| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
၃. အကမ္မနိယဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ
3. Akammaniyavaggavaṇṇanā
၂၁-၂၂. တတိယသ္သ ပဌမေ အဘာဝိတန္တိ အဝဍ္ဎိတံ ဘာဝနာဝသေန အပ္ပဝတ္တိတံ။ အကမ္မနိယံ ဟောတီတိ ကမ္မက္ခမံ ကမ္မယောဂ္ဂံ န ဟောတိ။ ဒုတိယေ ဝုတ္တဝိပရိယာယေန အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဧတ္ထ စ ပဌမေ စိတ္တန္တိ ဝဋ္ဋဝသေန ဥပ္ပန္နစိတ္တံ, ဒုတိယေ ဝိဝဋ္ဋဝသေန ဥပ္ပန္နစိတ္တံ။ တတ္ထ စ ဝဋ္ဋံ ဝဋ္ဋပာဒံ, ဝိဝဋ္ဋံ ဝိဝဋ္ဋပာဒန္တိ အယံ ပဘေဒော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဝဋ္ဋံ နာမ တေဘူမကဝဋ္ဋံ, ဝဋ္ဋပာဒံ နာမ ဝဋ္ဋပဋိလာဘာယ ကမ္မံ, ဝိဝဋ္ဋံ နာမ နဝ လောကုတ္တရဓမ္မာ, ဝိဝဋ္ဋပာဒံ နာမ ဝိဝဋ္ဋပဋိလာဘာယ ကမ္မံ။ ဣတိ ဣမေသု သုတ္တေသု ဝဋ္ဋဝိဝဋ္ဋမေဝ ကထိတန္တိ။
21-22. Tatiyassa paṭhame abhāvitanti avaḍḍhitaṃ bhāvanāvasena appavattitaṃ. Akammaniyaṃ hotīti kammakkhamaṃ kammayoggaṃ na hoti. Dutiye vuttavipariyāyena attho veditabbo. Ettha ca paṭhame cittanti vaṭṭavasena uppannacittaṃ, dutiye vivaṭṭavasena uppannacittaṃ. Tattha ca vaṭṭaṃ vaṭṭapādaṃ, vivaṭṭaṃ vivaṭṭapādanti ayaṃ pabhedo veditabbo. Vaṭṭaṃ nāma tebhūmakavaṭṭaṃ, vaṭṭapādaṃ nāma vaṭṭapaṭilābhāya kammaṃ, vivaṭṭaṃ nāma nava lokuttaradhammā, vivaṭṭapādaṃ nāma vivaṭṭapaṭilābhāya kammaṃ. Iti imesu suttesu vaṭṭavivaṭṭameva kathitanti.
၂၃-၂၄. တတိယေ ဝဋ္ဋဝသေနေဝ ဥပ္ပန္နစိတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ မဟတော အနတ္ထာယ သံဝတ္တတီတိ ဒေဝမနုသ္သသမ္ပတ္တိယော မာရဗ္ရဟ္မဣသ္သရိယာနိ စ ဒဒမာနမ္ပိ ပုနပ္ပုနံ ဇာတိဇရာဗ္ယာဓိမရဏသောကပရိဒေဝဒုက္ခဒောမနသ္သုပာယာသေ ခန္ဓဓာတုအာယတနပဋိစ္စသမုပ္ပာဒဝဋ္ဋာနိ စ ဒဒမာနံ ကေဝလံ ဒုက္ခက္ခန္ဓမေဝ ဒေတီတိ မဟတော အနတ္ထာယ သံဝတ္တတိ နာမာတိ။ စတုတ္ထေ စိတ္တန္တိ ဝိဝဋ္ဋဝသေနေဝ ဥပ္ပန္နစိတ္တံ။
23-24. Tatiye vaṭṭavaseneva uppannacittaṃ veditabbaṃ. Mahato anatthāya saṃvattatīti devamanussasampattiyo mārabrahmaissariyāni ca dadamānampi punappunaṃ jātijarābyādhimaraṇasokaparidevadukkhadomanassupāyāse khandhadhātuāyatanapaṭiccasamuppādavaṭṭāni ca dadamānaṃ kevalaṃ dukkhakkhandhameva detīti mahato anatthāya saṃvattati nāmāti. Catutthe cittanti vivaṭṭavaseneva uppannacittaṃ.
၂၅-၂၆. ပဉ္စမဆဋ္ဌေသု အဘာဝိတံ အပာတုဘူတန္တိ အယံ ဝိသေသော။ တတ္ရာမယဓိပ္ပာယော – ဝဋ္ဋဝသေန ဥပ္ပန္နစိတ္တံ နာမ ဥပ္ပန္နမ္ပိ အဘာဝိတံ အပာတုဘူတမေဝ ဟောတိ။ ကသ္မာ ? လောကုတ္တရပာဒကဇ္ဈာနဝိပသ္သနာမဂ္ဂဖလနိဗ္ဗာနေသု ပက္ခန္ဒိတုံ အသမတ္ထတ္တာ။ ဝိဝဋ္ဋဝသေန ဥပ္ပန္နံ ပန ဘာဝိတံ ပာတုဘူတံ နာမ ဟောတိ။ ကသ္မာ? တေသု ဓမ္မေသု ပက္ခန္ဒိတုံ သမတ္ထတ္တာ။ ကုရုန္ဒကဝာသီ ဖုသ္သမိတ္တတ္ထေရော ပနာဟ – ‘‘မဂ္ဂစိတ္တမေဝ, အာဝုသော, ဘာဝိတံ ပာတုဘူတံ နာမ ဟောတီ’’တိ။
25-26. Pañcamachaṭṭhesu abhāvitaṃ apātubhūtanti ayaṃ viseso. Tatrāmayadhippāyo – vaṭṭavasena uppannacittaṃ nāma uppannampi abhāvitaṃ apātubhūtameva hoti. Kasmā ? Lokuttarapādakajjhānavipassanāmaggaphalanibbānesu pakkhandituṃ asamatthattā. Vivaṭṭavasena uppannaṃ pana bhāvitaṃ pātubhūtaṃ nāma hoti. Kasmā? Tesu dhammesu pakkhandituṃ samatthattā. Kurundakavāsī phussamittatthero panāha – ‘‘maggacittameva, āvuso, bhāvitaṃ pātubhūtaṃ nāma hotī’’ti.
