Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಥೇರಗಾಥಾ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Theragāthā-aṭṭhakathā

    ೫. ಅಜಿನತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ

    5. Ajinattheragāthāvaṇṇanā

    ಅಪಿ ಚೇ ಹೋತಿ ತೇವಿಜ್ಜೋತಿಆದಿಕಾ ಆಯಸ್ಮತೋ ಅಜಿನತ್ಥೇರಸ್ಸ ಗಾಥಾ। ಕಾ ಉಪ್ಪತ್ತಿ? ಅಯಮ್ಪಿ ಪುರಿಮಬುದ್ಧೇಸು ಕತಾಧಿಕಾರೋ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಭವೇ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಉಪಚಿನನ್ತೋ ಬುದ್ಧಸುಞ್ಞೇ ಲೋಕೇ ಕುಲಗೇಹೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ವಿಞ್ಞುತಂ ಪತ್ತೋ ಕೇನಚಿದೇವ ಕರಣೀಯೇನ ಅರಞ್ಞಂ ಗತೋ ತತ್ಥ ಸುಚಿನ್ತಿತಂ ನಾಮ ಪಚ್ಚೇಕಸಮ್ಬುದ್ಧಂ ಆಬಾಧೇನ ಪೀಳಿತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ದಿಸ್ವಾ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಭೇಸಜ್ಜತ್ಥಾಯ ಪಸನ್ನಮಾನಸೋ ಘತಮಣ್ಡಂ ಅದಾಸಿ। ಸೋ ತೇನ ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮೇನ ದೇವಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ಅಪರಾಪರಂ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಕತ್ವಾ ಸುಗತೀಸುಯೇವ ಸಂಸರನ್ತೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ದಲಿದ್ದಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಗೇಹೇ ಪಟಿಸನ್ಧಿಂ ಗಣ್ಹಿ। ತಂ ವಿಜಾಯನಕಾಲೇ ಅಜಿನಚಮ್ಮೇನ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿಂಸು। ತೇನಸ್ಸ ಅಜಿನೋತ್ವೇವ ನಾಮಂ ಅಕಂಸು। ಸೋ ಭೋಗಸಂವತ್ತನಿಯಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಅಕತತ್ತಾ ದಲಿದ್ದಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ವಯಪ್ಪತ್ತೋಪಿ ಅಪ್ಪನ್ನಪಾನಭೋಜನೋ ಹುತ್ವಾ ವಿಚರನ್ತೋ ಜೇತವನಪಟಿಗ್ಗಹಣೇ ಬುದ್ಧಾನುಭಾವಂ ದಿಸ್ವಾ ಪಟಿಲದ್ಧಸದ್ಧೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತೋ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಛಳಭಿಞ್ಞೋ ಅಹೋಸಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ಅಪದಾನೇ (ಅಪ॰ ಥೇರ ೨.೪೩.೭೮-೮೭) –

    Api ce hoti tevijjotiādikā āyasmato ajinattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave puññāni upacinanto buddhasuññe loke kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto kenacideva karaṇīyena araññaṃ gato tattha sucintitaṃ nāma paccekasambuddhaṃ ābādhena pīḷitaṃ nisinnaṃ disvā upasaṅkamitvā vanditvā bhesajjatthāya pasannamānaso ghatamaṇḍaṃ adāsi. So tena puññakammena devaloke nibbattitvā aparāparaṃ puññāni katvā sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ aññatarassa daliddabrāhmaṇassa gehe paṭisandhiṃ gaṇhi. Taṃ vijāyanakāle ajinacammena sampaṭicchiṃsu. Tenassa ajinotveva nāmaṃ akaṃsu. So bhogasaṃvattaniyassa kammassa akatattā daliddakule nibbatto vayappattopi appannapānabhojano hutvā vicaranto jetavanapaṭiggahaṇe buddhānubhāvaṃ disvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā vipassanāya kammaṃ karonto nacirasseva chaḷabhiñño ahosi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.43.78-87) –

    ‘‘ಸುಚಿನ್ತಿತಂ ಭಗವನ್ತಂ, ಲೋಕಜೇಟ್ಠಂ ನರಾಸಭಂ।

    ‘‘Sucintitaṃ bhagavantaṃ, lokajeṭṭhaṃ narāsabhaṃ;

    ಉಪವಿಟ್ಠಂ ಮಹಾರಞ್ಞಂ, ವಾತಾಬಾಧೇನ ಪೀಳಿತಂ॥

    Upaviṭṭhaṃ mahāraññaṃ, vātābādhena pīḷitaṃ.

