Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೨. ಆಜೀವಕಸುತ್ತಂ
2. Ājīvakasuttaṃ
೭೩. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಘೋಸಿತಾರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಅಞ್ಞತರೋ ಆಜೀವಕಸಾವಕೋ ಗಹಪತಿ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಸೋ ಆಜೀವಕಸಾವಕೋ ಗಹಪತಿ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಏತದವೋಚ –
73. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Atha kho aññataro ājīvakasāvako gahapati yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so ājīvakasāvako gahapati āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca –
‘‘ಕೇಸಂ ನೋ, ಭನ್ತೇ ಆನನ್ದ, ಧಮ್ಮೋ ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ? ಕೇ ಲೋಕೇ ಸುಪ್ಪಟಿಪನ್ನಾ? ಕೇ ಲೋಕೇ ಸುಕತಾ’’ತಿ 1? ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಗಹಪತಿ, ತಞ್ಞೇವೇತ್ಥ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮಿ, ಯಥಾ ತೇ ಖಮೇಯ್ಯ ತಥಾ ನಂ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಾಸಿ। ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಗಹಪತಿ, ಯೇ ರಾಗಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಿ, ದೋಸಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಿ, ಮೋಹಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಧಮ್ಮೋ ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ನೋ ವಾ? ಕಥಂ ವಾ ತೇ ಏತ್ಥ ಹೋತೀ’’ತಿ? ‘‘ಯೇ , ಭನ್ತೇ, ರಾಗಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಿ, ದೋಸಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಿ, ಮೋಹಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಧಮ್ಮೋ ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ। ಏವಂ ಮೇ ಏತ್ಥ ಹೋತೀ’’ತಿ।
‘‘Kesaṃ no, bhante ānanda, dhammo svākkhāto? Ke loke suppaṭipannā? Ke loke sukatā’’ti 2? ‘‘Tena hi, gahapati, taññevettha paṭipucchissāmi, yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, ye rāgassa pahānāya dhammaṃ desenti, dosassa pahānāya dhammaṃ desenti, mohassa pahānāya dhammaṃ desenti, tesaṃ dhammo svākkhāto no vā? Kathaṃ vā te ettha hotī’’ti? ‘‘Ye , bhante, rāgassa pahānāya dhammaṃ desenti, dosassa pahānāya dhammaṃ desenti, mohassa pahānāya dhammaṃ desenti, tesaṃ dhammo svākkhāto. Evaṃ me ettha hotī’’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಗಹಪತಿ, ಯೇ ರಾಗಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ದೋಸಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ಮೋಹಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ತೇ ಲೋಕೇ ಸುಪ್ಪಟಿಪನ್ನಾ ನೋ ವಾ? ಕಥಂ ವಾ ತೇ ಏತ್ಥ ಹೋತೀ’’ತಿ? ‘‘ಯೇ, ಭನ್ತೇ, ರಾಗಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ದೋಸಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ಮೋಹಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ತೇ ಲೋಕೇ ಸುಪ್ಪಟಿಪನ್ನಾ। ಏವಂ ಮೇ ಏತ್ಥ ಹೋತೀ’’ತಿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, ye rāgassa pahānāya paṭipannā, dosassa pahānāya paṭipannā, mohassa pahānāya paṭipannā, te loke suppaṭipannā no vā? Kathaṃ vā te ettha hotī’’ti? ‘‘Ye, bhante, rāgassa pahānāya paṭipannā, dosassa pahānāya paṭipannā, mohassa pahānāya paṭipannā, te loke suppaṭipannā. Evaṃ me ettha hotī’’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಗಹಪತಿ, ಯೇಸಂ ರಾಗೋ ಪಹೀನೋ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲೋ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತೋ ಅನಭಾವಂಕತೋ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮೋ, ಯೇಸಂ ದೋಸೋ ಪಹೀನೋ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲೋ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತೋ ಅನಭಾವಙ್ಕತೋ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮೋ, ಯೇಸಂ ಮೋಹೋ ಪಹೀನೋ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲೋ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತೋ ಅನಭಾವಂಕತೋ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮೋ, ತೇ ಲೋಕೇ ಸುಕತಾ ನೋ ವಾ? ಕಥಂ ವಾ ತೇ ಏತ್ಥ ಹೋತೀ’’ತಿ? ‘‘ಯೇಸಂ, ಭನ್ತೇ, ರಾಗೋ ಪಹೀನೋ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲೋ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತೋ ಅನಭಾವಂಕತೋ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮೋ, ಯೇಸಂ ದೋಸೋ ಪಹೀನೋ…ಪೇ॰… ಯೇಸಂ ಮೋಹೋ ಪಹೀನೋ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲೋ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತೋ ಅನಭಾವಂಕತೋ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮೋ, ತೇ ಲೋಕೇ ಸುಕತಾ। ಏವಂ ಮೇ ಏತ್ಥ ಹೋತೀ’’ತಿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, gahapati, yesaṃ rāgo pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo, yesaṃ doso pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo, yesaṃ moho pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo, te loke sukatā no vā? Kathaṃ vā te ettha hotī’’ti? ‘‘Yesaṃ, bhante, rāgo pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo, yesaṃ doso pahīno…pe… yesaṃ moho pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo, te loke sukatā. Evaṃ me ettha hotī’’ti.
