhavissati, ittaro ca vāso bhavissati, puna ca paccāgantabbaṃ bhavissati, puna ca nissayo gahetabbo bhavissati. Sace amhākaṃ ācariyupajjhāyā gamissanti, mayampi gamissāma; no ce amhākaṃ ācariyupajjhāyā gamissanti, mayampi na gamissāma. Lahucittakatā no, āvuso ānanda, paññāyissatī’’ti. Atha kho bhagavā ogaṇena bhikkhusaṅghena dakkhiṇāgiriṃ cārikaṃ pakkāmi.
ആഹുന്ദരികവത്ഥു നിട്ഠിതം.
Āhundarikavatthu niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / കമ്മാരഭണ്ഡുവത്ഥാദികഥാ • Kammārabhaṇḍuvatthādikathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / കമ്മാരഭണ്ഡുവത്ഥാദികഥാവണ്ണനാ • Kammārabhaṇḍuvatthādikathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൩൫. കമ്മാരഭണ്ഡുവത്ഥുആദികഥാ • 35. Kammārabhaṇḍuvatthuādikathā