    ‘‘ದಿಸ್ವಾ ಚಿತ್ತಂ ಪಸಾದೇತ್ವಾ, ಘತಮಣ್ಡಮುಪಾನಯಿಂ।

    ‘‘Disvā cittaṃ pasādetvā, ghatamaṇḍamupānayiṃ;

    ಕತತ್ತಾ ಆಚಿತತ್ತಾ ಚ, ಗಙ್ಗಾ ಭಾಗೀರಥೀ ಅಯಂ॥

    Katattā ācitattā ca, gaṅgā bhāgīrathī ayaṃ.

    ‘‘ಮಹಾಸಮುದ್ದಾ ಚತ್ತಾರೋ, ಘತಂ ಸಮ್ಪಜ್ಜರೇ ಮಮ।

    ‘‘Mahāsamuddā cattāro, ghataṃ sampajjare mama;

    ಅಯಞ್ಚ ಪಥವೀ ಘೋರಾ, ಅಪ್ಪಮಾಣಾ ಅಸಙ್ಖಿಯಾ॥

    Ayañca pathavī ghorā, appamāṇā asaṅkhiyā.

    ‘‘ಮಮ ಸಙ್ಕಪ್ಪಮಞ್ಞಾಯ, ಭವತೇ ಮಧುಸಕ್ಕರಾ।

    ‘‘Mama saṅkappamaññāya, bhavate madhusakkarā;

    ಚಾತುದ್ದೀಪಾ ಇಮೇ ರುಕ್ಖಾ, ಪಾದಪಾ ಧರಣೀರುಹಾ॥

    Cātuddīpā ime rukkhā, pādapā dharaṇīruhā.

    ‘‘ಮಮ ಸಙ್ಕಪ್ಪಮಞ್ಞಾಯ, ಕಪ್ಪರುಕ್ಖಾ ಭವನ್ತಿ ತೇ।

    ‘‘Mama saṅkappamaññāya, kapparukkhā bhavanti te;

    ಪಞ್ಞಾಸಕ್ಖತ್ತುಂ ದೇವಿನ್ದೋ, ದೇವರಜ್ಜಮಕಾರಯಿಂ॥

    Paññāsakkhattuṃ devindo, devarajjamakārayiṃ.

    ‘‘ಏಕಪಞ್ಞಾಸಕ್ಖತ್ತುಞ್ಚ, ಚಕ್ಕವತ್ತೀ ಅಹೋಸಹಂ।

    ‘‘Ekapaññāsakkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ;

    ಪದೇಸರಜ್ಜಂ ವಿಪುಲಂ, ಗಣನಾತೋ ಅಸಙ್ಖಿಯಂ॥

    Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.

    ‘‘ಚತುನ್ನವುತಿತೋ ಕಪ್ಪೇ, ಯಂ ದಾನಮದದಿಂ ತದಾ।

    ‘‘Catunnavutito kappe, yaṃ dānamadadiṃ tadā;

    ದುಗ್ಗತಿಂ ನಾಭಿಜಾನಾಮಿ, ಘತಮಣ್ಡಸ್ಸಿದಂ ಫಲಂ॥

    Duggatiṃ nābhijānāmi, ghatamaṇḍassidaṃ phalaṃ.

    ‘‘ಕಿಲೇಸಾ ಝಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ…ಪೇ॰… ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನ’’ನ್ತಿ॥

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    ಅರಹತ್ತಂ ಪನ ಪತ್ವಾಪಿ ಪುರಿಮಕಮ್ಮನಿಸ್ಸನ್ದೇನ ಅಪ್ಪಲಾಭೀ ಅಪ್ಪಞ್ಞಾತೋವ ಅಹೋಸಿ। ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಸಲಾಕಭತ್ತಾನಿಪಿ ಲಾಮಕಾನೇವ ಪಾಪುಣನ್ತಿ। ಕಮ್ಮಫಲೇನೇವ ಚ ನಂ ಪುಥುಜ್ಜನಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಾಮಣೇರಾ ಚ ‘‘ಅಪ್ಪಞ್ಞಾತೋ’’ತಿ ಅವಮಞ್ಞನ್ತಿ। ಥೇರೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಂವೇಜೇನ್ತೋ –

    Arahattaṃ pana patvāpi purimakammanissandena appalābhī appaññātova ahosi. Uddesabhattasalākabhattānipi lāmakāneva pāpuṇanti. Kammaphaleneva ca naṃ puthujjanā bhikkhū sāmaṇerā ca ‘‘appaññāto’’ti avamaññanti. Thero te bhikkhū saṃvejento –

    ೧೨೯.

