| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi |
૧૫૧. અજ્ઝારામે ઉપાહનપટિક્ખેપો
151. Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepo
૨૪૮. તેન ખો પન સમયેન ભગવા અજ્ઝોકાસે અનુપાહનો ચઙ્કમતિ. સત્થા અનુપાહનો ચઙ્કમતીતિ, થેરાપિ ભિક્ખૂ અનુપાહના ચઙ્કમન્તિ. છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખૂ, સત્થરિ અનુપાહને ચઙ્કમમાને, થેરેસુપિ ભિક્ખૂસુ અનુપાહનેસુ ચઙ્કમમાનેસુ, સઉપાહના ચઙ્કમન્તિ. યે તે ભિક્ખૂ અપ્પિચ્છા…પે॰… તે ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખૂ, સત્થરિ અનુપાહને ચઙ્કમમાને, થેરેસુપિ ભિક્ખૂસુ અનુપાહનેસુ ચઙ્કમમાનેસુ, સઉપાહના ચઙ્કમિસ્સન્તી’’તિ. અથ ખો તે ભિક્ખૂ ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું…પે॰… ‘‘સચ્ચં કિર, ભિક્ખવે, છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખૂ, સત્થરિ અનુપાહને ચઙ્કમમાને, થેરેસુપિ ભિક્ખૂસુ અનુપાહનેસુ ચઙ્કમમાનેસુ, સઉપાહના ચઙ્કમન્તી’’તિ? ‘‘સચ્ચં, ભગવા’’તિ. વિગરહિ બુદ્ધો ભગવા…પે॰… ‘‘કથઞ્હિ નામ તે, ભિક્ખવે, મોઘપુરિસા, સત્થરિ અનુપાહને ચઙ્કમમાને, થેરેસુપિ ભિક્ખૂસુ અનુપાહનેસુ ચઙ્કમમાનેસુ, સઉપાહના ચઙ્કમિસ્સન્તિ. ઇમે હિ નામ, ભિક્ખવે , ગિહી ઓદાતવત્થવસનકા અભિજીવનિકસ્સ સિપ્પસ્સ કારણા આચરિયેસુ સગારવા સપ્પતિસ્સા સભાગવુત્તિકા વિહરિસ્સન્તિ. ઇધ ખો તં, ભિક્ખવે, સોભેથ, યં તુમ્હે એવં સ્વાક્ખાતે ધમ્મવિનયે પબ્બજિતા સમાના આચરિયેસુ આચરિયમત્તેસુ ઉપજ્ઝાયેસુ ઉપજ્ઝાયમત્તેસુ અગારવા અપ્પતિસ્સા અસભાગવુત્તિકા 1 વિહરેય્યાથ. નેતં, ભિક્ખવે, અપ્પસન્નાનં વા પસાદાય…પે॰… વિગરહિત્વા…પે॰… ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ન, ભિક્ખવે, આચરિયેસુ આચરિયમત્તેસુ ઉપજ્ઝાયેસુ ઉપજ્ઝાયમત્તેસુ અનુપાહનેસુ ચઙ્કમમાનેસુ સઉપાહનેન ચઙ્કમિતબ્બં. યો ચઙ્કમેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સ . ન ચ, ભિક્ખવે, અજ્ઝારામે ઉપાહના ધારેતબ્બા. યો ધારેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ.
