Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
૯. અક્ખણસુત્તં
9. Akkhaṇasuttaṃ
૨૯. ‘‘‘ખણકિચ્ચો લોકો, ખણકિચ્ચો લોકો’તિ, ભિક્ખવે, અસ્સુતવા પુથુજ્જનો ભાસતિ, નો ચ ખો સો જાનાતિ ખણં વા અક્ખણં વા. અટ્ઠિમે, ભિક્ખવે, અક્ખણા અસમયા બ્રહ્મચરિયવાસાય. કતમે અટ્ઠ? ઇધ, ભિક્ખવે, તથાગતો ચ લોકે ઉપ્પન્નો હોતિ અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો વિજ્જાચરણસમ્પન્નો સુગતો લોકવિદૂ અનુત્તરો પુરિસદમ્મસારથિ સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવા, ધમ્મો ચ દેસિયતિ ઓપસમિકો પરિનિબ્બાનિકો સમ્બોધગામી સુગતપ્પવેદિતો; અયઞ્ચ પુગ્ગલો નિરયં ઉપપન્નો હોતિ. અયં, ભિક્ખવે, પઠમો અક્ખણો અસમયો બ્રહ્મચરિયવાસાય.
29. ‘‘‘Khaṇakicco loko, khaṇakicco loko’ti, bhikkhave, assutavā puthujjano bhāsati, no ca kho so jānāti khaṇaṃ vā akkhaṇaṃ vā. Aṭṭhime, bhikkhave, akkhaṇā asamayā brahmacariyavāsāya. Katame aṭṭha? Idha, bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā, dhammo ca desiyati opasamiko parinibbāniko sambodhagāmī sugatappavedito; ayañca puggalo nirayaṃ upapanno hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya.
‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, તથાગતો ચ લોકે ઉપ્પન્નો હોતિ…પે॰… સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવા, ધમ્મો ચ દેસિયતિ ઓપસમિકો પરિનિબ્બાનિકો સમ્બોધગામી સુગતપ્પવેદિતો; અયઞ્ચ પુગ્ગલો તિરચ્છાનયોનિં ઉપપન્નો હોતિ…પે॰….
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā, dhammo ca desiyati opasamiko parinibbāniko sambodhagāmī sugatappavedito; ayañca puggalo tiracchānayoniṃ upapanno hoti…pe….
‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે…પે॰… અયઞ્ચ પુગ્ગલો પેત્તિવિસયં ઉપપન્નો હોતિ…પે॰….
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave…pe… ayañca puggalo pettivisayaṃ upapanno hoti…pe….
‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે…પે॰… અયઞ્ચ પુગ્ગલો અઞ્ઞતરં દીઘાયુકં દેવનિકાયં ઉપપન્નો હોતિ…પે॰….
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave…pe… ayañca puggalo aññataraṃ dīghāyukaṃ devanikāyaṃ upapanno hoti…pe….
‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે…પે॰… અયઞ્ચ પુગ્ગલો પચ્ચન્તિમેસુ જનપદેસુ પચ્ચાજાતો હોતિ, સો ચ હોતિ અવિઞ્ઞાતારેસુ મિલક્ખેસુ 1, યત્થ નત્થિ ગતિ ભિક્ખૂનં ભિક્ખુનીનં ઉપાસકાનં ઉપાસિકાનં…પે॰… પઞ્ચમો અક્ખણો અસમયો બ્રહ્મચરિયવાસાય.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave…pe… ayañca puggalo paccantimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti aviññātāresu milakkhesu 2, yattha natthi gati bhikkhūnaṃ bhikkhunīnaṃ upāsakānaṃ upāsikānaṃ…pe… pañcamo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya.
‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે…પે॰… અયઞ્ચ પુગ્ગલો મજ્ઝિમેસુ જનપદેસુ પચ્ચાજાતો હોતિ, સો ચ હોતિ મિચ્છાદિટ્ઠિકો વિપરીતદસ્સનો – ‘નત્થિ દિન્નં, નત્થિ યિટ્ઠં, નત્થિ હુતં, નત્થિ સુકતદુક્કટાનં કમ્માનં ફલં વિપાકો, નત્થિ અયં લોકો, નત્થિ પરો લોકો, નત્થિ માતા, નત્થિ પિતા, નત્થિ સત્તા ઓપપાતિકા, નત્થિ લોકે સમણબ્રાહ્મણા સમ્મગ્ગતા સમ્મા પટિપન્ના યે ઇમઞ્ચ લોકં પરઞ્ચ લોકં સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા પવેદેન્તી’તિ…પે॰….
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave…pe… ayañca puggalo majjhimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti micchādiṭṭhiko viparītadassano – ‘natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammā paṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’ti…pe….
‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે…પે॰… અયઞ્ચ પુગ્ગલો મજ્ઝિમેસુ જનપદેસુ પચ્ચાજાતો હોતિ , સો ચ હોતિ દુપ્પઞ્ઞો જળો એળમૂગો અપ્પટિબલો સુભાસિતદુબ્ભાસિતસ્સ અત્થમઞ્ઞાતું. અયં, ભિક્ખવે, સત્તમો અક્ખણો અસમયો બ્રહ્મચરિયવાસાય.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave…pe… ayañca puggalo majjhimesu janapadesu paccājāto hoti , so ca hoti duppañño jaḷo eḷamūgo appaṭibalo subhāsitadubbhāsitassa atthamaññātuṃ. Ayaṃ, bhikkhave, sattamo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya.