    129.

    ‘‘ಅಪಿ ಚೇ ಹೋತಿ ತೇವಿಜ್ಜೋ, ಮಚ್ಚುಹಾಯೀ ಅನಾಸವೋ।

    ‘‘Api ce hoti tevijjo, maccuhāyī anāsavo;

    ಅಪ್ಪಞ್ಞಾತೋತಿ ನಂ ಬಾಲಾ, ಅವಜಾನನ್ತಿ ಅಜಾನತಾ॥

    Appaññātoti naṃ bālā, avajānanti ajānatā.

    ೧೩೦.

    130.

    ‘‘ಯೋ ಚ ಖೋ ಅನ್ನಪಾನಸ್ಸ, ಲಾಭೀ ಹೋತೀಧ ಪುಗ್ಗಲೋ।

    ‘‘Yo ca kho annapānassa, lābhī hotīdha puggalo;

    ಪಾಪಧಮ್ಮೋಪಿ ಚೇ ಹೋತಿ, ಸೋ ನೇಸಂ ಹೋತಿ ಸಕ್ಕತೋ’’ತಿ॥ –

    Pāpadhammopi ce hoti, so nesaṃ hoti sakkato’’ti. –

    ಗಾಥಾದ್ವಯಂ ಅಭಾಸಿ।

    Gāthādvayaṃ abhāsi.

    ತತ್ಥ ಅಪೀತಿ ಸಮ್ಭಾವನೇ ನಿಪಾತೋ। ಚೇತಿ ಪರಿಕಪ್ಪನೇ। ಹೋತೀತಿ ಭವತಿ। ತಿಸ್ಸೋ ವಿಜ್ಜಾ ಏತಸ್ಸಾತಿ ತೇವಿಜ್ಜೋ। ಮಚ್ಚುಂ ಪಜಹತೀತಿ ಮಚ್ಚುಹಾಯೀ। ಕಾಮಾಸವಾದೀನಂ ಅಭಾವೇನ ಅನಾಸವೋ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಞಾಣಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಞಾಣಂ ಆಸವಕ್ಖಯಞಾಣನ್ತಿ ಇಮಾಸಂ ತಿಸ್ಸನ್ನಂ ವಿಜ್ಜಾನಂ ಅಧಿಗತತ್ತಾ ತೇವಿಜ್ಜೋ ತತೋ ಏವ ಸಬ್ಬಸೋ ಕಾಮಾಸವಾದೀನಂ ಪರಿಕ್ಖೀಣತ್ತಾ ಅನಾಸವೋ ಆಯತಿಂ ಪುನಬ್ಭವಸ್ಸ ಅಗ್ಗಹಣತೋ ಮರಣಾಭಾವೇನ ಮಚ್ಚುಹಾಯೀ ಯದಿಪಿ ಹೋತಿ, ಏವಂ ಸನ್ತೇಪಿ ಅಪ್ಪಞ್ಞಾತೋತಿ ನಂ ಬಾಲಾ ಅವಜಾನನ್ತಿ ಯಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಸಮ್ಮದೇವ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜನ್ತಿ, ತಂ ಸದತ್ಥಂ ಅನುಪಾಪುಣಿತ್ವಾ ಠಿತಮ್ಪಿ ನಂ ಉತ್ತಮಂ ಪುರಿಸಂ ‘‘ಧುತವಾದೋ ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಧಮ್ಮಕಥಿಕೋ’’ತಿ ಉಪ್ಪನ್ನಲಾಭಸ್ಸ ಅಭಾವತೋ ‘‘ನ ಪಞ್ಞಾತೋ ನ ಪಾಕಟೋ’’ತಿ ಬಾಲಾ ದುಮ್ಮೇಧಪುಗ್ಗಲಾ ಅವಜಾನನ್ತಿ, ಕಸ್ಮಾ? ಅಜಾನತಾ ಅಜಾನನಕಾರಣಾ ಗುಣಾನಂ ಅಜಾನನಮೇವ ತತ್ಥ ಕಾರಣನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।