‘‘ಇತಿ ಖೋ, ಗಹಪತಿ, ತಯಾವೇತಂ 3 ಬ್ಯಾಕತಂ – ‘ಯೇ, ಭನ್ತೇ, ರಾಗಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಿ, ದೋಸಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಿ, ಮೋಹಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಧಮ್ಮೋ ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ’ತಿ। ತಯಾವೇತಂ ಬ್ಯಾಕತಂ – ‘ಯೇ, ಭನ್ತೇ, ರಾಗಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ದೋಸಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ಮೋಹಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ತೇ ಲೋಕೇ ಸುಪ್ಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ। ತಯಾವೇತಂ ಬ್ಯಾಕತಂ – ‘ಯೇಸಂ, ಭನ್ತೇ, ರಾಗೋ ಪಹೀನೋ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲೋ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತೋ ಅನಭಾವಙ್ಕತೋ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮೋ, ಯೇಸಂ ದೋಸೋ ಪಹೀನೋ…ಪೇ॰… ಯೇಸಂ ಮೋಹೋ ಪಹೀನೋ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲೋ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತೋ ಅನಭಾವಙ್ಕತೋ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮೋ, ತೇ ಲೋಕೇ ಸುಕತಾ’’’ತಿ।
‘‘Iti kho, gahapati, tayāvetaṃ 4 byākataṃ – ‘ye, bhante, rāgassa pahānāya dhammaṃ desenti, dosassa pahānāya dhammaṃ desenti, mohassa pahānāya dhammaṃ desenti, tesaṃ dhammo svākkhāto’ti. Tayāvetaṃ byākataṃ – ‘ye, bhante, rāgassa pahānāya paṭipannā, dosassa pahānāya paṭipannā, mohassa pahānāya paṭipannā, te loke suppaṭipannā’ti. Tayāvetaṃ byākataṃ – ‘yesaṃ, bhante, rāgo pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo, yesaṃ doso pahīno…pe… yesaṃ moho pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo, te loke sukatā’’’ti.
‘‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಬ್ಭುತಂ, ಭನ್ತೇ! ನ ಚೇವ ನಾಮ ಸಧಮ್ಮುಕ್ಕಂಸನಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ನ ಚ ಪರಧಮ್ಮಾಪಸಾದನಾ 5। ಆಯತನೇವ 6 ಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ಅತ್ಥೋ ಚ ವುತ್ತೋ, ಅತ್ತಾ ಚ ಅನುಪನೀತೋ। ತುಮ್ಹೇ, ಭನ್ತೇ ಆನನ್ದ, ರಾಗಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಥ, ದೋಸಸ್ಸ…ಪೇ॰… ಮೋಹಸ್ಸ ಪಹನಾಯ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಥ। ತುಮ್ಹಾಕಂ, ಭನ್ತೇ ಆನನ್ದ, ಧಮ್ಮೋ ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ। ತುಮ್ಹೇ, ಭನ್ತೇ ಆನನ್ದ, ರಾಗಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ದೋಸಸ್ಸ…ಪೇ॰… ಮೋಹಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಪಟಿಪನ್ನಾ। ತುಮ್ಹೇ, ಭನ್ತೇ, ಲೋಕೇ ಸುಪ್ಪಟಿಪನ್ನಾ। ತುಮ್ಹಾಕಂ, ಭನ್ತೇ ಆನನ್ದ, ರಾಗೋ ಪಹೀನೋ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲೋ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತೋ ಅನಭಾವಙ್ಕತೋ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮೋ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ದೋಸೋ ಪಹೀನೋ…ಪೇ॰… ತುಮ್ಹಾಕಂ ಮೋಹೋ ಪಹೀನೋ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲೋ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತೋ ಅನಭಾವಙ್ಕತೋ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮೋ। ತುಮ್ಹೇ ಲೋಕೇ ಸುಕತಾ।
‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Na ceva nāma sadhammukkaṃsanā bhavissati, na ca paradhammāpasādanā 7. Āyataneva 8 dhammadesanā, attho ca vutto, attā ca anupanīto. Tumhe, bhante ānanda, rāgassa pahānāya dhammaṃ desetha, dosassa…pe… mohassa pahanāya dhammaṃ desetha. Tumhākaṃ, bhante ānanda, dhammo svākkhāto. Tumhe, bhante ānanda, rāgassa pahānāya paṭipannā, dosassa…pe… mohassa pahānāya paṭipannā. Tumhe, bhante, loke suppaṭipannā. Tumhākaṃ, bhante ānanda, rāgo pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo, tumhākaṃ doso pahīno…pe… tumhākaṃ moho pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo. Tumhe loke sukatā.
‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ! ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭನ್ತೇ, ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತಂ ವಾ ಉಕ್ಕುಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ವಾ ವಿವರೇಯ್ಯ, ಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಆಚಿಕ್ಖೇಯ್ಯ, ಅನ್ಧಕಾರೇ ವಾ ತೇಲಪಜ್ಜೋತಂ ಧಾರೇಯ್ಯ – ‘ಚಕ್ಖುಮನ್ತೋ ರೂಪಾನಿ ದಕ್ಖನ್ತೀ’ತಿ; ಏವಮೇವಂ ಅಯ್ಯೇನ ಆನನ್ದೇನ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಧಮ್ಮೋ ಪಕಾಸಿತೋ। ಏಸಾಹಂ, ಭನ್ತೇ ಆನನ್ದ, ತಂ ಭಗವನ್ತಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ ಧಮ್ಮಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ। ಉಪಾಸಕಂ ಮಂ ಅಯ್ಯೋ ಆನನ್ದೋ ಧಾರೇತು, ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಂ ಸರಣಂ ಗತ’’ನ್ತಿ। ದುತಿಯಂ।
‘‘Abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante! Seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti; evamevaṃ ayyena ānandena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bhante ānanda, taṃ bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ ayyo ānando dhāretu, ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೨. ಆಜೀವಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Ājīvakasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೨. ಆಜೀವಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Ājīvakasuttavaṇṇanā