‘‘પુન ચપરં, ભિક્ખવે, તથાગતો ચ લોકે અનુપ્પન્નો હોતિ અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો…પે॰… સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવા. ધમ્મો ચ ન દેસિયતિ ઓપસમિકો પરિનિબ્બાનિકો સમ્બોધગામી સુગતપ્પવેદિતો. અયઞ્ચ પુગ્ગલો મજ્ઝિમેસુ જનપદેસુ પચ્ચાજાતો હોતિ, સો ચ હોતિ પઞ્ઞવા અજળો અનેળમૂગો પટિબલો સુભાસિતદુબ્ભાસિતસ્સ અત્થમઞ્ઞાતું. અયં, ભિક્ખવે, અટ્ઠમો અક્ખણો અસમયો બ્રહ્મચરિયવાસાય. ‘ઇમે ખો, ભિક્ખવે, અટ્ઠ અક્ખણા અસમયા બ્રહ્મચરિયવાસાય’’’.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, tathāgato ca loke anuppanno hoti arahaṃ sammāsambuddho…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Dhammo ca na desiyati opasamiko parinibbāniko sambodhagāmī sugatappavedito. Ayañca puggalo majjhimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti paññavā ajaḷo aneḷamūgo paṭibalo subhāsitadubbhāsitassa atthamaññātuṃ. Ayaṃ, bhikkhave, aṭṭhamo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya. ‘Ime kho, bhikkhave, aṭṭha akkhaṇā asamayā brahmacariyavāsāya’’’.
‘‘એકોવ ખો, ભિક્ખવે, ખણો ચ સમયો ચ બ્રહ્મચરિયવાસાય. કતમો એકો? ઇધ, ભિક્ખવે, તથાગતો ચ લોકે ઉપ્પન્નો હોતિ અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો વિજ્જાચરણસમ્પન્નો સુગતો લોકવિદૂ અનુત્તરો પુરિસદમ્મસારથિ સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવા. ધમ્મો ચ દેસિયતિ ઓપસમિકો પરિનિબ્બાનિકો સમ્બોધગામી સુગતપ્પવેદિતો. અયઞ્ચ પુગ્ગલો મજ્ઝિમેસુ જનપદેસુ પચ્ચાજાતો હોતિ, સો ચ હોતિ પઞ્ઞવા અજળો અનેળમૂગો પટિબલો સુભાસિતદુબ્ભાસિતસ્સ અત્થમઞ્ઞાતું. અયં, ભિક્ખવે, એકોવ ખણો ચ સમયો ચ બ્રહ્મચરિયવાસાયા’’તિ.
‘‘Ekova kho, bhikkhave, khaṇo ca samayo ca brahmacariyavāsāya. Katamo eko? Idha, bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Dhammo ca desiyati opasamiko parinibbāniko sambodhagāmī sugatappavedito. Ayañca puggalo majjhimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti paññavā ajaḷo aneḷamūgo paṭibalo subhāsitadubbhāsitassa atthamaññātuṃ. Ayaṃ, bhikkhave, ekova khaṇo ca samayo ca brahmacariyavāsāyā’’ti.
યે ખણં નાધિગચ્છન્તિ, અતિનામેન્તિ તે ખણં.
Ye khaṇaṃ nādhigacchanti, atināmenti te khaṇaṃ.
‘‘બહૂ હિ અક્ખણા વુત્તા, મગ્ગસ્સ અન્તરાયિકા;
‘‘Bahū hi akkhaṇā vuttā, maggassa antarāyikā;
કદાચિ કરહચિ લોકે, ઉપ્પજ્જન્તિ તથાગતા.
Kadāci karahaci loke, uppajjanti tathāgatā.
મનુસ્સપટિલાભો ચ, સદ્ધમ્મસ્સ ચ દેસના;
Manussapaṭilābho ca, saddhammassa ca desanā;
ખણાતીતા હિ સોચન્તિ, નિરયમ્હિ સમપ્પિતા.
Khaṇātītā hi socanti, nirayamhi samappitā.
‘‘અવિજ્જાનિવુતો પોસો, સદ્ધમ્મં અપરાધિકો;
‘‘Avijjānivuto poso, saddhammaṃ aparādhiko;
જાતિમરણસંસારં, ચિરં પચ્ચનુભોસ્સતિ.
Jātimaraṇasaṃsāraṃ, ciraṃ paccanubhossati.
‘‘યે ચ લદ્ધા મનુસ્સત્તં, સદ્ધમ્મે સુપ્પવેદિતે;
‘‘Ye ca laddhā manussattaṃ, saddhamme suppavedite;
અકંસુ સત્થુ વચનં, કરિસ્સન્તિ કરોન્તિ વા.
Akaṃsu satthu vacanaṃ, karissanti karonti vā.
‘‘ખણં પચ્ચવિદું લોકે, બ્રહ્મચરિયં અનુત્તરં;
‘‘Khaṇaṃ paccaviduṃ loke, brahmacariyaṃ anuttaraṃ;
યે મગ્ગં પટિપજ્જિંસુ, તથાગતપ્પવેદિતં.
Ye maggaṃ paṭipajjiṃsu, tathāgatappaveditaṃ.
‘‘યે સંવરા ચક્ખુમતા, દેસિતાદિચ્ચબન્ધુના;
‘‘Ye saṃvarā cakkhumatā, desitādiccabandhunā;
‘‘સબ્બે અનુસયે છેત્વા, મારધેય્યપરાનુગે;
‘‘Sabbe anusaye chetvā, māradheyyaparānuge;
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૯. અક્ખણસુત્તવણ્ણના • 9. Akkhaṇasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૯. અક્ખણસુત્તવણ્ણના • 9. Akkhaṇasuttavaṇṇanā