248. Tena kho pana samayena bhagavā ajjhokāse anupāhano caṅkamati. Satthā anupāhano caṅkamatīti, therāpi bhikkhū anupāhanā caṅkamanti. Chabbaggiyā bhikkhū, satthari anupāhane caṅkamamāne, theresupi bhikkhūsu anupāhanesu caṅkamamānesu, saupāhanā caṅkamanti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū, satthari anupāhane caṅkamamāne, theresupi bhikkhūsu anupāhanesu caṅkamamānesu, saupāhanā caṅkamissantī’’ti. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, chabbaggiyā bhikkhū, satthari anupāhane caṅkamamāne, theresupi bhikkhūsu anupāhanesu caṅkamamānesu, saupāhanā caṅkamantī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… ‘‘kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā, satthari anupāhane caṅkamamāne, theresupi bhikkhūsu anupāhanesu caṅkamamānesu, saupāhanā caṅkamissanti. Ime hi nāma, bhikkhave , gihī odātavatthavasanakā abhijīvanikassa sippassa kāraṇā ācariyesu sagāravā sappatissā sabhāgavuttikā viharissanti. Idha kho taṃ, bhikkhave, sobhetha, yaṃ tumhe evaṃ svākkhāte dhammavinaye pabbajitā samānā ācariyesu ācariyamattesu upajjhāyesu upajjhāyamattesu agāravā appatissā asabhāgavuttikā 2 vihareyyātha. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, ācariyesu ācariyamattesu upajjhāyesu upajjhāyamattesu anupāhanesu caṅkamamānesu saupāhanena caṅkamitabbaṃ. Yo caṅkameyya, āpatti dukkaṭassa . Na ca, bhikkhave, ajjhārāme upāhanā dhāretabbā. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
૨૪૯. તેન ખો પન સમયેન અઞ્ઞતરસ્સ ભિક્ખુનો પાદખિલાબાધો હોતિ. તં ભિક્ખૂ પરિગ્ગહેત્વા ઉચ્ચારમ્પિ પસ્સાવમ્પિ નિક્ખામેન્તિ. અદ્દસા ખો ભગવા સેનાસનચારિકં આહિણ્ડન્તો તે ભિક્ખૂ તં ભિક્ખું પરિગ્ગહેત્વા ઉચ્ચારમ્પિ પસ્સાવમ્પિ નિક્ખામેન્તે, દિસ્વાન યેન તે ભિક્ખૂ તેનુપસઙ્કમિ, ઉપસઙ્કમિત્વા તે ભિક્ખૂ એતદવોચ – ‘‘કિં ઇમસ્સ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો આબાધો’’તિ? ‘‘ઇમસ્સ, ભન્તે, આયસ્મતો પાદખિલાબાધો; ઇમં મયં પરિગ્ગહેત્વા ઉચ્ચારમ્પિ પસ્સાવમ્પિ નિક્ખામેમા’’તિ. અથ ખો ભગવા એતસ્મિં નિદાને એતસ્મિં પકરણે ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, યસ્સ પાદા વા દુક્ખા, પાદા વા ફલિતા, પાદખિલો વા આબાધો 3 ઉપાહનં ધારેતુ’’ન્તિ.
249. Tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno pādakhilābādho hoti. Taṃ bhikkhū pariggahetvā uccārampi passāvampi nikkhāmenti. Addasā kho bhagavā senāsanacārikaṃ āhiṇḍanto te bhikkhū taṃ bhikkhuṃ pariggahetvā uccārampi passāvampi nikkhāmente, disvāna yena te bhikkhū tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā te bhikkhū etadavoca – ‘‘kiṃ imassa, bhikkhave, bhikkhuno ābādho’’ti? ‘‘Imassa, bhante, āyasmato pādakhilābādho; imaṃ mayaṃ pariggahetvā uccārampi passāvampi nikkhāmemā’’ti. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, yassa pādā vā dukkhā, pādā vā phalitā, pādakhilo vā ābādho 4 upāhanaṃ dhāretu’’nti.
તેન ખો પન સમયેન ભિક્ખૂ અધોતેહિ પાદેહિ મઞ્ચમ્પિ પીઠમ્પિ અભિરુહન્તિ; ચીવરમ્પિ સેનાસનમ્પિ દુસ્સતિ. ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું. અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, ‘ઇદાનિ મઞ્ચં વા પીઠં વા અભિરુહિસ્સામી’’તિ ઉપાહનં ધારેતુન્તિ.
Tena kho pana samayena bhikkhū adhotehi pādehi mañcampi pīṭhampi abhiruhanti; cīvarampi senāsanampi dussati. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, ‘idāni mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā abhiruhissāmī’’ti upāhanaṃ dhāretunti.
તેન ખો પન સમયેન ભિક્ખૂ રત્તિયા ઉપોસથગ્ગમ્પિ સન્નિસજ્જમ્પિ ગચ્છન્તા અન્ધકારે ખાણુમ્પિ કણ્ટકમ્પિ અક્કમન્તિ; પાદા દુક્ખા હોન્તિ. ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું. અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, અજ્ઝારામે ઉપાહનં ધારેતું, ઉક્કં, પદીપં, કત્તરદણ્ડન્તિ.
Tena kho pana samayena bhikkhū rattiyā uposathaggampi sannisajjampi gacchantā andhakāre khāṇumpi kaṇṭakampi akkamanti; pādā dukkhā honti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, ajjhārāme upāhanaṃ dhāretuṃ, ukkaṃ, padīpaṃ, kattaradaṇḍanti.
અજ્ઝારામે ઉપાહનપટિક્ખેપો નિટ્ઠિતો.
Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / અજ્ઝારામેઉપાહનપટિક્ખેપકથા • Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / અજ્ઝારામે ઉપાહનપટિક્ખેપકથાવણ્ણના • Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૧૫૧. અજ્ઝારામે ઉપાહનપટિક્ખેપકથા • 151. Ajjhārāme upāhanapaṭikkhepakathā