၂၇-၂၈. သတ္တမဋ္ဌမေသု အဗဟုလီကတန္တိ ပုနပ္ပုနံ အကတံ။ ဣမာနိပိ ဒ္ဝေ ဝဋ္ဋဝိဝဋ္ဋဝသေန ဥပ္ပန္နစိတ္တာနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗာနီတိ။
27-28. Sattamaṭṭhamesu abahulīkatanti punappunaṃ akataṃ. Imānipi dve vaṭṭavivaṭṭavasena uppannacittāneva veditabbānīti.
၂၉. နဝမေ ‘‘ဇာတိပိ ဒုက္ခာ’’တိအာဒိနာ နယေန ဝုတ္တံ ဒုက္ခံ အဓိဝဟတိ အာဟရတီတိ ဒုက္ခာဓိဝဟံ။ ဒုက္ခာဓိဝာဟန္တိပိ ပာဌော။ တသ္သတ္ထော – လောကုတ္တရပာဒကဇ္ဈာနာဒိ အရိယဓမ္မာဘိမုခံ ဒုက္ခေန အဓိဝာဟီယတိ ပေသီယတီတိ ဒုက္ခာဓိဝာဟံ။ ဣဒမ္ပိ ဝဋ္ဋဝသေန ဥပ္ပန္နစိတ္တမေဝ။ တဉ္ဟိ ဝုတ္တပ္ပကာရာ ဒေဝမနုသ္သာဒိသမ္ပတ္တိယော ဒဒမာနမ္ပိ ဇာတိအာဒီနံ အဓိဝဟနတော ဒုက္ခာဓိဝဟံ, အရိယဓမ္မာဓိဂမာယ ဒုပ္ပေသနတော ဒုက္ခာဓိဝာဟဉ္စ နာမ ဟောတီတိ။
29. Navame ‘‘jātipi dukkhā’’tiādinā nayena vuttaṃ dukkhaṃ adhivahati āharatīti dukkhādhivahaṃ. Dukkhādhivāhantipi pāṭho. Tassattho – lokuttarapādakajjhānādi ariyadhammābhimukhaṃ dukkhena adhivāhīyati pesīyatīti dukkhādhivāhaṃ. Idampi vaṭṭavasena uppannacittameva. Tañhi vuttappakārā devamanussādisampattiyo dadamānampi jātiādīnaṃ adhivahanato dukkhādhivahaṃ, ariyadhammādhigamāya duppesanato dukkhādhivāhañca nāma hotīti.
၃၀. ဒသမေ ဝိဝဋ္ဋဝသေန ဥပ္ပန္နစိတ္တမေဝ စိတ္တံ။ တဉ္ဟိ မာနုသကသုခတော ဒိဗ္ဗသုခံ, ဒိဗ္ဗသုခတော ဈာနသုခံ, ဈာနသုခတော ဝိပသ္သနာသုခံ, ဝိပသ္သနာသုခတော မဂ္ဂသုခံ, မဂ္ဂသုခတော ဖလသုခံ, ဖလသုခတော နိဗ္ဗာနသုခံ အဓိဝဟတိ အာဟရတီတိ သုခာဓိဝဟံ နာမ ဟောတိ, သုခာဓိဝာဟံ ဝာ။ တဉ္ဟိ လောကုတ္တရပာဒကဇ္ဈာနာဒိအရိယဓမ္မာဘိမုခံ သုပေသယံ ဝိသ္သဋ္ဌဣန္ဒဝဇိရသဒိသံ ဟောတီတိ သုခာဓိဝာဟန္တိပိ ဝုစ္စတိ။ ဣမသ္မိမ္ပိ ဝဂ္ဂေ ဝဋ္ဋဝိဝဋ္ဋမေဝ ကထိတန္တိ။
30. Dasame vivaṭṭavasena uppannacittameva cittaṃ. Tañhi mānusakasukhato dibbasukhaṃ, dibbasukhato jhānasukhaṃ, jhānasukhato vipassanāsukhaṃ, vipassanāsukhato maggasukhaṃ, maggasukhato phalasukhaṃ, phalasukhato nibbānasukhaṃ adhivahati āharatīti sukhādhivahaṃ nāma hoti, sukhādhivāhaṃ vā. Tañhi lokuttarapādakajjhānādiariyadhammābhimukhaṃ supesayaṃ vissaṭṭhaindavajirasadisaṃ hotīti sukhādhivāhantipi vuccati. Imasmimpi vagge vaṭṭavivaṭṭameva kathitanti.
အကမ္မနိယဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ။
Akammaniyavaggavaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၃. အကမ္မနိယဝဂ္ဂော • 3. Akammaniyavaggo
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၃. အကမ္မနိယဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ • 3. Akammaniyavaggavaṇṇanā