    Tattha apīti sambhāvane nipāto. Ceti parikappane. Hotīti bhavati. Tisso vijjā etassāti tevijjo. Maccuṃ pajahatīti maccuhāyī. Kāmāsavādīnaṃ abhāvena anāsavo. Idaṃ vuttaṃ hoti – dibbacakkhuñāṇaṃ pubbenivāsañāṇaṃ āsavakkhayañāṇanti imāsaṃ tissannaṃ vijjānaṃ adhigatattā tevijjo tato eva sabbaso kāmāsavādīnaṃ parikkhīṇattā anāsavo āyatiṃ punabbhavassa aggahaṇato maraṇābhāvena maccuhāyī yadipi hoti, evaṃ santepi appaññātoti naṃ bālā avajānanti yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, taṃ sadatthaṃ anupāpuṇitvā ṭhitampi naṃ uttamaṃ purisaṃ ‘‘dhutavādo bahussuto dhammakathiko’’ti uppannalābhassa abhāvato ‘‘na paññāto na pākaṭo’’ti bālā dummedhapuggalā avajānanti, kasmā? Ajānatā ajānanakāraṇā guṇānaṃ ajānanameva tattha kāraṇanti dasseti.

    ಯಥಾ ಚ ಗುಣಾನಂ ಅಜಾನನತೋ ಬಾಲಾ ಲಾಭಗರುತಾಯ ಸಮ್ಭಾವನೀಯಮ್ಪಿ ಅವಜಾನನ್ತಿ, ಏವಂ ಗುಣಾನಂ ಅಜಾನನತೋ ಲಾಭಗರುತಾಯ ಏವಂ ಅವಜಾನಿತಬ್ಬಮ್ಪಿ ಸಮ್ಭಾವೇನ್ತೀತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ದುತಿಯಂ ಗಾಥಂ ಆಹ। ತತ್ಥ ಯೋತಿ ಅನಿಯಮವಚನಂ। -ಸದ್ದೋ ಬ್ಯತಿರೇಕೇ, ತೇನ ಯಥಾವುತ್ತಪುಗ್ಗಲತೋ ಇಮಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ವುಚ್ಚಮಾನಂಯೇವ ವಿಸೇಸಂ ಜನೇತಿ। ಖೋತಿ ಅವಧಾರಣೇ। ಅನ್ನಪಾನಸ್ಸಾತಿ ನಿದಸ್ಸನಮತ್ತಂ। ಲಾಭೀತಿ ಲಾಭವಾ। ಇಧಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಲೋಕೇ। ಜರಾಮರಣೇಹಿ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಸತ್ತಾವಾಸಸ್ಸ ಪೂರಣತೋ ಗಲನತೋ ಚ ಪುಗ್ಗಲೋ। ಪಾಪಧಮ್ಮೋತಿ ಲಾಮಕಧಮ್ಮೋ। ಅಯಞ್ಹೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ – ಯೋ ಪನ ಪುಗ್ಗಲೋ ಚೀವರಾದಿಪಚ್ಚಯಮತ್ತಸ್ಸೇವ ಲಾಭೀ ಹೋತಿ, ನ ಝಾನಾದೀನಂ, ಸೋ ಪಾಪಿಚ್ಛತಾಯ ದುಸ್ಸೀಲಭಾವೇನ ಹೀನಧಮ್ಮೋಪಿ ಸಮಾನೋ ಇಧ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಲೋಕೇ ಬಾಲಾನಂ ಲಾಭಗರುತಾಯ ಸಕ್ಕತೋ ಗರುಕತೋ ಹೋತೀತಿ।

    Yathā ca guṇānaṃ ajānanato bālā lābhagarutāya sambhāvanīyampi avajānanti, evaṃ guṇānaṃ ajānanato lābhagarutāya evaṃ avajānitabbampi sambhāventīti dassento dutiyaṃ gāthaṃ āha. Tattha yoti aniyamavacanaṃ. Ca-saddo byatireke, tena yathāvuttapuggalato imassa puggalassa vuccamānaṃyeva visesaṃ janeti. Khoti avadhāraṇe. Annapānassāti nidassanamattaṃ. Lābhīti lābhavā. Idhāti imasmiṃ loke. Jarāmaraṇehi tassa tassa sattāvāsassa pūraṇato galanato ca puggalo. Pāpadhammoti lāmakadhammo. Ayañhettha attho – yo pana puggalo cīvarādipaccayamattasseva lābhī hoti, na jhānādīnaṃ, so pāpicchatāya dussīlabhāvena hīnadhammopi samāno idha imasmiṃ loke bālānaṃ lābhagarutāya sakkato garukato hotīti.

    ಅಜಿನತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

    Ajinattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಥೇರಗಾಥಾಪಾಳಿ • Theragāthāpāḷi / ೫. ಅಜಿನತ್ಥೇರಗಾಥಾ • 5. Ajinattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact