Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā |
[൨൪] ൪. ആജഞ്ഞജാതകവണ്ണനാ
[24] 4. Ājaññajātakavaṇṇanā
യദാ യദാതി ഇദമ്പി സത്ഥാ ജേതവനേ വിഹരന്തോ ഓസ്സട്ഠവീരിയമേവ ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ കഥേസി. തം പന ഭിക്ഖും സത്ഥാ ആമന്തേത്വാ ‘‘ഭിക്ഖു പുബ്ബേ പണ്ഡിതാ അനായതനേപി ലദ്ധപ്പഹാരാപി ഹുത്വാ വീരിയം അകംസൂ’’തി വത്വാ അതീതം ആഹരി.
Yadāyadāti idampi satthā jetavane viharanto ossaṭṭhavīriyameva bhikkhuṃ ārabbha kathesi. Taṃ pana bhikkhuṃ satthā āmantetvā ‘‘bhikkhu pubbe paṇḍitā anāyatanepi laddhappahārāpi hutvā vīriyaṃ akaṃsū’’ti vatvā atītaṃ āhari.
അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ പുരിമനയേനേവ സത്ത രാജാനോ നഗരം പരിവാരയിംസു. അഥേകോ രഥികയോധോ ദ്വേ ഭാതികസിന്ധവേ രഥേ യോജേത്വാ നഗരാ നിക്ഖമ്മ ഛ ബലകോട്ഠകേ ഭിന്ദിത്വാ ഛ രാജാനോ അഗ്ഗഹേസി. തസ്മിം ഖണേ ജേട്ഠകഅസ്സോ പഹാരം ലഭി. രഥികോ രഥം പേസേന്തോ രാജദ്വാരം ആഗന്ത്വാ ജേട്ഠഭാതികം രഥാ മോചേത്വാ സന്നാഹം സിഥിലം കത്വാ ഏകേനേവ പസ്സേന നിപജ്ജാപേത്വാ അഞ്ഞം അസ്സം സന്നയ്ഹിതും ആരദ്ധോ. ബോധിസത്തോ തം ദിസ്വാ പുരിമനയേനേവ ചിന്തേത്വാ രഥികം പക്കോസാപേത്വാ നിപന്നകോവ ഇമം ഗാഥമാഹ –
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente purimanayeneva satta rājāno nagaraṃ parivārayiṃsu. Atheko rathikayodho dve bhātikasindhave rathe yojetvā nagarā nikkhamma cha balakoṭṭhake bhinditvā cha rājāno aggahesi. Tasmiṃ khaṇe jeṭṭhakaasso pahāraṃ labhi. Rathiko rathaṃ pesento rājadvāraṃ āgantvā jeṭṭhabhātikaṃ rathā mocetvā sannāhaṃ sithilaṃ katvā ekeneva passena nipajjāpetvā aññaṃ assaṃ sannayhituṃ āraddho. Bodhisatto taṃ disvā purimanayeneva cintetvā rathikaṃ pakkosāpetvā nipannakova imaṃ gāthamāha –
൨൪.
24.
‘‘യദാ യദാ യത്ഥ യദാ, യത്ഥ യത്ഥ യദാ യദാ;
‘‘Yadā yadā yattha yadā, yattha yattha yadā yadā;
ആജഞ്ഞോ കുരുതേ വേഗം, ഹായന്തി തത്ഥ വാളവാ’’തി.
Ājañño kurute vegaṃ, hāyanti tattha vāḷavā’’ti.
തത്ഥ യദാ യദാതി പുബ്ബണ്ഹാദീസു യസ്മിം യസ്മിം കാലേ. യത്ഥാതി യസ്മിം ഠാനേ മഗ്ഗേ വാ സങ്ഗാമസീസേ വാ. യദാതി യസ്മിം ഖണേ. യത്ഥ യത്ഥാതി സത്തന്നം ബലകോട്ഠകാനം വസേന ബഹൂസു യുദ്ധമണ്ഡലേസു. യദാ യദാതി യസ്മിം യസ്മിം കാലേ പഹാരം ലദ്ധകാലേ വാ അലദ്ധകാലേ വാ. ആജഞ്ഞോ കുരുതേ വേഗന്തി സാരഥിസ്സ ചിത്തരുചിതം കാരണം ആജാനനസഭാവോ ആജഞ്ഞോ വരസിന്ധവോ വേഗം കരോതി വായമതി വീരിയം ആരഭതി. ഹായന്തി തത്ഥ വാളവാതി തസ്മിം വേഗേ കരിയമാനേ ഇതരേ വളവസങ്ഖാതാ ഖളുങ്കസ്സാ ഹായന്തി പരിഹായന്തി, തസ്മാ ഇമസ്മിം രഥേ മംയേവ യോജേഹീതി ആഹ.
Tattha yadā yadāti pubbaṇhādīsu yasmiṃ yasmiṃ kāle. Yatthāti yasmiṃ ṭhāne magge vā saṅgāmasīse vā. Yadāti yasmiṃ khaṇe. Yattha yatthāti sattannaṃ balakoṭṭhakānaṃ vasena bahūsu yuddhamaṇḍalesu. Yadā yadāti yasmiṃ yasmiṃ kāle pahāraṃ laddhakāle vā aladdhakāle vā. Ājañño kurute veganti sārathissa cittarucitaṃ kāraṇaṃ ājānanasabhāvo ājañño varasindhavo vegaṃ karoti vāyamati vīriyaṃ ārabhati. Hāyanti tattha vāḷavāti tasmiṃ vege kariyamāne itare vaḷavasaṅkhātā khaḷuṅkassā hāyanti parihāyanti, tasmā imasmiṃ rathe maṃyeva yojehīti āha.
സാരഥി ബോധിസത്തം ഉട്ഠാപേത്വാ രഥേ യോജേത്വാ സത്തമം ബലകോട്ഠകം ഭിന്ദിത്വാ സത്തമം രാജാനം ആദായ രഥം പേസേന്തോ രാജദ്വാരം ആഗന്ത്വാ സിന്ധവം മോചേസി. ബോധിസത്തോ ഏകേന പസ്സേന നിപന്നോ പുരിമനയേനേവ രഞ്ഞോ ഓവാദം ദത്വാ നിരുജ്ഝി. രാജാ തസ്സ സരീരകിച്ചം കാരേത്വാ സാരഥിസ്സ സമ്മാനം കത്വാ ധമ്മേന രജ്ജം കാരേത്വാ യഥാകമ്മം ഗതോ.
Sārathi bodhisattaṃ uṭṭhāpetvā rathe yojetvā sattamaṃ balakoṭṭhakaṃ bhinditvā sattamaṃ rājānaṃ ādāya rathaṃ pesento rājadvāraṃ āgantvā sindhavaṃ mocesi. Bodhisatto ekena passena nipanno purimanayeneva rañño ovādaṃ datvā nirujjhi. Rājā tassa sarīrakiccaṃ kāretvā sārathissa sammānaṃ katvā dhammena rajjaṃ kāretvā yathākammaṃ gato.
സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ സച്ചാനി പകാസേസി, സച്ചപരിയോസാനേ സോ ഭിക്ഖു അരഹത്തേ പതിട്ഠാസി. സത്ഥാ ജാതകം സമോധാനേസി ‘‘തദാ രാജാ ആനന്ദത്ഥേരോ അഹോസി, അസ്സോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ’’തി.
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā saccāni pakāsesi, saccapariyosāne so bhikkhu arahatte patiṭṭhāsi. Satthā jātakaṃ samodhānesi ‘‘tadā rājā ānandatthero ahosi, asso sammāsambuddho’’ti.
ആജഞ്ഞജാതകവണ്ണനാ ചതുത്ഥാ.
Ājaññajātakavaṇṇanā catutthā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൨൪. ആജഞ്ഞജാതകം • 24. Ājaññajātakaṃ