| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਜਾਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Jātaka-aṭṭhakathā |
[੨੪] ੪. ਆਜਞ੍ਞਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ
[24] 4. Ājaññajātakavaṇṇanā
ਯਦਾ ਯਦਾਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਓਸ੍ਸਟ੍ਠવੀਰਿਯਮੇવ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। ਤਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਸਤ੍ਥਾ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਅਨਾਯਤਨੇਪਿ ਲਦ੍ਧਪ੍ਪਹਾਰਾਪਿ ਹੁਤ੍વਾ વੀਰਿਯਂ ਅਕਂਸੂ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ।
Yadāyadāti idampi satthā jetavane viharanto ossaṭṭhavīriyameva bhikkhuṃ ārabbha kathesi. Taṃ pana bhikkhuṃ satthā āmantetvā ‘‘bhikkhu pubbe paṇḍitā anāyatanepi laddhappahārāpi hutvā vīriyaṃ akaṃsū’’ti vatvā atītaṃ āhari.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ ਸਤ੍ਤ ਰਾਜਾਨੋ ਨਗਰਂ ਪਰਿવਾਰਯਿਂਸੁ। ਅਥੇਕੋ ਰਥਿਕਯੋਧੋ ਦ੍વੇ ਭਾਤਿਕਸਿਨ੍ਧવੇ ਰਥੇ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਛ ਬਲਕੋਟ੍ਠਕੇ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਛ ਰਾਜਾਨੋ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਜੇਟ੍ਠਕਅਸ੍ਸੋ ਪਹਾਰਂ ਲਭਿ। ਰਥਿਕੋ ਰਥਂ ਪੇਸੇਨ੍ਤੋ ਰਾਜਦ੍વਾਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਿਕਂ ਰਥਾ ਮੋਚੇਤ੍વਾ ਸਨ੍ਨਾਹਂ ਸਿਥਿਲਂ ਕਤ੍વਾ ਏਕੇਨੇવ ਪਸ੍ਸੇਨ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਂ ਅਸ੍ਸਂ ਸਨ੍ਨਯ੍ਹਿਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧੋ। ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਰਥਿਕਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍વਾ ਨਿਪਨ੍ਨਕੋવ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente purimanayeneva satta rājāno nagaraṃ parivārayiṃsu. Atheko rathikayodho dve bhātikasindhave rathe yojetvā nagarā nikkhamma cha balakoṭṭhake bhinditvā cha rājāno aggahesi. Tasmiṃ khaṇe jeṭṭhakaasso pahāraṃ labhi. Rathiko rathaṃ pesento rājadvāraṃ āgantvā jeṭṭhabhātikaṃ rathā mocetvā sannāhaṃ sithilaṃ katvā ekeneva passena nipajjāpetvā aññaṃ assaṃ sannayhituṃ āraddho. Bodhisatto taṃ disvā purimanayeneva cintetvā rathikaṃ pakkosāpetvā nipannakova imaṃ gāthamāha –
੨੪.
24.
‘‘ਯਦਾ ਯਦਾ ਯਤ੍ਥ ਯਦਾ, ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਯਦਾ ਯਦਾ।
‘‘Yadā yadā yattha yadā, yattha yattha yadā yadā;
ਆਜਞ੍ਞੋ ਕੁਰੁਤੇ વੇਗਂ, ਹਾਯਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ વਾਲ਼વਾ’’ਤਿ॥
Ājañño kurute vegaṃ, hāyanti tattha vāḷavā’’ti.
