Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മിലിന്ദപഞ്ഹപാളി • Milindapañhapāḷi |
൬. ആകാസങ്ഗപഞ്ഹോ
6. Ākāsaṅgapañho
൬. ‘‘ഭന്തേ നാഗസേന, ‘ആകാസസ്സ പഞ്ച അങ്ഗാനി ഗഹേതബ്ബാനീ’തി യം വദേസി, കതമാനി താനി പഞ്ച അങ്ഗാനി ഗഹേതബ്ബാനീ’’തി? ‘‘യഥാ, മഹാരാജ, ആകാസോ സബ്ബസോ അഗയ്ഹോ, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന സബ്ബസോ കിലേസേഹി അഗയ്ഹേന ഭവിതബ്ബം. ഇദം, മഹാരാജ, ആകാസസ്സ പഠമം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം.
6. ‘‘Bhante nāgasena, ‘ākāsassa pañca aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni pañca aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, ākāso sabbaso agayho, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sabbaso kilesehi agayhena bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, ākāsassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘പുന ചപരം, മഹാരാജ, ആകാസോ ഇസിതാപസഭൂതദിജഗണാനുസഞ്ചരിതോ, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന ‘അനിച്ചം ദുക്ഖം അനത്താ’തി സങ്ഖാരേസു മാനസം സഞ്ചാരയിതബ്ബം. ഇദം, മഹാരാജ, ആകാസസ്സ ദുതിയം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, ākāso isitāpasabhūtadijagaṇānusañcarito, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena ‘aniccaṃ dukkhaṃ anattā’ti saṅkhāresu mānasaṃ sañcārayitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, ākāsassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘പുന ചപരം, മഹാരാജ, ആകാസോ സന്താസനീയോ, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ , യോഗിനാ യോഗാവചരേന സബ്ബഭവപടിസന്ധീസു മാനസം ഉബ്ബേജയിതബ്ബം, അസ്സാദോ ന കാതബ്ബോ. ഇദം, മഹാരാജ, ആകാസസ്സ തതിയം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, ākāso santāsanīyo, evameva kho, mahārāja , yoginā yogāvacarena sabbabhavapaṭisandhīsu mānasaṃ ubbejayitabbaṃ, assādo na kātabbo. Idaṃ, mahārāja, ākāsassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘പുന ചപരം, മഹാരാജ, ആകാസോ അനന്തോ അപ്പമാണോ അപരിമേയ്യോ, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന അനന്തസീലേന അപരിമിതഞാണേന ഭവിതബ്ബം. ഇദം, മഹാരാജ, ആകാസസ്സ ചതുത്ഥം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, ākāso ananto appamāṇo aparimeyyo, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena anantasīlena aparimitañāṇena bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, ākāsassa catutthaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘പുന ചപരം, മഹാരാജ, ആകാസോ അലഗ്ഗോ അസത്തോ അപ്പതിട്ഠിതോ അപലിബുദ്ധോ, ഏവമേവ ഖോ , മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന കുലേ ഗണേ ലാഭേ ആവാസേ പലിബോധേ പച്ചയേ സബ്ബകിലേസേസു ച സബ്ബത്ഥ അലഗ്ഗേന ഭവിതബ്ബം, അനാസത്തേന അപ്പതിട്ഠിതേന അപലിബുദ്ധേന ഭവിതബ്ബം. ഇദം, മഹാരാജ, ആകാസസ്സ പഞ്ചമം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം. ഭാസിതമ്പേതം, മഹാരാജ, ഭഗവതാ ദേവാതിദേവേന സകം പുത്തം രാഹുലം ഓവദന്തേന – ‘സേയ്യഥാപി, രാഹുല 1, ആകാസോ ന കത്ഥചി പതിട്ഠിതോ, ഏവമേവ ഖോ ത്വം, രാഹുല, ആകാസസമം ഭാവനം ഭാവേഹി, ആകാസസമം ഹി തേ, രാഹുല, ഭാവനം ഭാവയതോ ഉപ്പന്നാ മനാപാമനാപാ ഫസ്സാ ചിത്തം പരിയാദായ ഠസ്സന്തീ’’’തി.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, ākāso alaggo asatto appatiṭṭhito apalibuddho, evameva kho , mahārāja, yoginā yogāvacarena kule gaṇe lābhe āvāse palibodhe paccaye sabbakilesesu ca sabbattha alaggena bhavitabbaṃ, anāsattena appatiṭṭhitena apalibuddhena bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, ākāsassa pañcamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā devātidevena sakaṃ puttaṃ rāhulaṃ ovadantena – ‘seyyathāpi, rāhula 2, ākāso na katthaci patiṭṭhito, evameva kho tvaṃ, rāhula, ākāsasamaṃ bhāvanaṃ bhāvehi, ākāsasamaṃ hi te, rāhula, bhāvanaṃ bhāvayato uppannā manāpāmanāpā phassā cittaṃ pariyādāya ṭhassantī’’’ti.
ആകാസങ്ഗപഞ്ഹോ ഛട്ഠോ.
Ākāsaṅgapañho chaṭṭho.
Footnotes: