Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ખુદ્દસિક્ખા-મૂલસિક્ખા • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
૧૦. અકપ્પિયમંસનિદ્દેસવણ્ણના
10. Akappiyamaṃsaniddesavaṇṇanā
૧૧૩. ઇદાનિ મંસેસુ પટિપજ્જિતબ્બાકારં દસ્સેતું ‘‘મંસેસુ ચ અકપ્પિય’’ન્તિ ઉદ્ધટં. અકપ્પિયમંસમ્હિ દસ્સિતે કપ્પિયમંસં દસ્સિતમેવ હોતિ પારિસેસનયેન. ઉરગસ્સ ચાતિ એત્થ સબ્બોપિ ઉરગો ન કપ્પતિ.
113. Idāni maṃsesu paṭipajjitabbākāraṃ dassetuṃ ‘‘maṃsesu ca akappiya’’nti uddhaṭaṃ. Akappiyamaṃsamhi dassite kappiyamaṃsaṃ dassitameva hoti pārisesanayena. Uragassa cāti ettha sabbopi urago na kappati.
૧૧૪. એત્તાવતા જાતિવસેન દસવિધમ્પિ અકપ્પિયમંસં દસ્સેત્વા ઇદાનિ કપ્પિયમંસેસુપિ અકપ્પિયવિધિં દસ્સેતું ‘‘ઉદ્દિસ્સકતમંસઞ્ચ, યઞ્ચ અપ્પટિવેક્ખિત’’ન્તિ વુત્તં. તત્થ પઞ્ચસુ સહધમ્મિકેસુ યસ્સ કસ્સચિ યં કિઞ્ચિ ઉદ્દિસ્સ કતં ઉદ્દિસ્સકતં નામ, તં પન જાનિત્વા પરિભુઞ્જિતું સબ્બેસમ્પિ ન વટ્ટતિ, અજાનન્તાનં અનાપત્તિ. મચ્છેસુપિ એસેવ નયો. અપ્પટિવેક્ખિતન્તિ અનુપપરિક્ખિતં, અનાપુચ્છિતન્તિ અત્થો. ‘‘ન ભિક્ખવે અપ્પટિવેક્ખિત્વા મંસં પરિભુઞ્જિતબ્બં, યો પરિભુઞ્જેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ (મહાવ॰ ૨૮૧) વુત્તં. મચ્છેસુ પન આપુચ્છનકિચ્ચં નત્થિ અકપ્પિયમચ્છાનં નત્થિતાયાતિ વદન્તિ. ઇદાનિ એતેસુ આપત્તિભેદં દસ્સેતું ‘‘થુલ્લચ્ચય’’ન્તિઆદિમાહ. તં સબ્બં (કઙ્ખા॰ અટ્ઠ॰ સન્નિધિકારકસિક્ખાપદવણ્ણના) ઉત્તાનમેવ.
114. Ettāvatā jātivasena dasavidhampi akappiyamaṃsaṃ dassetvā idāni kappiyamaṃsesupi akappiyavidhiṃ dassetuṃ ‘‘uddissakatamaṃsañca, yañca appaṭivekkhita’’nti vuttaṃ. Tattha pañcasu sahadhammikesu yassa kassaci yaṃ kiñci uddissa kataṃ uddissakataṃ nāma, taṃ pana jānitvā paribhuñjituṃ sabbesampi na vaṭṭati, ajānantānaṃ anāpatti. Macchesupi eseva nayo. Appaṭivekkhitanti anupaparikkhitaṃ, anāpucchitanti attho. ‘‘Na bhikkhave appaṭivekkhitvā maṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ, yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 281) vuttaṃ. Macchesu pana āpucchanakiccaṃ natthi akappiyamacchānaṃ natthitāyāti vadanti. Idāni etesu āpattibhedaṃ dassetuṃ ‘‘thullaccaya’’ntiādimāha. Taṃ sabbaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā) uttānameva.
૧૧૫. ઇદાનિ ન કેવલં ઇમેસં મનુસ્સાદીનં મંસમેવ અકપ્પિયં, અટ્ઠિઆદીનિપિ અકપ્પિયાનીતિ દસ્સેતું ‘‘અટ્ઠીપી’’તિઆદિ વુત્તં. તત્થ (મહાવ॰ અટ્ઠ ૨૮૧) લોમમ્પેસન્તિ લોમમ્પિ એસં અકપ્પિયમંસવત્થૂનન્તિ અત્થો. સચિત્તકં વાતિ એતેસુ પન ઉદ્દિસ્સકતમેવ સચિત્તકં, સેસા અચિત્તકાતિ. અકપ્પિયમંસવિનિચ્છયો.
115. Idāni na kevalaṃ imesaṃ manussādīnaṃ maṃsameva akappiyaṃ, aṭṭhiādīnipi akappiyānīti dassetuṃ ‘‘aṭṭhīpī’’tiādi vuttaṃ. Tattha (mahāva. aṭṭha 281) lomampesanti lomampi esaṃ akappiyamaṃsavatthūnanti attho. Sacittakaṃ vāti etesu pana uddissakatameva sacittakaṃ, sesā acittakāti. Akappiyamaṃsavinicchayo.
અકપ્પિયમંસનિદ્દેસવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Akappiyamaṃsaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.