ਤਤ੍ਥ ਯਦਾ ਯਦਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਾਦੀਸੁ ਯਸ੍ਮਿਂ ਯਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ। ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਮਗ੍ਗੇ વਾ ਸਙ੍ਗਾਮਸੀਸੇ વਾ। ਯਦਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ। ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਬਲਕੋਟ੍ਠਕਾਨਂ વਸੇਨ ਬਹੂਸੁ ਯੁਦ੍ਧਮਣ੍ਡਲੇਸੁ। ਯਦਾ ਯਦਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਯਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਪਹਾਰਂ ਲਦ੍ਧਕਾਲੇ વਾ ਅਲਦ੍ਧਕਾਲੇ વਾ। ਆਜਞ੍ਞੋ ਕੁਰੁਤੇ વੇਗਨ੍ਤਿ ਸਾਰਥਿਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਰੁਚਿਤਂ ਕਾਰਣਂ ਆਜਾਨਨਸਭਾવੋ ਆਜਞ੍ਞੋ વਰਸਿਨ੍ਧવੋ વੇਗਂ ਕਰੋਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ। ਹਾਯਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ વਾਲ਼વਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ વੇਗੇ ਕਰਿਯਮਾਨੇ ਇਤਰੇ વਲ਼વਸਙ੍ਖਾਤਾ ਖਲ਼ੁਙ੍ਕਸ੍ਸਾ ਹਾਯਨ੍ਤਿ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਰਥੇ ਮਂਯੇવ ਯੋਜੇਹੀਤਿ ਆਹ।
Tattha yadā yadāti pubbaṇhādīsu yasmiṃ yasmiṃ kāle. Yatthāti yasmiṃ ṭhāne magge vā saṅgāmasīse vā. Yadāti yasmiṃ khaṇe. Yattha yatthāti sattannaṃ balakoṭṭhakānaṃ vasena bahūsu yuddhamaṇḍalesu. Yadā yadāti yasmiṃ yasmiṃ kāle pahāraṃ laddhakāle vā aladdhakāle vā. Ājañño kurute veganti sārathissa cittarucitaṃ kāraṇaṃ ājānanasabhāvo ājañño varasindhavo vegaṃ karoti vāyamati vīriyaṃ ārabhati. Hāyanti tattha vāḷavāti tasmiṃ vege kariyamāne itare vaḷavasaṅkhātā khaḷuṅkassā hāyanti parihāyanti, tasmā imasmiṃ rathe maṃyeva yojehīti āha.
ਸਾਰਥਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਰਥੇ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਮਂ ਬਲਕੋਟ੍ਠਕਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਮਂ ਰਾਜਾਨਂ ਆਦਾਯ ਰਥਂ ਪੇਸੇਨ੍ਤੋ ਰਾਜਦ੍વਾਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸਿਨ੍ਧવਂ ਮੋਚੇਸਿ। ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਏਕੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ ਰਞ੍ਞੋ ਓવਾਦਂ ਦਤ੍વਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿ। ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਸਾਰਥਿਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾਨਂ ਕਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਯਥਾਕਮ੍ਮਂ ਗਤੋ।
Sārathi bodhisattaṃ uṭṭhāpetvā rathe yojetvā sattamaṃ balakoṭṭhakaṃ bhinditvā sattamaṃ rājānaṃ ādāya rathaṃ pesento rājadvāraṃ āgantvā sindhavaṃ mocesi. Bodhisatto ekena passena nipanno purimanayeneva rañño ovādaṃ datvā nirujjhi. Rājā tassa sarīrakiccaṃ kāretvā sārathissa sammānaṃ katvā dhammena rajjaṃ kāretvā yathākammaṃ gato.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ। ਸਤ੍ਥਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ ‘‘ਤਦਾ ਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਅਹੋਸਿ, ਅਸ੍ਸੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ।
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā saccāni pakāsesi, saccapariyosāne so bhikkhu arahatte patiṭṭhāsi. Satthā jātakaṃ samodhānesi ‘‘tadā rājā ānandatthero ahosi, asso sammāsambuddho’’ti.
ਆਜਞ੍ਞਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ।
Ājaññajātakavaṇṇanā catutthā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਜਾਤਕਪਾਲ਼ਿ • Jātakapāḷi / ੨੪. ਆਜਞ੍ਞਜਾਤਕਂ • 24. Ājaññajātakaṃ
